Wednesday, October 28, 2009

အလွတရားရွာပံုေတာ္ (၄)

ေႏြမလို႔ ေခၚခ်င္ ေခၚလိုက္ေလ…။ တို႔က ဒီလို႔ပဲေနတတ္တာ…။ လြတ္လပ္တယ္။ ေပါ့ပါးတယ္။ ေလးလံမႈေတြကို ခ၀ါခ်ထားတယ္။ ဟန္မေဆာင္ခ်င္ဘူး။ ဘာရယ္? ေႏြဦးရဲ႕ ေလ႐ူးေတြမွာ ေႏြမရဲ႕ ေလွာင္ရယ္သံေတြ ကပ္ပါေနတယ္…ဟုတ္လား။ ဟိုး..ဟိုး ဒါေတာ့ တဆိတ္လြန္ၿပီ…။ မာယာအေၾကာင္း ေကာင္းေကာင္းသိေပမဲ့ ေႏြမ.. ဘယ္တုန္းက အ႐ိုးေပၚ အရြက္ဖံုးခဲ့လို႔တုန္း ေျပာစမ္းပါအံုး။ ဖုန္ေတြ တေသာေသာလို လူတကာနဲ႔ ေရာေရာ ေႏွာေႏွာလို႔ ေႏြမရဲ႕ ပြင့္လင္းမႈကို ရွင္ အျပစ္ျမင္တယ္။ တခ်ိန္ကေတာ့ ေႏြမရဲ႕ သဘာ၀က အရိုးခံအလွဆို…။ ထားပါေတာ့ေလ…တံလ်ပ္ကို ေရထင္မိတာ ေႏြမ အမွားဆိုလည္း ေႏြမဘ၀နဲ႔ ေႏြမသာ ရွိပါေစေတာ့…။ မိုးနဲ႔ ေဆာင္းကိုသာ ေႏြမလို ႏွလံုးသားေတြ မခန္းေျခာက္ရေအာင္ သတိေပးထားရမယ္။
*****
မိုးေရလို ေခၚလိုက္ရင္… ေျမာက္ကေန ေတာင္ျဖစ္ပေစ အေျပးေလး အေရာက္လာတတ္တာ သူအသိပါေလ။ ရြာမလိုနဲ႔ ညိဳ… ညိဳမလိုနဲ႔ ၿပိဳ…အဲဒါ အဲ့ဒါေတြက မူယာမာယာေတြ မဟုတ္ရပါဘူး… ခ်စ္လို႔ က်ီစားတာပါ။ ဒါကို သူက ႐ိုးမယ္ဖြဲ႔ၿပီ္လား။ တခါတေလ စိတ္ႀကီးတဲ့ မိုး… ထစ္ခ်ဳန္းသံေတြနဲ႔ သူ႔ရင္ကို တအံုးအံုး ထုမိတာကို ေခ်ာ့ကာမွပိုဆိုး အကဲပိုလြန္းတယ္လို႔ ညဴစူရက္တယ္ေနာ္။ ေပ်ာ္ရင္လည္း ငို၊ စိတ္ညစ္ရင္လည္း ငိုတတ္တဲ့ မိုးဘ၀ကို ၿငီးေငြ႔စရာႀကီးလို႔ သူယူဆမွေတာ့ မိုးေနရာကလည္း ခံစားၾကည့္ပါဦးကြယ္လို႔ ဘယ္လို ေျပာသာေတာ့မွာလဲ…။ ရွိပါေစေတာ့ေလ ထားရာေန ေစရာသြားရတဲ့ဘ၀မွာ လြမ္းရင္လည္း ငိုတတ္ေနပါၿပီ…။ မိုးငိုရင္ ကေလးေတြကေတာ့ ေပ်ာ္ၾကလို႔ ေျဖသာပါတယ္။ ေဆာင္းနဲ႔ေႏြေရ မိုးလို အံု႔မိႈင္းျခင္းေတြ ကင္းေ၀းၾကပါေစလို႔ ဆုေတာင္းလိုက္ပါတယ္ သူငယ္ခ်င္းတို႔ေရ…။
*****
အခုေတာ့လည္း ေဆာင္းရဲ႕အေဖာ္က ႏွင္းေလးေတြမွတပါး အျခားမရွိေတာ့ပါဘူးေလ။ ေအးခဲေနတဲ့ ေဆာင္းႏွလံုးသားကို ေဖြးေဖြးျဖဴတဲ့လက္ကေလးေတြနဲ႔ မြမြေလး တို႔ထိလို႔ အားေပးႏွစ္သိမ့္ၾကပါတယ္။ သူတို႔ ကိုယ္တိုင္က ေအးျမေနမွေတာ့ ေႏြးေထြးမႈကို သူတို႔ေလးေတြ ဘယ္လာေဆာင္ၾကဥ္းႏိုင္ၾကပါ့မလဲ။ ဒါကို ေဆာင္းလည္း သိတယ္။ သူတို႔လည္း သိပါတယ္။ သိရက္နဲ႔ သိရက္နဲ႔ပဲ… ပု၀ါ ပါးပါးေလး ျခားထားသလို မပီျပင္၀ိုးတ၀ါးတဲ့ အိပ္မက္ျမဴေတြနဲ႔ ေနသားက်ေနပါၿပီေလ။ တျဖဳတ္ျဖဳတ္ေႂကြက်တဲ့ သစ္ရြက္ေလးေတြကေတာင္ ေဆာင္းေရ… မင္းကို မခ်စ္လို႔ မဟုတ္ပါဘူးကြယ္ လို႔ မလံုမလဲ ေျပာသြားၾကတယ္ ေႏြနဲ႔ မိုးရယ္…။ ေဆာင္းတို႔ ဆံုႏိုင္ခြင့္ရွိေသးရဲ႕လားဟင္?
ပံုကို ဤေနရာမွ ယူပါသည္။
အလွတရားရွာပံုေတာ္ (၁)
အလွတရားရွာပံုေတာ္ (၂)
အလွတရားရွာပံုေတာ္ (၃)

Monday, October 26, 2009

တကယ္လို႔ ကမၻာပ်က္မယ္ ဆိုရင္ေပါ့...

ကမၻာႀကီး ပ်က္မယ္ဆိုတာ ယံုၾကည္ သိထားေပမဲ့ ၂၀၁၂ ဆိုတာႀကီးေတာ့ မယံုၾကည္ပါဘူး။
ဒါကလည္း 'လူဆိုတာ ေသတတ္တယ္' ဆိုတာကို ယံုၾကည္ေပမဲ့ 'ငါေသမွာကိုေတာ့ မယံုၾကည္သလိုမ်ိဳး' ျဖစ္ႏိုင္ပါတယ္…။ ဘာပဲျဖစ္ျဖစ္ စိတ္ကူးနဲ႔ မၾကာမီ အခ်ိန္အတြင္း ကမၻာႀကီး ပ်က္ၾကည့္လိုက္ပါ့မယ္…။ ဒါမွ ဘေလာ့အကိုႀကီး ကိုေအာင္သာငယ္ လက္ဆင့္ကမ္းလိုက္တဲ့ တဂ္ဂိမ္းကို ဘေလာ့ ေမာင္ႏွမေတြနဲ႔ ကစားလို႔ရမွာ (သူငယ္ခ်င္း သက္ေ၀ကလည္း တဂ္ပါတယ္)...Ready 1, 2, 3


၁။ ဘယ္သူေတြနဲ႔ရွိေနခ်င္လဲ...

အင္း..ျဖစ္ႏိုင္ရင္ေတာ့ ခ်စ္တဲ့သူေတြနဲ႔ပဲ အတူ ရွိေနခ်င္တယ္…။ ေသရေတာ့မွာမို႔ စိတ္ညစ္ေနရတဲ့အထဲ… မုန္းတဲ့သူေတြနဲ႔ ဟာ...မျဖစ္ပါဘူးကြာ။

၂။ဘာေတြခံစားေနရမလဲ...

ခႏၶာကိုယ္ႀကီးကေတာ့ အပူေတြဟပ္ၿပီး ပူေလာင္ေနမယ္…။ စိတ္ေတြက ကစဥ့္ကလ်ား ျဖစ္ေနႏိုင္တယ္… ။ အလိုလိုေနရင္းေတာင္ ပ်ံ႕လြင့္လြန္းတဲ့ စိတ္အာ႐ံုေတြကို ေသခါနီးမို႔ ေသခ်ာစုစည္းဖို႔ ႀကိဳးစားရင္း ႐ုန္းရင္းဆန္ခတ္လည္း ျဖစ္ေနႏိုင္သလို ေအးေအး ေဆးေဆးေလးလည္း ျဖစ္ေနႏိုင္တယ္။

၃။ ဘာေတြျပင္ဆင္ထားမလဲ...

ျပင္ဆင္မွာပါ… ။ ကိုယ္စြမ္း ဉာဏ္စြမ္းရွိသေလာက္ေပါ့…။ အခိ်န္ေတြ နည္းလာတာနဲ႔အမွ် လုပ္စရာေတြလည္း နည္းပါးသြားႏိုင္သလို… က်န္တဲ့ အခ်ိန္ေလးကို အက်ိဳးရွိရွိ အသံုးခ်ဖို႔ စကၠန္႔မလပ္လည္း အလုပ္မ်ားေနႏိုင္တယ္။

၄။ ၀မ္းနည္းမိမွာက...

ခ်စ္ေသာကမၻာေရ မင္းနဲ႔ကိုယ္ အိုးစားကြဲၾကေပါ့…။

၅။ေၾကာက္လန္႔မိတာက...

မီးေတာက္ေတြက ကိုယ့္ကို ၀ါးၿမိဳၾကမွာ… မူးေ၀ေနာက္က်ိ ခ်ာခ်ာလည္ေနမွာ… အေမွာင္ထုထဲကို ကစဥ့္ကလ်ားက်သြားမွာ…။

၆။ေဆာင္ထားခ်င္တာ...

ၾကည္လင္ျပတ္သားတဲ့ အသိစိတ္တခု

၇။ဘာေတြေရးမိမလဲ...

အသိစိတ္အာ႐ံုထဲ ေရာက္လာတာေတြေရးမယ္။

ဂ။ေတြးမိေတြးရာ အေတြး...

ကိုယ္ေရာ စိတ္ပါ ေဆာက္တည္ရာမရေအာင္ ပင္ပန္းလာရင္၊ ကိုဧရာကို “စာဖတ္ျပ” လို႔ ပူဆာတတ္တယ္။ ဖိုးဖတ္ခ်င္ႀကီးကလည္း “ဘာဖတ္ျပရမလဲ” ဆိုၿပီး အျမဲအဆင္သင့္။ အဲ့လိုအခ်ိန္မွာေတာ့ သူလည္း သူ႔စိတ္နဲ႔ သူ႕ကိုယ္ သူ႔ေသျခင္းတရားကို ရင္ဆိုင္ပါေစေလေနာ့ … ။ ဒီေတာ့ ကိုယ့္ကိုယ္ကို အားကိုးရလိမ့္မယ္။ ကိုယ္ဘယ္ေလာက္ထိ စြမ္းသလဲ။

၉။ဂုဏ္ယူခ်င္တာက...

ဤကမၻာေျမမွာ လူျဖစ္ခဲ့တာ ဂုဏ္ယူစရာပါ။

၁၀။ရွာႀကံေျဖသိမ့္မိတာက...

ေရွ႕ကလူေတြ ေသသာသြားၾကေရာ ကမၻာပ်က္တာ ႀကံဳမသြားၾကရွာဘူး…။

၁၁။က်ဴးရင့္ခ်င္တဲ့ ဥဒါန္း...

အို ကမၻာေျမ…
ဤလူကို ထမ္းခဲ့သမွ်
ေလးလွသကြလို႔
ပစ္ကာရယ္ မခ်…။

“သည္းခံျခင္း” ဆိုတဲ့
မင္းရဲ႕ အျခားအမည္

၀သုန္ေျမ ပ်က္ေႂကြျပဳန္းခ်ိန္မို႔
သိၾကားေစ သက္ေသညႊန္းလို႔ရယ္
ေနာက္ဆံုးအႀကိမ္အျဖစ္
က်ဴးရင့္ခဲ့သည္။ ။

ဆက္ျပီး Tag ခ်င္တာက
သင္းႏြယ္ဇင္ (ကေလးေတြ စာေမးပြဲၿပီးရင္ေရးေပးေနာ္)

Saturday, October 24, 2009

ေလးဆယ္ဘူတာ

မသီတာက ရန္ကုန္သူ… မန္းေလးသား ကိုဧရာနဲ႔ အေၾကာင္းပါေတာ့ မီးရထားႀကီးစီးၿပီး မႏၲေလး သြားတာေပါ့…။ ရထားလမ္းခရီးမွာ ဘူတာတိုင္းကေတာ့ အေရးပါတဲ့ ဘူတာေတြ မဟုတ္ၾကဘူးေလ…ဆင္တူ႐ိုးမွား ဘူတာေလးေတြလည္း ရွိသေပါ့။ အဲ ေတာင္ငူလို သာစည္လို ဘူတာမ်ိဳးမွာေတာ့ အျမန္ရထားႀကီးက ခဏတျဖဳတ္ျဖစ္ျဖစ္ ရပ္ၾကတယ္။ ေရာက္ခါနီးေတာ့လည္း “က်မတို႔ ရန္ကုန္ မႏၲေလး အဆန္ရထားႀကီးဟာ မၾကာခင္ အခိ်န္အတြင္းမွာ ေတာင္ငူဘူတာကို ဆိုက္ေရာက္ပါေတာ့မယ္ရွင္” ဆိုတာမ်ိဳး ေလာ္စပီကာက ေၾကာ္ျငာေပးေသးတယ္ မဟုတ္လား။ ဒီသေဘာပဲ ဘ၀ခရီးကိုလည္း ႏွင္လာလိုက္တာ တႏွစ္ခ်င္း မွတ္တိုင္ ဘူတာေလးေတြ မွန္မွန္ျဖတ္ေက်ာ္ရင္း… “မၾကာခင္ အခိ်န္အတြင္းမွာ ေလးဆယ္ဘူတာကို ဆိုက္ေရာက္ပါေတာ့မယ္ရွင္”
*****
ေလးဆယ္ဘူတာ ေရာက္လာတဲ့ မသီတာ… အသက္ေမြး၀မ္းေက်ာင္း အလုပ္အကိုင္ အတည္တက်ရွိမေနေတာ့ မိတ္ေဆြအမေတြက သူတို႔ အလုပ္မွာ လာလုပ္ပါ။ “ဗိသုကာဆိုင္ရာ ပံုေတြဆြဲရမွာ၊ သင္ေပးပါမယ္” တဲ့…။ “အမရယ္ သင္ဖို႔ တတ္ဖို႔ ေနာက္က်ေနပါျပီ” လို႔ အေၾကာင္းျပန္ရင္း၊ retired ယူဖို႔ကလည္း ေစာေနျပန္ေသး…။

ေစာလြန္းသည္ႏွင့္ ေနာက္က်သည္… ပ်င္းရိျခင္းတရားေျခာက္ပါးထဲမွာ လံုးလံုးလ်ားလ်ား အက်ံဳး၀င္လို႔…။ မသီတာ အျပင္အလုပ္ထြက္မလုပ္ဘူး…အိမ္ထဲမွာပဲ ေနတယ္ဆိုေတာ့… “မပ်င္းဘူးလား” လို႔ မၾကာခဏ အေမးခံရပါတယ္။ ဟုတ္ပါရဲ႕ ေလးဆယ္ဘူတာကိုေရာက္သည္ထိ မသီတာ တလမ္းလံုး အိပ္လာတာ…။ အိပ္မက္ထဲက ကိုဧရာလည္း ထိပ္ႀကီး ေျပာင္လိုက္လာ၊ သားႀကီး ေရခ်မ္းေတာင္ ဆယ္ေက်ာ္သက္ေလးျဖစ္၊ သားငယ္ ေရစင္လည္း ကေလးေလးကေန ကေလးႀကီး ျဖစ္လာေပါ့၊ အေဖတို႔ အေမတို႔လည္း အခ်ိန္ တခုကို ေစာင့္ေနၾကရပါၿပီေလ။ ခရီးေဖာ္ေတြကလည္း ေအးေဆးၿငိမ္သက္ၾကေတာ့ မသီတာတို႔ မပင္မပန္းပါပဲ ပ်င္းတိုင္း အိပ္သေပါ့…။

သြားေနတာကေတာ့ ေသရြာကိုပါေလ…။ လမ္းခရီးတေလွ်ာက္ ဘာေတြစားစား aging က တားမွ မရပဲ။ ကံေကာင္းေထာက္မတာကို မသီတာတို႔ အလဟႆ သဲထဲေတာ့ ေရသြန္မပစ္ပါဘူး…။
ဘာေတြ ယူသြားရမယ္။
ဘာေတြ ခ်န္ခဲ့ရမယ္။
ဘယ္လို ခရီးဆက္ရမယ္။
သိပါတယ္။
*****
ေက်းဇူးတရားနဲ႔ ေမတၱာတရားအေၾကာင္းေလးလည္း တေထာက္တနား ဒီေနရာေလးမွာ အမွတ္တယေဖာ္က်ဴးပါရေစ
အေမနဲ႔ အေဖ
ခင္ပြန္းနဲ႔ သား
ေမာင္ႏွမ ေဆြမ်ိဳး သားခ်င္း
မိတ္ေဆြ သူငယ္ခ်င္း
ေတြ႔ဆံု ႀကံဳခဲ့ရသူ အားလံုးကို မသီတာမွာ အထီးက်န္မည့္ အက်ည္းတန္တဲ့ အထုပၸတၱိေတြ ရွိခဲ့ရင္ ခြင့္လႊတ္ၾကပါ…လို႔

မသီတာ
ေခတၱ - ေလးဆယ္ဘူတာ

Thursday, October 22, 2009

ဟင္းခ်က္ျခင္း

ဘေလာ့ေပၚမွာ ဟင္းခ်က္နည္းေတြ ဟင္းစပ္နည္းေတြ တင္ေပးၾကတဲ့ မိတ္ေဆြ သူငယ္ခ်င္းေတြကို ေက်းဇူးတင္တယ္။ တေန႔တျခား တိုးလာတဲ့ ကိုယ္အေလးခ်ိန္ေၾကာင့္ စိုးရိမ္မိတာက ျပန္ရင္ ေလယာဥ္အေပါက္၀ မဆန္႔မွာကိုပါပဲ။

အိမ္မွာ အတူေန အမ အရင္းက ႏွစ္ေယာက္၊ တ၀မ္းကြဲက ႏွစ္ေယာက္ ရွိေတာ့ မိဘအိမ္မွာ ဟင္းမခ်က္ခဲ့ရဘူး။ ဒီက ခ်က္မယ္ဆိုေတာ့လည္း သူတို႔က “ဟုတ္လို႔လားဟယ္..ဖယ္ဖယ္န႔ဲ” ေျပာလႊတ္ၾကတယ္။ ဒီထြက္လာေတာ့လည္း ေရာက္ေရာက္ခ်င္းေနတဲ့အိမ္မွာ အန္တီက ခ်က္ေကၽြးတယ္။ ကိုယ္က ေဘးက အကူ။ အလုပ္နားနီးတဲ့ အိမ္ေျပာင္းေတာ့လည္း အိမ္ရွင္အမက ခ်က္ေကၽြးတယ္။ ကိုယ္က ေဘးက အကူသက္သက္။ အိမ္ေထာင္က်ေတာ့ အိမ္ခန္းေလးတခန္းငွားတယ္။ အိမ္ဦးနတ္ကေတာ့ အိမ္ေပၚတက္ေနၿပီ။ ကိုယ္က ရက္မက်ေသးလို႔ ေစာင့္ေနရေသးတဲ့ အခ်ိန္…မန္းေလးသားကို မ်က္ႏွာလုပ္ၿပီး ၾကာဇံခ်က္တအိုး ခ်က္ထားေပးခဲ့တာ သူ (၇) ရက္ေလာက္ စားလိုက္ရတယ္ ေျပာတာပဲ။

ကံေကာင္းတာလား၊ ကံဆိုးတာလားေတာ့ မသိဘူး ေယာကၡမႀကီးကလည္း ဆီးခ်ိဳ ေသြးတိုးေရာဂါရွိေတာ့ ဘာအစားအစာမွ ဟက္ဟက္ပက္ပက္မစားဘူး။ သားငယ္ေလးကေတာ့ လူႀကီးခြံတာ စားရတာပဲ။ သားႀကီးကေတာ့ ရွင္းရွင္းပဲ “ေမေမခ်က္တာ ေကာင္းလည္း မေကာင္းဘူး” တဲ့။ ရင္နာလိုက္တာ။ ဟိုလူႀကီးကေတာ့ “ေကာင္းလား…” ေမးရင္ “အင္း…”။ “မေကာင္းဘူးလား” ေမးရင္လည္း “အင္း..” ပဲ။ အေဖတို႔ အေမတို႔ကို အခါအခြင့္သင့္လို႔ တခါတေလ ခ်က္ေကၽြးခဲ့ရတုန္းက… “ေကာင္း.. သိပ္ေကာင္း.. ငါ့သမီးခ်က္တာ ေကာင္းမွေကာင္း” လို႔ ေျပာခဲ့ၾကတာကိုး။ ႁခြင္းခ်က္ေလးေတြေတာ့ ရွိတာေပါ့။ ဘူးသီး အခ်ိဳခ်က္တာ ဆႏြင္းမႈန္႔မ်ားသြားလို႔ ဟင္းအိုးအဖံုးမဖြင့္ရဲဘူး။ ဖြင့္လိုက္ရင္ ဟင္းအိုးထဲမွာ သံုးဘီးကားေရာင္ႀကီးက ျပဴးတူးၿပဲတဲနဲ႔ မီးေနသည္နံ႔ကလည္း ေထာင္းကနဲထလာလို႔ ကမန္းကတန္းျပန္ပိတ္ရတယ္။ အေမ ဆူမွာေၾကာက္လိုက္တာ…အေမက ဆူပါဘူး။ “သမီးရယ္ ဘူးသီးက အညွီအေဟာက္မွ မဟုတ္ပဲ ဆႏြင္း အမ်ားႀကီး မလိုဘူးေလ” တဲ့။ တခါလည္း ၀က္သားဟင္း ခ်က္လိုက္တာ အငန္မ်ားသြားလို႔ “ေအာ္ ငါ့သမီးက ၀က္သားငါးပိခ်က္ ခ်က္သကိုး… သိမ္းထားလိုက္ ေနာက္ေန႔မွ အာလူးနဲ႔ ေရာစားမယ္” တဲ့ ၿပီးသြားတာပဲ။ တခါလည္း ပဲေတာင့္ရွည္သီး ..အစာသြတ္ခ်က္တာေတာ့ ျမင္ဖူးတာပဲ။ ခ်က္ဆိုေတာ့ ဘယ္လိုအစာသြတ္ရမွန္းမသိဘူး ပါးပါးလွီးၿပီး ဘူးသီးလို႔ပဲ အခ်ိဳခ်က္လိုက္တာေပါ့..။ ထမင္းပြဲမွာ အေဖက “ငါ့သမီးခ်က္တဲ့ အထူးအဆန္းဟင္း” ဆိုၿပီး စားသြားတာပဲ မ်က္ႏွာတခ်က္မပ်က္ေပါင္။

ကိုယ့္အေျခအေနကိုယ္ အမွန္အတိုင္း လက္မခံခ်င္ပဲ လက္ခံရေတာ့မဲ့ အေျခမွာ ငါေတာ့ Drive လိုၿပီ ဆိုၿပီး၊ “တပည့္ေတာ္ ဆြမ္းကပ္ခ်င္လို႔ပါ ဘုရား၊ တလမွာ တရက္ ေန႔ဆြမ္းကပ္ခြင့္ ေပးပါ ဘုရား” လို႔ ဒီက ဘုန္းေတာ္ႀကီးေက်ာင္းသံုးေက်ာင္း တန္းစီ ေလွ်ာက္လိုက္တယ္။ ဒီေတာ့လည္း ဒီက မိတ္ေဆြ အန္ကယ္ အန္တီ အမေတြက တို႔လည္းလိုက္မယ္ဆိုၿပီး၊ ဆြမ္းလွည့္က်ရင္ စီၾကမံၾက ခ်က္ၾက ျပဳတ္ၾကလို႔ တို႔မ်ားက ေနာက္နားေလးက ေမွးလိုက္႐ံု။ ဘယ္လိုပဲ ျဖစ္ျဖစ္ မေလ်ာ့ေသာဇြဲနဲ႔ လစဥ္မပ်က္ ေက်ာင္းသံုးေက်ာင္းကို ဆြမ္းဒကာမႀကီး ဆြမ္းကပ္လာတာ ႏွစ္ႏွစ္ေက်ာ္လို႔ သံုးႏွစ္နီးပါးရွိပါေပါ့။ မေန႔ကေတာ့ (၂၁.၁၀.၂၀၀၉) ဆြမ္းပတ္လွည့္က်တဲ့ ေက်ာင္းကို ကိုယ္စီအေရးကိစၥေတြေၾကာင့္ ဆြမ္းကပ္ေဖာ္ေတြ တေယာက္မွ မလိုက္ႏိုင္ၾကဘူး။ သားႀကီးေက်ာင္းပိတ္ထားလို႔သာ သားအမိႏွစ္ေယာက္ ဆြမ္းကပ္သြားၾကတယ္။ ေက်ာင္းမွာ ေက်ာင္းထိုင္ဆရာေတာ္လည္း ခရီးသြားေနတယ္။ ေက်ာင္းေစာင့္အျဖစ္ အာဂႏၲဳႂကြလာေနတဲ့ ဘုန္းေတာ္ႀကီးႏွစ္ပါးက “ဒကာမႀကီး ကပ္တဲ့ဆြမ္း ဘုန္းႀကီးတို႔ ဘုန္းေပးရတာ အဆင္ေျပပါတယ္” မိန္႔လို႔ ၀မ္းသာလံုးစို႔ၿပီး ဒီပို႔စ္ကို ေရးပါတယ္။
ႁခြင္းခ်က္။ ။အိမ္နားက အန္ကယ္ႀကီးက ဆြမ္းဟင္းႏွစ္ခြက္ ခ်က္ထည့္ေပးလိုက္တယ္။
မေန႔က ကပ္တဲ့ ဆြမ္းဟင္းေတြေတာ့ မဟုတ္ပါဘူး။ မႏွစ္ကတည္းက ဆြမ္းကပ္သြားခါနီး ဘေလာ့မွာတင္ခ်င္လို႔ ႐ိုက္ထားတဲ့ပံုပါ။ ပုဇြန္ေၾကာ္၊ ပန္းေဂၚဖီေၾကာ္၊ မိႈေၾကာ္၊ ငါးပိခ်က္ (နာရီလက္တံ အတိုင္း)။ အမွတ္သတိကေလးကပ္ၿပီး ႐ႈစားၾကပါ။

Saturday, October 10, 2009

ကာလာမသုတ္ - ပြင့္လင္းေသာ ႏွလံုးသားျဖင့္ ေထာက္တည္ရာ ရွာမွီးျခင္း - ၃

ျဗဟၼ၀ိဟာရတရား ေလးပါး
ကာလာမတို႔အား “ယံုမွားဖြယ္ပမာဏ ၁၀-ခ်က္အား တရားေသစြဲယူျခင္း မျပဳရန္ႏွင့္ မိမိတို႔ ကိုယ္တိုင္သိႏိုင္ေသာ အကုသိုလ္တရားတို႔အား ေရွာင္ရန္, ကုသိုလ္တရားတို႔အား ျဖည့္ဆည္းရန္” ေဟာၾကားၿပီးေနာက္၊ ထိုထက္အဆင့္ျမင့္ေသာ ျဗဟၼ၀ိဟာရတရားေလးပါးအား ဆက္လက္ေဟာၾကားေတာ္မူသည္။ သီလဘာ၀နာတို႔ကို ေဟာၾကားစဥ္က “သင္တို႔သည္ (တုေမွ)” ဟုသံုးႏႈန္းကား ေဟာၾကားခဲ့၍ ျဗဟၼ၀ိဟာရကထာသို႔ ေရာက္ေသာအခါ “အရိယသာ၀က” ဟု ေျပာင္းလဲ ေဟာၾကားသည္။ “အရိယသာ၀က” သည္ မုခ်အားျဖင့္ ေသာတာပန္, သကဒါဂါမ္, အနာဂါမ္, ရဟႏၲာ” ဟူေသာ ျမတ္စြာဘုရား၏ တပည့္သာ၀က အရိယာပုဂၢိဳလ္မ်ားကို ရည္ၫႊန္း၍၊ ပရိယာယ္အားျဖင့္ အရိယာတို႔အား ဖူးျမင္ေလ့ရွိ၍ အရိယာတရားတို႔၌ လိမၼာေသာ အၾကားအျမင္မ်ားေသာ ကလ်ာဏပုထုဇဥ္တို႔အား ရည္ၫႊန္းသည္။

ကာလာမတို႔… အရိယသာ၀ကသည္ ဤသို႔ မက္ေမာျခင္းကင္းသည္, ပ်က္စီးေစလိုျခင္းကင္းသည္, ေတြေ၀ျခင္းကင္းသည္, ဆင္ျခင္တံုတရားရွိသည္ သတိရွိသည္ ျဖစ္၍ ေမတၱာျဖင့္ ယွဥ္ေသာစိတ္ျဖင့္ တစ္ခုေသာ အရပ္မ်က္ႏွာသို႔ ပ်ံ႕ႏွံ႔ေစ၍ ေန၏။ ႏွစ္ခုေသာ, သံုးခုေသာ ေလးခုေသာ အရပ္မ်က္ႏွာသို႔ ပ်ံ႕ႏွံ႔ေစ၍ ေန၏။ ထို႔အတူပင္ အထက္ေအာက္ဖီလာ အလံုးစံုေသာ အရပ္မ်က္ႏွာတို႔၌ သတၱ၀ါအားလံုးအား မိမိႏွင့္အတူထား၍ က်ယ္ေျပာေသာ, ျမင့္ျမတ္ေသာ, အတိုင္းအဆမရွိေသာ, ရန္ကင္းေသာ, စိုးရိမ္ေၾကာင့္ၾကကင္းေသာ ေမတၱာစိတ္ျဖင့္ တစ္ေလာကလံုးအား ပ်ံ႕ႏွံ႔ေစ၍ ေန၏။ [ထိုအတူပင္ က႐ုဏာစိတ္, မုဒိတာစိတ္, ဥေပကၡာစိတ္ … ] (အံ-၃-၆၆၊ အဂုၤတၱရနိကာယ္၊ တိကနိပါတ္၊ မဟာ၀ဂ္၊ ေကသမုတၱိသုတ္)
သမာဓိဘာ၀နာကို ပြားမ်ားမည့္သူသည္ သမာဓိဘာ၀နာ၏ အဟန္႔အတားျဖစ္ေသာ နီ၀ရဏတရားတုိ႔ကို ပယ္စြန္႔ထားရန္ လိုအပ္သည္။ “၀ိဂတာဘိေဇၩာ ၀ိဂတဗ်ာပါေဒါ အသမၼဴေဠႇာ သမၸဇာေနာ ပတိႆေတာ - မက္ေမာျခင္းကင္းသည္, ပ်က္စီးေစလိုျခင္းကင္းသည္, ေတြေ၀ျခင္းကင္းသည္, ဆင္ျခင္တံုတရားရွိသည္ သတိရွိသည္ျဖစ္၍” ဟူေသာစကားသည္ နီ၀ရဏတရားတို႔ကို ပယ္ခြာေၾကာင္းျဖစ္ေသာ ေရွးဦးျပဳဖြယ္ (ပုဗၺဘာဂဘာ၀နာ) အက်ဥ္းျဖစ္သည္။ အက်ယ္ကို သာမညဖလသုတ္အပါအ၀င္ အျခားေသာ သုတၱန္ေဒသနာမ်ားတြင္ ေတြ႔ႏိုင္သည္။

(၁) တစ္ပါးသူတို႔၏ ပိုင္ဆိုင္မႈအား မက္ေမာျခင္း အဘိဇၩာသည္ ေႂကြးၿမီးႏွင့္တူ၏။ ေႂကြးရွိသူသည္ မိမိ၏ တိုးတက္ႀကီးပြားေရးအတြက္ မလုပ္ေဆာင္ႏိုင္ပဲ ေႂကြးရွင္၏ ဆဲေရးႏွိပ္စက္မႈကို ခံကာ, ေႂကြးရွင္အတြက္သာ အလုပ္လုပ္ေပးေနရသကဲ့သို႔ ျဖစ္သည္။ (၂) သူတစ္ပါးအား ပ်က္စီးေစလိုျခင္း ဗ်ာပါဒသည္ အနာေရာဂါႏွင့္ တူ၏။ မက်န္းမာသူအတြက္ စားေကာင္း ေသာက္ဖြယ္တို႔၏ အရသာကို မည္မွ်ပင္ေကာင္းေစကာမူ မခံႏိုင္သကဲ့သို႔ ဗ်ာပါဒရွိသူသည္ ေလာကအား အဆိုးျမင္သည္။ ဆရာသမားတို႔၏ ဆံုးမမႈကိုလည္း မခံႏိုင္။ သာသနာ၏ အရသာကို မခံစားႏိုင္။ (၃) ေလးလံထိုင္းမိႈင္းျခင္း ထိနမိဒၶသည္ အခ်ဳပ္ေထာင္ႏွင့္ တူ၏။ အခ်ဳပ္အေႏွာင္ၾကခံေနရသူသည္ အခ်ဳပ္ေထာင္ အျပင္တြင္ က်င္းပေသာ ေပ်ာ္ပြဲ႐ႊင္ပြဲမ်ားကို မခံစားႏိုင္သကဲ့သို႔ ျဖစ္သည္။ (၄) ပ်ံ႕လြင့္ျခင္း (ဥဒၶစၥ) ႏွင့္ ေနာင္တတစ္ဖန္ ပူပန္ျခင္း (ကုကၠဳစၥ) ရွိသူသည္ ေက်းကၽြန္ႏွင့္ တူ၏။ ေက်းကၽြန္သည္ ေပ်ာ္ပြဲ႐ြင္ပြဲတြင္း၌ ေရာက္ေနခဲ့သည့္တိုင္ မိမိအားခိုင္းေစပါက သြားရသည္။ ဥဒၶစၥ ကုကၠဳစၥရွိသူသည္ ေက်းကၽြန္ကဲ့သို႔ လႊမ္းမိုး ႏွိပ္စက္ျခင္း ခံရသည္။ (၅) ကုသိုလ္, အကုသိုလ္စသည့္ တရားတို႔၌ ယံုမွားသံသယရွိျခင္း ၀ိစိကိစၧာသည္ ကႏၲာရခရီးခဲႏွင့္ တူ၏။ ၀ိစိကိစၧာရွိသူသည္ ကႏၲာရထဲတြင္ မ်က္စိလည္လမ္းမွား၍ ပင္ပန္းဆင္းရဲေနသကဲ့သို႔ ျဖစ္သည္။

[…] ေႂကြးကင္းျခင္းကဲ့သို႔, ေရာဂါကင္းျခင္းကဲ့သို႔, ေႏွာင္အိမ္မွ လြတ္ျခင္းကဲ့သို႔, လြတ္လပ္သူျဖစ္ျခင္းကဲ့သို႔, ေဘးကင္းရာအရပ္သို႔ေရာက္သူကဲ့သို႔အတူ ရဟန္းသည္ မိမိ၌ အပိတ္အပင္ နီ၀ရဏတရားငါးပါးတို႔ကို ပယ္ၿပီးျဖစ္သည္ကို ေကာင္းစြာျမင္၏။

မိမိ၌ နီ၀ရဏတရားငါးပါး ပယ္ၿပီးျဖစ္သည္ကို ေကာင္းစြာျမင္ေသာ ရဟန္းသည္ ၀မ္းေျမာက္ျခင္း (ပါေမာဇၨ) ျဖစ္၏။ ၀မ္းေျမာက္ေသာ္ ႏွစ္သက္ျခင္း (ပီတိ) ျဖစ္၏။ ႏွစ္သက္ျခင္းျဖစ္ေသာ္ ကိုယ္သည္ ၿငိမ္းေအး၏ (ကာေယာ ပႆမၻတိ)။ ကိုယ္ၿငိမ္းေအးသည္ရွိေသာ္ ခ်မ္းသာျခင္း (သုခ)ကို ခံစားရ၏။ ခ်မ္းသာေသာ္ စိတ္သည္ တည္ၾကည္၏ (စိတၱံ သမာဓိယတိ)။ (ဒီ-၁-၂၂၅၊ ဒီဃနိကာယ္၊ သီလကၡႏၶ၀ဂ္၊ သာမညဖလသုတ္)


ဤသို႔ နီ၀ရဏတရားမ်ားကင္း၍ စိတ္တည္ၾကည္ေသာအခါတြင္ မိမိတို႔ႏွစ္သက္ရာ ကမၼ႒ာန္ဘာ၀နာအာ႐ံု၌ စိတ္ကို စူးစိုက္ေန၏။ ဤသို႔ေနျခင္းအား စ်ာန္ဟုေခၚသည္။ ေရေမွာ္တို႔ ဖံုးပိတ္ေနေသာ ေရကန္တြင္ လက္ျဖင့္ ဖယ္ရွားလိုက္ပါက အတန္ၾကာၾကာ ၾကည္လင္မႈကိုရသကဲ့သို႔ စ်ာန္စိတ္စြမ္းအားျဖင့္ ကိေလသာတို႔အား ပယ္ခြာထားႏိုင္ပါသည္။ ယင္းကို အ႒ကထာတို႔တြင္ ၀ိကၡမၻနပဟာနဟု ေခၚသည္။ စ်ာန္စိတ္တို႔ကို ျမင့္ျမတ္ေသာ (မဟဂၢတ) စိတ္ဟုလည္း ေခၚသည္။ ကာလာမတို႔အား ပုဗၺဘာဂဘာ၀နာကို အက်ဥ္းေဟာၾကားၿပီးေနာက္ ေမတၱာ, က႐ုဏာ, မုဒိတာ, ဥေပကၡာဟူေသာ တရားေလးပါးအား ဆက္လက္ေဟာၾကားသည္။ “ေမတၱာ, က႐ုဏာ, မုဒိတာ” ဘာ၀နာတို႔သည္ တတိယစ်ာန္တိုင္ေရာက္ႏိုင္၍၊ ဥေပကၡာဘာ၀နာသည္ စတုတၳစ်ာန္တိုင္ေရာက္ႏိုင္ေလသည္။

“ေမတၱာ, က႐ုဏာ, မုဒိတာ, ဥေပကၡာ” တရားေလးပါးအား ျမတ္ေသာအက်င့္တရား (ျဗဟၼစိုရ္) ေလးပါးဟု ေခၚသည္။ ထိုေလးပါးျဖင့္ ေနထိုင္ျခင္းအား ျမတ္ေသာေနထိုင္ျခင္း (ျဗဟၼ၀ိဟာရ)ဟု ေခၚသည္။ သတၱ၀ါတို႔အား မိမိႏွင့္ ထပ္တူ သေဘာထား၍ ရန္လိုျခင္း, စိတ္ဆင္းရဲေစျခင္းမျပဳပဲ ခ်မ္းသာေစလိုျခင္းအား ေမတၱာဟုေခၚသည္။ ဒုကၡေရာက္ေနေသာ သတၱ၀ါမ်ားအား ဆင္းရဲမွလြတ္ေစလုိျခင္းအား က႐ုဏာဟုေခၚသည္။ ခ်မ္းသာေနေသာ သတၱ၀ါမ်ားအား ၀မ္းေျမာက္ျခင္း, ထိုသို႔တို႔ တရားသျဖင့္ရထားေသာ စည္းဥစၥာဂုဏ္တို႔ မဆုတ္ယုတ္ မပ်က္စီးေစလိုျခင္းသည္ မုဒိတာျဖစ္သည္။ သတၱ၀ါတို႔သည္ မိမိတို႔၏ ကံအားေလ်ာ္စြာ ဆင္းရဲခ်မ္းသာခံစားၾကရသည္ဟု အညီအမွ် စိတ္ထားျခင္းအား ဥေပကၡာဟု ေခၚသည္။

ျဗဟၼ၀ိဟာရသည္ သတၱ၀ါတို႔အား မိတ္ေဆြ, ရန္သူဟု က်ဥ္းေျမာင္းစြာ ခြဲျခားဆက္ဆံျခင္းကင္း၍၊ အတိုင္းအဆ ေဘာင္မရွိေသာ က်ယ္ေျပာေသာ စိတ္ျဖင့္ ေနထိုင္ျခင္း ျဖစ္သည္။ သူတစ္ပါး၏ ပိုင္ဆိုင္မႈအား မက္ေမာေသာစိတ္ (အဘိဇၩာ) ဟူေသာ ေလာဘစိတ္, သူတစ္ပါးအား ပ်က္စီးေနလိုျခင္း (ဗ်ာပါဒ) ဟူေသာ ေဒါသစိတ္, ေတြေ၀ျခင္းဟူေသာ ေမာဟစိတ္တို႔ ကင္းရွင္းေနသည္။ ထို႔ေၾကာင့္ ျဗဟၼ၀ိဟာရတရားျဖင့္ ေနထိုင္သူသည္ ရန္လိုျခင္းကင္းသည္, ရန္ကင္းသည္, ပ်က္စီးေစလိုျခင္းကင္းသည္, စိုးရိမ္ေၾကာင့္ၾကကင္းသည္, စိတ္အညစ္အေၾကး ကိေလသာတို႔ ကင္း၍ ျဖဴစင္ေနေလသည္။

တနည္းအားျဖင့္ ကာလာမတို႔အား ကိုယ္က်င့္သီလႏွင့္ ျဗဟၼ၀ိဟာရတရားတို႔ ေဟာၾကားျခင္းသည္ မ်က္ေမွာက္ အက်ိဳးခံစားမႈရေစႏိုင္ေသာ “မေကာင္းမႈ ေရွာင္, ေကာင္းမႈ ေဆာင္, ျဖဴေအာင္ စိတ္ကိုထား” ဟူသည့္ အဆံုးအမပင္ ျဖစ္သည္။

ေထာက္တည္ရာေလးပါး

ကာလာမတို႔အား ယံုမွားဖြယ္အခ်က္ ၁၀-ခ်က္ျဖင့္ စတင္၍ ေဟာၾကားခဲ့သည္။ ထိုတရားတို႔သည္ အမွားျဖစ္ႏိုင္သလို အမွန္ျဖစ္ႏိုင္ေသာ အက်ိဳးႏွစ္မ်ိဳး (ေဒြဓာ ၀ိပါကာ) ရွိ၍ တစ္ထစ္ခ် အားကိုးယံုၾကည္လက္ခံႏိုင္ေလာက္ေသာ တရားမ်ားမဟုတ္ေၾကာင္း ေဟာၾကားခဲ့သည္။ ထို႔ေနာက္ “မေကာင္းမႈ ေရွာင္၊ ေကာင္းမႈ ေဆာင္၊ ျဖဴေအာင္ စိတ္ကိုထား” ဟူေသာ ျမတ္စြာဘုရား၏ အဆံုးအမကို နာယူကာ မိမိတို႔၏ စိတ္အား ျဖဴစင္ေအာင္ထားႏိုင္ေသာ “အရိယသာ၀က” တို႔၏ မလြဲေခ်ာ္ႏိုင္ေသာ အက်ိဳးကို ေဟာၾကားသည္။

ကာလာမတို႔ … ဤသို႔ ရန္ကင္းေသာ, စိုးရိမ္ေၾကာင့္ၾကကင္းေသာ, အညစ္အေၾကး ကိေလသာကင္းေသာ, စင္ၾကယ္ေသာ စိတ္ရွိသည့္ အရိယာသ၀ကအား မ်က္ေမွာက္ဘ၀၌ပင္ ေထာက္တည္ရာ (အႆာသ) ေလးပါးရ၏။

(၁) “အကယ္၍ တမလြန္ေလာကသည္ ရွိအံ၊ အေကာင္းအဆိုး ကံတို႔၏ အက်ိဳးဆက္သည္ ရွိအံ၊ ငါသည္ ကိုယ္ပ်က္စီး၍ ေသလြန္ၿပီး ေနာက္၌ ေကာင္းေသာလားရာ, နတ္ျပည္ေလာကသို႔ ေရာက္ရလိမ့္မည္” ဟူေသာ ပဌမေထာက္တည္ရာကို ရ၏။
(၂) “အကယ္၍ တမလြန္ေလာကသည္ မရွိအံ့၊ အေကာင္းအဆိုး ကံတို႔၏ အက်ိဳးဆက္သည္ မရွိအံ့၊ ငါသည္ မ်က္ေမွာက္၌ပင္ ေဘးရန္ကင္းသည္, စိုးရိမ္ေၾကာင့္ၾကကင္းသည္, ဆင္းရဲကင္းသည္ျဖစ္၍, မိမိကုိယ္ကို ခ်မ္းသာစြာ ေနရ၏ (အေ၀ရံ အဗ်ာပဇၨံ အနီဃံ သုခႎ အတၱာနံ ပရိဟရာမိ)” ဟူေသာ ဒုတိယေထာက္တည္ရာကို ရ၏။
(၃) “(မေကာင္းမႈ) ျပဳေသာသူအားသာ မေကာင္းမႈျပဳသည္ မည္အံ့၊ ငါသည္ တစ္စံုတရာေသာ မေကာင္းမႈကို မျပဳခဲ့။ ထိုသုိ႔ မေကာင္းမႈ မျပဳခဲ့ေသာ ငါ့အား အဘယ္မွာ ဆင္းရဲျခင္းကို ထိေတြ႔ေစမည္နည္း” ဟူေသာ တတိယေထာက္တည္ရာကို ရ၏။
(၄) “(မေကာင္းမႈ) ျပဳေသာသူအား မေကာင္းမႈ ျပဳသည္ မမည္အံ့၊ ငါသည္ (မေကာင္းမႈ မျပဳျခင္း, ျပဳလွ်င္လည္း ျပဳသည္ မမည္ျခင္း ဟူေသာ) ႏွစ္ပါးစံုျဖင့္ စင္ၾကယ္သည္ဟု မိမိကိုယ္ မိမိ႐ႈျမင္ႏိုင္သည္” ဟူေသာ စတုတၳေထာက္တည္ရာကို ရ၏။ (အံ-၃-၆၆၊ အဂုၤတၱရနိကာယ္၊ တိကနိပါတ္၊ မဟာ၀ဂ္၊ ေကသမုတၱိသုတ္)


“တမလြန္ေလာကမရွိ (နတၳိ ပရ ေလာေကာ), အေကာင္းအဆိုးျပဳေသာ ကံတို႔၏ အက်ိဳးဆက္သည္ မရွိ (နတၳိ သုကတဒုကၠဋာနံ ကမၼာနံ ဖလံ ၀ိပါေကာ)” ဟူသည္မွာ နတၳိက၀ါဒ ျဖစ္သည္။ “ျပဳေသာ္လည္း မေကာင္းမႈ ျပဳသည္မမည္ (ကေရာေတာ န ကရီယတိ ပါပံ)” ဟူသည္မွာ အကိရိယ၀ါဒ ျဖစ္သည္။ ဤမိစၧာဒိ႒ိ အယူႏွစ္ပါးအား မူတည္ကာ ယင္း၀ါဒတို႔ မွန္သည္ျဖစ္ေစ, မွားသည္ျဖစ္ေစ မခၽြတ္မယြင္းရႏိုင္ေသာ သက္သာရာ, ေထာက္တည္ရာ (အႆာသ) ေလးပါး ကို ေဟာၾကားထားျခင္းျဖစ္သည္။

“မေကာင္းမႈ ေရွာင္, ေကာင္းမႈေဆာင္, ျဖဴေအာင္ စိတ္ကိုထား” သူသည္ “တမလြန္မရွိ, ကံ-ကံ၏ အက်ိဳး မရွိ” ခဲ့သည့္တိုင္ မ်က္ေမွာက္၌ပင္ စိတ္ျဖဴစင္ခ်မ္းသာေသာ အက်ိဳးကိုရရွိၿပီး ျဖစ္သည္။ တမလြန္ဘ၀ႏွင့္ ကံ-ကံ၏ အက်ိဳးတို႔ ရွိခဲ့လွ်င္ ေကာင္းေသာ သုဂၢတိဘံုသို႔ ေရာက္ရေပမည္။ “ေကာင္းျခင္း, ဆိုးျခင္းသည္ ေနရာေဒသအေလ်ာက္ သတ္မွတ္ခ်က္သာျဖစ္၍ အေကာင္းအဆိုး ျပဳျခင္းဟု မရွိ” ဟူေသာ အကိရိယ၀ါဒ မွန္ခဲ့ပါလွ်င္ မိမိသည္ မေကာင္းမႈ မျပဳ၍ တစ္ေၾကာင္း, ျပဳခဲ့သည့္တိုင္ အေကာင္းအဆိုး ျပဳသည္ဟု မရွိ၍ တစ္ေၾကာင္း ပူပန္စရာ မလို။ ႏွစ္ပါးစံု စင္ၾကယ္ေနသည္။ အကိရိယ၀ါဒမွားခဲ့လွ်င္လည္း မိမိသည္ မေကာင္းမႈ ျပဳမထား၍ မေကာင္းမႈ၏ အက်ိဳးကိုခံရမည္ကို မဟုတ္။ ယင္းအယူ၀ါဒတို႔ မွားသည္ျဖစ္ေစ, မွန္သည္ျဖစ္ေစ မုခ်သက္သာ ရႏိုင္သည္။ (မဇၩိမနိကာယ္မွ အပဏၰကသုတ္သည္လည္း အလားတူပင္ မ်က္ေမွာက္ႏွင့္ တမလြန္ႏွစ္မ်ိဳးလံုးတြင္ အ႐ႈံးမရွိႏိုင္သည့္ (အပဏၰက) အက်ိဳး ႐ႈေထာင့္မွ ေဟာၾကားထားသည္။) စင္စစ္ နတၳိက၀ါဒႏွင့္ အကိရိယ၀ါဒတို႔သည္ အလြန္ အျပစ္ႀကီးေလးေသာ နိယတမိစၧာဒိ႒ိမ်ား ျဖစ္သည္။ ထိုအယူတို႔အား မစြန္႔ပဲ က်င့္သံုးခဲ့ပါက မုခ်အပါယ္လားေစႏိုင္သည္။

ျမတ္စြာဘုရားရွင္က ဤသို႔ေထာက္တည္ရာ ေလးပါးအား ေဟာၾကားၿပီးေသာအခါ ကာလာမတို႔သည္ ႏွစ္သက္၀မ္းေျမာက္၍ သရဏဂံုသံုးပါးအား အသက္ထက္ဆံုး ဆည္းကပ္ကိုးကြယ္ေသာ ဥပါသကာမ်ားအျဖစ္မွတ္ယူရန္ ေလွ်ာက္ထားၾကသည္။ ဤတြင္ သီလႏွင့္ သမာဓိဘာ၀နာကိုသာ ေဟာၾကားထား၍ သစၥာေလးပါးတရား, အနတၱတရားတို႔အား ဆက္လက္ ေဟာၾကားထားသည္ကို မေတြ႔ရေခ်။ ကာလာမတို႔သည္ ထိုတရားတို႔အား နာၾကားႏိုင္စြမ္း မရွိေသး၍ ျဖစ္ေပမည္။

ကာလာမသုတ္ကဲ့သို႔ပင္ “ယံုမွားဖြယ္ ၁၀-ပါးအား တစ္ထစ္ခ်စြဲယူျခင္း မျပဳေသးပဲ မ်က္ေမွာက္၌ပင္ ကိုယ္တိုင္သိႏိုင္ေသာ ကုသိုလ္, အကုသိုလ္စသည့္တရားမ်ားအား ေဆာင္ရန္, ေရွာင္ရန္” ေ၀သာလီျပည္ ဘဒၵိယလိစၧ၀ီတို႔အားလည္း ေဟာၾကားခဲ့ဖူးသည္ (အံ-၄-၉၃၊ အဂၤုတၱရနိကာယ္၊ စတုကနိပါတ္၊ မဟာ၀ဂ္၊ ဘဒၵိယသုတ္)။ ဤဘဒၵိယသုတ္သည္ “ရဟန္း ေဂါတမသည္ တတၳိယ (အယူ၀ါဒျခားရွိသူ) တို႔အား မိမိဖက္ ပါလာေအာင္ ေသြးေဆာင္လွည့္ဖ်ားတတ္ေသာ အာ၀႗နိမာယာ အတတ္ရွိသည္” ဟု စြတ္စြဲမႈမ်ားသည္ မွန္ကန္မႈ ရွိမရွိ ေမးေလွ်ာက္သည္ကို အေၾကာင္းျပဳ၍ ေဟာၾကားခဲ့သည္။ ယံုမွားဖြယ္ ၁၀ပါးအား တစ္ထစ္ခ်မယူရန္ႏွင့္ ကုသိုလ္, အကုသိုလ္တရားတို႔ကို ေဟာၾကားအၿပီး၌ ဘဒၵိယလိစၧ၀ီတို႔လည္း ဥပါသကာအျဖစ္မွတ္ယူရန္ ေလွ်ာက္ထားၾကသည္။ ျမတ္စြာဘုရားက မိမိသည္ ထိုသို႔ တပည့္ခံေစရန္ ဖိတ္ေခၚခဲ့သေလာဟု ေမးေတာ္မူ၏။ ထိုအခါ ဘဒၵလိစၧ၀ီတို႔က “ရဟန္း ေဂါတမသည္ တတၳိယ (အယူ၀ါဒျခားရွိသူ) တို႔အား မိမိဖက္ ပါလာေအာင္ ေသြးေဆာင္လွည့္ဖ်ားတတ္ေသာ အာ၀႗နိမာယာ အတတ္ရွိသည္ ဟူေသာ စြတ္စြဲခ်က္သည္ မွန္ေပ၏။ ျမတ္စြာဘုရား၏ အာ၀႗နိမာယာ အတတ္သည္ ေကာင္းျမတ္ပါ၏။ ျမတ္စြာဘုရားသည္ ကၽြႏု္ပ္တို႔ ခ်စ္ခင္ေသာ သားခ်င္း ေဆြမ်ိဳးမ်ားအားလည္း ဤအာ၀႗နိမာယာျဖင့္ လွည့္ပတ္ပါမူ ယင္းတို႔၏ အရွည္သျဖင့္ေသာ အက်ိဳးစီးပြားခ်မ္းသာအတြက္သာ ျဖစ္ပါမည္” ဟု ျပန္လည္ ေလွ်ာက္ထားၾကသည္။ ဤဘဒၵိယသုတ္တြင္ ျဗဟၼ၀ိဟာရကထာႏွင့္ ေထာက္တည္ရာေလးပါးတုိ႔ကို ဆက္လက္ ေဟာၾကားထားျခင္း မရွိပါ။ သို႔ေသာ္ ယင္းသုတ္အ႒ကထာအရ ဘဒၵိယတို႔ ေသာတာပန္ တည္ၾကသည္ဟုသိရသျဖင့္ ေထာက္တည္ရာအစစ္သို႔ ေရာက္ရွိၾကသည္ဟု ဆိုႏိုင္ပါသည္။

“ပြင့္လင္းေသာ ႏွလံုးသားျဖင့္ ေထာက္တည္ရာရွာမွီးျခင္း” ဟူေသာ ဤ (ေကသမုတၱိ) ကာလာမသုတ္ေဒသနာသည္ တစ္ပါးေသာအယူ၀ါဒရွိသူ တတၳိယတို႔အား ျမတ္စြာဘုရား၏ အဆံုးအမသာသနာသို႔ ေျပာင္းလဲေစေသာ အာ၀႗နိမာယာ လည္းျဖစ္ေလသည္။ အကယ္၍ ကာလာမသုတ္၏ တစ္စိတ္တစ္ေဒသအား မွားယြင္းစြာဆုပ္ကိုင္ကာ ပိဋကတ္က်မ္းစာတို႔အား ျငင္းပယ္လိုက္ပါက မွန္ကန္စြာ ႏွလံုးမသြင္းတတ္ျခင္း (အေယာနိေသာ မနသိကာရ) ကိုသာ အျပစ္တင္ရေပေတာ့မည္။

ဧရာ (မႏၲေလး)

စာၫႊန္း။
ေကသမုတၱိသုတ္အပါအ၀င္ နိကာယ္ငါးရပ္မွ သုတၱန္ေဒသနာမ်ားႏွင့္ Jayatilleke ၏ Early Buddhist Theory of Knowledge ကို ပဓာနကိုးကားပါသည္။

Thursday, October 8, 2009

ကာလာမသုတ္ - ပြင့္လင္းေသာ ႏွလံုးသားျဖင့္ ေထာက္တည္ရာ ရွာမွီးျခင္း - ၂


အပိုင္း (၁)

အသိပညာ သံုးမ်ိဳး
မွန္လွ်င္မွန္ မွားလွ်င္မွားႏိုင္ေသာ အက်ိဳးႏွစ္မ်ိဳးရွိ၍ တစ္ထစ္ခ်အမွန္အျဖစ္ မယူႏိုင္ေသာ ပမာဏမ်ားအား ျပန္လည္သံုးသပ္ပါက ႏွစ္သက္ ယံုၾကည္ျခင္းေပၚတည္ မွီ၍ေနသည္။ အခ်ိဳ႕သည္ မိမိ ေလးစားၾကည္ညိဳေသာ ဆရာ, က်မ္းဂန္စာေပႏွင့္ မိ႐ိုးဖလာအစဥ္အလာတို႔မွ တဆင့္ၾကားသိ၍ လက္ခံ ယံုၾကည္ျခင္းျဖစ္သည္။ အခ်ိဳ႕သည္ ျဖစ္ႏိုင္ေကာင္းသည္ဟု ထင္၍ လက္ခံယံုၾကည္ၾကသည္။ ယုတၱိေဗဒကဲ့သို႔ နည္းတစ္ခုခုကိုယူ၍ စနစ္တက် ေတြးေခၚထားျခင္း, စူးစမ္းဆင္ျခင္ထားျခင္းတို႔ေၾကာင့္ မွန္သည္ဟု လက္ခံယံုၾကည္ၾကသည္။ ထို႔ေၾကာင့္ ကာလာမသုတ္ႏွင့္ စကႌသုတ္တို႔တြင္လာေသာ ပမာဏမ်ားကို ထပ္မံ၍ အက်ဥ္းၿခံဳးပါက တစ္ဆင့္ၾကားမႈ (အႏုႆ၀န) ႏွင့္ စဥ္းစားဆင္ျခင္မႈ (တကၠ ၀ီမံသ) ဟူေသာ ပမာဏႏွစ္မ်ိဳး အျဖစ္ ေတြ႔ႏိုင္သည္။ တစ္ဆင့္ၾကားမႈႏွင့္ စဥ္းစားေတြးေခၚမႈသည္ စိတ္ခ်ေသခ်ာေသာ ပမာဏမ်ား မဟုတ္ေသးပါက မည္သည့္ပမာဏကို အေျချပဳ၍ အမွန္တရားကို သိရွိႏိုင္ပါသနည္း။

တခါက ဘာရဒြါဇႏြယ္ဖြား သိဂၤါရ၀လုလင္သည္ ျမတ္စြာဘုရားအား ဘာသာတရားတို႔ကို အစဦးတီထြင္သူဟု ၀န္ခံၾကသူမ်ားအနက္ အရွင္ေဂါတမသည္ မည္သုိ႔ေသာ ပုဂၢိဳလ္မ်ိဳးျဖစ္သနည္း ေမးေလွ်ာက္ဖူးသည္။ “မ်က္ေမွာက္၌ တရားထူးသိျမင္ကာ ဆံုးခမ္းတိုင္ေအာင္ေရာက္၍ ျမတ္ေသာအက်င့္၏ အစဦးကို ၀န္ခံသူ (ဒိ႒ဓမၼဘိညာ ေ၀ါသာနပါရမိပၸတၱာ အာဒိျဗဟၼစရိယံ ပဋိဇာနႏၲိ)” ဟု သံုးႏႈန္းထားေသာ္လည္း “ဘာသာတရားတို႔ကို အစဦးတီထြင္သူ” ဟု အက်ဥ္းအားျဖင့္ နားလည္ႏိုင္ပါသည္။

(၁) ဘာရဒြြါဇ… တစ္ဆင့္ၾကားလက္ခံသူ (အႏုႆာ၀ိက) သမဏ, ျဗာဟၼဏ အခ်ိဳ႕ရွိသည္။ ထိုသူတို႔သည္ တစ္ဆင့္ၾကားျဖင့္ ဘာသာတရားတို႔ကို အစဦးတီထြင္သူဟု ၀န္ခံၾကကုန္၏။ ဥပမာကား ေ၀ဒသံုးပံုေဆာင္ ေတ၀ိဇၨ ျဗာဟၼဏတို႔တည္း။
(၂) ဘာရဒြြါဇ… ယံုၾကည္မႈသက္သက္မွ်ျဖင့္ (ေက၀လံ သဒၶမၼတၱေကန) ဘာသာတရားတို႔ကို အစဦးတီထြင္သူဟု ၀န္ခံေသာ သမဏ, ျဗာဟၼဏ အခ်ိဳ႕လည္းရွိ၏။ ဥပမာကား စဥ္းစားေတြးေခၚသူတို႔ (တကၠီ ၀ီမံသီ) တည္း။
(၃) ဘာရဒြြါဇ… ထို႔အျပင္ ေရွးကမၾကားဖူးေသးေသာ တရားတို႔အား (အနႏုႆုေတသု ဓေမၼသု) ကိုယ္တိုင္ ထိုးထြင္းသိျမင္ကာ (သာမံေယ၀ ဓမၼံ အဘိညာယ) ဘာသာတရားတို႔ကို အစဦးတီထြင္သူဟု ၀န္ခံေသာ သမဏ, ျဗာဟၼဏ အခ်ိဳ႕လည္းရွိ၏။ ထိုသူတို႔တြင္ ငါသည္ တစ္ပါး အပါအ၀င္တည္း။ (မ-၂-၄၇၄၊ မဇၩိမနိကာယ္၊ မဇၩိမပဏၰာသ၊ ျဗာဟၼဏ၀ဂ္၊ သိဂၤါရ၀သုတ္)

အထက္ပါ ေဒသနာအရ တစ္ဆင့္ၾကားမႈ (အႏုႆ၀န), စဥ္းစားဆင္ျခင္မႈ (တကၠ ၀ီမံသ), ကိုယ္တိုင္ ထိုးထြင္းသိျမင္မႈ (သယံ အဘိညာ) ဟူေသာ ပမာဏသံုးမ်ိဳးတြင္ ဗုဒၶသည္ ကိုယ္တိုင္ ထိုးထြင္းသိျမင္မႈကို အေလးေပးေၾကာင္း ေတြ႔ရသည္။ တစ္ဆင့္ၾကားမႈျဖင့္ရေသာ သုတမယပညာ, စဥ္းစားဆင္ျခင္မႈျဖင္ရေသာ စိႏၲာမယပညာႏွင့္ သီလ, သမာဓိ, ပညာတို႔ကို အဆင့္ဆင့္ ပြားမ်ားအားထုတ္၍ ကိုယ္တိုင္ထိုးထြင္းသိျမင္ေသာ ဘာ၀နာမယပညာတို႔တြင္ ဘာ၀နာမယပညာကသာ စိတ္ခ်ရေသာ အသိပညာျဖစ္သည္။

သမၼာသမၺဳဒၶဘုရားရွင္ႏွင့္ ပေစၥကဗုဒၶတို႔မွလြဲလွ်င္ သူတစ္ပါးထံမွ တစ္ဆင့္ၾကားနာမႈ မပါပဲ သစၥာတရားအား ကိုယ္တိုင္ ထိုးထြင္းသိႏိုင္ျခင္းမရွိ္။ “ေယာနိေသာ မနသိကာရ” ေခၚ မွန္ကန္ေသာ ႏွလံုးသြင္းမႈျဖင့္ ျပည့္စံုလွ်င္ သူတစ္ပါးထံမွ တစ္ဆင့္ၾကားနာျခင္းသည္ သမၼာဒိ႒ိျဖစ္ေစရန္ အေျခခံ အေၾကာင္းရင္းျဖစ္သည္။ သို႔ေသာ္ ႏွလံုးသြင္းမွားပါက မိစၧာဒိ႒ိပင္ ျဖစ္ေစႏိုင္သည္။ မိ႐ိုးဖလာအစဥ္အလာသမားမ်ား, က်မ္းဂန္စာအုပ္သမားမ်ားသည္ သုတမယပညာမွ်ကို တရားေသဆုပ္ကိုင္ကာ (မိုးကုတ္ဆရာေတာ္ႀကီး၏ စကားျဖင့္ ေျပာရလွ်င္) “သူတစ္ပါး ပါးစပ္ဖ်ားတြင္ လမ္းဆံုးေနၾကသူမ်ား” ျဖစ္သည္။

ဗုဒၶ၀ါဒသည္ ပိုင္းျခားေ၀ဖန္၍ ဆိုေလ့ရွိေသာ “၀ိဘဇၨ၀ါဒ” ျဖစ္သည့္အားေလွ်ာ္စြာ ပိုင္းျခားေ၀ဖန္ျခင္း, စူးစမ္းဆင္ျခင္ျခင္းတို႔သည္ အေရးပါသည္။ ဆရာေကာင္း ဟုတ္မဟုတ္ကိုလည္း စူးစမ္းဆင္ျခင္ရသည္။ မိမိ၀ါဒ, သူတစ္ပါးတို႔၏ ၀ါဒကိုလည္း ကြဲျပားေအာင္ စူးစမ္းဆင္ျခင္ရသည္။ ကုသိုလ္, အကုသိုလ္, အေၾကာင္း, အက်ိဳးစသျဖင့္ တရားသေဘာတို႔ကိုလည္း စူးစမ္းဆင္ျခင္ရသည္။ သို႔ေသာ္ သစၥာတရားကို စဥ္းစားေတြးေခၚမႈသက္သက္ျဖင့္ ခ်ဥ္းကပ္မရ။ စဥ္းစားေတြးေခၚမႈနယ္ကိုေက်ာ္လြန္ေသာ (အတကၠာ၀စရ) တရားျဖစ္သည္။ ထို႔ေၾကာင့္ ကာလာမသုတ္မွ ပမာဏ (၁၀) မ်ိဳး (တနည္း စကႌသုတ္မွ ပမာဏ ငါးမ်ိဳး) တို႔ျဖင့္ရေသာ သုတမယပညာ, စိႏၲာမယပညာတုိ႔သည္ အသိဉာဏ္စာရင္း သြင္းရေသာ္လည္း ကိုယ္ပိုင္ဉာဏ္အစစ္ မဟုတ္ေသး။

ရဟန္းတို႔ … “အတၱသည္လည္းေကာင္း, ေလာကသည္လည္းေကာင္း ၿမဲ၏။ ဤအယူသာမွန္၍ အျခားအယူတို႔သည္ အခ်ီးႏွီးသာတည္း” ဟုေျပာဆိုေလ့ရွိေသာ သမဏ, ျဗာဟၼဏတို႔အား စင္စစ္ ယံုၾကည္ျခင္း, ႏွစ္သက္ျခင္း, တစ္ဆင့္ၾကားျခင္း, အျခင္းအရာကို ႀကံစည္ျခင္း, အယူကို စူးစိုက္ဆင္ျခင္၍ ႏွစ္သက္လက္ခံျခင္း ဟူေသာအေၾကာင္းတို႔မွ လြဲ၍ စင္ၾကယ္ျပည့္စံုေသာ ကိုယ္ပိုင္ဉာဏ္ (ပစၥတၱံေယ၀ ဉာဏံ) ျဖစ္ရန္ အေၾကာင္း မရွိ။ စင္ၾကယ္ျပည့္စံုေသာ ကိုယ္ပိုင္ဉာဏ္မရွိသျဖင့္၊ ဤအယူတို႔၌ အသိဉာဏ္အဖို႔သို႔ (ဉာဏဘာဂမတၱေမ၀) သက္၀င္ျငားေသာ္လည္း၊ ထိုသို႔သက္၀င္ျခင္းအား အစြဲအလန္း (ဥပါဒါန္) ဟုသာ ဆိုအပ္၏။ (မ-၃-၂၈၊ မဇၩိမနိကာယ၊ ဥပရိပဏၰာသ၊ ေဒ၀ဒဟ၀ဂ္၊ ပၪၥတၱယသုတ္)

သုတမယဉာဏ္ႏွင့္ စိႏၲာမယဉာဏ္တို႔ကို ျငင္းပယ္ရန္ မဟုတ္ေသာ္လည္း ထိုအသိဉာဏ္သက္သက္မွ်ကို အားကိုးကာ “ဤသည္သာ အမွန္”ဟု တရားေသစြဲယူပါက အစြဲအလန္းဥပါဒါန္သာ ျဖစ္ေလသည္။ ထို႔ေၾကာင့္ ကိုယ္တိုင္သိျမင္မႈျဖင့္ သိေသာအသိဉာဏသည္သာ အားထားရာျဖစ္၏။ “ကိုယ္တိုင္သိျမင္မႈ” ဆိုေသာ္လည္း “မ်က္စိျဖင့္ ျမင္သိျခင္း, နားျဖင့္ ၾကားသိျခင္း, ႏွာေခါင္းျဖင့္ နံသိျခင္း, လွ်ာျဖင့္ အရသာသိျခင္း, ကိုယ္ျဖင့္ ထိသိျခင္း” ဟူသည့္ အာ႐ံုခံအဂၤါ (ပသာဒ) ငါးပါးျဖင့္ ကိုယ္တိုင္ သိေသာ ပၪၥာ႐ံုသိမ်ိဳး (Empirical Knowledge) မ်ိဳးမွ်ကို ဆိုလိုသည္ မဟုတ္။ ထိုအသိတို႔သည္ အျဖဴ, အနီစသျဖင့္ ခြဲျခားမွတ္သားမႈ သညာကိုအေျခခံသည့္ အသိမ်ိဳးသာ ျဖစ္သည္။ သညာသိတို႔သည္ (တံလွ်ပ္ျမင္က ေရရွိသည္ဟု ထင္ေအာင္) လွည့္ဖ်ားတတ္ေသာ အသိမ်ိဳးျဖစ္၍ အားကိုးႏိုင္ေသာ အသိမဟုတ္ေသး။ ပညာအစစ္ မဟုတ္ေသး။ ဗုဒၶအဆံုးအမအရ သခၤါရတရားအားလံုးတို႔၏ “အနိစၥ, ဒုကၡ, အနတၱ” ဟူသည့္ လကၡဏာကို ျမင္ေအာင္ သိႏိုင္ေသာ အသိမ်ိဳးသည္သာ ပညာအစစ္ျဖစ္သည္။ သစၥာေလးပါးအား ပိုင္းျခားသိျမင္ေသာ အသိမ်ိဳးသည္သာ မဂၢင္ထိုက္ေသာ ပညာအစစ္ျဖစ္သည္။ ထိုအသိပညာသည္ ထိုးထြင္းသိျခင္း, ပိုင္းျခားသိျခင္း, ကိေလသာကို ပယ္စြန္႔ျခင္းဟူေသာ အက်ိဳးရွိသည္ (အဘိညတၳာ, ပရိညတၳာ, ပဟာနတၳာ)။ ထိုအသိပညာမ်ိဳးသည္ မေနာ၀ိညာဏ္၌သာ ျဖစ္ေပၚႏိုင္သည္။ ပညာႏွင့္ ၀ိညာဏ္တို႔၏ ျခားနားခ်က္မွာ ပညာသည္ ပြားမ်ားရေသာ ဘာေ၀တဗၺတရားျဖစ္၍ ပညာႏွင့္ ယွဥ္ေသာအသိ ၀ိညာဏ္သည္ ပိုင္းျခားသိေသာ တရားျဖစ္သည္။ (မ-၁-၄၄၉၊ မ-၁-၄၅၁၊ မဇၩိမနိကာယ္၊ မူလပဏၰာသ၊ စူဠယမက၀ဂ္၊ မဟာေ၀ဒလႅသုတ္)

ထို႔ေၾကာင့္ ကိုယ္တိုင္ ထိုးထြင္း၍ သိျမင္ေသာ ဉာဏ္ရရွိရန္ သီလ, သမာဓိ, ပညာဟူ၍ အဆင့္အဆင့္ ပြားမ်ားအားထုတ္ျခင္း ဘာ၀နာအမႈကို ျပဳၾကရသည္။ ေလာဘ, ေဒါသ, ေမာဟတရားတို႔ ကိုယ္ႏွင့္ႏႈတ္တြင္ မလြန္က်ဴးေစရန္ အားထုတ္ရသည္။ စိတ္အစဥ္တြင္ မထႂကြေစရန္ အားထုတ္ရသည္။ အႂကြင္းမဲ့ ပယ္သတ္ႏိုင္ရန္ အားထုတ္ရသည္။ ထိုသို႔အားထုတ္မႈ အဆင့္ဆင့္တြင္ ေလာဘ, ေဒါသ, ေမာဟတို႔ ျဖစ္လွ်င္ ျဖစ္ေပၚသည္, မျဖစ္လွ်င္ မျဖစ္ေပၚသည္ကို မိမိတို႔ အားထုတ္ေနေသာ ဉာဏ္အဆင့္အေလွ်ာက္ ကိုယ္တိုင္ သိရွိႏိုင္ေပသည္။ ထိုသို႔သိေသာ အသိတို႔သည္ “ယံုၾကည္ျခင္း, ႏွစ္သက္ျခင္း” စသည္တို႔ သက္သက္ေပၚတြင္ အေျခခံေသာ အသိမ်ားမဟုတ္ေတာ့ပဲ ပညာျဖင့္ ကိုယ္တိုင္ သိျမင္ေသာ အသိမ်ားျဖစ္ေလသည္။

ရဟန္းတို႔ … ရဟန္းသည္ မ်က္စိျဖင့္ အဆင္းကို ျမင္စဥ္ မိမိတို႔၏ အဇၩတၱသႏၲာန္၌ ရာဂ, ေဒါသ, ေမာဟ ထင္ရွားရွိေသာ္ “ငါ၏ အဇၩတၱသႏၲာန္၌ ရာဂ, ေဒါသ, ေမာဟ ရွိသည္” ဟု သိ၏။ မိမိတို႔၏ အဇၩတၱသႏၲာန္၌ ရာဂ, ေဒါသ, ေမာဟ ထင္ရွား မရွိေသာ္ “ငါ၏ အဇၩတၱသႏၲာန္၌ ရာဂ, ေဒါသ, ေမာဟ မရွိ” ဟု သိ၏။ ရဟန္းတို႔ … ဤသို႔သိျခင္းသည္ ယံုၾကည္မႈျဖင့္ သိျခင္းေလာ၊ ႏွစ္သက္မႈျဖင့္ သိျခင္းေလာ၊ တစ္ဆင့္ၾကားျဖင့္ သိျခင္းေလာ၊ အျခင္းရာအား ႀကံစည္၍ သိျခင္းေလာ၊ အယူကို စူးစိုက္ဆင္ျခင္၍ ႏွစ္သက္လက္ခံကာ သိျခင္းေလာ။ မဟုတ္ပါအရွင္ဘုရား… ။ ရဟန္းတို႔ … ဤတရားတုိ႔ကို ပညာျဖင့္ သိျမင္သည္ မဟုတ္ေလာ။ မွန္ပါသည္ အရွင္ဘုရား။ (သံ-၄-၁၅၃၊ သဠာယတန၀ဂၢသံယုတ္၊ သဠာယတနသံယုတ္၊ န၀ပုရာဏ၀ဂ္၊ အတၳိႏုေခါပရိယာယသုတ္)

ကုသိုလ္ႏွင့္ အကုသိုလ္
ျမတ္စြာဘုရားသည္ ကာလာမတို႔အား ယံုမွားသံသယျဖစ္ဖြယ္ ပမာဏမ်ားေပၚတြင္ တစ္ထစ္ခ် ေကာက္ယူျခင္း မျပဳရန္ ေဟာၾကားၿပီးေနာက္ မိမိတိုအဆင့္အားေလွ်ာ္စြာ ကိုယ္တိုင္သိႏိုင္သည့္ အကုသိုလ္တရားတို႔ကို ပယ္စြန္႔ရန္, ကုသိုလ္တရားတို႔ကို ပြားမ်ားရန္ ဆက္လက္ ေဟာၾကားေတာ္မူ၏။

[…] ကာလာမတို႔ … “ဤတရားတို႔သည္ အကုသိုလ္တရားတည္း။ အျပစ္ရွိေသာ တရားတည္း။ ပညာရွိတို႔ ကဲ့ရဲ႕အပ္ေသာတရားတည္း။ လက္ခံက်င့္သံုးပါက အက်ိဳးစီးပြားမဲ့ျခင္းငွာ, ဆင္းရဲျခင္းငွာ ျဖစ္ကုန္၏။” ဟု
သင္တို႔သည္ မိမိတို႔ကိုယ္တိုင္ပင္ သိျငားအံ့ (အတၱနာ၀ ဇာေနယ်ာထ)၊ ထိုတရားတို႔အား ပယ္စြန္႔ၾကရာ၏။

ကာလာမတို႔… “မိမိတို႔၏ အတြင္းသႏၲာန္၌ ေလာဘ, ေဒါသ, ေမာဟ ျဖစ္ေသာ္ အက်ိဳးစီးပြားရွိျခင္းငွာ ျဖစ္သေလာ၊ အက်ိဳးစီးပြားမဲ့ျခင္းငွာ ျဖစ္သေလာ” အဘယ္သို႔ ထင္မွတ္သနည္း။ (အက်ိဳးစီးပြားမဲ့ျခင္းငွာ ျဖစ္ပါသည္ အရွင္ဘုရား။ )

ကာလာမတို႔…. ေလာဘ, ေဒါသ, ေမာဟတို႔ ဖံုးလႊမ္းသိမ္းယူထားသည့္ တပ္မက္သူ, အမ်က္ထြက္သူ, ေတြေ၀သူသည္ အသက္ကို သတ္၏။ မေပးသည္ကိုလည္း ယူ၏။ တစ္ပါးသူ၏ မယားကိုလည္း ျပစ္မွား၏။ မမွန္ေသာစကားကိုလည္း ဆို၏။ တစ္ပါးသူတို႔ကိုလည္း ထို႔အတူပင္ ျပဳေစ၏။ ဤသို႔ျဖစ္ေသာ္ အရွည္သျဖင့္တြင့္ အက်ိဳးစီးပြားမဲ့ျခင္းငွာ ဆင္းရဲျခင္းငွာ ျဖစ္ရာသည္ မဟုတ္ေလာ။ (ျဖစ္ႏိုင္ပါသည္ အရွင္ဘုရား။)

[…] ကာလာမတို႔ … “ဤတရားတို႔သည္ ကုသိုလ္တရားတည္း။ အျပစ္မရွိေသာ တရားတည္း။ ပညာရွိတို႔ ခ်ီးမြမ္းအပ္ေသာတရားတည္း။ လက္ခံက်င့္သံုးပါက အက်ိဳးစီးပြားရွိျခင္းငွာ, ခ်မ္းသာျခင္းငွာ ျဖစ္ကုန္၏။” ဟု သင္တို႔သည္ မိမိတို႔ကိုယ္တိုင္ပင္ သိျငားအံ့၊ ထိုတရားတို႔အား ျပည့္စံုၾကေစရာ၏။

ကာလာမတို႔… “မိမိတို႔၏ အတြင္းသႏၲာန္၌ အေလာဘ, အေဒါသ, အေမာဟ ျဖစ္ေသာ္ အက်ိဳးစီးပြားရွိျခင္းငွာ ျဖစ္သေလာ၊ အက်ိဳးစီးပြားမဲ့ျခင္းငွာ ျဖစ္သေလာ?” အဘယ္သို႔ ထင္မွတ္သနည္း။ (အက်ိဳးစီးပြားရွိျခင္းငွာ ျဖစ္ပါသည္ အရွင္ဘုရား။)

ကာလာမတို႔…. ေလာဘ, ေဒါသ, ေမာဟတို႔ ဖံုးလႊမ္းသိမ္းယူထားျခင္း မရွိသည့္ မတပ္မက္သူ, အမ်က္မထြက္သူ, မေတြေ၀သူသည္ အသက္ကို မသတ္။ မေပးသည္ကိုလည္း မယူ။ တစ္ပါးသူ၏ မယားကိုလည္း မျပစ္မွား။ မမွန္ေသာစကားကိုလည္း မဆို။ တစ္ပါးသူတို႔ကိုလည္း ထို႔အတူပင္ မျပဳေစ၏။ ဤသို႔ျဖစ္ေသာ္ အရွည္သျဖင့္တြင္ အက်ိဳးစီးပြားရွိျခင္းငွာ ခ်မ္းသာျခင္းငွာ ျဖစ္ရာသည္ မဟုတ္ေလာ။ (ျဖစ္ႏိုင္ပါသည္ အရွင္ဘုရား။)
(အံ-၃-၆၆၊ အဂုၤတၱရနိကာယ္၊ တိကနိပါတ္၊ မဟာ၀ဂ္၊ ေကသမုတၱိသုတ္)


ဤတရားေဒသနာသည္ အေနာက္တိုင္းဒႆနပညာမွ ပဓာနက်သည့္ ကိုယ္က်င့္တရားႏွင့္ပတ္သက္ေသာ အယူအဆသံုးမ်ိဳးအား အက်ဥ္းအားျဖင့္ ၿခံဳငံုမိေနသည္ကို ေတြ႕ရေပမည္။ ပထမအုပ္စုသည္ အျပဳအမူတို႔၏ ေနာက္ဆက္တြဲ အက်ိဳးဆက္ကို အေလးေပး၍ ေကာင္းဆိုးခြဲျခားေသာ အယူအဆ Consequentialism/Utilitarianism ျဖစ္သည္။ ဒုတိယအုပ္စု Deontological Ethics သည္ က်င့္၀တ္ စည္းမ်ည္းတို႔အား လိုက္နာမႈကို ပဓာနထားသည္။ တတိယအုပ္စု Virtue Ethics က အဇၩတၱသႏၲန္မွ သူေတာ္ေကာင္းတရား (Virtue) တို႔ကို ျမတ္ႏိုးတန္ဖိုးထား၍ ယင္းစ႐ိုက္ေကာင္းမ်ားကို ျမႇင့္တင္ေပးရန္ ေလ့က်င့္ပညာေပးမႈကို အေလးထားသည္။

ကာလာမသုတ္ေဒသနာတြင္ “အျပစ္ရွိျခင္း, သူေတာ္ေကာင္းတို႔ ကဲ့ရဲ့အပ္ျခင္း, အက်ိဳးစီးပြားမဲ့၍ ဆင္းရဲကို ျဖစ္ေစျခင္း” စသည့္ ေနာက္ဆက္တြဲ အက်ိဳးဆက္မ်ားျဖင့္ အကုသုိလ္၏ အနက္ပရိယာယ္ကို ေဟာၾကားထားသည္။ ေနာက္ဆက္တြဲ အက်ိဳးဆက္ ဆိုရာတြင္ မ်က္ေမွာက္ဘ၀၌ ခံစားရမည့္ အက်ိဳးဆက္ႏွင့္ ေနာင္တမလြန္ဘ၀၌ ခံစားရမည့္ အက်ိဳးဆက္ဟူ၍ ႏွစ္မ်ိဳး ရွိသည္။ သုတၱန္တို႔တြင္ နာၾကားသူ၏ စ႐ိုက္, စကားဆက္စပ္မႈတို႔ေပၚတည္၍ တမလြန္အက်ိဳးကို ဦးစားေပး၍ ေဟာသည္ရွိသလို, မ်က္ေမွာက္အက်ိဳးကိုဦးစားေပး ေဟာၾကားသည္လည္း ရွိသည္။ အခ်ိဳ႕လည္း မ်က္ေမွာက္, တမလြန္ႏွစ္မ်ိဳးလံုး ထည့္သြင္းေဟာၾကားသည္။ ဥပမာ အတၱာႏု၀ါဒသုတ္ (အံ-၄-၁၂၁၊ အဂၤုတၱရနိကာယ္၊ စတုကနိပါတ္၊ ဘယ၀ဂ္၊ အတၱာႏု၀ါဒသုတ္) တြင္ (၁) မိမိကို မိမိ ကဲ့ရဲ့စြပ္စြဲအပ္ေသာ အတၱာႏု၀ါဒေဘး (၂) သူတစ္ပါးတို႔က ကဲ့ရဲ့စြပ္စြဲအပ္ေသာ ပရာႏု၀ါဒေဘး (၃) အျပစ္ဒဏ္ခတ္ျခင္း ခံရေသာ ဒ႑ေဘး (၄) ေသလြန္က မေကာင္းေသာ လားရာသို႔ေရာက္ေသာ ဒုဂၢတိေဘးဟူ၍ အက်ိဳးႏွစ္မ်ိဳးလံုး ထင္ရွားေအာင္ ေဟာၾကားထားသည္။ ဤကာလာမသုတ္ေဒသနာ၌မူ မ်က္ေမွာက္ဘ၀၌ “မိမိတို႔ ကိုယ္တိုင္ပင္ သိႏိုင္ေသာ” (အတၱနာ၀ ဇာေနယ်) အက်ိဳးမ်ားကိုသာ ေဟာၾကားထားသည္ကို ေတြ႔ႏိုင္သည္။

ကုသုိလ္, အကုသုိလ္၏ အနက္အား အက်ိဳးဆက္ သက္သက္ျဖင့္ ေ၀ဖန္ျခင္းသည္ မျပည့္စံု။ ကုသုိလ္, အကုသိုလ္၏ မူလအေၾကာင္းရင္းျမစ္သည္လည္း အေရးပါသည္။ ေလာဘ, ေဒါသ, ေမာဟတရားတို႔သည္ အကုသိုလ္၏ မူလရင္းျမစ္ျဖစ္၍ အေလာဘ, အေဒါသ, အေမာဟတရားတို႔သည္ ကုသိုလ္၏ မူလရင္းျမစ္ျဖစ္သည္ (မ-၁-၈၉၊ မဇၩိမနိကာယ္၊ မူလပဏၰာသ၊ မူလပရိယာယ၀ဂ္၊ သမၼာဒိ႒ိသုတ္) (အံ-၃-၇၀၊ အဂၤုတၱရနိကာယ္၊ တိကနိပါတ္၊ မဟာ၀ဂ္၊ အကုသလမူလသုတၱံ)။ မိမိတို႔၏ အတြင္းသႏၲာန္တြင္ ေလာဘ, ေဒါသ, ေမာဟတရားတို႔ျဖစ္ပြားပါက အကုသိုလ္ဟု သတ္မွတ္၍ ထိုတရားတို႔႔ကို ပယ္သတ္ရန္ ေဟာၾကားထားသည္။ တစ္ဖန္ “အျပစ္ရွိျခင္း, သူေတာ္ေကာင္းတို႔ကဲ့ရဲ့အပ္ျခင္း, မိမိကုိ မိမိ လိပ္ျပာမလံုျခင္း, သူတစ္ပါးက ကဲ့ရဲ့စြပ္စြဲျခင္း” စသည္တို႔သည္ အက်ိဳးဆက္ျဖစ္သည္ မွန္ေသာ္လည္း၊ တနည္းအားျဖင့္ အရွက္, အေၾကာက္တရားတို႔ကို ရည္ညႊန္းသည္။ ဗုဒၶဘာသာတြင္ မေကာင္းမႈျပဳရန္ ရွက္ျခင္း (ဟိရီ), မေကာင္းမႈျပဳရန္ ေၾကာက္ျခင္း(ၾသတၱပၸ)ကို အေလးေပးတန္ဖိုးထားသည္။ ရွက္ျခင္းသည္ မိမိကို မိမိ ေလးစားေသာအားျဖင့္ မေကာင္းမႈ မျပဳျခင္းျဖစ္၍၊ ေၾကာက္ျခင္းသည္ (မိမိမွ တစ္ပါးေသာ) သူေတာ္ေကာင္းတို႔ ကဲ့ရဲ့စြပ္စြဲမည္ကို ငဲ့၍ ေၾကာက္ျခင္းျဖစ္သည္။ ဤတရားႏွစ္ပါးသည္ မေကာင္းမႈကို ေရွာင္ၾကဥ္ရန္အတြက္ အေရးပါေသာ ေလာကပါလတရားမ်ားဟု သတ္မွတ္သည္ (အံ-၂-၉၊ အဂၤုတၱရနိကာယ္ ဒုကနိပါတ္၊ ကမၼကရဏ၀ဂ္၊ စရိယသုတ္)။ “သဒၶါ, သီလ, ဟိရီ, ၾသတၱပၸ, သုတ, စာဂ, ပညာ” ဟူေသာ သူေတာ္ေကာင္း ဥစၥာခုႏွစ္ပါးတြင္ ထည့္သြင္းထားသည္။ ေလာဘ, ေဒါသ, ေမာဟ ပယ္သတ္ျခင္း, သူေတာ္ေကာင္းတရားမ်ား ပြားမ်ားေစျခင္းတို႔အား အေနာက္တိုင္းဒႆနမွ Virtue Ethics မွ စာရိတၱပညာေရးႏွင့္ ႏိႈင္းယွဥ္ၾကည့္ႏိုင္ေပသည္။ သို႔ေသာ္လည္း ဗုဒၶသာသနာ၏ ေနာက္ဆံုးပန္းတိုင္သည္ အရစၥတိုတယ္၏ Nicomachean Ethics မွ magnanimous man ေခၚ သူေတာ္ေကာင္း ျဖစ္ေရး, သူရဲေကာင္း ျဖစ္ေရး သက္သက္မဟုတ္၊ သံသရာ၀ဋ္ဒုကၡမွ လြတ္ေျမာက္ေရး ၀ိမုတၱိရသ အတြက္ ျဖစ္ေလသည္။

အျခားေသာ႐ႈေထာင့္သည္ ကုသိုလ္အမႈ, အကုသိုလ္အမႈတို႔ကို ျဖစ္ေစေသာ လမ္းေၾကာင္း (ကမၼပထ) မွ ေ၀ဖန္ျခင္းျဖစ္သည္။ “သူ႔အသက္သတ္ျခင္း, မေပးသည္ကိုယူျခင္း” စသည္တို႔သည္ အကုသိုလ္အမႈတို႔ကို ျဖစ္ေစသည့္ လမ္းေၾကာင္း (အကုသလ ကမၼပထ) ျဖစ္၏။ ယင္းတို႔ကို ေရွာင္ၾကဥ္ျခင္းသည္ ကုသိုလ္အမႈတို႔ကို ျဖစ္ေစသည့္ လမ္းေၾကာင္း (ကုသလ ကမၼပထ) ျဖစ္၏။ သမၼာဒိ႒ိသုတ္ႏွင့္ အျခားေသာသုတၱန္ေဒသနာမ်ားတြင္ အကုသိုလ္အား အကုသလကမၼပထ (၁၀) ပါးျဖင့္ သတ္မွတ္၍ ေဟာၾကားသည္။

(၁) သူ႔အသက္သတ္ျခင္း (ပါဏာတိပါတာ)
(၂) မေပးသည္ကို ယူျခင္း (အဒိႏၷာဒါန)
(၃) ကာမ၌ မွားယြင္းစြာ က်င့္ျခင္း (ကာေမသုမိစၧာစာရ)
(၄) မဟုတ္ မမွန္ ေျပာဆိုျခင္း (မုသာ၀ါဒ)
(၅) ကုန္းေခ်ာ ေျပာဆိုျခင္း (ပိသုဏာ၀ါစာ)
(၆) ၾကမ္းတမ္းစြာ ေျပာဆိုျခင္း (ဖ႐ုသာ၀ါစာ)
(၇) ၿပိန္ဖ်င္းေသာ စကားကို ေျပာဆိုျခင္း (သမၸပၹလာပ)
(၈) (သူတစ္ပါး၏ ပစၥည္း ဥစၥာအား) မက္ေမာ ေရွး႐ႈႀကံစည္ျခင္း (အဘိဇၩာ)
(၉) သူတစ္ပါးအား ပ်က္စီးေစလိုျခင္း (ဗ်ာပါဒ)
(၁၀) မွားယြင္းေသာအယူရွိျခင္း (မိစၧာဒိ႒ိ)

ကမၼပထ ဆယ္ပါးအနက္ ပထမသံုးပါး (၁ မွ ၃ ထိ) သည္ ကိုယ္ျဖင့္ ျပဳမူေသာ ကာယကံအမႈမ်ားျဖစ္သည္။ ဒုတိယေလးပါး ( ၄ မွ ၇ ထိ) သည္ ႏႈတ္ျဖင့္ ေျပာဆိုေသာ ၀စီကံအမႈမ်ားျဖစ္သည္။ ေနာက္ဆံုးသံုးပါး ( ၈ မွ ၁၀ ထိ) သည္ မေနာျဖင့္ ႀကံစည္ေသာ မေနာကံအမႈမ်ား ျဖစ္ၾကသည္။ ဤတြင္ ကိုယ္ႏႈတ္ႏွစ္ပါးျဖင့္ (တနည္း ကမၼပထအားျဖင့္ ၇-ပါးေသာ အမႈမ်ားျဖင့္) အကုသုိလ္ မျဖစ္ပြားေစရန္ ေရွာင္ၾကဥ္ျခင္းအား သီလေစာင့္ထိန္းျခင္းဟု ေခၚသည္။ ငါးပါးသီလစသျဖင့္ေသာ ကိုယ္က်င့္သိကၡာပုဒ္မ်ားသည္ “မသတ္ရ, မခိုးရ” တားျမစ္ထားသည္မ်ားကို ေရွာင္ၾကဥ္ျခင္း (၀ိရတီ) သေဘာျဖင့္ ျပေလ့ရွိသည္။ ဤသို႔ေသာ သီလတို႔အား ၀ါရိတၱသီလဟု ေခၚသည္။ ျမတ္ေသာအက်င့္၏ အေျခခံအစ ျဖစ္သျဖင့္ အာဒိျဗဟၼာစာရိက သီလဟုေခၚသည္။ သို႔ေသာ္ “မသတ္ရန္, မခိုးရန္” သာမက “သတၱ၀ါတို႔အား လစ္လ်ဴ႐ႈမထားပဲ အစဥ္သနားေသာအားျဖင့္ သတၱ၀ါတို႔၏ အက်ိဳးစီးပြားကို ေစာင့္ေရွာက္ရသည္”။ ဤသို႔ ၀တၱရားမ်ားအား ျဖည့္က်င့္ရျခင္းအား စာရိတၱသီလဟု ေခၚသည္။ အေျခခံထက္ပို၍ မြန္ျမတ္ေသာေၾကာင့္ အာဘိသမာစာရိက သီလဟု ေခၚသည္။ ထို႔ေၾကာင့္ ျမတ္ေသာအက်င့္အား က်င့္သံုးသူသည္ အေျခခံျဖစ္ေသာ ေရွာင္ၾကဥ္မႈ အာဒိျဗဟၼာစာရိကမွ်ျဖင့္ တင္းတိမ္ေနရန္ မဟုတ္ပဲ၊ ပို၍ မြန္ျမတ္ေသာ လိုက္နာက်င့္သံုးမႈ အာဘိသမာစာရိကကိုလည္း ျဖည့္ဆည္းရန္ လိုအပ္သည္။ မျဖည့္ဆည္းပါက သီလျပည့္စံုျခင္း မျဖစ္ႏိုင္၊ သီလျပည့္စံုျခင္း မျဖစ္လွ်င္ သမာဓိျပည့္စံုျခင္း မျဖစ္ႏိုင္ဟု ေဟာၾကားထားသည္။ (အံ-၅-၂၁၊ အဂၤုတၱရနိကာယ္၊ ပၪၥကနိပါတ္၊ ပၪၥဂႋက၀ဂ္၊ ပဌမအဂါရ၀သုတ္)

ဤသို႔ ေရွာင္ၾကဥ္ရန္ စည္းကမ္းမ်ား (၀ါရိတၱ) ႏွင့္ လိုက္နာရန္ စည္းကမ္းမ်ား (စာရိတၱ) မ်ားျဖင့္ ကုသိုလ္, အကုသိုလ္အား သတ္မွတ္ျခင္းသည္ အေနာက္တိုင္းကိုယ္က်င့္ဒႆနအလိုအရ Deontological Ethics ျဖစ္သည္။ ထို႔ေၾကာင့္ ကာလာမသုတ္ေဒသနာတြင္ ပယ္စြန္႔ရန္ အကုသိုလ္ႏွင့့္ ျဖည္ဆည္းရန္ ကုသိုလ္တရားတုိ႔အား အက်ိဳး (၀ိပါက), အေၾကာင္း (မူလ), ကံျဖစ္ေစသည့္ လမ္းေၾကာင္း (ကမၼပထ) ဟူေသာ ႐ႈေထာင့္သံုးရပ္လံုးမွ ေဟာၾကားထားသည္ကို ေတြ႕ရသည္။ သို႔ေသာ္ အေနာက္တိုင္းဒႆနမ်ားမွ consequentialism, vritue ethics ႏွင့္ deontological ethics တို႔ကဲ့သို႔ အျမင္တစ္ခုႏွင့္ တစ္ခု အျငင္းပြားေနရန္မလိုပဲ ႐ႈေထာင့္သံုးရပ္လံုး တစ္စည္းတစ္လံုးတည္းရွိကာ ကိုယ္က်င့္သီလထက္ ပိုမိုအဆင့္ျမင့္ေသာ သမာဓိ, ပညာႏွင့္ ၀ိမုတၱိတရားတို႔သို႔ တက္လွမ္းရန္ ျဖစ္သည္။

[…] သီလ၌ တည္၍ ျဖစ္ေစအပ္ေသာ သမာဓိသည္ မ်ားစြာေသာ အက်ိဳး အာနိသင္ရွိ၏။ သမာဓိ၌ တည္၍ ျဖစ္ေစအပ္ေသာ ပညာသည္ မ်ားစြာေသာ အက်ိဳး အာနိသင္ရွိ၏။ ပညာ၌ တည္၍ျဖစ္ေသာ စိတ္သည္ ကာမာသ၀, ဘ၀ါသ၀, အ၀ိဇၨာသ၀ဟူေသာ အာသေ၀ါတို႔မွ ေကာင္းစြာ လြတ္ေျမာက္၏။ (ဒီ-၂-၁၅၅၊ ဒီဃနိကာယ္၊ မဟာ၀ဂ္၊ မဟာပရိနိဗၺာနသုတ္)


Wednesday, October 7, 2009

ကာလာမသုတ္ - ပြင့္လင္းေသာ ႏွလံုးသားျဖင့္ ေထာက္တည္ရာ ရွာမွီးျခင္း - ၁


ကာလာမသုတ္ (ေကသမုတၱိသုတ္) သည္ ယေန႔ေခတ္ ဗုဒၶဘာသာ၀င္တို႔ မၾကာခဏ ကိုးကားေလ့ရွိၾကေသာ ေဒသနာတစ္ပုဒ္ ျဖစ္သည္။ ဤေဒသနာအား ျမတ္ဗုဒၶ၏ လြတ္လပ္စြာ စူးစမ္းေတြးေခၚမႈ ပဋိညာဥ္စာတမ္း (Buddha’s Charter of Free Inquiry) အျဖစ္ ပညာရွင္တို႔က သတ္မွတ္ၾကသည္။ ဤေဒသနာေတာ္က မ်က္ကန္းယံုၾကည္မႈအား ဆန္႔က်င္၍ လြတ္လပ္စြာ စဥ္းစားေတြးေခၚမႈ, ကိုယ္ေတြ႕အသိဉာဏ္တို႔ကို ႏိႈးေဆာ္ထားသည္။ သို႔ေသာ္လည္း စာတစ္ပိုဒ္မွ်ကို ကိုးကားကာ ဗုဒၶ၀ါဒသည္ ယံုၾကည္မႈအားလံုးတို႔အား ျငင္းပယ္ေသာ ပစၥဳပၸန္၀ါဒမ်ိဳး, လက္ေတြ႕အေတြ႕အႀကံဳ၀ါဒမ်ိဳး (pragmatic empiricism) အျဖစ္ ေကာက္ခ်က္ဆြဲရန္ကား မသင့္။ ကာလာမသုတ္သည္ အယူ၀ါဒကြန္ယက္တို႔ အလယ္တြင္ ေတြေ၀ေနသူတို႔အား “ပြင့္လင္းေသာ ႏွလံုးသားကို အေျခတည္ကာ ေထာက္တည္ရာ ရွာမွီးရန္” လမ္းၫႊန္ထားေသာ ေဒသနာျဖစ္သည္။ မိမိ၏ အယူ၀ါဒအေပၚ တရားေသဆုပ္ကိုင္ထားေသာ ကာပဋိကလုလင္အား ေဟာၾကားသည့္ မဇၩိမနိကာယ္မွ စကႌသုတ္ျဖင့္ တြဲဖက္ေလ့လာၾကည့္ပါက သစၥာတရား ရွာပံုေတာ္ခရီးတြင္ “ပြင့္လင္းေသာ ႏွလံုးသား” ျဖင့္ စတင္ရန္ မည္မွ်အေရးပါေၾကာင္း သိႏိုင္ပါသည္။ ထို႔ေၾကာင့္ ကာလာမသုတ္ ေခၚ ေကသမုတၱိသုတ္၏ ဆိုလိုရင္း အဓိပၸါယ္ ေပၚလြင္ေစရန္ စကႌသုတ္အပါအ၀င္ အျခားေသာ နိကာယ္ႀကီးမ်ားတြင္ ေဟာၾကားထားသည့္ သုတၱန္ေဒသနာေတာ္မ်ားႏွင့္ ဆက္စပ္၍ တင္ျပပါမည္။


ေဒသနာနိဒါန္း


ျမတ္စြာဘုရားသည္ ေကသမုတၱိ မည္ေသာအရပ္မွ ကာလာမႏြယ္ဖြားတို႔အား ေဟာၾကားခဲ့၍ ေကသမုတၱိသုတ္ (တနည္း) ကာလာမသုတ္ဟု အမည္ရသည္။ ေကသမုတၱိသည္ ေတာအုပ္အစပ္တြင္တည္ရွိ၍ ေတာရိပ္ခိုသည့္ ရေသ့ရဟန္းတို႔ တစ္ေထာက္တနား စတည္းခ်ရာ ေနရာျဖစ္သည္။ ထိုရေသ့ရဟန္းတို႔သည္ မိမိတို႔၏ အယူ၀ါဒမ်ားကို ေဟာေျပာၾက၍ အျခားသူတို႔၏ အယူ၀ါဒမ်ားကို အျပစ္တင္ ႐ႈတ္ခ်ၾကသည္။ ဤသို႔ျဖင့္ တစ္ေယာက္တစ္မ်ိဳး ေျပာေဟာေနၾကေသာအခါ ကာလာမတို႔သည္ အမွားအမွန္ကို ပိုင္းျခားေ၀ဖန္ႏိုင္စြမ္း မရွိေတာ့ပဲ ႐ႈတ္ေထြးေတြေ၀ ေနၾကသည္။ ယံုမွားသံသယတို႔ ျပည့္ေနၾကသည္။ ေကသမုတၱိသုိ႔ ျမတ္စြာဘုရားရွင္ ႂကြေရာက္လာေသာအခါ ကာလာမတို႔သည္ မိမိတို႔၏ ႐ႈတ္ေထြးေတြေ၀ေနမႈကို ေလွ်ာက္ထားၾက၏။ ဘုရားရွင္က “ကာလာမတို႔… သင္တို႔၏ ယံုမွားျခင္းသည္ သင့္ေပ၏။ သင္တို႔၏ မေ၀ခြဲႏိုင္ျခင္းသည္ သင့္ေပ၏။ သင္တို႔သည္ ယံုမွားသင့္ေသာအရာ၌ ယံုမွားျခင္းသာ ျဖစ္ေပ၏” ဟု အစခ်ီ၍ ကာလာမသုတ္ေဒသနာကို ေဟာၾကားခဲ့သည္။


ယံုမွားသံသယျဖစ္ဖြယ္ အခ်က္ ၁၀-ခ်က္

ကာလာမတို႔… သင္တို႔သည္
(၁) တစ္ဆင့္စကားၾကားကာမွ်ျဖင့္ မယူလင့္ဦး (မာ အႏုႆေ၀န)၊
(၂) အစဥ္အဆက္စကားမွ်ျဖင့္လည္း မယူလင့္ဦး (မာ ပရမၸရာယ)၊
(၃) ဤအရာသည္ ဤသို႔ ျဖစ္ဖူးသတဲ့ဟူေသာ စကားမွ်ျဖင့္လည္း မယူလင့္ဦး (မာ ဣတိကိရာယ)၊
(၄) စာေပက်မ္းဂန္မ်ားႏွင့္ ညီၫြတ္သည္ဟူ၍လည္း မယူလင့္ဦး (မာ ပိဋကသမၸဒါေနန)၊
(၅) ေတြးေတာႀကံစည္ျခင္းဟူေသာ အေၾကာင္းမွ်ျဖင့္လည္း မယူလင့္ဦး (မာ တကၠေဟတု)၊
(၆) နည္းယူဆင္ျခင္ျခင္းဟူေသာ အေၾကာင္းမွ်ျဖင့္လည္း မယူလင့္ဦး (မာ နယေဟတု)၊
(၇) အျခင္းအရာကို ႀကံစည္ေသာအားျဖင့္လည္း မယူလင့္ဦး (မာ အာကာရ ပရိ၀ိတေကၠန)၊
(၈) အယူကို စူးစိုက္ဆင္ျခင္၍ ႏွစ္သက္လက္ခံ႐ံုမွ်ျဖင့္လည္း မယူလင့္ဦး (မာ ဒိ႒ိနိဇၩာနကၡႏၲိယာ)၊
(၉) မွတ္ယူထိုက္ေသာ သေဘာမွ်ျဖင့္လည္း မယူလင့္ဦး (မာ ဘဗၺ႐ူပတာယ)
(၁၀) မိမိတို႔ ေလးစားေသာ ရဟန္း၏စကားျဖစ္ကာမွ်ျဖင့္ မယူလင့္ဦး (မာ သမေဏာ ေနာ ဂ႐ု)၊
(အံ-၃-၆၆၊ အဂုၤတၱရနိကာယ္၊ တိကနိပါတ္၊ မဟာ၀ဂ္၊ ေကသမုတၱိသုတ္)


လူအမ်ားစုတို႔သည္ မိမိတို႔၏ စ႐ိုက္အလိုက္ “တစ္ဆင့္စကား, အစဥ္အဆက္စကား” စသည့္ အခ်က္မ်ားမွ တစ္ခ်က္ခ်က္ႏွင့္ ျပည့္စံုပါက အမွန္ဟု ယူဆတတ္ၾကသည္။ အယူအဆတစ္ခု၏ အမွားအမွန္ကို ဤအခ်က္မ်ားျဖင့္ ေထာက္ဆတိုင္းထြာေလ့ ရွိၾကသည္။ မွန္ကန္ေသာ အသိပညာရရာ ရေၾကာင္း အေထာက္အထားတို႔အား အေရွ႕တိုင္းဒႆနစာေပတြင္ “ပမာဏ” ဟုေခၚသည္။ အထက္တြင္ ေဖာ္ျပခဲ့သည့္ အခ်က္ ၁၀-ခ်က္, ပမာဏ ၁၀-မ်ိဳးတို႔အား ယံုမွားသံသယျဖစ္ဖြယ္ (ကခၤနီယ) အျဖစ္သတ္မွတ္၍ ထိုအခ်က္တို႔ ျပည့္စံု႐ံုမွ်ျဖင့္ အမွန္ဟု “မယူလင့္ဦး” ဟုေဟာၾကားျခင္း ျဖစ္သည္။ သို႔ေသာ္ ယင္းပမာဏမ်ားအား ျငင္းပယ္လိုက္ျခင္း မဟုတ္ပါ။


ကာလာမသုတ္တြင္ ေဟာၾကားခဲ့ေသာ ယံုမွားသံသယျဖစ္ဖြယ္ ပမာဏ ၁၀-ခ်က္အား အျခားေသာ သုတၱန္မ်ားတြင္ အယူ၀ါဒတို႔၏ အေျခခံပမာဏ ၅-ခ်က္အျဖစ္ အက်ဥ္းၿခံဳး၍ ေတြ႔ရသည္။ ထိုအခ်က္မ်ားသည္ အမွန္ဟု တထစ္ခ် ဆံုးျဖတ္ႏိုင္ေလာက္ေအာင္ ခိုင္လံုေသာ ပမာဏမ်ား မဟုတ္။ မွန္လွ်င္မွန္၍ မွားလွ်င္မွားႏိုင္ေသာ အက်ိဳးႏွစ္မ်ိဳး (ေဒြဓာ ၀ိပါကာ) ရွိသည့္ ပမာဏမ်ားျဖစ္ေၾကာင္း ဗုဒၶက စကႌသုတ္တြင္ ဘာရဒြါဇႏြယ္ဖြား ကာပဋိကလုလင္အား ေဟာၾကားခဲ့သည္။


ဘာရဒြါဇ… ဤငါးပါးတို႔သည္ မ်က္ေမွာက္၌ပင္ (အမွန္ အမွားဟူေသာ) အက်ိဳးႏွစ္မ်ိဳးရွိသည္။ အဘယ္ငါးပါးနည္း?
(၁) ယံုၾကည္ျခင္း (သဒၶါ)
(၂) ႏွစ္သက္ျခင္း (႐ုစိ)
(၃) တစ္ဆင့္ၾကားျခင္း(အႏုႆ၀)
(၄) အျခင္းအရာကို ႀကံစည္ျခင္း (အာကာရပရိ၀ိတကၠ)
(၅) အယူကို စူးစိုက္ဆင္ျခင္၍ ႏွစ္သက္လက္ခံျခင္း (ဒိ႒ိနိဇၩာနကၡႏၲိ) တို႔တည္း။

ဘာရဒြါဇ… ေကာင္းစြာ ယံုၾကည္ထားေသာ္လည္း အခ်ည္းႏွီး အမွားျဖစ္တတ္သည္။ ေကာင္းစြာ ယံုၾကည္မထားေသာ္လည္း အဟုတ္အမွန္ ျဖစ္တတ္သည္။ […] ေကာင္းစြာ စူးစိုက္ဆင္ျခင္၍ ႏွစ္သက္လက္ခံထားေသာ္လည္း အခ်ည္းႏွီး အမွား ျဖစ္တတ္သည္။ ေကာင္းစြာ စူးစိုက္ဆင္ျခင္၍ ႏွစ္သက္လက္ခံထားျခင္း မရွိေသာ္လည္း အဟုတ္အမွန္ ျဖစ္တတ္သည္။
[…] ဘာရဒြါဇ… ေယာက္်ားအား ယံုၾကည္ျခင္းျဖစ္ေသာ္လည္း “ဤသည္သာ မွန္၏။ အျခားသည္ အခ်ည္းအႏွီးတည္း” (ဣဒေမ၀ သစၥံ, ေမာဃမညႏၲိ) ဟု တစ္ဖက္သတ္ ဆံုးျဖတ္ျခင္းသို႔ မေရာက္။ “ငါသည္ ဤသို႔ ယံုၾကည္၏” ဟုသာ ေျပာဆို၍ သစၥာေစာင့္၏။ […] ေကာင္းစြာ စူးစိုက္ဆင္ျခင္၍ ႏွစ္သက္ လက္ခံထားေသာ္လည္း “ဤသည္သာ မွန္၏။ အျခားသည္ အခ်ည္းအႏွီးတည္း” ဟု တစ္ဖက္သတ္ ဆံုးျဖတ္ျခင္းသို႔ မေရာက္။ “ငါသည္ ဤသို႔ ေကာင္းစြာ စူးစိုက္ဆင္ျခင္၍ ႏွစ္သက္ လက္ခံထား၏” ဟုသာ ေျပာဆို၍ သစၥာေစာင့္၏။ ဘာရဒြါဇ… ဤမွ်ျဖင့္ ငါတို႔သည္ သစၥာေစာင့္ျခင္း (သစၥာႏုရကၡဏာ) ကို သတ္မွတ္၏။ (မ-၂-၄၂၈၊ မဇၩိမနိကာယ္၊ မဇၩိမပဏၰာသ၊ ျဗာဟၼဏ၀ဂ္၊ စကႌသုတ္)


ကာလာမသုတ္လာ ပမာဏ-၁၀ ခ်က္, (အက်ဥ္းၿခံဳး၍ စကႌသုတ္လာ ပမာဏ-၅ ခ်က္) တို႔သည္ မွန္လွ်င္မွန္၍ မွားလွ်င္မွားႏိုင္ေသာေၾကာင့္ ထိုအခ်က္တို႔ႏွင့္ ျပည့္စံု႐ံုမွ်ျဖင့္ အမွန္ဟု အခိုင္အမာယူ၍ မရႏိုင္ေသး။ ဤသို႔ ေလွနံဓားထစ္ တရားေသ စြဲယူမႈ မရွိျခင္းအား အမွန္တရားအား ထိမ္းသိမ္းေစာင့္ေရွာက္ျခင္း, သစၥာေစာင့္ျခင္းဟု ဗုဒၶက မိန္႔ၾကားခဲ့သည္။ ထိုပမာဏမ်ားကို အေၾကာင္းျပဳ၍ “ငါ့အျမင္သာ အမွန္, ငါ့အျမင္မွကြဲလွ်င္ အမွား” ဟု တစ္ဖက္သတ္ ယူလိုက္ပါက အမွန္တရား အစစ္ႏွင့္ ကင္းေ၀းသြားေပမည္။ ထို႔ေၾကာင့္ ကာလာမသုတ္လာ အခ်က္ ၁၀-ခ်က္တို႔သည္ ျငင္းပယ္ရမည္ဟု မဆို၊ အမွန္တရားအတြက္ မိမိတို႔၏ ႏွလံုးသားအား တံခါးဖြင့္ထားရန္ ႏိႈးေဆာ္လိုက္ျခင္းသာ ျဖစ္သည္။ သစၥာတရား ရွာပံုေတာ္ခရီး၏ အစျဖစ္ေသာ သစၥာေစာင့္ျခင္းအတြက္ျဖစ္သည္။ (စကႌသုတ္တြင္ အမွန္တရားအား ေလွ်ာ္စြာသိျခင္း (သစၥာႏုေဗာဓာ), အမွန္တရားသု႔ိ ဆိုက္ေရာက္ျခင္း (သစၥာႏုပၸတၱိ) ဟူေသာ အဆင့္ ၂-ဆင့္ကို ဗုဒၶက ဆက္လက္ ေဟာၾကားထားပါသည္။)


ဧရာ(မႏၲေလး)

Tuesday, October 6, 2009

လမ္းထဲက FRC ေတြ - ၂

က်မတို႔အိမ္ႏွင့္ မ်က္ေစာင္းထိုး ႏွစ္ေဆာင္ၿပိဳင္ ႏွစ္ထပ္ သစ္သားအိမ္ၾကီး၏ အေပၚထပ္ ေျခရင္းခန္းတြင္ တ႐ုတ္မိသားစု တစု ေနထိုင္ၾကပါသည္။ သူတို႔၏ ဖခင္ႀကီးမွာ က်မတို႔ ငယ္ငယ္မွာပင္ သူ႔အသက္လည္း သိပ္မႀကီးေသးပဲ ဆံုးပါးသြားခဲ့ပါသည္။ ဘာေရာဂါလည္းေတာ့ အေသအခ်ာ မသိခဲ့ပါ။ က်မ အကိုႀကီး ျပန္ေျပာသေလာက္ မွတ္မိေနခဲ့သည္မွာ… “အန္ကယ္ႀကီးက ေအးေဆးၿပီး သိပ္သေဘာေကာင္းတာ၊ ေသခါနီးမွ ဘာျဖစ္သြားတယ္ မသိဘူး စိတ္ေဖာက္ျပန္ သြားရွာတယ္…” ဟူ၍သာ။

ေနာက္ေတာ့ အန္ကယ္ႀကီး၏ ဇနီး က်မတို႔ကေတာ့ သူ႔ကေလးမ်ား ေခၚသလို မာမား ဟုပင္ လိုက္ေခၚေသာ အန္တီႀကီးမွာလည္း တေျဖးေျဖးႏွင့္ ယဥ္ယဥ္ေလး စိတ္ေဖာက္ျပန္ လာပါေတာ့သည္။ တခိ်န္လံုး ၿပံဳးေနၿပီး ဘာစကားမွ မေျပာေတာ့ပါ။ ည ည ဆိုလွ်င္ အိမ္ေပၚမွ ဆင္း၍ ေျခဦးတည့္ရာ ေလွ်ာက္သြားတတ္ပါသျဖင့္ သူတို႔၏ သမီးအႀကီးဆံုး အမႀကီးမွာ မာမားကို အခ်ိန္ျပည့္ အနီးကပ္ ေစာင့္ေရွာက္သူ ျဖစ္လာရပါေတာ့သည္။ ထိုအမႀကီး၏ ေအာက္တြင္ ေယာက်္ားေလးႏွစ္ေယာက္ ျဖစ္ၿပီး သူတို႔ေအာက္ မိန္းကေလး ၃ေယာက္မွာ အႀကီးမက က်မအထက္က အမႏွင့္ မတိမ္းမယိမ္း၊ အလတ္မက က်မႏွင့္ရြယ္တူ၊ အငယ္မေလးက က်မညီမေလးႏွင့္ အရြယ္တူ အတန္းတူ ကစားေဖာ္မ်ား ျဖစ္ခဲ့ၾကပါသည္။

သူတို႔ညီအမ ၃ေယာက္လံုး ကစားသန္ၾကပါသည္။ အလတ္မမွာ အျငင္းပါသန္ပါသည္။ ထုတ္ဆီးတိုးၾကၿပီေဟ့ ဆိုလွ်င္ သူတို႔ညီအမမ်ားသည္ ေခါင္သူႀကီးမ်ား ျဖစ္ၾကၿပီး အလယ္စည္းမွ တဖက္အသင္းသား ေက်ာကုန္းကို အုံးကနဲ ေနေအာင္ ႐ိုက္ဖမ္းႏိုင္စြမ္းရွိၾကပါသည္။ သို႔ပါေသာ္လည္း သူတို႔၏ မာမားကိုမူ ၾကမ္းႀကမ္းတမ္းတမ္း ေျပာဆို ဆက္ဆံျခင္းမ်ိဳး တခါဖူးမွ မေတြ႔ခဲ့ရပါ။ မာမားကို ကေလးတေယာက္လိုပင္ အလိုလိုက္ထားၾကပါသည္။ စေန တနဂၤေႏြလိုေန႔မိ်ဳးတြင္ မာမားကို ေခၚ၍ ၿမိဳ႕ထဲလိုမ်ိဳး ထြက္ေပးၾကသည္။ စိတ္ေဖာက္ေနသည့္ အေမႀကီးဆိုၿပီး ေခ်ာင္ထိုးမထား။ အိမ္နီးနားခ်င္းတို႔၏ အလွဴ၊ မဂၤလာပြဲမ်ားကို မာမားအား သစ္လြင္ေသာ အ၀တ္အစားေလးမ်ား ၀တ္ေစ၍ သမီး တေယာက္ေယာက္နဲ႔ အတူသြားေစသည္။ မာမား ေရာက္မလာေသာ အလွဴပြဲ ဆိုလွ်င္ပင္ အလွဴရွင္က “ဟဲ့ မာမား ေနမေကာင္းဘူးလား၊ လာတာမေတြ႔ေသးဘူး၊ ေနမေကာင္းဘူး ဆိုရင္ ခိ်ဳင့္နဲ႔ သြားပို႔ေပး”ဟု စီစဥ္တတ္ၾကသည္အထိ ပတ္၀န္းက်င္က မာမားကို အေလးထားၾကပါသည္။

က်မတို႔ ေမာင္ႏွမတေတြ မာမားကို အေလးထားၾကပံုေလး အမွတ္တရတခုမွာ… က်မတို႔ အေဖသည္ အိမ္မွာ ကက္ဆက္ေတာင္ မဖြင့္ရ ဆူညံဆူညံေတြ မႀကိဳက္တတ္ေၾကာင္း ပို႔စ္တခုတြင္ ေရးၿပီးျဖစ္ပါသည္။ နယ္မွာေနေသာ အေဖ့ညီ ဦးဦးမွာ အေဖ့လို မဟုတ္ပါ။ ကေလး၊ လူငယ္မ်ားကို အလိုလိုက္တတ္၍ ပစၥည္းေကာင္းႀကိဳက္တတ္သူလည္း ျဖစ္ပါသည္။ သူ႔အလုပ္အားခိ်န္ ပိုက္ဆံလည္းလက္ထဲမွာ ရွိေနမည္ ဆိုပါလွ်င္ ရန္ကုန္တက္လာၿပီး TV လာ၀ယ္ျခင္း၊ ဗြီဒီယို ေအာက္စက္လာ၀ယ္ျခင္း စသျဖင့္ လုပ္တတ္ပါသည္။ အခုတေခါက္မွာ ကာယာအိုေကစက္ လာ၀ယ္ျခင္း ျဖစ္ၿပီး တညသာ က်မတို႔အိမ္မွာ အိပ္ၿပီး မနက္သေဘၤာႏွင့္ နယ္ျပန္မည္ ျဖစ္ပါ၍ ဒီတညသာ က်မတို႔ ေမာင္ႏွမတေတြ ကာယာအိုေကစက္ႏွင္ မိုက္ ေကာင္းမေကာင္း စမ္းသပ္ခြင့္ရၾကမည္ ျဖစ္ပါသည္။ ထိုစဥ္က သန္းႏိုင္၏ “ဆု” အေခြ ေပါက္ေန၏။ “စိတ္မဆိုးနဲ႔ေနာ္ ခြင့္လႊတ္ပါကြယ္ ကိုယ္႐ိုင္းေနရင္…” စသည့္ သီခ်င္းေအးေအးေလးမ်ား ပါသလို “ေရာင္စံုမမ သိပ္လွတယ္ဗ်…” ဆိုတာမ်ိဳး တအံုတမႀကီး ၀ိုင္းေအာ္လို႔ ေကာင္းေသာ သီခ်င္းမ်ားလည္း ပါ၏။ ေရာင္စံုမမ သီခ်င္းမွ အခ်ပိုဒ္ေလး “အို မမ အိုး မမ ”ကို အသံျဖင့္ “အို မာမား အိုး မာမား ” ဟု သံုးေလးေခါက္ ေအာ္ဆိုေနၾကၿပီးမွ ကိုေလးက “ဟဲ့ နင္တို႔ … မာမားက သူ႔ေခၚတယ္ ေအာင္းေမ့ၿပီး ဆင္းလာေနဦးမယ္” ဟု သတိေပးေတာ့မွ အဲ့ဒီေနရာေလးေရာက္ရင္ အသံကို ႏွိမ့္ဆိုခဲ့ၾကပါသည္။

ဒီလိုနဲ႔ ႀကီးေကာင္ေလးေတြ ၀င္လာၾကေတာ့ က်မနဲ႔ရြယ္တူ အလတ္မမွာ သူ႔အမမ်ားနဲ႔ မတူ တမူထူးျခားၿပီး သိသိသာသာ တေသြးတေမြး ျဖစ္လာသည္။ အသားအေရမွာလည္း တေန႔ထက္တေန႔ စြတ္စြတ္ျဖဴႏုလာသည္။ ကိုယ္လံုးကိုယ္ေပါက္ေလးမွာလည္း ေကာက္ေၾကာင္းေလးႏွင့္ ျဖစ္လာသည္။ က်မတို႔ႏွင့္လည္း အေခၚအေျပာနည္းလာသည္။ “ဒီမိန္းမ လွလာသေလာက္ ေသြးႀကီးလာတယ္ ငါတို႔ကိုေတာင္ ရွိတယ္ မေအာင္းေမ့ေတာ့ဘူး” လို႔ ကြယ္ရာတြင္ အတင္းေျပာၾကသည္။ ထံုးစံအတိုင္း လူႀကီးေတြ စပ္ေပးစား၍ သူ အိမ္ေထာင္ျပဳသည္။ သူ႔ အမ်ိဳးသားမွာ အေမရိကန္တြင္ ေနထိုင္သူဟု သိရပါသည္။ သူတို႔ လက္မွတ္ထိုးတဲ့ေန႔ သူတို႔အိမ္ ၀ရံတာမွာ ဓာတ္ပံု႐ိုက္တာကို က်မတို႔ အိမ္ကေန လွန္းၾကည့္လိုက္ရၿပီး သူ႔အမ်ိဳးသားက သူ႔ထက္ အရပ္ပုတယ္ ဆိုတာသာ မွတ္မိလိုက္ပါေတာ့သည္။ ေနာက္ေတာ့ ေယာင္ေနာက္ ဆံထံုးပါသြားသည္။

က်မ စကၤာပူ ေရာက္လာၿပီးမွ သူတို႔အိမ္ႀကီးကို အိမ္ပိုင္ရွင္က ပိုင္ရွင္အသစ္ဆီ ေရာင္းလိုက္၍ သူတို႔လည္း လမ္းထဲမွာ မရွိၾကေတာ့သလို၊ မာမားလည္း ျမန္မာျပည္မွာ မရွိေတာ့ပါ။ အလတ္မက သူ႔အေမကို သူ႔နဲ႔အတူ ေခၚထားခဲ့ပါၿပီ။ မာမားမွာ သူ႔ေျမးေတြ ထိန္းေက်ာင္းရင္း က်န္းမာေရးလည္း ေကာင္းမြန္ေနသည္ဟု ၀မ္းသာဖြယ္ၾကားသိရပါသည္။ ေနာက္မ်ားမၾကာမီ အၾကီးမနဲ႔ အငယ္မပါ အလတ္မဆီ လိုက္သြားၾကၿပီလို႔ ထပ္မံၾကားသိရပါသည္။

ပထမပို႔စ္ႏွင့္ ယခုပို႔စ္ပါ ငယ္ငယ္တုန္းက သူငယ္ခ်င္းမ်ားနဲ႔ အဆက္အသြယ္မရွိပါ၊ ေနရပ္လိပ္စာ မသိပါ။ အားလံုး မသီတာရဲ႕ memoryထဲမွာပဲ ရွိပါေတာ့တယ္။ (Titanic ထဲက ခိုးခ်တာ)


Monday, October 5, 2009

လမ္းထဲက FRC ေတြ

လမ္းထဲက အေဒၚႀကီးေတြ အေၾကာင္းေရးခဲ့ၿပီး အခု လမ္းထဲက FRCေတြ အေၾကာင္း ေရးခ်င္ျပန္ပါသည္။ FRC ဆိုသည္မွာ က်မတို႔ ႏိုင္ငံတြင္ ျမန္မာႏိုင္ငံသားမဟုတ္သူမ်ား ကိုင္ေဆာင္ရန္ ထုတ္ေပးေသာ လက္မွတ္ျဖစ္ပါသည္။ (ဤပို႔စ္မွ FRC သည္ တ႐ုတ္လူမ်ိဳးမ်ားကိုသာ ရည္ရြယ္ပါသည္။) ဘယ္ကေန အေတြးစ ရလည္း ဆိုပါလွ်င္ ေအာက္တိုဘာလက စသည္ဟု ဆိုရေပမည္။ မသီတာအတြက္ ေအာက္တိုဘာလသည္ အမွတ္ရစရာ မ်ားေသာလျဖစ္ပါသည္။ ဒီလမွာ ေမြးသည္။ ဒီလမွာ မဂၤလာေဆာင္သည္။ ဒီလမွာ စကၤာပူသို႔ ထြက္ခဲ့သည္။

ေအာက္တိုဘာလ စ၀င္ကတည္းက လူက ခပ္ငိုင္ငိုင္ေလးေတြးမိသည္။ “အင္း ငါဒီမွာ ႏိုင္ငံျခားသား FRC အျဖစ္ေနလာလိုက္တာ ဆယ္စုႏွစ္တခုေတာင္ ေတာ္ေတာ္ေက်ာ္လာပါေကာလား…”။ ထိုအေတြးစမွ တဆင့္ FRC တေယာက္အေနႏွင့္ ဘယ္လို ေနသင့္၊ ထိုင္သင့္၊ စိတ္သေဘာထားသင့္သလဲ ဆိုသည့္ အေတြးဆက္ကာ ငယ္စဥ္ လမ္းထဲက အမွတ္တရ အေၾကာင္းေလးေတြ တေရးေရးေပၚလာျခင္း ျဖစ္ပါသည္။

အေဖ ဒီအိမ္ႀကီးကို က်မေမြးကာစမွာ ၀ယ္လိုက္ေတာ့ ႏွစ္ေဆာင္ၿပိဳင္ ႏွစ္ထပ္ သစ္သားအိမ္ႀကီး ျဖစ္ၿပီး အခန္းခန္း အေဆာင္ေဆာင္ ထပ္ခိုးအဆင့္ဆင့္မွာ အိမ္ေထာင္စုေတြ တၿပံဳႀကီးႏွင့္ ျဖစ္သည္ဟု ၾကားဖူးသည္။ ယခင္အိမ္ရွင္မွ အပိုင္းပိုင္းျဖင့္ အိမ္ငွားခ်ထားသူမ်ားကို အေဖက တရစ္ခ်င္း ရွင္းလာၿပီး က်မ သိတတ္ေသာအရြယ္ေရာက္ေသာအခါ အိမ္ငွားဟူ၍ အေပၚထပ္ ေျခရင္းခန္း၌ ေနေသာ တ႐ုတ္မိသားစု တစုသာ က်န္ေတာ့သည္။

ထိုမိသားစုမွာ မိဘမ်ားမရွိၾကေတာ့ပါ။ လူပ်ိဳႀကီးလား၊ အိမ္ေထာင္မရွိတာလား မေသခ်ာေသာ သူတို႔၏ ဦးေလးဟုသိရေသာ အန္းက်ိတ္ဟု ေခၚၾကသည့္ အလြန္ပိန္သည့္ ဦးေလးႀကီးက သူတို႔ မိသားစု၏ အာဏာမရွိေသာ အုပ္ထိန္းသူ လူႀကီးျဖစ္ပါသည္။ အန္းက်ိတ္သည္ ေသာ့ျပင္ဆရာ တဦးျဖစ္ၿပီး ေသာ့တံေလးေတြ ခ်ိတ္ဆြဲထားသာ သံကြင္းကို လက္၌ဆြဲကာ ၿမိဳ႕ထဲမွာ တလမ္း၀င္ တလမ္းထြက္ “ေသာ့ျပင္တယ္” ဟု ေအာ္ရျခင္းသည္ သူ၏ ေန႔စဥ္ အလုပ္ျဖစ္ပါသည္။ မိဘႏွစ္ပါးစလံုး မရွိၾကေတာ့သည္သာမက သူတို႔၏ သမီးအႀကီးဆံုးမွာလည္း တူတူး၊ ငန္ငန္းႏွင့္ မီမီး ဆိုေသာ ကေလးသံုးေယာက္ကို ေလာကအလယ္၌ ေစာစီးစြာပင္ ထားသြားခဲ့ပါသည္။ ဆံုးပါးသြားသူမ်ား အားလံုး၏ တူညီမႈမွာ တီဘီေရာဂါျဖင့္ မရဏ ေသမင္းေခၚေဆာင္ရာကို လိုက္ပါသြားခဲ့ရျခင္းျဖစ္ပါသည္။ တူတူးတို႔ အေဖကေတာ့ ဒီအိမ္မွာမေနပါ။ ၿမိဳ႕ထဲမွာေနသည္ဟု သိရၿပီး တပတ္တခါေလာက္ သူ႔သားသမီးေတြကို လာေတြ႔တတ္သည္။

တူတူးမွာ က်မႏွင့္ ရြယ္တူ သူငယ္ခ်င္း ျဖစ္၍ မူလတန္းေက်ာင္း တေက်ာင္းတည္းမွာလည္း တက္ၾကပါသည္။ တ႐ုတ္ကေလးမွာ စာေတာ္တတ္ၾကေသာ္လည္း တူတူးမွာ စာမေတာ္ပါ။ တႏွစ္တခါ စာေမးပြဲနီးလွ်င္ စာအုပ္ေပ်ာက္တတ္ေသာ က်မအတြက္ တူတူးဆီမွ မျပည့္မစံု မလွမပေရးထားေသာ စာအုပ္မ်ားကို က်မအမႏွစ္ေယာက္မွ ငွားယူၿပီး ကိုယ့္အပိုင္းႏွင့္ကိုယ္ တာ၀န္ခြဲေ၀၍ ႏွစ္ရက္ေလာက္ႏွင့္ အၿပီးကူးယူရသည္မွာလည္း စာေမးပြဲဖက္ရွင္တခု ျဖစ္ခဲ့ပါသည္။ တူတူးသည္ သူ႔ထက္ စာေတာ္၍ သူတို႔၏ အိမ္ရွင္ျဖစ္ေသာ က်မအေပၚ က်ိဳးႏြံပါသည္။ အငယ္ႏွစ္ေယာက္ျဖစ္ေသာ ငန္ငန္းႏွင့္ မီမီးက စြာခ်င္သည္။ က်မတို႔ ကစားရင္း ရန္ျဖစ္ၾကလွ်င္ က်မတို႔ဖက္က “တ႐ုတ္ တ႐ုတ္ ေသာက္စားပုတ္” ဟု ေအာ္လွ်င္ ငန္ငန္းက မခံပါ “ျမန္မာ ျမန္မာ လူလိမၼာ” ဟု ျပန္ေအာ္တတ္ပါသည္။

ကေလးမ်ားကသာ ႏိုင္စားသည္မဟုတ္။ လူႀကီးမ်ားက႑တြင္လည္း ေန႔စဥ္လိုလို ေမာင္ႏွမတေတြ ေအာ္ဟစ္ရန္ျဖစ္တတ္ၾကေသာ ထိုအိမ္ငွားမိသားစုကို က်မ အေဖႏွင့္ အကိုေတြက မ်က္ႏွာသာမေပးၾကပါ။ ခပ္တည္တည္ ခပ္တန္းတန္းသာ ေနၾကပါသျဖင့္ သူတို႔ ေျပာဆို ဆက္ဆံစရာရွိလွ်င္ က်မ အေမႏွင့္သာ အေခၚအေျပာ လုပ္၀ံ့ၾကပါသည္။ အန္းက်ိတ္မွအစ သူ႔ထက္ အသက္ငယ္ေသာ က်မအေမကို အေဒၚႀကီးဟု အၿမဲတေစ တ႐ိုတေသ ေခၚေျပာပါသည္။ မွတ္မွတ္ယယ တေန႔ေသာ ေန႔လည္စာ စားခ်ိန္ေလာက္တြင္ အေမႏွင့္ က်မတို႔ မိသားစုေတြ ထမင္းစားေနၾကသည္။ က်မတို႔ မစားမီ အေဖကို ဦးစြာ ထမင္းတ၀ိုင္း ျပင္ဆင္ေပးရေလ့ရွိ၍ မီးဖို ထမင္းစားခန္းထဲမွာ အေဖရွိမေနေတာ့ပါ။ ထိုအခ်ိန္ သံတံခါး ပိတ္ထားေသာ ေနာက္ေဖးေပါက္ အျပင္ဘက္မွ အန္းက်ိတ္ က “အေဒၚႀကီး တူရွိလား” ဟု ခပ္အုပ္အုပ္ အသံျဖင့္ လွမ္းေမးပါသည္။ အေမလည္း ထမင္းစားေနရာမွ ႐ုတ္တရက္ မၾကားသျဖင့္ “ဘာလဲ” ဟု ထပ္ေမးပါသည္။ “အေဒၚႀကီး တူရွိလား…တူရွိရင္ ငွားခ်င္လို႔” ဟု အန္းက်ိတ္က ထပ္ေျပာရာ အေမ က “တူေတာ့ မရွိဘူး၊ ရဲဒင္းပဲရွိတယ္” ဟု ေအာ္ေျပာလိုက္ရာ အန္းက်ိတ္လည္း တံခါးေပါက္မွ လွစ္ကနဲ ေနေအာင္ ေပ်ာက္ကြယ္သြားပါေတာ့သည္။ တေအာင့္ၾကာေသာ္ ထမင္း၀ိုင္းထဲမွ တေယာက္က “အေမ အန္းက်ိတ္က ထမင္းစားမလို႔ တူ လာ ငွားတာထင္တယ္” ဟု ေျပာလိုက္မွ အားလံုး တေယာက္မ်က္ႏွာ တေယာက္ၾကည့္ကာ ရယ္ၾကရပါေတာ့သည္။

က်မတို႔ အိမ္တြင္ ထိုစဥ္က အမွန္တကယ္ တူ (ထမင္း ဟင္းစားေသာ တူ) မရွိပါ။ သံ႐ိုက္ေသာ တူလည္း ရွိဟန္မတူပါ။ ထင္းခုတ္ေသာ ရဲဒင္းသာ ရွိပါသည္။ ရဲဒင္း၏ အသြားတဖက္မွာ ခုတ္ျဖတ္ရန္ သံုး၍ရၿပီး အျခားတဖက္မွာ တူကဲ့သို႔ပင္ ထုႏွက္ရန္ သံုး၍ရပါသည္။

က်မတို႔ ၃တန္းလား ၄တန္းလားေရာက္ေသာႏွစ္တြင္ တူတူးတို႔ အေဖ ေနာက္အိမ္ေထာင္ျပဳေတာ့မည္ဟု သိရပါသည္။ တူတူးတို႔ အေဖမွာ ႐ုပ္ေျဖာင့္သူတဦးျဖစ္ပါသည္။ ကြယ္လြန္သြားေသာ သူတို႔ အေမမွာလည္း သူတို႔ ေမာင္ႏွမမ်ားထဲတြင္ အေခ်ာဆံုးႏွင့္ က်န္သူမ်ားႏွင့္မတူ ယဥ္ေက်းႏွစ္လိုဖြယ္ရာေကာင္းသည္ဟု မွီလိုက္သူမ်ားက ျပန္ေျပာတတ္ၾကပါသည္။ တခါတရံ တူတူးတို႔ မိေထြးျဖစ္မည့္သူပင္ သူ႔အေဖႏွင့္အတူ ပါလာတတ္ပါသည္။ သူတို႔ လာလွ်င္ က်မတို႔ ကေလးတသိုက္ ေခ်ာင္းၾကည့္တတ္ၾကသည္။ ကေလးအေတြးႏွင့္ မိေထြးဆိုေသာ အရာကို ဘယ္လိုမွ လက္မခံႏိုင္ေသးေသာ အရြယ္ျဖစ္ပါ၍ ဘယ္ေလာက္ပင္ ရန္ေတြျဖစ္ခဲ့ျဖစ္ခဲ့ စြာေတလန္ မီမီးကိုပင္ သနားစိတ္၀င္ခဲ့ပါသည္။ တေန႔မွာေတာ့ တူတူးတို႔အေဖက အေမရိကန္ကို သြားေတာ့မည္ဟု သိရေသာ အခါ “နင္တို႔ကိုေရာ ေခၚသြားမွာလား” ဟု ကမန္းကတန္း ေမးမိသည္။ “ငါတို႔ ၃ေယာက္စလံုးကို ေခၚသြားမွာ… ငါတို႔ ႀကီးလာေတာ့ ေရႊတိဂံုဘုရားကို တိုးရစ္အျဖစ္လာမွာေပါ့ဟာ အဲ့ဒီအခါက်ရင္ နင္တို႔နဲ႔ ျပန္ေတြ႔…” ဟု တူတူးလား၊ ငန္ငန္းလား (မေသခ်ာေတာ့) က ေျပာခဲ့ပါသည္…ေျပာခဲ့ပါသည္…။

*****
မ်က္ေစာင္းထိုးအိမ္က FRC သူငယ္ခ်င္းမိသားစု အေၾကာင္း ဆက္ရန္

Saturday, October 3, 2009

အေျခခံ ဗုဒၶဘာသာသင္တန္း - ဆရာေတာ္ဦးသီလာနႏၵာဘိ၀ံသ

ဆရာေတာ္ဦးသီလာနႏၵာဘိ၀ံသ အေမရိကန္ႏိုင္ငံမွာ ပို႔ခ်ခဲ့တဲ့ “အေျခခံ ဗုဒၶဘာသာသင္တန္း” ကို http://www.burmeseclassic.com/tayar_section.php မွာ တင္ထားတာ ေတြ႔ရပါတယ္။ ဓမၼဒါနအျဖစ္ ထပ္ဆင့္ျပန္လည္ မွ်ေ၀ပါတယ္။

သင္တန္းမိတ္ဆက္
ရတနာသံုးပါး
ဘုရားရတနာ
တရားရတနာ
သံဃာရတနာ
သစၥာေလးပါး
မဂၢင္ရွစ္ပါး
ကံႏွင့္ ကံ၏အက်ိဳး
ဘ၀ေဟာင္း ဘ၀သစ္
ပဋိစၥသမုပၸါဒ္
ကန္ေတာ့ပံုႏွင့္ ငါးပါးသီလ
၈-ပါး, ၉-ပါး, ၁၀-ပါးသီလ
ဘုရားအေနကဇာတင္ျခင္း
ပရိတ္ႀကီးအေၾကာင္း

Friday, October 2, 2009

“The Road Less Travelled” ႏွင့္ ခ်စ္တတ္ၿပီ

“အခ်စ္သည္ ရယူျခင္းမဟုတ္သလို၊ ေပးဆပ္ျခင္းလည္း မဟုတ္။ ျမင့္ျမတ္ျခင္းသာ ျဖစ္သည္။”
မသီတာက “ခ်စ္တတ္ၿပီ” ဟု ဆိုလာေတာ့ … ခ်စ္တတ္ေအာင္ အခ်စ္ကို ဋီကာဖြင့္ျပသည့္ စာအုပ္တစ္အုပ္ကို ေျပးသတိရမိသည္။ စာအုပ္အမည္က “The Road Less Travelled” ျဖစ္သည္။
“The will to extend one’s self for the purpose of nurturing one’s own or another’s spiritual growth.”
အခ်စ္ဟူသည္ “မိမိကိုမိမိ ျဖစ္ေစ, တစ္ပါးသူတစ္ဦးကိုျဖစ္ေစ စိတ္ဓာတ္ ရင့္က်က္ ျမင့္မားလာေစရန္ ျပဳစုပ်ိဳးေထာင္မည္ဟူေသာ ရည္႐ြယ္ခ်က္ျဖင့္ မိမိ၏ စိတ္ႏွလံုးအား ဆန္႔ထုတ္သည့္ စိတ္ေစတနာ” ဟု အဓိပၸါယ္ဖြင့္ျပသည္။

“အသြားနည္းေသာ လမ္း” ဟူသည့္ စာအုပ္နာမည္ႏွင့္ လိုက္ေအာင္ပင္ စာေရးသူ M. Scott Peck ဖြင့္ျပေသာ အခ်စ္၏အဓိပၸါယ္က ေတြ႔ဖူးေနၾက အဓိပၸါယ္မ်ားႏွင့္ မတူ။ စိတ္ေရာဂါကု ဆရာ၀န္တစ္ဦးျဖစ္သည့္အေလ်ာက္ စိတ္ပိုင္းဆိုင္ရာ တိုင္ပင္ေဆြးေႏြးမႈ အေတြ႔အႀကံဳမ်ားကို အေျခခံ၍ ဖြင့္ဆိုထားျခင္းျဖစ္သည္။

အခ်စ္သည္ စိတ္ဓာတ္ ရင့္က်က္ျမင့္မားလာေစရန္ဟူေသာ ရည္႐ြယ္ခ်က္ရွိရမည္။ မိဘတို႔သည္ မိမိသားသမီး ေကာင္းစားေရးအတြက္ တစ္နယ္တစ္ေက်းသို႔ ေက်ာင္းထားေပးရသည္လည္း ရွိသည္။ သားသမီးကို မခြဲႏိုင္၍ ေက်ာင္းမလႊတ္ျခင္းသည္ အခ်စ္ ဟုတ္ပါ၏ေလာ…။ Peck က မဟုတ္ဟု ေျဖမည္။ “မင္းမရွိရင္ အသက္မရွင္ခ်င္ဘူး” ဟူေသာ အခ်စ္မ်ိဳးကို စာေရးသူက အခ်စ္ဟု မသတ္မွတ္၊ “Passive dependent personality disorder” စိတ္ေရာဂါတစ္မ်ိဳးဟု သတ္မွတ္သည္။ အခ်စ္မဟုတ္ယံုသာမက Anti-love ဟုသတ္မွတ္သည္။ အခ်စ္သည္ ရည္႐ြယ္ခ်က္ပါရသည္။

ထို႔ေၾကာင့္ အခ်စ္သည္ စိုက္ထုတ္မႈ ကင္းမဲ့ေသာ မေတာ္တဆကိစၥတစ္ခု မဟုတ္။ ရင္ခုန္ျခင္း၊ ခ်ိဳၿမိန္ျခင္း၊ တသလြမ္းေမာျခင္း၊ စူးရွေႂကြကြဲျခင္းမ်ားသည္ အခ်စ္မဟုတ္။ မေတာ္တဆ ခလုပ္တိုက္လဲသလို ခ်စ္မိ၊ ႀကိဳက္မိသြားျခင္းမ်ိဳး “Falling in love” သည္ အခ်စ္မဟုတ္ဟု ဆိုသည္။ ထိုအခ်စ္မ်ားသည္ ကာမဂုဏ္စိတ္ႏွင့္ ဆက္စပ္ေနၿပီး၊ တာရွည္ခံေသာ အခ်စ္မ်ိဳးမဟုတ္။

စိတ္ပညာအရ ေမြးကင္းစကေလးငယ္မ်ားသည္ မိမိႏွင့္ ပတ္၀န္းက်င္ကို ခြဲျခားမသိႏိုင္ေသး။ ကိုယ္ ငိုလွ်င္ တေလာကလံုး ငိုသည္။ ကိုယ္ဆာလွ်င္ ေလာကႀကီး ဆာသည္။ အတၱႏွင့္ ေလာကဟူေသာ စည္းေဘာင္မရွိေသး။ လအတန္ၾကာမွ မိမိသည္ ပတ္၀န္းက်င္ေလာကႀကီးႏွင့္ သီးျခားျဖစ္ေနသည္ကို ရိပ္မိလာသည္။ ကိုယ္ ဆာေနေသာ္လည္း မိခင္ကႏ႔ိုခ်ိဳတိုက္ခ်င္မွ တိုက္မည္။ ကိုယ္ ကစားခ်င္ေသာ္လည္း မိခင္က ေခ်ာ့ျမဴခ်င္မွ ေခ်ာ့ျမဴေပလိမ့္မည္။ အ႐ြယ္ေရာက္လာသည္ႏွင့္အမွ် အတၱဥခြံက အရည္ထူလာသည္။ အတၱေဘာင္ (ego boundary) အတြင္း ပုန္းေအာင္းရင္း၊ အထီးက်န္ေ၀ဒနာကို ခံစားလာရသည္။ အခ်ိဳ႕မွာ ငယ္စဥ္ဘ၀တြင္ ေတြ႕ႀကံဳရသည့္ နာက်ဥ္းဖြယ္ ခံစားခ်က္မ်ားေၾကာင့္ ေလာကႀကီးအေပၚ သံသယစိတ္မ်ားျဖင့္ စိုး႐ြံ႕၍ပင္ ေနတတ္သည္။ ခ်စ္ႀကိဳက္မိျခင္းက ထိုအထီးက်န္ေ၀ဒနာကို ေခတၱေျဖေဖ်ာက္ေပးသည္။ မိမိ၏ စိတ္ႏွလံုးအား ခ်စ္သူအေပၚ အပ္ႏွင္းလိုက္ျခင္းက၊ မိမိ၏ အတၱဥခြံေလးအား ေဖာက္ခြဲလိုက္သလိုျဖစ္ကာ သာယာမႈကိုေပးသည္။ သို႔ေသာ္ အမွန္တကယ္ အတၱေဘာင္ကို ခ်ိဳးေဖာက္လိုက္ျခင္း မဟုတ္။ ခ်ဲ႕ထြင္လိုက္ျခင္းလည္းမဟုတ္။ ထို႔ေၾကာင့္ “ခ်စ္ႀကိဳက္မိ” သြားျခင္းမ်ိဳးက ယာယီခဏသာခံ၍ ေဖာက္ျပန္ ေျပာင္းလဲတတ္သည္။ သို႔ေသာ္ ခ်စ္ႀကိဳက္မိျခင္းကို အစျပဳကာ အခ်စ္စစ္ကို ျပဳစုပ်ိဳးေထာင္ေပးသြားႏိုင္သည္။

ျပဳစုပ်ိဳးေထာင္ျခင္းသည္ ပန္းပ်ိဳးသူတစ္ဦးကဲ့သို႔ ျမတ္ႏိုးႏွစ္သက္မႈရွိသည္။ ပန္းခ်စ္သူသည္ ပန္းပင္တို႔ကို ပစ္မထား။ ေရေလာင္း၊ ေပါင္းသင္၊ ေျမၾသဇာထည့္တတ္ရသည္။ မိမိခ်စ္ခင္ေသာ သူ/အရာ၀တၳဳေပၚတြင္ မိမိ၏ စိတ္၀င္စားမႈ၊ စိတ္ခံစားမႈတို႔ကို ရင္းႏွီးျမွဳပ္ႏွံသည္။ တာ၀န္ယူရသည္။ ဤျဖစ္စဥ္ကို စိတ္ပညာက Cathexis ဟုေခၚသည္။ Cathexis သည္လည္း မိမိ၏ အတၱဥခြံကို ခ်ဲ႕ထြင္သည္။ သို႔ေသာ္လည္း ဤမွ်ႏွင့္ေတာ့ အခ်စ္စစ္မဟုတ္ေသးဟု Peck ကဆိုသည္။ မိခင္သည္ ရင္ေသြးငယ္ကို ႏို႔ခ်ိဳတိုက္ေႂကြး၊ ယုယပိုက္ေထြးကာ ျပဳစုပ်ိဳးေထာင္သည္။ သို႔ေသာ္လည္း မိမိ၏ ရင္ေသြးႀကီးျပင္းလာ၍ မိမိအား မနာခံေတာ့ေသာအခါ အခ်စ္ကုန္ခမ္း သြားတတ္ေသးသည္။ စိတ္နာက်ည္းသြား တတ္ေသးသည္။ ထို႔ေၾကာင့္ Cathexis သက္သက္သည္လည္း အခ်စ္စစ္ မဟုတ္ေသး။ မိမိျပဳသမွ် နာခံမည့္ အိမ္ေမြးတိရစၧာန္ေလးမ်ားအား ခ်စ္ေသာ အခ်စ္မ်ိဳးသာျဖစ္သည္ဟု Peck ကဆိုသည္။

ျပဳစုပ်ိဳးေထာင္မႈဆိုေသာ္လည္း ခံစားမႈ (emotion) ကို ဗဟိုျပဳေသာ ျပဳစုပ်ိဳးေထာင္မႈမ်ိဳးမဟုတ္။ မိမိကိုယ္တိုင္ႏွင့္ မိမိခ်စ္သူတို႔၏ စိတ္ဓာတ္ အရည္အေသြး ျမင့္မားလာေစရန္ အသိပညာျဖင့္ ထိန္းကြပ္မႈပါသည့္ ေစ့ေဆာ္မႈ (volition) ေစတနာကို အခ်စ္ဟုသတ္မွတ္သည္။ ထို႔ေၾကာင့္ သူ၏အဓိပၸါယ္အဖြင့္တြင္ အလိုဆႏၵ (desire) ဟုမသံုးပဲ ေစတနာ (will) သံုးသည္။ “ေရကူးခ်င္တယ္” ႏွင့္ “ေရကူးမယ္” ဟူေသာစကားရပ္ႏွစ္ခုတြင္ အလိုဆႏၵႏွင့္ ေစတနာတို႔၏ ခြန္အားကြာျခားပံုကို သိႏိုင္သည္။ ထို႔ေၾကာင့္ အခ်စ္သည္ စြန္႔စား၀ံ့ေသာ သတၱိခြန္အား ပါသည္။ အခ်စ္သည္ ေပးဆပ္ျခင္းမဟုတ္ေသာ္လည္း ေပးဆပ္၀ံ့သည္။ အနစ္နာ ခံ၀ံ့သည္။ အဆံုးအ႐ံႈးခံ၀ံ့သည္။ မိမိအလိုအတိုင္းမျဖစ္၍ အခ်စ္သည္ ကုန္ခမ္းမသြား။ သတိပညာျဖင့္ ရင္ဆိုင္ႏိုင္သည္။ အခ်စ္စစ္သည္ မိမိ၏ စိတ္ႏွလံုးအား ျဖန္႔ထုတ္ထားသည့္ စိတ္ျဖစ္သည္။ ျမင့့္ျမတ္ျခင္းျဖစ္သည္။

Peck သံုးသြားေသာ ေ၀ါဟာရမ်ားႏွင့္ ဖြင့္ဆိုသြားေသာ အခ်စ္၏ အဓိပၸါယ္သည္ နားလည္ရ ခက္ေလာက္ေအာင္ နက္႐ိႈင္းသည္ ဆိုရေသာ္လည္း၊ ဗုဒၶဘာသာ၀င္တို႔အေနျဖင့္ ေမတၱာတရားကို ပံုေဖာ္ထားေသာ ေ၀ါဟာရမ်ားႏွင့္ ႏိႈင္းယွဥ္ၾကည့္ႏိုင္သည္။ ( ေမတၱာႏွလံုးကိုယ္စီသံုး)

ဧရာ(မႏၲေလး)

ခ်စ္တတ္ၿပီ ပို႔စ္အတြက္
sonata-cantata said...
ကြန္မန္႔ျဖင့္ ျဖည့္စြက္ေပးၾကတဲ့ ဘေလာ့မိတ္ေဆြ အားလံုးနဲ႔ ဖတ္သြားၾကတဲ့သူ အားလံုးကို ေက်းဇူးပါ...
၀န္ခံခ်င္တာကေတာ့ "ခ်စ္တတ္ၿပီ" ဆိုတဲ့ ေခါင္းစဥ္ေလး စိတ္ကူးနဲ႔ တင္လိုက္ပါတယ္...တကယ္ ခ်စ္တတ္ၿပီလား ဆိုတာကေတာ့...
စာေတြ ဆက္ေရးခ်င္ပါေသးတယ္။

October 2, 2009 10:30 AM

မသီတာ