‘သစၥာေစာင့္သည္’ ဟူေသာ ေ၀ါဟာရ၏ အဓိပၸါယ္ကို မွားယြင္းစြာ နားလည္ထားၾကသျဖင့္ အမွန္တရားကို ေက်ာခိုင္းကာ အယူအဆမွားတစ္ခုကို မစြန္႔ရက္နိုင္ဘဲ အေသဖက္တြယ္ ဆုပ္ကိုင္ထားၾကသူမ်ားကို ေခတ္အဆက္ဆက္တြင္ ေတြ႔နိုင္သည္။ သစၥာတရားကို ျမတ္နိုး တန္ဖိုးထားလိုပါလ်က္နွင့္ သစၥာတရားကို မ်က္ကြယ္ျပဳမိ ေနၾကသူတို႔အတြက္ အလြန္ ၀မ္းနည္းဖြယ္ ေကာင္းလွ၏။
သစၥာတရားသည္ လူတို႔ကမွန္ကန္သည္ဟု သတ္မွတ္ထား၍သာ မွန္ကန္ေနေသာ သမုတိသစၥာနွင့္ လူတို႔၏ သတ္မွတ္ခ်က္နွင့္ မသက္ဆိုင္ဘဲ အၾကြင္းမဲ့ မွန္ကန္ေနေသာ ပရမထၳသစၥာဟူ၍ နယ္ပယ္နွစ္မ်ိဳးရွိ၏။ အမည္ေ၀ါဟာရမ်ား၊ ဘာသာစကား၊ ဓေလ့ထံုးစံ ဥပေဒသမ်ား၊ အယူအဆ သီအိုရီမ်ားမွာ ကာလေဒသ အလိုက္ ေျပာင္းလဲ မွန္ကန္ေနကာ သမုတိသစၥာနယ္၌ အက်ံဳး၀င္၏။ ပရမထၳသစၥာမွာမူ ကာလ၊ ေဒသ၊ ပေယာဂ အေျခအေနမ်ားကို လြန္ေျမာက္၍ မေဖာက္မျပန္ မွန္ကန္ေလသည္။
စင္စစ္ ယေန႔ကမၻာမွ ဒႆနအယူ၀ါဒမ်ား သီအိုရီမ်ားမွာ လူနွင့္ လူ႔ပတ္၀န္းက်င္တြင္ ျဖစ္ပ်က္ေနေသာ ႐ုပ္နာမ္ သဘာ၀တို႔ကို မိမိတို႔စိတ္၀င္စားေသာ ရွု႕ေထာင့္အမ်ိဳးမ်ိဳးမွ ေလ့လာျပီး မိမိတို႔ အသီးသီး၏ စိတ္တြင္ ထင္ျမင္လာေသာ ထင္ဟတ္ခ်က္မ်ားကို စုစည္း ေဖာ္ျပမႈမ်ားသာ ျဖစ္သည္။ ပကတိ အရွိတရားကို ေဖာ္ျပရန္ မည္သို႔ပင္ ၾကိဳးပမ္းေစကာမူ အျပည့္စံုဆံုး အယူ၀ါဒ သီအိုရီတစ္ရပ္ ထြက္ေပၚလာရန္ အလြန္ခက္လွသည္။ အေၾကာင္းမွာ သာမန္လူသား (ပုထုဇဥ္) တို႔သည္ မိမိတို႔စိတ္တြင္ ႀကိဳတင္ေနရာယူထားေသာ ဆႏၵစြဲ၊ ေဒါသစြဲတို႔ကို အႂကြင္းမဲ့ ပယ္သတ္နိုင္မႈ မရွိေသး၍ပင္ ျဖစ္သည္။ မူလကပင္ စိတ္တြင္းယံုၾကည္မႈ၊ ေမွ်ာ္လင့္မႈတို႔ျဖင့္ ဖံုးအုပ္ထားသျဖင့္ အစစ္မွန္တရားကို ရွာေဖြေသာ လူသားတို႔၏ ဥာဏ္မ်က္စိသည္ ပရမထၳသစၥာကို ယထာဘူတ က်က် ထိုးေဖာက္ျမင္နိူင္ရန္ ဟူေသာ အလုပ္မွာ အခက္ခဲဆံုး အလုပ္တစ္ခု ျဖစ္၏။
သိပၸံအယူအဆမ်ားသည္ အလြန္တိက် ဓမၼဓိ႒ာန္က်လွသည္ ဟူေသာ ဂုဏ္ပုဒ္ျဖင့္ အျခားအယူအဆမ်ားကို ဖံုးလႊမ္းနိုင္ခဲ့ေသာ္လည္း ျဖတ္သန္းလာခဲ့ေသာ သမိုင္းစဥ္နွင့္ ယွဥ္လိုက္လွ်င္ သိပၸံအယူအဆတို႔၏ သက္တမ္းမွာ တိုလြန္းေနမည္သာ ျဖစ္သည္။ “အက္တမ္တို႔သည္ ေနာက္ထပ္ ခြဲစိတ္ မရေတာ့သည့္ အငယ္ဆံုး အမႈန္ျဖစ္သည္။” ဟုေက်ညာခဲ့ေသာ အဂၤလိပ္ သိပၸံဆရာ Dalton ၏ ၁၈၈၀-ျပည့္နွစ္ခန္႔က အယူအဆမ်ားသည္ ၁၈၉၇-ခုနွစ္တြင္ J. J Thomson ၏ အီလက္ထရြန္ (Electron) ေခၚ ဓါတ္မမႈန္မ်ားအား ရွာေဖြေတြ႕ရွိမႈေၾကာင့္ ပ်က္ျပားခဲ့ရ၏။ Thomson က အက္တမ္ကို ေပါက္ေပါက္ဆုပ္လံုး တစ္လံုးကဲ့သို႔ အညီအညာ ပ်ံ႕ႏွံ႔ေနေသာ ဓါတ္ဖိုလံုးအတြင္း ဓါတ္မ အီလက္ထရြန္မႈန္မ်ား ျပန္႔ႀကဲေနဟန္ ပံုေဖာ္စဥ္းစားခဲ့သည္။ ၁၉၀၉-ခုႏွစ္ Ruther Ford လက္ထက္ ေရာက္ေသာအခါ အက္တမ္ပံုစံသည္ ေနကိုၿဂိဳလ္တို႔ ပတ္ေနသကဲ့သို႔ ဓါတ္ဖိုအဆံ (nucleus) အား အီလက္ထရြန္တို႔ ပတ္ေနသည့္ပံုစံ ျဖစ္လာျပန္သည္။ ၁၉၂၆-ခုနွစ္ လိႈင္းမကၠင္းနစ္ (Wave Mechanics) ေပၚေပါက္ လာခ်ိန္၌မူ တစ္ခ်ိန္က က်စ္က်စ္လစ္လစ္ လံုးလံုး၀ိုင္္း၀ိုင္းရွိေသာ အီလက္ထရြန္တို႔၏ ပံုစံမွာ မေရရာ မျပတ္သားေသာ ဘ၀ေရာက္ကာ အက္တမ္သည္ ‘လႈိင္းထေနေသာ စြမ္းအင္ အစုအေ၀း စနစ္တစ္ရပ္’ ျဖစ္ရျပန္ေခ်ျပီ။
ဤသို႔ျဖင့္ သိပၸံအယူအဆတို႔သည္ တည္ၿငိမ္မေနဘဲ အစဥ္လႈပ္ရွားေျပာင္းလဲေနသည္။ Newton ၏ စၾကာ၀ဠာလံုးဆိုင္ရာ ေရြ႕လ်ားမႈနိယာမမ်ားသည္ ယေန႔တိုင္ ရူပေဗဒနွင့္ စက္မႈသိပၸံေလာကတြင္ ပစ္ပယ္မရေလာက္ေအာင္ တြင္က်ယ္ အသံုး၀င္လွေသာ္လည္း Einstein ၏ နႈိင္းရသီအိုရီ (Theory of Relativity) ေအာက္တြင္ က်ဥ္းေျမာင္းလွသည့္ အေျခအေန တစ္ရပ္အတြက္သာ မွန္ကန္ေသာ နိယာမတစ္ခုအျဖစ္ လမ္းဖယ္ေပးခဲ့ရ၏။
သိပၸံစနစ္ပံုစံမ်ားမွာ သိပၸံပညာရွင္ဆိုသူတို႔၏ အေတြးစိတ္ကူးတို႔မွ ရလဒ္မ်ားျဖစ္ျပီး လူတို႔မျမင္နိုင္ေသာ အရာတို႔ကို ပံုေဖာ္ယူရန္ အတြက္သာ ျဖစ္ေလသည္။ သဘာ၀၌စင္စစ္ကား တည္ရွိေနမည္ မဟုတ္ေပ။ ထိုပံုစံမ်ား စနစ္မ်ားကို တီထြင္ဖန္တီးရျခင္း၏ ရည္ရြယ္ခ်က္မွာ ပိုမို ေကာင္းမြန္ေသာ ေဖာ္ျပခ်က္တစ္ရပ္ အတြက္ အေထာက္အပံ့ ရေစရန္ အတြက္သာ ျဖစ္သည္။ ထို႔ေၾကာင့္ ယေန႔ သိပၸံပညာ၏ ခံယူခ်က္သည္ “မိမိတို႔၏ အယူဆပံုစံမ်ားကို အျပည့္စံုဆံုးဟု မခံယူေတာ့ဘဲ၊ အစစ္မွန္တရားႏွင့္ ကိုက္ညီမႈ ကင္းကြာလာေသာ တစ္ေန႔တြင္ ျပဳျပင္ယူရန္၊ ပိုမိုေကာင္းမြန္ေသာ အယူဆသစ္တစ္ရပ္ျဖင့္ အစားထိုးရန္ဟုပင္ ျဖစ္ေလသည္။
ထို႔ေၾကာင့္ပင္ ဤသမုတိသစၥာ နယ္ပယ္တြင္ စိတ္ဖြဲ႔စည္းမႈႏွင့္ လူ႔အာရံုျဖင့္ ပံုေဖာ္ထားေသာ ပညတ္သေကၤတ အေဆာက္အဦမ်ားသာ ေတြ႔ရျပီး ‘ၿပီးျပည့္စံုမႈ အရွိဆံုး တစ္ခုေသာ အမွန္တရား’ ဟူ၍ မရွိနိုင္၊ သူ႔ေနရာႏွင့္သူ၊ သူ႔ရႈေထာင့္ သတ္မွတ္ခ်က္ အလိုက္ မွန္ကန္ေနရသည္ ဆိုေသာအခ်က္မွာ မျငင္းသာပါ။
ဤသို႔ စိတ္ကူး ထင္ဟတ္ခ်က္မွ် ျဖစ္ေသာ အယူ၀ါဒမ်ားကို လူတို႔သည္ (၁) ယံုၾကည္ျခင္း (သဒၶါ)၊ (၂) ႏွစ္သက္ျခင္း (႐ုစိ)၊ (၃)တစ္ဆင့္ၾကားျခင္း (အနုႆ၀)၊ (၄) အျခင္းအရာကို ႀကံစည္ျခင္း (အာကာရ ပရိ၀ိတကၠ)၊ (၅) အယူကို စူးစိုက္ေက်နပ္ျခင္း (ဒိ႒နိဇၩာနကၡႏၲိ) ဟူေသာအေၾကာင္း (၅)မ်ိဳးျဖင့္ စြဲယူေလ့ရွိၾကပါသည္။ ဤအေၾကာင္းမ်ားျဖင့္ ယူအပ္ေသာ အယူ၀ါဒမ်ားသည္ မွန္သည္လည္း ျဖစ္နိုင္သကဲ့သို႔ မွားယြင္းသည္လည္း ျဖစ္ႏိုင္ေသာ အက်ိဳးႏွစ္ပါး ရွိေၾကာင္းကို ဗုဒၶျမတ္စြာလည္း မၾကာခဏ မိန္႔မွာေတာ္မူခဲ့ဖူး၏။
ထိုသို႔ မေရရာလွေသာ အယူ၀ါဒမ်ိဳးအေပၚတြင္ “ဤအယူသာ မွန္၍ အျခား အယူ၀ါဒသည္ မွား၏” ဟူေသာ ပုဂၢိဳလ္စြဲ၊ ဂိုဏ္းဂဏစြဲ၊ ၀ါဒစြဲ မကင္းေသာ တရားေသ၀ါဒ (dogmatism) မ်ိဳး မတပ္မိေစရန္ အေရးႀကီးလွ၏။ အကယ္၍ မွားယြင္းေသာ အယူ၀ါဒတစ္ရပ္ေပၚ၌ တစ္ဖက္သတ္စြဲယူကာ “ဤ၀ါဒကို သစၥာမေဖာက္၊ ဤ၀ါဒကို သစၥာေစာင့္အံ့” ဟူေသာ ခံယူခ်က္မ်ိဳး ထားမိက ‘သစၥာေစာင့္’ ေသာ ခံယူခ်က္မမည္ပါ။ အေၾကာင္းမွာ ‘သစၥာ’ သည္ ‘အမွန္တရား’ ျဖစ္ေနသည့္ အတြက္ပင္ ျဖစ္၏။
ယံုၾကည္ျခင္း၊ ေမွ်ာ္လင့္ျခင္း တို႔ျဖင့္ တည္ေဆာက္ထားေသာ လူသားတို႔အတြက္ မိမိႏွစ္သက္ေသာ အယူ၀ါဒတစ္ရပ္ကို ယံုၾကည္ျခင္းသည္ အဆန္းမဟုတ္ပါ။ ထိုအခြင့္အေရးသည္ လူသားတစ္ဦးစီ၏ အခြင့္အေရးပင္ ျဖစ္သည္။ “မိမိတို႔၏ ႏွစ္သက္ ယံုၾကည္မႈကိုသာ အမွန္” ဟု ေလွနံဓါးထစ္ ဆံုးျဖတ္လိုက္လွ်င္မူ ထိုအခြင့္အေရးကို မွားယြင္းစြာ အလြန္အကၽြံ အသံုးျပဳလိုက္ျပီဟု ဆိုရေတာ့မည္။ မွားယြင္းေသာ အယူအဆ ျဖစ္ေနပါက သစၥာတရားကို မ်က္ကြယ္ ျပဳမိေနေသာ အႏၲရာယ္ ရွိေနမည္သာ ျဖစ္သည္။
“အဘယ္မွ်ေသာ အတိုင္းအရွည္ျဖင့္ သစၥာေစာင့္ျခင္း (သစၥာႏုရကၡဏာ) မည္ပါသနည္း” ဟူေသာ အေမးကို ဘာရဒြါဇ ပုဏၰားသည္ ဘုရားရွင္ထံ ေလွ်ာက္ခဲ့ဖူး၏။ ဗုဒၶသည္ ဒႆနသမိုင္းတြင္ တုန္လႈပ္ ေစမည့္ မိန္႔ခြန္းျဖင့္ ေျဖေတာ္မူခဲ့၏။ “အၾကင္ေယာက္်ားသည္ အၾကင္ အယူ၀ါဒအား ယံုၾကည္၏။ ထိုယံုၾကည္ျခင္း ျဖစ္ေစကာမူ ဤအယူသာမွန္၏။ အျခားအယူမ်ားသည္ အခ်ီးႏွီးသာတည္းဟု ဆံုးျဖတ္ျခင္းကား မျဖစ္ေပ။ ဤသူသည္ သစၥာေစာင့္သူ ျဖစ္၏။” စသျဖင့္ ေျဖၾကားေတာ္မူခဲ့သည္မွာ ဓမၼဒိ႒ာန္က်၀ါက်မ်ိဳး တီထြင္လိုသူတို႔ မွတ္သား ထိုက္လွသည္။ မိမိ၀ါဒသာ အမွန္ျဖစ္၏ ဟု ၀ါဒစြဲျဖင့္ တရားေသ ယူလိုက္လွ်င္မူ သစၥာေစာင့္သူဘ၀မွ က်ိဳးေပါက္ သြားမည္ဟု ဆိုလို၏။ ( ဤတြင္ လြတ္လပ္စြာ ယံုၾကည္မႈမွ်သည္ ဆံုးျဖတ္မႈ မေရာက္ေသးသေရြ႕ သစၥာ ခ်ိဳးေဖာက္ရာ မေရာက္ႏိုင္ေသးပံုကို သတိျပဳသင့္၏။)
စင္စစ္ ဆႏၵစြဲ၊ ႏွစ္သက္မႈစြဲထက္ မာနစြဲ၊ ေဒါသစြဲကား ပိုဆိုး၏။ အမွန္သိလ်က္ႏွင့္ အမွားကို မစြန္႔ရက္ျဖစ္တတ္သည္။ ဘုရား လက္ထက္ေတာ္က ရွင္သာရိပုတၱရာႏွင့္ ရွင္ေမာဂၢလာန္တို႔၏ အေလာင္းအလ်ာျဖစ္ေသာ ဥပတိႆႏွင့္ ေကာလိတတို႔သည္ ဆရာျဖစ္သူ ‘သၪၨယေဗလ႒ပုတၱ’ ေခၚ တိတၳိဆရာႀကီးအား အယူမွားတို႔ကိုစြန္႔ကာ တရားစစ္ တရားမွန္ရွိရာ ဗုဒၶထံသြားၾကရန္ အမ်ိဳးမ်ိဳး ေဖ်ာင္းဖ် ဖိတ္ေခၚေသာ္လည္း၊ သိဥၨည္းဆရာသည္ ဂိုဏ္းဆရာဟူေသာ ‘မာန’ ေၾကာင့္ ေရတည္ စရည္းအိုးဘ၀မွ လက္ငင္အိုးငယ္ဘ၀သို႔ မေျပာင္းလဲႏိုင္ ဟုဆိုကာ အယူမွားကို ဖက္တြယ္ထားသျဖင့္ တရားစစ္ႏွင့္ ေ၀းခဲ့ရဖူးသည္။
ထို႔ေၾကာင့္ သစၥာတရားကို ျမတ္ႏိုး တန္ဖိုးထားလိုသူ၊ သစၥာေစာင့္စည္းလိုသူသည္ မိမိတို႔ အယူအဆကို ဂိုဏ္းဂဏစြဲ၊ ၀ါဒစြဲျဖင့္ တရားေသ ဆုပ္ကိုင္ထားရန္ မဟုတ္ဘဲ၊ သိၪၨည္းဆရာႀကီးတို႔ကဲ့သို႔ မာနစြဲျဖင့္ ဖက္တြယ္ထားရန္ မဟုတ္ဘဲ မိမိတို႔အယူအဆ မွားယြင္းသည္ဟု သိသည္ႏွင့္ တၿပိဳင္နက္ အခ်ိန္မဆိုင္း စြန္႔လႊတ္ကာ အမွန္တရားကို လက္ကမ္း ႀကိဳဆို ေထြးပိုက္ႏိုင္ေရး အတြက္ ႀကိဳးစား ၾကရမည္သာ ျဖစ္ေပသည္။
[မွတ္ခ်က္။ မဇၩိမနိကာယ္၊ မဇၩိမပဏၰာသ၊ ျဗာဟၼဏ၀ဂ္၊ စကႌသုတ္ ကို ကိုးကားေရးသားထားပါသည္။]
ဧရာ (မႏၱေလး)
၁၉၉၀ ျပည့္၊ ေအာက္တိုဘာလထုတ္၊ အေတြးအျမင္ စာစဥ္(၆၀)
သစၥာတရားသည္ လူတို႔ကမွန္ကန္သည္ဟု သတ္မွတ္ထား၍သာ မွန္ကန္ေနေသာ သမုတိသစၥာနွင့္ လူတို႔၏ သတ္မွတ္ခ်က္နွင့္ မသက္ဆိုင္ဘဲ အၾကြင္းမဲ့ မွန္ကန္ေနေသာ ပရမထၳသစၥာဟူ၍ နယ္ပယ္နွစ္မ်ိဳးရွိ၏။ အမည္ေ၀ါဟာရမ်ား၊ ဘာသာစကား၊ ဓေလ့ထံုးစံ ဥပေဒသမ်ား၊ အယူအဆ သီအိုရီမ်ားမွာ ကာလေဒသ အလိုက္ ေျပာင္းလဲ မွန္ကန္ေနကာ သမုတိသစၥာနယ္၌ အက်ံဳး၀င္၏။ ပရမထၳသစၥာမွာမူ ကာလ၊ ေဒသ၊ ပေယာဂ အေျခအေနမ်ားကို လြန္ေျမာက္၍ မေဖာက္မျပန္ မွန္ကန္ေလသည္။
စင္စစ္ ယေန႔ကမၻာမွ ဒႆနအယူ၀ါဒမ်ား သီအိုရီမ်ားမွာ လူနွင့္ လူ႔ပတ္၀န္းက်င္တြင္ ျဖစ္ပ်က္ေနေသာ ႐ုပ္နာမ္ သဘာ၀တို႔ကို မိမိတို႔စိတ္၀င္စားေသာ ရွု႕ေထာင့္အမ်ိဳးမ်ိဳးမွ ေလ့လာျပီး မိမိတို႔ အသီးသီး၏ စိတ္တြင္ ထင္ျမင္လာေသာ ထင္ဟတ္ခ်က္မ်ားကို စုစည္း ေဖာ္ျပမႈမ်ားသာ ျဖစ္သည္။ ပကတိ အရွိတရားကို ေဖာ္ျပရန္ မည္သို႔ပင္ ၾကိဳးပမ္းေစကာမူ အျပည့္စံုဆံုး အယူ၀ါဒ သီအိုရီတစ္ရပ္ ထြက္ေပၚလာရန္ အလြန္ခက္လွသည္။ အေၾကာင္းမွာ သာမန္လူသား (ပုထုဇဥ္) တို႔သည္ မိမိတို႔စိတ္တြင္ ႀကိဳတင္ေနရာယူထားေသာ ဆႏၵစြဲ၊ ေဒါသစြဲတို႔ကို အႂကြင္းမဲ့ ပယ္သတ္နိုင္မႈ မရွိေသး၍ပင္ ျဖစ္သည္။ မူလကပင္ စိတ္တြင္းယံုၾကည္မႈ၊ ေမွ်ာ္လင့္မႈတို႔ျဖင့္ ဖံုးအုပ္ထားသျဖင့္ အစစ္မွန္တရားကို ရွာေဖြေသာ လူသားတို႔၏ ဥာဏ္မ်က္စိသည္ ပရမထၳသစၥာကို ယထာဘူတ က်က် ထိုးေဖာက္ျမင္နိူင္ရန္ ဟူေသာ အလုပ္မွာ အခက္ခဲဆံုး အလုပ္တစ္ခု ျဖစ္၏။
သိပၸံအယူအဆမ်ားသည္ အလြန္တိက် ဓမၼဓိ႒ာန္က်လွသည္ ဟူေသာ ဂုဏ္ပုဒ္ျဖင့္ အျခားအယူအဆမ်ားကို ဖံုးလႊမ္းနိုင္ခဲ့ေသာ္လည္း ျဖတ္သန္းလာခဲ့ေသာ သမိုင္းစဥ္နွင့္ ယွဥ္လိုက္လွ်င္ သိပၸံအယူအဆတို႔၏ သက္တမ္းမွာ တိုလြန္းေနမည္သာ ျဖစ္သည္။ “အက္တမ္တို႔သည္ ေနာက္ထပ္ ခြဲစိတ္ မရေတာ့သည့္ အငယ္ဆံုး အမႈန္ျဖစ္သည္။” ဟုေက်ညာခဲ့ေသာ အဂၤလိပ္ သိပၸံဆရာ Dalton ၏ ၁၈၈၀-ျပည့္နွစ္ခန္႔က အယူအဆမ်ားသည္ ၁၈၉၇-ခုနွစ္တြင္ J. J Thomson ၏ အီလက္ထရြန္ (Electron) ေခၚ ဓါတ္မမႈန္မ်ားအား ရွာေဖြေတြ႕ရွိမႈေၾကာင့္ ပ်က္ျပားခဲ့ရ၏။ Thomson က အက္တမ္ကို ေပါက္ေပါက္ဆုပ္လံုး တစ္လံုးကဲ့သို႔ အညီအညာ ပ်ံ႕ႏွံ႔ေနေသာ ဓါတ္ဖိုလံုးအတြင္း ဓါတ္မ အီလက္ထရြန္မႈန္မ်ား ျပန္႔ႀကဲေနဟန္ ပံုေဖာ္စဥ္းစားခဲ့သည္။ ၁၉၀၉-ခုႏွစ္ Ruther Ford လက္ထက္ ေရာက္ေသာအခါ အက္တမ္ပံုစံသည္ ေနကိုၿဂိဳလ္တို႔ ပတ္ေနသကဲ့သို႔ ဓါတ္ဖိုအဆံ (nucleus) အား အီလက္ထရြန္တို႔ ပတ္ေနသည့္ပံုစံ ျဖစ္လာျပန္သည္။ ၁၉၂၆-ခုနွစ္ လိႈင္းမကၠင္းနစ္ (Wave Mechanics) ေပၚေပါက္ လာခ်ိန္၌မူ တစ္ခ်ိန္က က်စ္က်စ္လစ္လစ္ လံုးလံုး၀ိုင္္း၀ိုင္းရွိေသာ အီလက္ထရြန္တို႔၏ ပံုစံမွာ မေရရာ မျပတ္သားေသာ ဘ၀ေရာက္ကာ အက္တမ္သည္ ‘လႈိင္းထေနေသာ စြမ္းအင္ အစုအေ၀း စနစ္တစ္ရပ္’ ျဖစ္ရျပန္ေခ်ျပီ။
ဤသို႔ျဖင့္ သိပၸံအယူအဆတို႔သည္ တည္ၿငိမ္မေနဘဲ အစဥ္လႈပ္ရွားေျပာင္းလဲေနသည္။ Newton ၏ စၾကာ၀ဠာလံုးဆိုင္ရာ ေရြ႕လ်ားမႈနိယာမမ်ားသည္ ယေန႔တိုင္ ရူပေဗဒနွင့္ စက္မႈသိပၸံေလာကတြင္ ပစ္ပယ္မရေလာက္ေအာင္ တြင္က်ယ္ အသံုး၀င္လွေသာ္လည္း Einstein ၏ နႈိင္းရသီအိုရီ (Theory of Relativity) ေအာက္တြင္ က်ဥ္းေျမာင္းလွသည့္ အေျခအေန တစ္ရပ္အတြက္သာ မွန္ကန္ေသာ နိယာမတစ္ခုအျဖစ္ လမ္းဖယ္ေပးခဲ့ရ၏။
သိပၸံစနစ္ပံုစံမ်ားမွာ သိပၸံပညာရွင္ဆိုသူတို႔၏ အေတြးစိတ္ကူးတို႔မွ ရလဒ္မ်ားျဖစ္ျပီး လူတို႔မျမင္နိုင္ေသာ အရာတို႔ကို ပံုေဖာ္ယူရန္ အတြက္သာ ျဖစ္ေလသည္။ သဘာ၀၌စင္စစ္ကား တည္ရွိေနမည္ မဟုတ္ေပ။ ထိုပံုစံမ်ား စနစ္မ်ားကို တီထြင္ဖန္တီးရျခင္း၏ ရည္ရြယ္ခ်က္မွာ ပိုမို ေကာင္းမြန္ေသာ ေဖာ္ျပခ်က္တစ္ရပ္ အတြက္ အေထာက္အပံ့ ရေစရန္ အတြက္သာ ျဖစ္သည္။ ထို႔ေၾကာင့္ ယေန႔ သိပၸံပညာ၏ ခံယူခ်က္သည္ “မိမိတို႔၏ အယူဆပံုစံမ်ားကို အျပည့္စံုဆံုးဟု မခံယူေတာ့ဘဲ၊ အစစ္မွန္တရားႏွင့္ ကိုက္ညီမႈ ကင္းကြာလာေသာ တစ္ေန႔တြင္ ျပဳျပင္ယူရန္၊ ပိုမိုေကာင္းမြန္ေသာ အယူဆသစ္တစ္ရပ္ျဖင့္ အစားထိုးရန္ဟုပင္ ျဖစ္ေလသည္။
ထို႔ေၾကာင့္ပင္ ဤသမုတိသစၥာ နယ္ပယ္တြင္ စိတ္ဖြဲ႔စည္းမႈႏွင့္ လူ႔အာရံုျဖင့္ ပံုေဖာ္ထားေသာ ပညတ္သေကၤတ အေဆာက္အဦမ်ားသာ ေတြ႔ရျပီး ‘ၿပီးျပည့္စံုမႈ အရွိဆံုး တစ္ခုေသာ အမွန္တရား’ ဟူ၍ မရွိနိုင္၊ သူ႔ေနရာႏွင့္သူ၊ သူ႔ရႈေထာင့္ သတ္မွတ္ခ်က္ အလိုက္ မွန္ကန္ေနရသည္ ဆိုေသာအခ်က္မွာ မျငင္းသာပါ။
ဤသို႔ စိတ္ကူး ထင္ဟတ္ခ်က္မွ် ျဖစ္ေသာ အယူ၀ါဒမ်ားကို လူတို႔သည္ (၁) ယံုၾကည္ျခင္း (သဒၶါ)၊ (၂) ႏွစ္သက္ျခင္း (႐ုစိ)၊ (၃)တစ္ဆင့္ၾကားျခင္း (အနုႆ၀)၊ (၄) အျခင္းအရာကို ႀကံစည္ျခင္း (အာကာရ ပရိ၀ိတကၠ)၊ (၅) အယူကို စူးစိုက္ေက်နပ္ျခင္း (ဒိ႒နိဇၩာနကၡႏၲိ) ဟူေသာအေၾကာင္း (၅)မ်ိဳးျဖင့္ စြဲယူေလ့ရွိၾကပါသည္။ ဤအေၾကာင္းမ်ားျဖင့္ ယူအပ္ေသာ အယူ၀ါဒမ်ားသည္ မွန္သည္လည္း ျဖစ္နိုင္သကဲ့သို႔ မွားယြင္းသည္လည္း ျဖစ္ႏိုင္ေသာ အက်ိဳးႏွစ္ပါး ရွိေၾကာင္းကို ဗုဒၶျမတ္စြာလည္း မၾကာခဏ မိန္႔မွာေတာ္မူခဲ့ဖူး၏။
ထိုသို႔ မေရရာလွေသာ အယူ၀ါဒမ်ိဳးအေပၚတြင္ “ဤအယူသာ မွန္၍ အျခား အယူ၀ါဒသည္ မွား၏” ဟူေသာ ပုဂၢိဳလ္စြဲ၊ ဂိုဏ္းဂဏစြဲ၊ ၀ါဒစြဲ မကင္းေသာ တရားေသ၀ါဒ (dogmatism) မ်ိဳး မတပ္မိေစရန္ အေရးႀကီးလွ၏။ အကယ္၍ မွားယြင္းေသာ အယူ၀ါဒတစ္ရပ္ေပၚ၌ တစ္ဖက္သတ္စြဲယူကာ “ဤ၀ါဒကို သစၥာမေဖာက္၊ ဤ၀ါဒကို သစၥာေစာင့္အံ့” ဟူေသာ ခံယူခ်က္မ်ိဳး ထားမိက ‘သစၥာေစာင့္’ ေသာ ခံယူခ်က္မမည္ပါ။ အေၾကာင္းမွာ ‘သစၥာ’ သည္ ‘အမွန္တရား’ ျဖစ္ေနသည့္ အတြက္ပင္ ျဖစ္၏။
ယံုၾကည္ျခင္း၊ ေမွ်ာ္လင့္ျခင္း တို႔ျဖင့္ တည္ေဆာက္ထားေသာ လူသားတို႔အတြက္ မိမိႏွစ္သက္ေသာ အယူ၀ါဒတစ္ရပ္ကို ယံုၾကည္ျခင္းသည္ အဆန္းမဟုတ္ပါ။ ထိုအခြင့္အေရးသည္ လူသားတစ္ဦးစီ၏ အခြင့္အေရးပင္ ျဖစ္သည္။ “မိမိတို႔၏ ႏွစ္သက္ ယံုၾကည္မႈကိုသာ အမွန္” ဟု ေလွနံဓါးထစ္ ဆံုးျဖတ္လိုက္လွ်င္မူ ထိုအခြင့္အေရးကို မွားယြင္းစြာ အလြန္အကၽြံ အသံုးျပဳလိုက္ျပီဟု ဆိုရေတာ့မည္။ မွားယြင္းေသာ အယူအဆ ျဖစ္ေနပါက သစၥာတရားကို မ်က္ကြယ္ ျပဳမိေနေသာ အႏၲရာယ္ ရွိေနမည္သာ ျဖစ္သည္။
“အဘယ္မွ်ေသာ အတိုင္းအရွည္ျဖင့္ သစၥာေစာင့္ျခင္း (သစၥာႏုရကၡဏာ) မည္ပါသနည္း” ဟူေသာ အေမးကို ဘာရဒြါဇ ပုဏၰားသည္ ဘုရားရွင္ထံ ေလွ်ာက္ခဲ့ဖူး၏။ ဗုဒၶသည္ ဒႆနသမိုင္းတြင္ တုန္လႈပ္ ေစမည့္ မိန္႔ခြန္းျဖင့္ ေျဖေတာ္မူခဲ့၏။ “အၾကင္ေယာက္်ားသည္ အၾကင္ အယူ၀ါဒအား ယံုၾကည္၏။ ထိုယံုၾကည္ျခင္း ျဖစ္ေစကာမူ ဤအယူသာမွန္၏။ အျခားအယူမ်ားသည္ အခ်ီးႏွီးသာတည္းဟု ဆံုးျဖတ္ျခင္းကား မျဖစ္ေပ။ ဤသူသည္ သစၥာေစာင့္သူ ျဖစ္၏။” စသျဖင့္ ေျဖၾကားေတာ္မူခဲ့သည္မွာ ဓမၼဒိ႒ာန္က်၀ါက်မ်ိဳး တီထြင္လိုသူတို႔ မွတ္သား ထိုက္လွသည္။ မိမိ၀ါဒသာ အမွန္ျဖစ္၏ ဟု ၀ါဒစြဲျဖင့္ တရားေသ ယူလိုက္လွ်င္မူ သစၥာေစာင့္သူဘ၀မွ က်ိဳးေပါက္ သြားမည္ဟု ဆိုလို၏။ ( ဤတြင္ လြတ္လပ္စြာ ယံုၾကည္မႈမွ်သည္ ဆံုးျဖတ္မႈ မေရာက္ေသးသေရြ႕ သစၥာ ခ်ိဳးေဖာက္ရာ မေရာက္ႏိုင္ေသးပံုကို သတိျပဳသင့္၏။)
စင္စစ္ ဆႏၵစြဲ၊ ႏွစ္သက္မႈစြဲထက္ မာနစြဲ၊ ေဒါသစြဲကား ပိုဆိုး၏။ အမွန္သိလ်က္ႏွင့္ အမွားကို မစြန္႔ရက္ျဖစ္တတ္သည္။ ဘုရား လက္ထက္ေတာ္က ရွင္သာရိပုတၱရာႏွင့္ ရွင္ေမာဂၢလာန္တို႔၏ အေလာင္းအလ်ာျဖစ္ေသာ ဥပတိႆႏွင့္ ေကာလိတတို႔သည္ ဆရာျဖစ္သူ ‘သၪၨယေဗလ႒ပုတၱ’ ေခၚ တိတၳိဆရာႀကီးအား အယူမွားတို႔ကိုစြန္႔ကာ တရားစစ္ တရားမွန္ရွိရာ ဗုဒၶထံသြားၾကရန္ အမ်ိဳးမ်ိဳး ေဖ်ာင္းဖ် ဖိတ္ေခၚေသာ္လည္း၊ သိဥၨည္းဆရာသည္ ဂိုဏ္းဆရာဟူေသာ ‘မာန’ ေၾကာင့္ ေရတည္ စရည္းအိုးဘ၀မွ လက္ငင္အိုးငယ္ဘ၀သို႔ မေျပာင္းလဲႏိုင္ ဟုဆိုကာ အယူမွားကို ဖက္တြယ္ထားသျဖင့္ တရားစစ္ႏွင့္ ေ၀းခဲ့ရဖူးသည္။
ထို႔ေၾကာင့္ သစၥာတရားကို ျမတ္ႏိုး တန္ဖိုးထားလိုသူ၊ သစၥာေစာင့္စည္းလိုသူသည္ မိမိတို႔ အယူအဆကို ဂိုဏ္းဂဏစြဲ၊ ၀ါဒစြဲျဖင့္ တရားေသ ဆုပ္ကိုင္ထားရန္ မဟုတ္ဘဲ၊ သိၪၨည္းဆရာႀကီးတို႔ကဲ့သို႔ မာနစြဲျဖင့္ ဖက္တြယ္ထားရန္ မဟုတ္ဘဲ မိမိတို႔အယူအဆ မွားယြင္းသည္ဟု သိသည္ႏွင့္ တၿပိဳင္နက္ အခ်ိန္မဆိုင္း စြန္႔လႊတ္ကာ အမွန္တရားကို လက္ကမ္း ႀကိဳဆို ေထြးပိုက္ႏိုင္ေရး အတြက္ ႀကိဳးစား ၾကရမည္သာ ျဖစ္ေပသည္။
[မွတ္ခ်က္။ မဇၩိမနိကာယ္၊ မဇၩိမပဏၰာသ၊ ျဗာဟၼဏ၀ဂ္၊ စကႌသုတ္ ကို ကိုးကားေရးသားထားပါသည္။]
ဧရာ (မႏၱေလး)
၁၉၉၀ ျပည့္၊ ေအာက္တိုဘာလထုတ္၊ အေတြးအျမင္ စာစဥ္(၆၀)
0 comments:
Post a Comment