A to F for the Parent

ဒီေန႔သားတို႔ ေက်ာင္းမွာ Empowering Your Child to Excel ေခါင္းစဥ္နဲ႔ Elvin Leong ဆိုသူက မိဘမ်ားအတြက္ ပညာေပးအစီအစဥ္မွာ ေဟာေျပာသြားပါတယ္။

သူက စကားအစမွာ “ခင္ဗ်ားတို႔ ေရခဲေသတၱာတို႔ အ၀တ္ေလွ်ာ္စက္တို႔ ၀ယ္လာလို႔ ပါကင္ေဖာက္ၿပီးရင္ အရင္ဆံုး ဘာလုပ္ပါသလဲ” လို႔ ပရိသတ္ကို ေမးလိုက္ပါတယ္။ ပရိသတ္ထဲကတေယာက္က “Manual Instruction ကို အရင္ဆံုး ဖတ္ပါတယ္” လို႔ ေျဖလိုက္ေတာ့ သူက “သိပ္ဟုတ္တဲ့ အေျဖပါပဲ”လို႔ ေျပာပါတယ္။ ေနာက္ဆက္ၿပီး က်ေနာ္တို႔ရဲ႕ ခ်စ္လွစြာေသာ ရင္ေသြးေတြကို ေဆး႐ံုမွာ မီးဖြားၿပီးတဲ့အခါ သူနာျပဳဆရာမေလးက ကေလးကို အႏွီးထုတ္ၿပီး က်ေနာ္တို႔လက္ထဲလာထည့္တဲ့အခါ Manual လည္း ပါမလာဘူး။ သူ႔ကို ျပဳစုပ်ိဳးေထာင္ဖို႔ “ကဲ က်ေနာ္တို႔ ဘယ္လို လုပ္ၾကမလဲ” တဲ့။ “ကေလးေတြကို ထိန္းေက်ာင္းတဲ့ အခါ ၾကားဖူးနား၀ေတြ၊ မိတ္ေဆြသူငယ္ခ်င္းေတြကေန၊ ေကာင္းႏိုးရာရာ စာအုပ္ေတြ ရွာဖတ္ၿပီး အခါအားေလ်ာ္စြာ try and error ေတြနဲ႔ သြားေနတာ မ်ားပါတယ္” တဲ့။

ေျပာသြားတာေတြက…

Parenting Styles မွာ တပ္မွဴးတေယာက္လို တေသြးတသံတမိန္႔နဲ႔ ခက္ထန္ေနရမွာ မဟုတ္သလို၊ ေက်ာ႐ိုးမပါတဲ့ ပက္က်ိလို ခပ္ေပ်ာ့ေပ်ာ့လုပ္ေနရမွာလည္း မဟုတ္ပါဘူး။ အခ်ိန္ျပည့္ အလုပ္ေတြ မႏိုင္မနင္းျဖစ္ေနရင္လည္း ကေလးနဲ႔ အလွမ္းကြာေ၀းသြားတတ္ပါတယ္။ မိဘဟာ ကေလးအတြက္ နည္းျပဆရာေကာင္း တစ္ေယာက္, အတုယူစရာ စံျပေကာင္းတစ္ဦး ျဖစ္သင့္ပါတယ္။

အက်ဥ္းခ်ဳပ္ အေနနဲ႔ကေတာ့ The “ABCDEF” of a Parent Coach ဆိုၿပီး ခ်ျပသြားပါတယ္။

A is for Atmosphere of Love, Trust at home. မိဘေတြက အိမ္မွာ ေမတၱာတရားနဲ႔ ယံုၾကည္မႈေတြကို ေပးႏိုင္တဲ့ ပတ္၀န္းက်င္တစ္ခု ျဖစ္ေအာင္ ဖန္တီးေပးရပါမယ္။
B is for Boundaries

ဘာေတြကို ဘယ္အတိုင္းအတာ အထိလုပ္ႏိုင္တယ္ဆိုတဲ့ နယ္စည္းကို နားလည္ေအာင္ သင္ေပးရတယ္။ ကြန္ျပဴတာ၊ တယ္လီဖုန္း အသံုးျပဳတဲ့အခ်ိန္၊ အျပင္သြားရင္ ဘယ္အခ်ိန္ျပန္ေရာက္မယ္ ဆိုတာ ေျပာသြားတတ္တဲ့အေလ့အက်င့္ရွိဖို႔၊ ေက်ာင္းမွာ ေနာက္က်မယ္ဆိုရင္ မိဘကို ဆက္သြယ္အသိေပးတတ္ဖို႔၊ မုန္႔ဖိုး အသံုးစားရိတ္ ခ်င့္ခ်ိန္တတ္ဖို႔ ဥပမာေတြ ေပးသြားပါတယ္။ စည္းကမ္းရဲ့ အေျခခံပဲ ဆိုပါစို႔။

Children feel more secure & thus tend to flourish when they know where the boundaries are.      (Dr James Dobson)

C is for Communication

ခႏၶာကိုယ္ထဲမွာ ေသြးလည္ပတ္မႈ မရွိေတာ့ရင္ ေသသြားသလိုပဲ … Communication မရွိရင္ Relationship က ေသသြားေရာ။ Communication ဆိုတဲ့ေနရာမွာ နားေထာင္ေပးတာ, သူတို႔အတြက္ အခ်ိန္ေပးတာ, သူတို႔ရဲ့ ကမၻာေလးထဲကို ကိုယ္လိုက္၀င္ေပးတာမ်ိဳးေတြ ပါပဲ။

D is for Discipline
စည္းကမ္းဆိုတာက စ႐ိုက္ကို ပံုသြင္းေပးတဲ့ နည္းလမ္းပါပဲ။ စည္းကမ္းရဲ့ ပန္းတိုင္ကေတာ့ မိမိကိုယ္ကို ေစာင့္ထိန္းႏိုင္ဖို႔ပဲ ျဖစ္သင့္ပါတယ္။

E is for Esteem and Expectation

ကေလးေတြရဲ့ အျမင္နဲ႔ အႀကံေပးခ်က္ေတြကို နားေထာင္ေပးတာမ်ိဳး, အသိမွတ္ျပဳေပးတာမ်ိဳးနဲ႔ သူတို႔ရဲ့ ကိုယ့္ကိုယ္ကို ယံုၾကည္ေလးစားစိတ္, ေမွ်ာ္လင့္ခ်က္ေတြကို တည္ေဆာက္ ေပးရပါတယ္။ သူတို႔ေတြရဲ့ လုပ္ေဆာင္ခ်က္ေတြအေပၚမွာ ေကာင္း, မေကာင္းဆိုတဲ့ ရလဒ္တစ္ခုတည္းၾကည့္ မဆံုးျဖတ္ပဲ၊ သူတုိ႔ရဲ့ ႀကိဳးစားအားထုတ္မႈကို အားေပးခ်ီးေျမႇာက္ဖို႔ လိုပါတယ္။ သူတို႔ေတြရဲ့ ေမွ်ာ္လင့္ခ်က္ေတြ, ရည္မွန္းခ်က္ေတြက ရွင္းလင္းၿပီး လက္ေတြ႔ဆန္ဖို႔လိုပါတယ္။ ၿပီးေတာ့ စာတစ္ခုတည္းမဟုတ္ဘဲ ဘက္စံုဖြ႔ံၿဖိဳးတိုးတက္ေရးကို ဦးစားေပးသင့္ပါတယ္။

F is for Future Focus

ကေလးေတြဟာ အနာဂတ္ကို ရင္ဆိုင္ႏိုင္ဖို႔ အသင့္ျဖစ္ေနေအာင္ ျပင္ဆင္ေပးရတယ္။ ေလတံခြန္လႊတ္သလိုပဲ တင္းေအာင္ဆြဲတဲ့အခါ ဆြဲရေပမယ့္ ႀကိဳးကိုေလွ်ာ့ေပးမွ ျမင့္ျမင့္တက္ႏိုင္မွာပါ။ ကေလးေတြဟာ ႀကိဳးႏြံၿပီး မိဘစကားကို တေသြမတိမ္း ေျမ၀ယ္မက် နာခံတတ္ဖို႔ထက္ တာ၀န္ယူတတ္ေအာင္ ေလ့က်င့္ေပးရပါတယ္။
သူတို႔နဲ႔ သင့္ေတာ္မယ့္၊ သူတို႔ႏွစ္သက္တဲ့ သင္ယူနည္းပံုစံကို သံုးၿပီး သင္ယူေစရပါမယ္။

*****

ဒီေန႔ ေဟာေျပာပြဲကို မိခင္ေတြသာမက ဖခင္ေတြပါ အခ်ိဳးညီညီတက္ေရာက္လာတာ အံ့ၾသဖြယ္ေတြ႔ရပါတယ္လို႔ ေဟာေျပာသူက ေျပာပါေသးတယ္။ ဒီပြဲက မလာမေနရ မဟုတ္ပါဘူး။ အခမဲ့ျဖစ္ၿပီး ၁၁နာရီက စလို႔ ၁နာရီမွာ ၿပီးသြားတဲ့ အခါ နာဆီလမက္ ထမင္းဗူးေတြလည္း မိဘေတြကို ေ၀ပါေသးတယ္။

ဒါေတြ သူတို႔ ဘာေၾကာင့္ လုပ္ေနၾကတာပါလဲ။
မေယာင္ရာဆီလူးေနၾကတာပါလား။

ေဟာေျပာပြဲအၿပီးမွာ ျဖည့္ထားတဲ့ Feedback Form ကို ျပန္ေပး၊ ကိုယ့္ေ၀စု ထမင္းထုတ္ယူအၿပီး ေခါင္းထဲ ၀င္လာတဲ့ ေမးခြန္းေတြပါ။
ေနာက္ဆံုးပိတ္ မွာလိုက္ပါေသးတယ္။ “သူေျပာသြားတာေတြက အက်ိဳးရွိပါရဲ႕လား။ အကိ်ဳးရွိတယ္ ဆိုရင္ လက္ေတြ႔က်င့္သံုး လိုက္နာပါ။ မလိုက္နာဘူး မက်င့္သံုးဘူး ဆိုရင္ေတာ့ ေဟာေျပာပြဲေတြ ဘယ္ႏွစ္ခုပဲ လိုက္နားေထာင္ေထာင္ အလဟႆ အခ်ည္းႏွီးပါ” တဲ့။

ကိုယ့္ကိုယ္ကို ေမးပါတယ္။ သူေျပာသြားတာေတြမွာ ငါသိၿပီးသား လက္ရွိ က်င့္သံုးေနတာေတြနဲ႔ တိုက္ဆိုင္မႈ ဘယ္ေလာက္ရွိလဲ။ ဘာေတြ အသစ္ရလိုက္လဲ။ မိဘေတြရင္ဆိုင္ေနရတဲ့ ျပႆနာေတြရဲ႕ အေျဖကို ရလိုက္လား။ ဆက္ေတြးပါတယ္။ ေဟာေျပာပြဲ တခုတည္းနဲ႔ေတာ့ အားလံုးကို ၿပီးျပည့္စံုႏိုင္မွာ မဟုတ္ပါဘူး။

က်မကို ျပဳစုပ်ိဳးေထာင္ေပးလိုက္တဲ့ မိဘႏွစ္ပါးဟာ အဲ့လို သင္တန္းမ်ိဳးေတြကို တႀကိမ္တခါမွ မတက္ေရာက္ခဲ့ဘူးဆိုတာ အလြန္ေသခ်ာပါတယ္။ ဒါေပမဲ့ သူတို႔နည္း သူတို႔ဟန္နဲ႔ ပံုေဖာ္မႈေအာက္မွာ လူလားေျမာက္ခဲ့တဲ့ က်မဟာ အေကာင္းႀကီးမဟုတ္သလို အဆိုးႀကီးလည္း မဟုတ္ပါဘူး။ ဒီေတာ့ က်မတို႔တေတြဟာ ေရွးအစဥ္အလာအတိုင္း…. သြားမယ္ဆိုၾကပါစို႔… ေယဘုယ် သိပ္ဆန္သြားၿပီး ရလဒ္အတြက္ ခန္႔မွန္းေျခ အေျဖကိုသာ ေပးႏိုင္ပါလိမ့္မယ္။

ကိုယ့္ရင္ေသြးကို အေကာင္းဆံုးရဲ႕ အညြန္႔အဖူးေတြသာ ရေစခ်င္ ျဖစ္ေစခ်င္ၾကတာ မိဘတိုင္းရဲ႕ ေစတနာပါ။ ဒါေပမဲ့ လမ္းေၾကာင္းမွန္ျဖင့္ တစိုက္မတ္မတ္ ခ်ည္းကပ္ျခင္းမ်ိဳး မဟုတ္ဘဲ၊ ရလဒ္ကိုသာ အာ႐ံုစူးစိုက္လြန္းတဲ့အခါ မသမာတဲ့ နည္းလမ္းေတြ သံုးလိုသံုး၊ အမွားကို အမွန္ထင္ ေ႐ႊသမင္အလိုက္လြဲၿပီး တလြဲတေခ်ာ္ေတြ ျဖစ္လိုျဖစ္နဲ႔ လိုအပ္သည္ထက္ ပိုပင္ပန္းၾကတာ သတိမူစရာပါ။