Monday, May 3, 2010

အနီး - အေ၀း, အတြင္း - အျပင္

ေဟတီတြင္ ငလွ်င္လႈပ္ေတာ့ တ႐ုတ္ျပည္ စီခၽြမ္ငလွ်င္ေလာက္ စကၤာပူတြင္ လႈပ္လႈပ္ရွားရွားမျဖစ္ခဲ့။ ထိုင္း, သီရိလကၤာႏွင့္ အိႏၵိယႏိုင္ငံမွာ လူေပါင္းမ်ားစြာ ေသဆံုးခဲ့ရသည့္ ဆူနာမီသည္လည္း နာဂစ္မုန္တိုင္းေလာက္ ျမန္မာတို႔ကို စိတ္ထိခိုက္ေစခဲ့မည္ မဟုတ္ပါ။ အကယ္၍ အဂၤါၿဂိဳဟ္ေပၚတြင္ အလြန္ျပင္းထန္ေသာ စူပါမုန္တိုင္းမ်ားတိုက္၍ ငလွ်င္အႀကီးအက်ယ္ လႈပ္ခဲ့ပါက သတင္းေခါင္းႀကီး တစ္ပုဒ္ျဖစ္လာပါမည္ေလာ … ။ အျဖစ္အပ်က္မ်ား၏ အေရးပါမႈသည္ ထိုအျဖစ္အပ်က္တို႔၏ ပမာဏအႀကီးအေသးထက္ မိမိတို႔အေပၚ သက္ေရာက္မႈ အတိမ္အနက္ႏွင့္ ပို၍ သက္ဆိုင္ေနပါလိမ့္မည္။

“ရွမ္းျပည္နယ္စပ္မွ ႐ြာေလးတစ္႐ြာတြင္ အေလာင္းစည္သူမင္း ေဖာင္ဆိုက္ခဲ့ျခင္း ရွိ-မရွိ” ဟူေသာ ျပႆနာသည္ သမိုင္းသေဘာအရ အခ်က္အလက္မွန္ကန္မႈ ရွိမရွိ စစ္တမ္းထုတ္သင့္ေသာ ျပႆနာျဖစ္ေကာင္း ျဖစ္ႏိုင္ပါသည္။ သမိုင္းအေထာက္အထားမ်ား, သိပၸံနည္းပညာမ်ားျဖင့္ ဆန္းစစ္၍လည္း ရေကာင္း, ရႏိုင္ပါလိမ့္မည္။ သို႔ေသာ္ ထိုအခ်က္အလက္ မွန္ျခင္း, မွားျခင္းအတြက္ မိမိတို႔၏ ဘ၀တြင္ အေရးပါေသာ အေျပာင္းအလဲတစ္ခုေတာ့ ျဖစ္ေပၚေစႏိုင္မည္ မဟုတ္။ ထိုသို႔ေသာ အမွန္တရားတို႔အား Objective truth ဟုေခၚသည္။ ဤေနရာတြင္ Objective အား ဓမၼဓိ႒ာန္ဟု ဘာသာျပန္မည့္အစား ဗဟိဒၶအမွန္တရားဟု (စကားလံုးအသံုးအႏႈန္းေၾကာင့္ အဂတိမေရာက္ေစရန္) ျပန္ၾကည့္ခ်င္ပါသည္။ Object သည္ အသိခံ အာ႐ံုျဖစ္သည္။

အကယ္၍ ေဆးစစ္ခ်က္တစ္ခုအရ “မိမိတြင္ ဦးေဏွာက္ကင္ဆာ ျဖစ္ေနသည္” ဟု သိရေသာ အခ်က္အလက္မ်ိဳးသည္လည္း သိပၸံနည္းပညာမ်ားျဖင့္ ဓမၼဓိ႒ာန္က်က် စမ္းသပ္သက္ေသျပႏိုင္ေသာ ဗဟိဒၶအမွန္တရားမ်ိဳး ျဖစ္ပါသည္။ သို႔ေသာ္လည္း ထိုအခ်က္အလက္မွားျခင္း, မွန္ျခင္းသည္ “ငါ ဘာလုပ္ရမလဲ၊ ငါ ဘာလုပ္သင့္ သလဲ” ဟူေသာ ေမးခြန္းအား ေျဖဆိုရန္ ေတာင္းဆိုလာသည့္ ျပႆနာျဖစ္သည္။ မိမိတို႔၏ ဘ၀တြင္ မည္သို႔ေနထုိင္သြားမည္, မည္သို႔ရင္ဆိုင္သြားမည္ဟူေသာ အသိတရားသည္ အေမးတူသည့္တိုင္ လူတစ္ဦးခ်င္းစီအလိုက္ အေျဖမတူညီႏိုင္သည့္ ျပႆနာမ်ား ျဖစ္သည္။ ထိုအေျဖတို႔၏ အမွန္အမွားသည္ မိမိတို႔၏ ဘ၀အေ႐ြ႕အေျပာင္းကို လမ္းေၾကာင္းေပးေနၾကသည္။ ထိုအမွန္တရားတို႔အား Subjective truth ဟုေခၚပါသည္။ ပုဂၢလဓိ႒ာန္ဟု ျပန္ေလ့ရွိၾကေသာ္လည္း အဇၩတၱိကအမွန္တရားဟု ျပန္ၾကည့္ပါမည္။ စင္စစ္ အဇၩတၱိက (အတြင္း) ဟူေသာ စကားသည္လည္း “အတၱကို ေထာက္ဆ၍ သိေသာ (အဇၩတၱိက = အဓိ + အတၱ + ဣက)” ဟုအဓိပၸါယ္ရပါသည္။ Subject သည္ ပုထုဇဥ္တို႔က အတၱဟု စြဲယူထားၾကေသာ သိစိတ္ အာရမၼဏိကျဖစ္သည္။

ဗဟိဒၶအမွန္တရားမ်ား, အခ်က္အလက္ အသိအျမင္မ်ား, သိပၸံအသိအျမင္မ်ားသည္ သူ႔ေနရာႏွင့္သူ အလြန္ အေရးပါၾကေသာ္လည္း အဇၩတၱိကအမွန္တရားမ်ား, အတြင္းသိအျမင္မ်ားေလာက္ ဘ၀အတြက္ ေသေရးရွင္ေရးတမွ် အေရးမႀကီးလွပါ။ ျဖစ္တည္မႈ၀ါဒီတို႔က ထိုအခ်က္ကို သိျမင္ၾကသည္။ မိမိတုိ႔၏ ဘ၀ေနေရး ေသေရးအတြက္ ဦးေဆာင္လမ္းျပႏိုင္မည့္ အမွန္တရားကို ရွာေဖြရန္ ႀကိဳးစားခဲ့ၾကသည္။ Scientific method တြင္ ဘ၀ျပႆနာတို႔၏ အေျဖအား ျပင္ပအာ႐ံုပိုင္း, ႐ုပ္ပိုင္းတြင္ ႐ွာေဖြၾကသည္။ ျဖစ္တည္မႈ၀ါဒီတို႔၏ phenomenological method တြင္ ဘ၀ျပႆနာ၏ အေျဖအား အတြင္းအာရမၼဏိကပိုင္း, စိတ္ပိုင္းတြင္ ႐ွာေဖြၾကသည္။
“To find a truth which is true for me, to find the idea for which I can live and die.” (Søren Kierkegaard)
-------
“ငါ့မွာ ႏွလံုးသား ရွိတယ္။ ငါကိုယ္တိုင္ ခံစားႏိုင္လုိ႔ ရွိတယ္လို႔ ေကာက္ခ်က္ခ်တယ္။ ဒီေလာကႀကီးလည္း ရွိတယ္။ ငါကိုယ္တိုင္ ထိေတြ႔သိႏိုင္လို႔ ဒီေလာကႀကီး ရွိတယ္လို႔ သိႏိုင္ျပန္ပါတယ္။ ငါ့ အသိတရားအားလံုးက ဒီတင္ ရပ္သြားသည္။ က်န္တာေတြက လုပ္ႀကံထားတဲ့ အသိေတြပါ။ ငါ ေသျခာေပါက္ေျပာခဲ့တဲ့ ငါ့ကိုယ္ ငါ ဖမ္းဆုပ္ဖို႔ အဓိပၸါယ္ဖြင့္ဆိုဖို႔ ႀကိဳးပမ္းလိုက္တဲ့အခါ၊ ငါ့ရဲ့ လက္ေခ်ာင္းေတြအၾကား စီး၀င္သြားတဲ့ အရည္တစ္ခုထက္ မထူးျခားေတာ့။ … ငါ့ရဲ့ စိတ္ႏွလံုးဟာ ငါ့အတြက္ေတာ့ အဓိပၸါယ္ ဖြင့္ဆိုရ ခက္ခဲေနဆဲပါပဲ။ … ငါဟာ ငါ့အတြက္ေတာ့ အျမဲတမ္း တစိမ္းျပင္ျပင္ ျဖစ္ေနခဲ့တယ္။ သူတို႔ရဲ့ ၾကမ္းတမ္းမႈေတြကို ေတြ႔ထိၾကည့္ႏိုင္တဲ့ သစ္ပင္ေတြ, သူတို႔ရဲ့ အရသာကို ငါ ခံစားၾကည့္ႏိုင္တဲ့ ေရေတြ, … ျမက္ခင္းစိမ္းစိမ္းရဲ့ ရနံ႔ေတြ, ၾကယ္တာရာေတြ, ညခ်မ္းေတြ, ငါ့စိတ္ကို ေပါ့ပါးေစခဲ့တဲ့ ညေနခင္းေတြ, … သူတို႔ေတြရဲ့ အင္အားေတြကို ငါကိုယ္တိုင္ခံစားသိျမင္ေနလွ်က္နဲ႔ ဒီေလာကႀကီးကို ဘယ္လို ျငင္းဆန္ႏိုင္ပါ့မလဲ…။ ဒါေပမယ့္ ဒီကမၻာေျမမွာရွိသမွ် သိပၸံပညာေတြအားလံုးက ဒီေလာကႀကီးဟာ ငါ့ရဲ့ ေလာကႀကီးပါဆိုတဲ့ ေသျခာမႈမ်ိဳးကို မေပးႏိုင္ပါဘူး။ (Camus – The Myth of Sisyphus and Other Essays)

ဘ၀ျပႆနာ၏ အေျဖကို ျပင္ပအခ်က္သိမ်ားတြင္ မရွာပဲ၊ အဇၩတၱသို႔ ႏိႈက္၍ ရွာေဖြေသာအခါ ျဖစ္တည္မႈ၀ါဒီတုိ႔ ေတြ႔ျမင္သည္ကား အေျဖမဟုတ္။ ဒြိဟျပႆနာတစ္ခုသာ ျဖစ္ေနသည္။ ကမူးအတြက္ မိမိကိုယ္တိုင္သည္ မိမိအတြက္ “အျပင္လူ” ျဖစ္ေနသည္။ အသိစိတ္သည္ ႐ုပ္တရားႀကီးကဲ့သို႔ ဟိုဟာ, ဒီဟာ ၫႊန္ျပ၍ မရ အၿမဲ အျငင္းသေဘာေဆာင္ေနသည့္ နတၳိတရား (Nothingness) ျဖစ္ေနသည္။ ဤသို႔ ဆုပ္ကိုင္မရသည္ကိုပင္ သူတို႔က လြတ္လပ္မႈဟု ေႂကြးေၾကာ္ၾကသည္။ သို႔ေသာ္ သူတို႔၏ လြတ္လပ္မႈသည္ ခ်မ္းသာသုခႏွင့္ ယွဥ္ေသာ လြတ္လပ္မႈမ်ိဳးကား မဟုတ္။ စိုးရိမ္မႈ ေသာကမ်ားႏွင့္ ျပည့္ႏွက္ေနေသာ ဒဏ္ခတ္ခံရသည့္ လြတ္လပ္မႈမ်ိဳးျဖစ္သည္။

ဗုဒၶျမတ္စြာေဒသနာအရ အတၱမဟုတ္ဟု သိျမင္ေသာအျမင္သည္ မွန္ကန္ေသာအျမင္ျဖစ္သည္။ သို႔ေသာ္လည္း ျဖစ္တည္မႈ၀ါဒီတို႔၏ အတၱ ေပ်ာက္ဆံုးေနမႈသည္ အနတၱအျမင္ အစစ္မဟုတ္။ “နတၳိ ေမ အတၱာတိ - ငါ့အား အတၱ မရွိ” ဟူေသာ အတၱျဖင့္ အနတၱကို ႐ႈျမင္ေသာ အယူျဖစ္ေနသည္။ ျဖစ္တည္မႈ၀ါဒီတို႔ကို မဆိုထားလင့္ ဘုရားရွင္လက္ထက္က (ပရိနိဗၺာန္စံၿပီးစ) အရွင္ဆႏၷမေထရ္သည္ပင္ “အနိစၥ, အနတၱ” ဟု ႐ႈပြားလွ်က္ပင္ “အထ ေကာ စရဟိ ေမ အတၱာတိ - သို႔ဆိုလွ်င္ ငါ၏ အတၱသည္ အဘယ္နည္း” ဟု ျပန္၍ စိတ္လည္ကာ တရားမရ ျဖစ္ရသည္။ အသိစိတ္ အာရမၼဏိကတရားတို႔ ျဖစ္ေပၚရျခင္း၏ အေၾကာင္းရင္းမွန္ကို မသံုးသပ္ႏိုင္၍ ျဖစ္ေသည္။ အတြင္း အာရမၼဏိကတရားတို႔အား ကပ္ၿငိေန၍ ျဖစ္သည္။ ဗုဒၶဘာသာအရ အမွန္တရား ရွာေဖြျခင္းသည္ ဗဟိဒၶအာ႐ံုပိုင္းႏွင့္ အဇၩတၱိက, ေလာကႏွင့္ အတၱ, အတၱႏွင့္ အတၱနိယ, ရွိျခင္းႏွင့္ မရွိျခင္းစေသာ အစြန္းတရားမ်ားတြင္ မကပ္ၿငိသည့္ မဇၩိမပဋိပဒါလမ္းစဥ္ျဖစ္သည္။

အရာရာအား ငါ (အတၱ), ငါႏွင့္ ပတ္သက္ေသာအရာ (အတၱနိယ) မဟုတ္ဟု ႏွလံုးသြင္းႏိုင္ပါက စိုးရိမ္ျခင္း, ေၾကာက္႐ြံျခင္း, စိတ္မခ်မ္းေျမ့ျခင္း မရွိႏိုင္ေတာ့ပါ။ လူတို႔သည္ ေဇတ၀န္ေက်ာင္းမွ အမိႈက္တို႔အား ယူေဆာင္၍ မီး႐ိႈ႕ၾကပါက ငါ့တို႔၏ အမိႈက္မ်ားအား ယူၾကေလျခင္း, မီး႐ိႈ႕ၾကေလျခင္းဟု စိတ္ႏွလံုးမသာမယာ ျဖစ္ၾကမည္မဟုတ္။ ထို႔အတူပင္ ခႏၶာငါးပါးတို႔အား အတၱမဟုတ္, အတၱနိယမဟုတ္ဟု ပယ္စြန္႔ႏိုင္ပါက ခ်မ္းသာမႈကိုရၾကမည္ဟု နတုမွာကသုတ္တြင္ ေဟာၾကားထားသည္။ ရဟႏၲာအရွင္ျမတ္တို႔၏ စိတ္သည္ကား ဘ၀အနိမ့္အျမင့္မ်ား, ေလာကျဖစ္ရပ္မ်ားအားလံုးအား အဂၤါၿဂိဳဟ္ေပၚမွာ စူပါမုန္တိုင္းတိုက္ခတ္မႈမ်ားပမာ အတၱ, အတၱနိယတို႔ျဖင့္ မၿငိတြယ္ေသာအျမင္ ထားရွိႏိုင္ၾကပါသည္။

မွတ္ခ်က္။ ဒီပို႔စ္ပါအခ်က္ အခ်ိဳ႕ကို “အတၱ႐ုပ္ႂကြင္းအား တူးဆြျခင္း” လို႔ေရးခဲ့ ဖူးပါတယ္။ ေရးဖို႔စိတ္ကူးထားတဲ့ စာတမ္းကေတာ့ ခ် မေရးျဖစ္ေသးပါ။


စာၫြန္း
မ-၁-၁၉၊ မူလပဏၰာသ၊ မူလပရိယာယ၀ဂ္၊ သဗၺာသ၀သုတ္
သံ-၃-၉၀၊ ခႏၶသံယုတ္ပါဠိေတာ္၊ ခႏၶသံယုတ္၊ ေထရ၀ဂ္၊ ဆႏၷသုတ္
သံ-၃-၃၃၊ ခႏၶသံယုတ္ပါဠိေတာ္၊ ခႏၶသံယုတ္၊ နတုမွာက၀ဂ္၊ နတုမွာကသုတ္

2 comments:

ဇြန္မိုးစက္ said...

ဖတ္လုိ႔ရေပမယ့္ ဒီပုိစ့္က နဲနဲျမင့္တယ္။ :D

စူး said...

အေပၚပိုင္းကရေပမဲ့
ေအာက္ပိုင္းက ဥာဏ္မမီွလို႔ နားမလည္ပါ။