ကာလာမသုတ္ - ပြင့္လင္းေသာ ႏွလံုးသားျဖင့္ ေထာက္တည္ရာ ရွာမွီးျခင္း - ၁

ကာလာမသုတ္ (ေကသမုတၱိသုတ္) သည္ ယေန႔ေခတ္ ဗုဒၶဘာသာ၀င္တို႔ မၾကာခဏ ကိုးကားေလ့ရွိၾကေသာ ေဒသနာတစ္ပုဒ္ ျဖစ္သည္။ ဤေဒသနာအား ျမတ္ဗုဒၶ၏ လြတ္လပ္စြာ စူးစမ္းေတြးေခၚမႈ ပဋိညာဥ္စာတမ္း (Buddha’s Charter of Free Inquiry) အျဖစ္ ပညာရွင္တို႔က သတ္မွတ္ၾကသည္။ ဤေဒသနာေတာ္က မ်က္ကန္းယံုၾကည္မႈအား ဆန္႔က်င္၍ လြတ္လပ္စြာ စဥ္းစားေတြးေခၚမႈ, ကိုယ္ေတြ႕အသိဉာဏ္တို႔ကို ႏိႈးေဆာ္ထားသည္။ သို႔ေသာ္လည္း စာတစ္ပိုဒ္မွ်ကို ကိုးကားကာ ဗုဒၶ၀ါဒသည္ ယံုၾကည္မႈအားလံုးတို႔အား ျငင္းပယ္ေသာ ပစၥဳပၸန္၀ါဒမ်ိဳး, လက္ေတြ႕အေတြ႕အႀကံဳ၀ါဒမ်ိဳး (pragmatic empiricism) အျဖစ္ ေကာက္ခ်က္ဆြဲရန္ကား မသင့္။ ကာလာမသုတ္သည္ အယူ၀ါဒကြန္ယက္တို႔ အလယ္တြင္ ေတြေ၀ေနသူတို႔အား “ပြင့္လင္းေသာ ႏွလံုးသားကို အေျခတည္ကာ ေထာက္တည္ရာ ရွာမွီးရန္” လမ္းၫႊန္ထားေသာ ေဒသနာျဖစ္သည္။ မိမိ၏ အယူ၀ါဒအေပၚ တရားေသဆုပ္ကိုင္ထားေသာ ကာပဋိကလုလင္အား ေဟာၾကားသည့္ မဇၩိမနိကာယ္မွ စကႌသုတ္ျဖင့္ တြဲဖက္ေလ့လာၾကည့္ပါက သစၥာတရား ရွာပံုေတာ္ခရီးတြင္ “ပြင့္လင္းေသာ ႏွလံုးသား” ျဖင့္ စတင္ရန္ မည္မွ်အေရးပါေၾကာင္း သိႏိုင္ပါသည္။ ထို႔ေၾကာင့္ ကာလာမသုတ္ ေခၚ ေကသမုတၱိသုတ္၏ ဆိုလိုရင္း အဓိပၸါယ္ ေပၚလြင္ေစရန္ စကႌသုတ္အပါအ၀င္ အျခားေသာ နိကာယ္ႀကီးမ်ားတြင္ ေဟာၾကားထားသည့္ သုတၱန္ေဒသနာေတာ္မ်ားႏွင့္ ဆက္စပ္၍ တင္ျပပါမည္။


ေဒသနာနိဒါန္း


ျမတ္စြာဘုရားသည္ ေကသမုတၱိ မည္ေသာအရပ္မွ ကာလာမႏြယ္ဖြားတို႔အား ေဟာၾကားခဲ့၍ ေကသမုတၱိသုတ္ (တနည္း) ကာလာမသုတ္ဟု အမည္ရသည္။ ေကသမုတၱိသည္ ေတာအုပ္အစပ္တြင္တည္ရွိ၍ ေတာရိပ္ခိုသည့္ ရေသ့ရဟန္းတို႔ တစ္ေထာက္တနား စတည္းခ်ရာ ေနရာျဖစ္သည္။ ထိုရေသ့ရဟန္းတို႔သည္ မိမိတို႔၏ အယူ၀ါဒမ်ားကို ေဟာေျပာၾက၍ အျခားသူတို႔၏ အယူ၀ါဒမ်ားကို အျပစ္တင္ ႐ႈတ္ခ်ၾကသည္။ ဤသို႔ျဖင့္ တစ္ေယာက္တစ္မ်ိဳး ေျပာေဟာေနၾကေသာအခါ ကာလာမတို႔သည္ အမွားအမွန္ကို ပိုင္းျခားေ၀ဖန္ႏိုင္စြမ္း မရွိေတာ့ပဲ ႐ႈတ္ေထြးေတြေ၀ ေနၾကသည္။ ယံုမွားသံသယတို႔ ျပည့္ေနၾကသည္။ ေကသမုတၱိသုိ႔ ျမတ္စြာဘုရားရွင္ ႂကြေရာက္လာေသာအခါ ကာလာမတို႔သည္ မိမိတို႔၏ ႐ႈတ္ေထြးေတြေ၀ေနမႈကို ေလွ်ာက္ထားၾက၏။ ဘုရားရွင္က “ကာလာမတို႔… သင္တို႔၏ ယံုမွားျခင္းသည္ သင့္ေပ၏။ သင္တို႔၏ မေ၀ခြဲႏိုင္ျခင္းသည္ သင့္ေပ၏။ သင္တို႔သည္ ယံုမွားသင့္ေသာအရာ၌ ယံုမွားျခင္းသာ ျဖစ္ေပ၏” ဟု အစခ်ီ၍ ကာလာမသုတ္ေဒသနာကို ေဟာၾကားခဲ့သည္။


ယံုမွားသံသယျဖစ္ဖြယ္ အခ်က္ ၁၀-ခ်က္

ကာလာမတို႔… သင္တို႔သည္
(၁) တစ္ဆင့္စကားၾကားကာမွ်ျဖင့္ မယူလင့္ဦး (မာ အႏုႆေ၀န)၊
(၂) အစဥ္အဆက္စကားမွ်ျဖင့္လည္း မယူလင့္ဦး (မာ ပရမၸရာယ)၊
(၃) ဤအရာသည္ ဤသို႔ ျဖစ္ဖူးသတဲ့ဟူေသာ စကားမွ်ျဖင့္လည္း မယူလင့္ဦး (မာ ဣတိကိရာယ)၊
(၄) စာေပက်မ္းဂန္မ်ားႏွင့္ ညီၫြတ္သည္ဟူ၍လည္း မယူလင့္ဦး (မာ ပိဋကသမၸဒါေနန)၊
(၅) ေတြးေတာႀကံစည္ျခင္းဟူေသာ အေၾကာင္းမွ်ျဖင့္လည္း မယူလင့္ဦး (မာ တကၠေဟတု)၊
(၆) နည္းယူဆင္ျခင္ျခင္းဟူေသာ အေၾကာင္းမွ်ျဖင့္လည္း မယူလင့္ဦး (မာ နယေဟတု)၊
(၇) အျခင္းအရာကို ႀကံစည္ေသာအားျဖင့္လည္း မယူလင့္ဦး (မာ အာကာရ ပရိ၀ိတေကၠန)၊
(၈) အယူကို စူးစိုက္ဆင္ျခင္၍ ႏွစ္သက္လက္ခံ႐ံုမွ်ျဖင့္လည္း မယူလင့္ဦး (မာ ဒိ႒ိနိဇၩာနကၡႏၲိယာ)၊
(၉) မွတ္ယူထိုက္ေသာ သေဘာမွ်ျဖင့္လည္း မယူလင့္ဦး (မာ ဘဗၺ႐ူပတာယ)
(၁၀) မိမိတို႔ ေလးစားေသာ ရဟန္း၏စကားျဖစ္ကာမွ်ျဖင့္ မယူလင့္ဦး (မာ သမေဏာ ေနာ ဂ႐ု)၊
(အံ-၃-၆၆၊ အဂုၤတၱရနိကာယ္၊ တိကနိပါတ္၊ မဟာ၀ဂ္၊ ေကသမုတၱိသုတ္)

လူအမ်ားစုတို႔သည္ မိမိတို႔၏ စ႐ိုက္အလိုက္ “တစ္ဆင့္စကား, အစဥ္အဆက္စကား” စသည့္ အခ်က္မ်ားမွ တစ္ခ်က္ခ်က္ႏွင့္ ျပည့္စံုပါက အမွန္ဟု ယူဆတတ္ၾကသည္။ အယူအဆတစ္ခု၏ အမွားအမွန္ကို ဤအခ်က္မ်ားျဖင့္ ေထာက္ဆတိုင္းထြာေလ့ ရွိၾကသည္။ မွန္ကန္ေသာ အသိပညာရရာ ရေၾကာင္း အေထာက္အထားတို႔အား အေရွ႕တိုင္းဒႆနစာေပတြင္ “ပမာဏ” ဟုေခၚသည္။ အထက္တြင္ ေဖာ္ျပခဲ့သည့္ အခ်က္ ၁၀-ခ်က္, ပမာဏ ၁၀-မ်ိဳးတို႔အား ယံုမွားသံသယျဖစ္ဖြယ္ (ကခၤနီယ) အျဖစ္သတ္မွတ္၍ ထိုအခ်က္တို႔ ျပည့္စံု႐ံုမွ်ျဖင့္ အမွန္ဟု “မယူလင့္ဦး” ဟုေဟာၾကားျခင္း ျဖစ္သည္။ သို႔ေသာ္ ယင္းပမာဏမ်ားအား ျငင္းပယ္လိုက္ျခင္း မဟုတ္ပါ။


ကာလာမသုတ္တြင္ ေဟာၾကားခဲ့ေသာ ယံုမွားသံသယျဖစ္ဖြယ္ ပမာဏ ၁၀-ခ်က္အား အျခားေသာ သုတၱန္မ်ားတြင္ အယူ၀ါဒတို႔၏ အေျခခံပမာဏ ၅-ခ်က္အျဖစ္ အက်ဥ္းၿခံဳး၍ ေတြ႔ရသည္။ ထိုအခ်က္မ်ားသည္ အမွန္ဟု တထစ္ခ် ဆံုးျဖတ္ႏိုင္ေလာက္ေအာင္ ခိုင္လံုေသာ ပမာဏမ်ား မဟုတ္။ မွန္လွ်င္မွန္၍ မွားလွ်င္မွားႏိုင္ေသာ အက်ိဳးႏွစ္မ်ိဳး (ေဒြဓာ ၀ိပါကာ) ရွိသည့္ ပမာဏမ်ားျဖစ္ေၾကာင္း ဗုဒၶက စကႌသုတ္တြင္ ဘာရဒြါဇႏြယ္ဖြား ကာပဋိကလုလင္အား ေဟာၾကားခဲ့သည္။


ဘာရဒြါဇ… ဤငါးပါးတို႔သည္ မ်က္ေမွာက္၌ပင္ (အမွန္ အမွားဟူေသာ) အက်ိဳးႏွစ္မ်ိဳးရွိသည္။ အဘယ္ငါးပါးနည္း?
(၁) ယံုၾကည္ျခင္း (သဒၶါ)
(၂) ႏွစ္သက္ျခင္း (႐ုစိ)
(၃) တစ္ဆင့္ၾကားျခင္း(အႏုႆ၀)
(၄) အျခင္းအရာကို ႀကံစည္ျခင္း (အာကာရပရိ၀ိတကၠ)
(၅) အယူကို စူးစိုက္ဆင္ျခင္၍ ႏွစ္သက္လက္ခံျခင္း (ဒိ႒ိနိဇၩာနကၡႏၲိ) တို႔တည္း။

ဘာရဒြါဇ… ေကာင္းစြာ ယံုၾကည္ထားေသာ္လည္း အခ်ည္းႏွီး အမွားျဖစ္တတ္သည္။ ေကာင္းစြာ ယံုၾကည္မထားေသာ္လည္း အဟုတ္အမွန္ ျဖစ္တတ္သည္။ […] ေကာင္းစြာ စူးစိုက္ဆင္ျခင္၍ ႏွစ္သက္လက္ခံထားေသာ္လည္း အခ်ည္းႏွီး အမွား ျဖစ္တတ္သည္။ ေကာင္းစြာ စူးစိုက္ဆင္ျခင္၍ ႏွစ္သက္လက္ခံထားျခင္း မရွိေသာ္လည္း အဟုတ္အမွန္ ျဖစ္တတ္သည္။

[…] ဘာရဒြါဇ… ေယာက္်ားအား ယံုၾကည္ျခင္းျဖစ္ေသာ္လည္း “ဤသည္သာ မွန္၏။ အျခားသည္ အခ်ည္းအႏွီးတည္း” (ဣဒေမ၀ သစၥံ, ေမာဃမညႏၲိ) ဟု တစ္ဖက္သတ္ ဆံုးျဖတ္ျခင္းသို႔ မေရာက္။ “ငါသည္ ဤသို႔ ယံုၾကည္၏” ဟုသာ ေျပာဆို၍ သစၥာေစာင့္၏။ […] ေကာင္းစြာ စူးစိုက္ဆင္ျခင္၍ ႏွစ္သက္ လက္ခံထားေသာ္လည္း “ဤသည္သာ မွန္၏။ အျခားသည္ အခ်ည္းအႏွီးတည္း” ဟု တစ္ဖက္သတ္ ဆံုးျဖတ္ျခင္းသို႔ မေရာက္။ “ငါသည္ ဤသို႔ ေကာင္းစြာ စူးစိုက္ဆင္ျခင္၍ ႏွစ္သက္ လက္ခံထား၏” ဟုသာ ေျပာဆို၍ သစၥာေစာင့္၏။ ဘာရဒြါဇ… ဤမွ်ျဖင့္ ငါတို႔သည္ သစၥာေစာင့္ျခင္း (သစၥာႏုရကၡဏာ) ကို သတ္မွတ္၏။ (မ-၂-၄၂၈၊ မဇၩိမနိကာယ္၊ မဇၩိမပဏၰာသ၊ ျဗာဟၼဏ၀ဂ္၊ စကႌသုတ္)

ကာလာမသုတ္လာ ပမာဏ-၁၀ ခ်က္, (အက်ဥ္းၿခံဳး၍ စကႌသုတ္လာ ပမာဏ-၅ ခ်က္) တို႔သည္ မွန္လွ်င္မွန္၍ မွားလွ်င္မွားႏိုင္ေသာေၾကာင့္ ထိုအခ်က္တို႔ႏွင့္ ျပည့္စံု႐ံုမွ်ျဖင့္ အမွန္ဟု အခိုင္အမာယူ၍ မရႏိုင္ေသး။ ဤသို႔ ေလွနံဓားထစ္ တရားေသ စြဲယူမႈ မရွိျခင္းအား အမွန္တရားအား ထိမ္းသိမ္းေစာင့္ေရွာက္ျခင္း, သစၥာေစာင့္ျခင္းဟု ဗုဒၶက မိန္႔ၾကားခဲ့သည္။ ထိုပမာဏမ်ားကို အေၾကာင္းျပဳ၍ “ငါ့အျမင္သာ အမွန္, ငါ့အျမင္မွကြဲလွ်င္ အမွား” ဟု တစ္ဖက္သတ္ ယူလိုက္ပါက အမွန္တရား အစစ္ႏွင့္ ကင္းေ၀းသြားေပမည္။ ထို႔ေၾကာင့္ ကာလာမသုတ္လာ အခ်က္ ၁၀-ခ်က္တို႔သည္ ျငင္းပယ္ရမည္ဟု မဆို၊ အမွန္တရားအတြက္ မိမိတို႔၏ ႏွလံုးသားအား တံခါးဖြင့္ထားရန္ ႏိႈးေဆာ္လိုက္ျခင္းသာ ျဖစ္သည္။ သစၥာတရား ရွာပံုေတာ္ခရီး၏ အစျဖစ္ေသာ သစၥာေစာင့္ျခင္းအတြက္ျဖစ္သည္။ (စကႌသုတ္တြင္ အမွန္တရားအား ေလွ်ာ္စြာသိျခင္း (သစၥာႏုေဗာဓာ), အမွန္တရားသု႔ိ ဆိုက္ေရာက္ျခင္း (သစၥာႏုပၸတၱိ) ဟူေသာ အဆင့္ ၂-ဆင့္ကို ဗုဒၶက ဆက္လက္ ေဟာၾကားထားပါသည္။)

ဆက္ရန္

ဧရာ(မႏၲေလး)