စံပယ္၊ ေလာကပါလႏွင့္ ေအာက္တိုဘာ လႈပ္ရွားမႈ

တခ်ိန္က အာရပ္ကမၻာတြင္ “ဒီမိုကေရစီႏွင့္ လူ႔အခြင့္ေရး” ဟူေသာ စကားမ်ားအား အေနာက္တိုင္း စံႏႈန္းမ်ား၊သေဘာတရားမ်ားဟု မွတ္ယူခဲ့ၾကသည္။ စကပ္တိုတို ၀တ္ေသာ မိန္းမပ်ိဳေလးမ်ား၏ ပြင့္လင္းျမင္သာမႈကို ေထာက္ျပ ေ၀ဖန္တတ္ၾကေသာ္လည္း၊ ပြင့္လင္းေသာ လူအဖြဲ႔အစည္းမ်ား၏ တိုးတက္မႈမ်ားကို မ်က္ကြယ္ျပဳခဲ့ၾကသည္။ မ်က္ကြယ္ျပဳ႐ံုမွ်မဟုတ္ အာရပ္လူ႕အဖြဲ႔အစည္းအတြက္ အ႐ွက္ရစရာအျဖစ္ အျပင္းအထန္ ဆန္႔က်င္ခဲ့ၾကသည္။ သို႔ေသာ္ သူတို႔ ဆန္႔က်င္ခဲ့ၾကေသာ Globalization ကပင္ အာရပ္ကမၻာအား မ်က္စိဖြင့္ ေပးခဲ့သည္။ သူတို႔အား ဆင္းရဲမြဲေတ အရွက္ရေစခဲ့သည့္ အေၾကာင္းရင္း အစစ္သည္ Globalization မဟုတ္၊ သူတို႔အား ဖိႏွိပ္ အုပ္ခ်ဳပ္ေနေသာ အက်င့္ပ်က္ အာဏာရွင္ အစိုးရမ်ားသာျဖစ္ေၾကာင္း သေဘာေပါက္သြားသည္။ တူနီးရွားႏိုင္ငံ စံပယ္ေတာ္လွန္ေရးမွ အစျပဳခဲ့ေသာ အာဏာရွင္ေတာ္လွန္ေရး လိႈင္းလံုးႀကီးသည္ အာရပ္ႏိုင္ငံ တႏိုင္ငံၿပီး တႏိုင္ငံ လ်င္ျမန္စြာ ကူးစက္သြားခဲ့သည္။ စံပယ္ေတာ္လွန္ေရးႏွင့္ အာရပ္ေႏြဦး (Arab spring) လႈပ္ရွားမႈမ်ားသည္ အာရပ္ႏိုင္ငံမ်ားသာမက တ႐ုတ္ႏွင့္ အိႏၵိယႏိုင္ငံမ်ားသို႔လည္း ႐ိုက္ခတ္သြားသည္။

လတ္တေလာ ျဖစ္ပြားေနေသာ အိႏၵိယႏိုင္ငံမွ အက်င့္ပ်က္ျခစားမႈ ဆန္႔က်င္ေရး လႈပ္ရွားမႈႏွင့္ အာရပ္ေတာ္လွန္ေရးတို႔ကို ႏိႈင္းယွဥ္ျပျခင္းအား အခ်ိဳ႕ အိႏၵိယႏိုင္ငံသားတို႔က သိပ္ ဘ၀င္က်မည္ မဟုတ္။ အိႏၵိယတြင္ အာရပ္ႏိုင္ငံမ်ားတြင္ကဲ့သို႔ အာဏာရွင္ အစိုးရ မရွိ။ စင္စစ္ အိႏၵိယႏိုင္ငံသည္ ကမၻာ့လူဦးေရအမ်ားဆံုး ဒီမိုကေရစီႏိုင္ငံအျဖစ္ ဂုဏ္ယူစရာ ျဖစ္ေသာ္လည္း ႏိုင္ငံသားတို႔သည္ သူတို႔၏ ဒီမိုကေရစီအား သိပ္ ေက်နပ္လွသည္ကား မဟုတ္။ အိႏၵိယႏိုင္ငံတြင္ လူတန္းစားကြာဟမႈ အလြန္ႀကီးမားသည္။ အိႏၵိယႏိုင္ငံ၏ သန္းႂကြယ္သူေဌး ၅၅-ဦး ပိုင္ဆိုင္ေသာ ေငြေၾကးပမာဏသည္ ေဒၚလာ၂၅၀ ဘီလီယံ ရွိသည္။ သို႔ေသာ္လည္း အိႏၵိယ ႏိုင္ငံသား သန္းေပါင္း ၅၀၀ မွ်သည္ ေသာက္သံုးေရသန္႔ ေကာင္းေကာင္း မရၾက။ “ေရသိုးေျမာင္းမရွိ, လွ်ပ္စစ္မီးမရွိ, လမ္းပမ္းဆက္သြယ္ေရး ေကာင္းေကာင္းမရွိေပမယ့္ ဒီမိုကေရစီေတာ့ရွိတယ္” ဟု The White Tiger (http://sonata-cantata.blogspot.com/2010/02/white-tiger.html) ၀တၳဳတြင္ ခပ္ေထ့ေထ့ ေ၀ဖန္ခဲ့ဖူးသည္။ ႏိုင္ငံေရး အက်င့္ပ်က္ျခစားမႈမ်ားေၾကာင့္ ျပည္သူအမ်ားစုတို႔သည္ ဆင္းရဲမြဲေတမႈဒဏ္ကို ခံစားေနၾကရသည္။ အာရပ္ေႏြဦးလႈပ္ရွားမႈမ်ားအား လွဳံ႕ေဆာ္ေပးခဲ့ေသာ “ဂုဏ္သိကၡာရွိရ၊ လူတန္းေစ့ေစ့ ေနႏိုင္ေရး” ဟူေသာ ရည္မွန္းခ်က္တို႔ အိႏၵိယႏိုင္ငံသားမ်ားတြင္ ရွိခဲ့ၾကသည္။ ထိုရည္မွန္းခ်က္မ်ားျဖင့္ပင္ မဟတၱမဂႏၶီ၏ အၾကမ္းမဖက္ လမ္းစဥ္ကို စြဲကိုင္၍ အက်င့္ပ်က္ျခစားမႈ ဆန္႔က်င္ေရး လူထုလႈပ္ရွားမႈမ်ားကို ေဆာင္႐ြက္ခဲ့ၾက၏။ အစိုးရမဟုတ္သည့္ သီးျခားလြတ္လပ္ေသာ အဖြဲ႔အစည္းမ်ားက အက်င့္ပ်က္ျခစားမႈမ်ားအား စံုစမ္းစစ္ေဆးရန္ ခြင့္ျပဳသည့္ ဇန ေလာကပါလ ဥပေဒၾကမ္း (Jan Lokpal Bill) အတည္ျပဳႏိုင္ေရးအတြက္ အလုပ္လက္မဲ့ လူငယ္မ်ား၊ ေက်ာင္းဆရာမ်ား၊ ဆရာ၀န္မ်ား၊ ႐ုပ္ရွင္သ႐ုပ္ေဆာင္မ်ားပါ၀င္ေသာ ျပည္သူအမ်ားစုက ႀကိဳးပမ္းခဲ့ၾကသည္။ ဤလႈပ္ရွားမႈတြင္ ထင္ရွားလာခဲ့ေသာ ေခါင္းေဆာင္တစ္ဦးျဖစ္သည့္ Anna Hazare က အစာငတ္ခံ ဆႏၵျပခဲ့သည္။ အစိုးရက ဤဥပေဒၾကမ္းအား ပါလီမန္တြင္ တင္ျပေဆြးေႏြးရန္ သေဘာတူခဲ့ရ၏။ အ႐ိုးစြဲေနေသာ အက်င့္ပ်က္ျခစားမႈအား အလြယ္တကူႏွင့္ အဆံုးသတ္ တိုက္ဖ်က္ႏိုင္မည္ မဟုတ္ေသာ္လည္း ေျခလွမ္းအစ ခ်ႏိုင္ၿပီဟု ဆိုေကာင္း ဆိုႏိုင္ပါသည္။

“ဂုဏ္သိကၡာရွိရွိ၊ လူတန္းေစ့ေစ့ ေနႏိုင္ေရး” ဟူေသာ ျပႆနာသည္ အာဏာရွင္ႏိုင္ငံမ်ား၏ ျပႆနာသာမဟုတ္ ဒီမိုကေရစီႏိုင္ငံအခ်ိဳ႕၏ ျပႆနာလည္း ျဖစ္ေနႏိုင္၏။ အေျခခံဥပေဒမ်ား၊ ေ႐ြးေကာက္ပြဲမ်ား ရွိ႐ံမွ်ုျဖင့္ ဒီမိုကေရစီ သေဘာတရားမ်ား သက္၀င္ရွင္သန္ေနသည္ဟုကား မဆိုႏိုင္။ စီးပြားေရးသမားမ်ားႏွင့္ ႏိုင္ငံေရးသမားမ်ား ေပါင္းစားၾကေသာ ဒီမိုကေရစီျဖစ္သြားႏိုင္၏။ အရင္းရွင္စနစ္၏ လြတ္လပ္စြာ ၿပိဳင္ဆိုင္မႈသည္ ဒီမိုကေရစီ၏ ႏိုင္ငံေရးလြတ္လပ္ခြင့္ႏွင့္ လိုက္ေလ်ာညီေထြ ျဖစ္ခဲ့ၾကသည္ကား မွန္၏။ သို႔ေသာ္ လက္၀ါးႀကီးအုပ္ အရင္းရွင္စနစ္ကမူ ဒီမိုကေရစီ၏ ရန္သူျဖစ္၏။

အေစာပိုင္းကာလက စီးပြားေရးလုပ္ငန္းမ်ား၊ အသိပညာမ်ားကို လက္၀ါးႀကီးအုပ္မႈမွ ကာကြယ္ရန္ Anti-trust law ဥပေဒမ်ားကို သတ္မွတ္ခဲ့ၾကသည္။ သို႔ေသာ္ ယေန႔ေခတ္တြင္ ထိုဥပေဒအခ်ိဳ႕သည္ လူတစ္ဦးခ်င္းစီ၏ အက်ိဳးစီးပြားကို ကာကြယ္ႏိုင္ျခင္းမရွိေတာ့ဘဲ၊ ေရွ႕ေနႏွင့္ ေကာ္ပိုေရးရွင္းႀကီးမ်ား အတြက္သာ ျဖစ္လာ၏။ စီးပြားေရးသမားမ်ား၏ အျမတ္အစြန္းရလိုမႈႏွင့္ ႏိုင္ငံေရးသမားမ်ား၏ ဥပေဒျပဳခြင့္အာဏာ၊ လုပ္ပိုင္ခြင့္အာဏာတို႔ ေပါင္းစပ္လိုက္ေသာအခါ အာဏာ အလြဲသံုးစားလုပ္မႈမ်ား၊ အက်င့္ပ်က္ျခစားမႈမ်ား၊ အမ်ားျပည္သူအတြက္ အက်ိဳးမျပဳေသာ မူ၀ါဒဥပေဒမ်ားကို ေမြးထုတ္ေပး၏။ စီးပြားေရး လုပ္ငန္းႀကီးမ်ား၏ ႏိုင္ငံေရးၾသဇာသည္ တေန႔တျခား ႀကီးထြားလာသည္။ အရင္းရွင္စနစ္သည္ မဟာအရင္းရွင္စနစ္ (Supercapitalism) အသြင္ကူးေျပာင္းလာက ဒီမိုကေရစီအား ၿခိမ္းေျခာက္လာၿပီျဖစ္ေၾကာင္း၊ ထိုအႏၲရာယ္မွ ကာကြယ္ရန္အတြက္ အရပ္ဖက္လူ႔အဖြဲ႕အစည္းမ်ားတြင္ အဓိကတာ၀န္ရွိလာေၾကာင္း Robert Reich က Supercapitalism: The Transformation of Business, Democracy, and Everyday Life (2008) စာအုပ္တြင္ ေရးသား ေဖာ္ျပခဲ့ဖူး၏။

ထိုထိုေသာ ျပႆနာမ်ားေၾကာင့္ အာရပ္ေႏြဦးေတာ္လွန္ေရး၏ အရွိန္သည္ တ႐ုတ္ႏွင့္ အိႏၵိယသာမဟုတ္၊ ဒီမိုကေရစီ ဦးေဆာင္ႏိုင္ငံဟု ဆိုႏိုင္ေသာ အေမရိကန္ႏိုင္ငံသို႔ပင္ ႐ိုက္ခတ္လာ၏။ စစ္အသံုးစရိတ္ ေလွ်ာ့ခ်ေရး၊ ခ်မ္းသာႂကြယ္၀သူမ်ားႏွင့္ ေကာ္ပိုေရးရွင္းႀကီးမ်ားအား အခြန္ ပိုမိုေကာက္ခံေရး၊ ျပည္သူအမ်ားစုအတြက္ လူမႈေရးလံုၿခံဳမႈႏွင့္ က်န္းမာေရး ေစာင့္ေရွာက္မႈတို႔ တိုးျမႇင့္ေရး၊ ေကာ္ပိုေရးရွင္းႀကီးမ်ား၏ အက်ိဳးစီးပြားကိုသာ ၾကည့္ေသာမူ၀ါဒမ်ား အဆံုးသတ္ေစေရး စေသာ ေႂကြးေက်ာ္သံမ်ားႏွင့္အတူ digital media မ်ား အကူအညီျဖင့္ လူမႈကြန္ယက္မ်ားဖြဲ႔ကာ လူထုလႈပ္ရွားမႈတစ္ခုကို စည္း႐ံုးေန၏။ အေမရိကန္တပ္မ်ား အာဖကန္နစၥတန္တြင္ ၂၀၁၁ခုႏွစ္ ေအာက္တိုဘာလ ၆-ရက္အထိ ဆက္လက္ တည္ရွိေနမည္ဆိုပါက ၀ါရွင္တန္ဒီစီၿမိဳ႕ရွိ Freedom Plaza တြင္ လူထုအစည္းအေ၀းလုပ္ကာ အၾကမ္းမဖက္လႈပ္ရွားမႈႀကီးျဖင့္ တုန္႔ျပန္မည္ဟု ရာဇသံေပးထားသည္။ “ထိုေအာက္တိုဘာ လႈပ္ရွားမႈသည္ အမွန္တကယ္ ျဖစ္ေပၚလာမည္ေလာ၊ ထိုျဖစ္ရပ္သည္ မည္သည့္ အတိုင္းအတာအထိ အေရးပါမည္ေလာ” ဟူေသာ ေမးခြန္းမ်ားအား အတိအက် ေျဖဆိုရန္ ခက္ခဲေသးေသာ္လည္း၊ အစိုးရမ်ားအား ေစာင့္ၾကည့္ ေ၀ဖန္ႏိုင္ေလာက္သည့္ သီးျခားလြတ္လပ္ေသာ လူမႈအဖြဲ႔အစည္းမ်ား၊ သမဂၢမ်ား၏ အခန္းက႑သည္ တေန႔တျခား အေရးပါလာသည္ဟုကား ဆိုႏိုင္ပါသည္။

စာညႊန္း
http://www.time.com/time/magazine/article/0,9171,2091395,00.html
http://en.wikipedia.org/wiki/2011_Indian_anti-corruption_movement
http://en.wikipedia.org/wiki/Jan_Lokpal_Bill
http://sonata-cantata.blogspot.com/2010/02/white-tiger.html
http://october2011.org/welcome
http://www.thinkonthat.com/archives/4357
http://www.washingtonpost.com/world/asia-pacific/indias-anti-corruption-movement-aims-to-re-energize-democracy/2011/08/09/gIQAWMVWAJ_story.html