Abhidhamma Books In English

စိတ္၀င္စားသူမ်ားအတြက္ အဂၤလိပ္ဘာသာျဖင့္ ေရးသားထားသည့္ အဘိဓမၼာ စာအုပ္အခ်ိဳ႕ကို ျပန္လည္ မွ်ေ၀လိုက္ပါတယ္။

1. Compendium of Philosophy - U Shwe Zan Aung

သၿဂႋဳဟ္က်မ္းဟု အသိမ်ားေသာ အဘိဓမၼတၳသဂၤဟက်မ္း၏ ပထမဆံုး အဂၤလိပ္ဘာသာျပန္ကို ဆရာဦးေ႐ႊဇံေအာင္ (၁၈၇၁-၁၉၃၂) က လန္ဒန္ ပါဠိအသင္းေတာ္ႀကီး (PTS) အတြက္ “Compendium of Philosophy” ဟူေသာ အမည္ျဖင့့္ ေရးသား ျပဳစုခဲ့သည္။ သၿဂႋဳဟ္ မိတ္ဆက္ Essay ကို စာမ်က္ႏွာ ၇၅-မ်က္ႏွာမွ် အက်ယ္တ၀င့္ ေရးသား၍ က်မ္းဦးနိဒါန္းအျဖစ္ ေဖာ္ျပထားပါသည္။ ထို႔အျပင္ ဘာသာျပန္ရာ၌ ခက္ခဲေသာ အဘိဓမၼာ ေ၀ါဟာရမ်ား၏ အဓိပၸါယ္ကို ရွင္းလင္းရန္ ေအာက္ေခ် မွတ္စုမ်ား ေရးထိုးထားသည္။

Ebook-Link: Compendium of Philosophy 

*****

2. Abhidhammattha Sangaha: A Manual of Abhidhamma - Nārada Mahāthera

သီရိလကၤာ ရဟန္းေတာ္ အရွင္နာရဒ မဟာေထရ္ (၁၈၉၈-၁၉၈၃) ကလည္း Abhidhammattha Sangaha - A Manual of Abhidhamma ဟူေသာ အမည္ျဖင့္ အဘိဓမၼတၳသဂၤဟက်မ္းကို အဂၤလိပ္ ဘာသာျပန္ဆို၍၊ စာကိုယ္ တစ္ပိုဒ္ခ်င္းစီ၏ အဓိပၸါယ္ အဖြင့္မ်ားကို ေရးသားခဲ့သည္။ က်မ္းျပဳရာတြင္ ဆရာဦးေရႊဇံေအာင္၏ သၿဂႋဳဟ္ဘာသာျပန္ႏွင့္ Mrs. Rhys Davids ၏ Buddhist Psychology (ဓမၼသဂၤဏီဘာသာျပန္) စာအုပ္တို႔၏ အကူအညီကို ရယူခဲ့ေၾကာင္း ေဖာ္ျပထား၏။

Ebook-Link: A Manual of Abhidhamma

*****

3. A Comprehensive Manual of Abhidhamma - Bhikkhu Bodhi

အရွင္နာရဒ မဟာေထရ္ ေရးသားျပဳစုေသာ ”Manual of Abhidhamma” ကို အေျခခံကာ၊ အေမရိကန္ ရဟန္းေတာ္ ဘိကၡဳေဗာဓိ (၁၉၄၄ - ) က အသစ္ျပန္လည္ ေရးသား တည္းျဖတ္ခဲ့သည္။ အဘိဓမၼာ ေ၀ါဟာရမ်ားကို ဘာသာျပန္ရာ၌ အဂၤလိပ္ ရဟန္းေတာ္ ဘိကၡဳဉာဏေမာဠိ ၏ Path of Purifications (၀ိသုဒၶိမဂ္ အ႒ကထာ ဘာသာျပန္)ႏွင့္ အတတ္ႏိုင္ဆံုး ကိုက္ညီေစရန္ ျပင္ဆင္ တည္းျဖတ္ထား၏။ ထို႔အျပင္ အဓိပၸါယ္ ရွင္းလင္းခ်က္မ်ားတြင္ ဋီကာေက်ာ္ ေခၚ အဘိဓမၼတၳ၀ိဘာ၀ိနီ ဋီကာက်မ္းႏွင့္ လယ္တီဆရာေတာ္၏ ပရမတၱဒီပနီ ဋီကာက်မ္း ႏွစ္ေစာင္၏ အဆံုးအျဖတ္မ်ားကိုပါ ထည့္သြင္း၍ ေရးသားထားပါသည္။

Ebook-Link: A Comprehensive Manual of Abhidhamma

*****

4. Guide Through the Abhidhamma Piṭaka - Nyanatiloka Mahāthera

ဂ်ာမန္ ရဟန္းေတာ္ အရွင္ဉာဏတိေလာက မဟာေထရ္ (၁၈၇၈ - ၁၉၅၇) က အဘိဓမၼာ ၇-က်မ္း၏ အႏွစ္ခ်ဳပ္မွတ္စုမ်ားအား အဘိဓမၼာပိဋက လမ္းၫႊန္ အျဖစ္ ေရးသား ထားသည္။ အဘိဓမၼာ တစ္က်မ္းလွ်င္ အခန္းတစ္ခန္းစီ ေရးသားထား၍၊ ေနာက္ဆက္တြဲအျဖစ္ ပဋိစၥသမုပၸါဒ္ ေဒသနာကိုလည္း ေဖာ္ျပထားပါသည္။

Ebook-Link: (ရွာမေတြ႔ေသးပါ)

*****

5. Abhidhamma Studies: Buddhist Explorations of Consciousness and Time – Ven. Nyanaponika Thera

အရွင္ဉာဏတိေလာကထံတြင္ ပညာသင္ယူခဲ့သည့္ ဂ်ာမန္ ရဟန္းေတာ္ အရွင္ဉာဏေပါဏိက မဟာေထရ္ (၁၉၀၁-၁၉၉၄)သည္ အဘိဓမၼာက်မ္း၏ ပထမဆံုးက်မ္း ျဖစ္ေသာ ဓမၼသဂၤဏီက်မ္းႏွင့္ ယင္း၏ အ႒ကထာျဖစ္ေသာ အ႒သာလိနီတို႔ကို ဂ်ာမန္ ဘာသာ ျပန္ခဲ့သည္။ အေၾကာင္းမညီညြတ္သျဖင့္ ပံုႏွိပ္ ထုတ္ေ၀ႏိုင္ျခင္း မရွိခဲ့ေသာ္လည္း ယင္းက်မ္း ႏွစ္ေစာင္အား ဘာသာျပန္စဥ္ ေလ့လာခဲ့သည္မ်ားကုိ ျပန္လည္သံုးသပ္သည့္ စာတမ္း ၄-ေစာင္ကို ေရးသားခဲ့သည္။ ယင္းစာတမ္းမ်ားအား စုေပါင္း၍ အဘိဓမၼာ ေလ့လာသံုးသပ္ခ်က္ Abhidhamma Studies: Buddhist Explorations of Consciousness and Time ဟူေသာ အမည္ျဖင့္ စာအုပ္ထုတ္ေ၀ႏိုင္ခဲ့သည္။
ဓမၼသဂၤဏီက်မ္းမွ စိတ္ျဖစ္ေပၚပံု အခန္း (စိတၱဳပၸါဒက႑)မွ စိတ္, ေစတသိက္တို႔အား အုပ္စုမ်ားခြဲ၍ ပိုင္းျခားေ၀ဖန္ျခင္းႏွင့္ အခ်ိန္ကာလကို အဘိဓမၼာသေဘာအရ သံုးသပ္ ေ၀ဖန္ခ်က္မ်ားပါ၀င္သည္။ အဘိဓမၼာ ေရွ႕ပိုင္းက်မ္းမ်ားတြင္ တရားသေဘာတို႔ကို အုပ္စုမ်ားဖြဲ႔ကာ ခြဲျခမ္းစိတ္ျဖာ ေလ့လာသည့္ Analytical approach ကို ပဓာနသံုး၍၊ ပ႒ာန္းက်မ္းတြင္ ထိုတရားသေဘာတို႔သည္ သီးျခားမတည္ဘဲ တစ္ခုႏွင့္ တစ္ခု အေၾကာင္းအက်ိဳးအားျဖင့္ ဆက္စပ္ျဖစ္ေပၚေနကို ေလ့လာသည့္ Synthetical approach အား အသံုးျပဳသည္ကို ေတြ႕ရ၏။ ထို နည္းႏွစ္မ်ိဳးတို႔အား ႏိႈင္းယွဥ္ေလ့လာသည့္ စာတမ္းတစ္ခုကိုလည္း အခန္းတစ္ခန္း အျဖစ္ ထည့္သြင္း ေရးသားထား၏။

Ebook-Link: Abhidhamma Studies

*****

6. Abhidhamma In Daily Life - Nina Van Gorkom

ဒတ္ခ်္အမ်ိဳးသမီး Nina Van Gorkom ေရးသားေသာ Abhidhamma In Daily Life မွာ အဘိဓမၼာကို သင္႐ိုး က်မ္းႀကီးမ်ားအတိုင္း မေလ့လာဘဲ ေပါ့ေပါ့ပါးပါး ဖတ္႐ႈေလ့လာလိုသူမ်ား အတြက္သင့္ေတာ္ေသာ စာအုပ္ျဖစ္သည္။ “ေန႔စဥ္ဘ၀ထဲက အဘိဓမၼာ” ဟု အမည္ေပးထားသည့္ အေလွ်က္ ေန႔စဥ္ဘ၀ ေတြ႔ျမင္ေနရေသာ အဘိဓမၼာ သေဘာတရားမ်ားအား သုတၱန္ေဒသနာမ်ား, ၀ိသုဒၶိမဂ္က်မ္းမွ ေကာက္ႏႈတ္ခ်က္မ်ားႏွင့္ ယွဥ္တြဲကာ ေရးသားထားသည္။ မဟာဂႏၶာ႐ံုဆရာေတာ္ အရွင္ဇနကာဘိ၀ံသ ေရးသားသည့္ “ကိုယ္က်င့္အဘိဓမၼာ” စာအုပ္သေဘာမ်ိဳး ျဖစ္သည္။

Ebook-Link: Abhidhamma In Daily Life

*****

7. Abhidhamma In Daily Life - U Ko Lay

မဟာဂႏၶာ႐ံုဆရာေတာ္ အရွင္ဇနကာဘိ၀ံသ ေရးသားသည့္ “ကိုယ္က်င့္အဘိဓမၼာ” စာအုပ္အား အၿငိမ္းစားပါေမာကၡ ဦးကိုေလး (ေဇယ်ာေမာင္) က အက်ဥ္းၿခံဳး၍ အဂၤလိပ္ဘာသာ ျပန္ထားေသာ စာအုပ္ျဖစ္သည္။

Ebook-Link: Abhidhamma In Daily Life

*****

8. Buddha Abhidhamma: Ultimate Science -  Dr. Mehm Tin Mon

Ebook Link: Buddha Abhidhamma: Ultimate Science

*****