ေရႊအသစ္ တို႔ရဲ႕ သီတာ ခုႏွစ္တန္ သို႔မဟုတ္ မသီတာ(စမ္းေခ်ာင္း)

ေရႊအျမဳေတ မဂၢဇင္းမွာ ေဖၚျပထားတဲ့ စာေရးဆရာမ မသီတာ(စမ္းေခ်ာင္း) နဲ႔ အင္တာဗ်ဴးပါ။ ေခါင္းစဥ္ေလး ေပးထားပံုကအစ ခ်စ္စရာေကာင္း၊ စြဲေဆာင္မႈရွိလွပါတယ္။

ဆရာမႏွင့္တကြ အင္တာဗ်ဴးစီစဥ္သူမ်ားကို ေလးစားစြာျဖင့္ S-Cဘေလာ့ဂ္မွ ထပ္ဆင့္ ေ၀မွ်လိုက္ပါတယ္။
မသီတာ(စမ္းေခ်ာင္း)ကို ျမင္ဖူးခ်င္တယ္။ စိတ္၀င္စားတယ္လို႔ ေျပာထားဖူးတဲ့အတြက္ အမွတ္တရ ေမးလ္ပို႔ေပးလာတဲ့ ေက ကို ခ်စ္ခင္စြာနဲ႔ ေက်းဇူးအထူးပါ။
*****
ေရႊအသစ္ တို႔ရဲ႕ သီတာ ခုႏွစ္တန္ သို႔မဟုတ္ မသီတာ(စမ္းေခ်ာင္း)
Written by ခင္ေလးျမင့္
Monday, 30 August 2010 13:09

ခရီးေတြ သြားရင္း ေဆာင္းပါးေတြလည္း ေရးျဖစ္ ေနသလို ေရႊအျမဳေတ မဂၢဇင္းရဲ႕ ေရႊအသစ္ စာမူမ်ား ေရြးခ်ယ္မႈကို တာ၀န္ယူ ေပးေနတဲ့ ဆရာမ မသီတာ(စမ္းေခ်ာင္း)နဲ႔ ေတြ႔ဆံုေမးျမန္း ျဖစ္ပါတယ္။

ဆရာမက teen (ဖူးငံု ဆယ္ေက်ာ္သက္) မဂၢဇင္းမွာ ပင္တုိင္ ေဆာင္းပါး မ်ားစြာကို ေရးျဖစ္ေနၿပီး teen မဂၢဇင္းရဲ႕ အယ္ဒီတာလည္း ျဖစ္ပါတယ္။ မၾကာခင္ကမွ အေမရိကန္ ႏုိင္ငံရွိ ဟားဗက္ တကၠသိုလ္မွာ ရွိတဲ့ Radcliff Institue For Advanced Study မွာ စာေပနဲ႔ ပတ္သတ္တဲ့ သုေတ သနမ်ား ျပဳလုပ္ခဲ့သူ ျဖစ္ပါတယ္။

ေလာေလာဆယ္ ဆရာမ ျပန္လာတဲ့ ခရီးစဥ္ အေၾကာင္းကို အရင္ဆံုး ေျပာျပေပးပါလား။

ဒီႏွစ္ကေတာ့ ၂၀၀၉-၂၀၁၀ စာသင္ႏွစ္ အတြက္ ဟားဗတ္ တကၠသိုလ္မွာ ရွိတဲ့ Radcliff Institue For Advanced Study ဆိုတဲ့ ဟားဗတ္ တကၠသိုလ္ ခြဲက Fellowship ရလို႔ပါ။ Radcliff Fellowship ဆိုတာက အဓိကက သုေတသန လုပ္ငန္းေတြကို အားေပးတယ္။ သိပၸံ ပညာရွင္ေတြနဲ႔ အႏုပညာ သည္ေတြ စုစုေပါင္း အေယာက္ ၄၀ ေက်ာ္ အေရြးခံၾက ရတယ္။ ႏွစ္စဥ္ဆိုရင္ အေယာက္ ၅၀ ေက်ာ္ထိ လက္ခံေပမယ့္ ေနာက္ပိုင္းမွာ စီးပြားေရး က်လာလုိ႔ အေယာက္ ၄၀ ေက်ာ္ပဲ ဖိတ္တာ။ အဲဒီ ၄၀ေက်ာ္ကို Radcliff ၀င္းထဲမွာ ရွိတဲ့ အေဆာက္အအံုႀကီး တစ္ခုမွာ Fellow ေတြကို အခန္း အသီးသီးမွာ ထားေပးတယ္။ သူတို႔ ကြ်မ္းက်င္ လိမၼာရာ၊ စိတ္၀င္စားရာကို ေအးေအးေဆးေဆး သုေတသန လုပ္ႏုိင္ဖို႔ ေပးထားတာ။ Scholarship Award သေဘာမ်ိဳးေပါ့။ ရံုးခန္း အသီးသီး ေပးထားတယ္။ အာကာသ သိပၸံပညာရွင္ေတြ ပါလာတယ္ ဆိုရင္ သူတို႔အတြက္ လိုအပ္မယ့္ အာကာသၾကည့္ မွန္ေျပာင္းက အစ လိုအပ္ခ်က္ေတြကို လုပ္ေပးတယ္။ အႏုပညာသည္ ေတြမွာလည္း Documentary Film ဒါ႐ိုက္တာေတြ ပါလာတယ္ ဆုိရင္လည္း လုိအပ္တဲ့ စက္ပစၥည္းေတြက အစ လုပ္ေပးတယ္။

ဒီလူေတြရဲ႕ သုေတသန လုပ္ငန္းအတြက္ အေထာက္အကူ ျဖစ္ေအာင္ လုပ္ေပးတယ္။ စာေရးဆရာဆုိလည္း ေရးမယ့္ စာအုပ္နဲ႔ ပတ္သက္တာ၊ ႐ုံးခန္းတုိ႔၊ ကြန္ပ်ဴတာတုိ႔ ေပးထားတယ္။Radcliffe Fellowship က အေမရိကားမွာရွိတဲ့ Fellowship ေတြ အားလုံးထဲမွာ ေတာ္ေတာ္ေလး ေကာင္းတယ္။ တန္ဖိုးရွိတယ္ ဆုိတဲ့ ဟာမ်ဳိးေပါ့။ ဟားဗတ္တကၠသုိလ္မွာ လာၿပီး ပညာသင္ ေနတဲ့ ေက်ာင္းသားေတြကို သုေတသနလက္ေထာက္ဆုိၿပီး Fellow ပညာရွင္ေတြ အတြက္ ကူညီဖုိ႔ ေခၚေပးတယ္။ ေက်ာင္းသားေတြက သုေတသန လုပ္ငန္းေတြမွာ ကူညီေပးတဲ့ အတြက္ ေငြရတယ္။

အဲဒီေတာ့ ေက်ာင္းသားေတြက အေတြ႕အၾကံဳလည္းရ၊ ၀င္ေငြလည္း ရတာေပါ့။Fellow ေတြရဲ႕ ၃၀ ရာခုိင္ႏႈန္းဟာ အေမရိကားရဲ႕ နာမည္ေက်ာ္ ပေရာ္ဖက္ဆာေတြ ျဖစ္ၿပီး က်န္တာ ကေတာ့ International ကေပါ့။ ဒီလုိ နာမည္ႀကီး ပညာရွင္ေတြနဲ႔ အတူတူ အလုပ္ လုပ္ရတဲ့ အေတြ႕အၾကံဳ ရတယ္။ သုေတသနနဲ႔ ပတ္သက္တဲ့ စာအုပ္ေတြ ျဖစ္လာတဲ့ အခါ သူတို႔ရဲ႕ နာမည္ေတြလည္း ေဖာ္ျပခြင့္ရမယ့္ အက်ဳိးေတြ အဲဒီ ေက်ာင္းသားေတြမွာ ရတယ္။ Fellow ေတြ အတြက္ကလည္း သုေတသနကို တစ္ေယာက္တည္း ထုိင္လုပ္ေနရမယ့္ အစား ဒီေက်ာင္းသားေတြရဲ႕ အကူအညီနဲ႔ဆို အင္္မတန္ သက္သာတယ္။ အဲဒီနည္းနဲ႔Fellow ကို ဖန္တီးထားတာ ဆုိေတာ့ ကြၽန္မက စာေရးဆရာ အေနနဲ႔ စာေရးဖုိ႔ သူတုိ႔ စီစဥ္ေပးထား တာေပါ့။

စာေရးဆရာ အေနနဲ႔ သုေတသန လုပ္ခဲ့တာကို စာအုပ္အေနနဲ႔ ထုတ္ဖုိ႔ အစီအစဥ္ ရွိလား။

Radcliffe ကေနၿပီး တာ၀န္ယူၿပီး စာအုပ္ထုတ္ ေပးတာမ်ဳိး မဟုတ္ဘဲ သူတို႔ ကေနတစ္ဆင့္ Publisher ကို ရွာေပးေကာင္း ရွာေပးႏိုင္တယ္။ ဒါေပမယ့္ သူတုိ႔မွာ ဒီတာ၀န္ မရွိဘူး။ သူတို႔ရဲ႕ အဓိက ရည္ရြယ္ခ်က္က သက္ဆုိင္ရာ ပညာရွင္ေတြ ကေနၿပီး သုေတသန တစ္ခုကို စိတ္ေအးလက္ေအး လုပ္ႏုိင္ေအာင္ စီစဥ္ေပးတာ။ သက္ေသာင့္သက္သာနဲ႔ သုေတသန လုပ္ႏိုင္ေရးပဲ ရွိ ၿပီး စာအုပ္ ထုတ္ဖုိ႔ေတာ့ သူတုိ႔ဘက္က ဘာတာ၀န္မွ မရွိဘူး။

ဟားဗတ္ တကၠသိုလ္ကို မသြားခင္ Brown တကၠသုိလ္ကိုလည္း သြားခဲ့ေသးတာ ဆုိေတာ့ ဘာအတြက္ သြားခဲ့တာလဲ။

၂၀၀၅ ခုႏွစ္ႈသတေ* (* typo error - Iowa ဟုထင္ပါသည္။ S-C) တကၠသုိလ္က International Writing Program သြားၿပီး ျပန္လာခါစမွာ အဲဒီ တကၠသုိလ္က ဒါ႐ိုက္တာက ဘေရာင္း တကၠသုိလ္မွာ Program တစ္ခုရွိတယ္၊ International Writing Project ရွိတယ္၊ စိတ္၀င္စားလားလုိ႔ ေမးခဲ့ဖူးတယ္။ အဲဒီ အခ်ိန္တုန္းက ျပည္ပခရီး ၁၀ လသြားၿပီး ျပန္ေရာက္ခါစ ဆိုေတာ့ ေနာက္ထပ္ အၾကာႀကီး ခရီး စဥ္မ်ဳိးကို မသြားခ်င္ဘူး။ ေနာက္ၿပီး ေမြးရပ္ကို ၂ ႏွစ္ ျပန္ရမယ္ ဆိုတဲ့ ေဂ်၀မ္းဗီဇာ ထုံးတမ္းကလည္း ရွိတဲ့ အတြက္ မသြားျဖစ္ရာကေန ေမ့ေမ့ေလ်ာ့ေလ်ာ့ ျဖစ္ခဲ့တယ္။ ၂၀၀၈ ႏွစ္ဆန္းပုိင္းမွာUniversity of York မွာ Course တစ္ခု သြားတက္ဖူးတယ္။

အဲဒါ တက္ေနခ်ိန္မွာ Brown က ျပန္ဆက္သြယ္တယ္။ Brown ရဲ႕ နာမည္ႀကီး Department တစ္ခုျဖစ္တဲ့Watson Institute of International Study ဆိုတာရွိတယ္။ ေနာက္ Literary Arts ဆိုတဲ့ Department တစ္ခု ရွိတယ္။ အဲဒီ ႏွစ္ခုက ေပါင္းၿပီး စပြန္ဆာ လုပ္တ့ဲ International Writing Project ေပါ့။ International Writer ေတြကို ေခၚတယ္။ တစ္ႏွစ္မွာ တစ္ေယာက္ပဲ ေရြးတယ္။ ကြၽန္မက ၆ ေယာက္ေျမာက္ Inter-national Writer ျဖစ္တယ္။ အဲဒီ စာေရးဆရာေတြ Watson Institute မွာ ႐ုံးခန္း ေပးထားတယ္။ Literary Arts Department က လႈပ္ရွားမႈ ေတြမွာ ပါ၀င္ေပးဖုိ႔ စီစဥ္ထားတာ။ သူတုိ႔ရဲ႕ ထုံးစံက Watson Institute မွာ လာၿပီး ႐ုံးခန္း ေပးေခၚထားတဲ့ ပညာရွင္ အားလုံးက က်န္တဲ့ ေက်ာင္းသားေတြကို အတန္း ယူေပးရတယ္။ သက္ဆိုင္ရာ ဘာသာရပ္ အလုိက္ စာသင္ ေပးရတယ္။ International Writing Projectအရ ေရာက္ေနတဲ့ သူေတြက စာေရးဆရာေတြ ျဖစ္တယ္။

အဲဒီ စာေရး ဆရာေတြကလည္း Creative Writer ေတြ၊ ၀တၳဳတို၊ ၀တၳဳ ရွည္ေရးတဲ့သူေတြပဲျဖစ္တဲ့ အတြက္ သူတုိ႔နဲ႔ ပတ္သက္ရင္ လြတ္လပ္မႈ အျပည့္ေပးတယ္။ စိတ္ပါလို႔ စာသင္ခ်င္ရင္ လည္းသင္၊ မသင္ခ်င္လည္း ရတယ္။ အဲဒီေတာ့ စာသင္ စရာလည္းမလုိဘူး။ ေလ့လာ ဆည္းပူး သင္ယူ စရာလည္း မလုိတဲ့ အတြက္ ကုိယ့္စာ ကုိယ္ေရးဖုိ႔ပဲ။ ဒီ Radcliffe နဲ႔ ယွဥ္ရင္ Brown မွာ ပုိၿပီး လြတ္လပ္တယ္လုိ႔ ေျပာလုိ႔ရ ေသးတယ္။ Radcliffe မွာေတာ့ လုပ္ေနတဲ့ Project နဲ႔ ပတ္သက္လို႔ ျဖစ္ေစ၊ ကိုယ့္ရဲ႕ Background ကိုျဖစ္ေစျပန္ၿပီး Presentation လုပ္ေပးရတာ မ်ဳိးေတြ ရွိတယ္။ အခ်င္းခ်င္း ၾကားထဲမွာလည္း တစ္ေယာက္ ဘာလုပ္တယ္ဆုိတာ က်န္တဲ့ Fellow ေတြ သိရေအာင္ Presentation ေတြရွိတယ္။

ဟားဗတ္ အသုိင္းအ၀ုိင္းက Brown နဲ႔ ယွဥ္ရင္ ဟားဗတ္ က ပိုႀကီးတဲ့ အတြက္ တျခား Department   ေတြကေန ဖိတ္ေခၚၿပီး လာေျပာေပးပါ ဆိုတာ မ်ဳိးေတြ ပိုမ်ားတယ္။ Brown မွာ အဲဒီေလာက္ မမ်ားတဲ့ အျပင္ ဒီ Brown ရဲ႕ သဘာ၀ ကိုက က်န္တဲ့ Department ေတြကို ေၾကညာထားတယ္။ သူတို႔ရဲ႕စာေရးဆရာသည္ စာသင္ေပးတာ၊ ေဟာေျပာ တာေတြကို မျဖစ္မေန ဆိုတာမ်ဳိး လုပ္ခ်င္မွ လုပ္မွာ ဆုိၿပီး ႀကိဳလုပ္ထားတဲ့ အတြက္ ကုိယ့္သေဘာပဲေပါ့။

International Writing Project နဲ႔ ေရာက္ေနတဲ့ စာေရးဆရာေတြ ပါ၀င္တဲ့ ေတြ႕ဆုံ ေဆြးေႏြးပြဲ တစ္ခု Brown မွာ လုပ္ခဲ့တဲ့ အေတြ႕ အၾကံဳေလး ေျပာျပေပးပါ လား။

International Writing Project နဲ႔ ေရာက္ေနတဲ့ စာေရး ဆရာက တစ္ႏွစ္ကို တစ္ေယာက္ ႏိုင္ငံ မတူေအာင္ ဖိတ္ခဲ့တာ ျဖစ္တယ္။ ႏွစ္စဥ္ ေရာက္ေနတဲ့ လက္ရွိ စာေရးဆရာနဲ႔ ပတ္သက္တဲ့ စာေပ ပြဲေတာ္ကို ႏွစ္စဥ္ က်င္းပေလ့ ရွိတယ္။ ကြၽန္မ မသြားခင္ တစ္ႏွစ္က ဇင္ဘာေဘြက စာေရးဆရာ ရွိတဲ့အတြက္ အာဖရိကနဲ႔ ပတ္သက္တဲ့ စာေပပြဲေတာ္ က်င္းပတယ္။ အဲဒီ စာေပပြဲေတာ္ က်င္းပရတဲ့ အဓိက ရည္ရြယ္ခ်က္က ႏွစ္ခ်က္ရွိတယ္။ စာေရးဆရာနဲ႔ ပတ္သက္တဲ့ ႏိုင္ငံရဲ႕ စာေပကို မိတ္ဆက္ခ်င္တယ္။ ေနာက္တစ္ခ်က္က လက္ရွိ ဌာေန စာေရးဆရာ ကုိယ္တုိင္ကုိပဲ Promote လုပ္ေပးခ်င္တာ။ မ်ားေသာအားျဖင့္ သူ တုိ႔ ဆုေပးၿပီး ေရြးထားတဲ့ စာေရးဆရာကုိ ပုိၿပီး လူသိေစ ခ်င္တယ္။ ထုိက္ထုိက္တန္ တန္နဲ႔ လုပ္ႏိုင္စြမ္း ရွိတဲ့ စာေရး ဆရာ ဆိုတာကိုလည္း သိေစ ခ်င္တယ္။

ဒီစာေရး ဆရာေပၚ မွာ တကၠသုိလ္ အသုိင္းအ၀ုိင္း က ဂုဏ္ျပဳတယ္ ဆုိတာမ်ဳိး လည္း ျဖစ္ေစခ်င္တယ္။ အဲဒီေတာ့ သူ႔အတြက္ ပြဲေတာ္လုပ္တဲ့ ပုံစံမ်ဳိးပါပဲ။ ကြၽန္မ ေရာက္တဲ့ႏွစ္မွာ ျမန္မာျပည္နဲ႔ ပတ္သက္တာ လုပ္ၿပီး ကြၽန္မနဲ႔ ပတ္သက္တဲ့ စာေပဘ၀ကို Focus လုပ္တာေပါ့။ စာေပ ပြဲေတာ္ကို အနည္းဆုံး ၃ ရက္ က်င္းပၿပီး တစ္ရက္က ကြၽန္မနဲ႔ ပတ္သက္တဲ့ အေၾကာင္းေတြ ကိုပဲ လုပ္ေပးတယ္။ ကြၽန္မ အေၾကာင္းသိတဲ့ တျခား စာေရးဆရာေတြက ၀ုိင္းၿပီး ေျပာတဲ့ပြဲလုပ္တယ္။ အဲဒီမွာ Amitav Gosh ကိုလည္း ဖိတ္တယ္။ တျခားစာေရးဆရာ ေတြကိုလည္း ဖိတ္တယ္။ သူတို႔ ဖိတ္တဲ့ အေၾကာင္းကThe Glass Palace အေၾကာင္းကို ေရးတဲ့ အတြက္ေၾကာင့္။ Brown မွာရွိတဲ့ ဒါ႐ိုက္တာ Robert Coover က အေမရိကန္ စာေပသမုိင္း တစ္ေလွ်ာက္ မွာ တီထြင္ခဲ့တာ မ်ားတဲ့ သူ တစ္ေယာက္ေလ။ သူက Amitav Gosh ရဲ႕စာေတြကို လည္းႀကိဳက္တယ္The Glass Palace ကလည္း ျမန္မာျပည္ အေၾကာင္း ေရးထားတာ ျဖစ္တဲ့အတြက္ ဖိတ္ခ်င္တယ္ လုိ႔ လာေျပာတယ္။ ျမန္မာျပည္က စာေရးဆရာေတြ ဖိတ္ခ်င္ရင္ ဖိတ္လို႔ရတယ္လုိ႔ ကြၽန္မကို ေျပာတယ္။ သူတို႔က အစစအရာရာ တာ၀န္ယူမွာ ျဖစ္တဲ့အတြက္ ႏွစ္ေယာက္ေလာက္ တာ၀န္ ယူႏုိင္မယ္လုိ႔ ေျပာတာေၾကာင့္ ဆရာ မ်ဳိးျမင့္ညိမ္းနဲ႔ ဆရာေန၀င္းျမင့္ တို႔ သင့္ေတာ္မယ္လုိ႔ ထင္တဲ့ အတြက္ ၫႊန္းျဖစ္တယ္။ ေရႊအျမဳေတ မဂၢဇင္းမွာThe Glass Palace ကို ဘာသာျပန္ ေရးေနတဲ့ စာေရးဆရာျဖစ္တဲ့ အတြက္ ဖိတ္ေခၚဖုိ႔ အၾကံ ဥာဏ္ ေပးခဲ့တယ္။ အဲဒါ ေၾကာင့္ ဆရာ ေန၀င္းျမင့္ ပါ၀င္ခြင့္ ရခဲ့တယ္။

အဲဒီပြဲကရတဲ့ တျခား အေတြ႕အၾကံဳေတြမ်ား ရွိလား။

ထူးထူးျခားျခား ဆုိရင္ အဲဒီပြဲ မနက္ပိုင္းမွာ ၀ိပႆနာ အားထုတ္တာကို ျပခြင့္ရခဲ့ ေသးတယ္။ အေနာက္ ႏုိင္ငံကလည္း အခုေနာက္ပုိင္းမွာ ၀ိပႆနာကို စိတ္၀င္စားေနတဲ့ အခါက်ေတာ့ ကြၽန္မ ၀ိပႆနာ တရားကို အခ်ိန္ ကာလ တစ္ခုမွာ တစ္ေန႔ကို နာရီ ၂၀ အထိ အားထုတ္ျဖစ္ ခဲ့တယ္ ဆိုတာကို သိေနတဲ့ ဒါ႐ိုက္တာ ေရာဘတ္ကူးဗား ကလည္း ဒါေလးကို လုပ္ေပး ပါဆုိလုိ႔ လုပ္ေပးခဲ့တယ္။ ေရကန္သာ ၾကာတိုင္းေအး နဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး ျပည့္စုံခ်င္တဲ့ အတြက္ေၾကာင့္ ပန္းခ်ီဆရာ ကုိ၀သုန္ရဲ႕ လက္ရာေတြကို မိတ္ဆက္ၿပီး ပန္းခ်ီဆရာ ကို၀သုန္နဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး ႐ိုက္ထားတဲ့ ဒါ႐ိုက္တာ ၾကည္ျဖဴ သွ်င္ရဲ႕Sketch of Wathone ကိုလည္း ျပတယ္။ Amitav Gosh ေရးထားတဲ့ ျမန္မာ့ အႏွစ္သာရ တစ္ခုလုံးကို ျခံဳငုံၿပီး ဖန္တီး ေပးႏုိင္ခဲ့တယ္ လုိ႔ ေျပာလုိ႔ရတယ္။ ေနာက္ၿပီး ျမန္မာျပည္နဲ႔ ပတ္သက္တဲ့ ပန္းခ်ီ၊ ျမန္မာျပည္နဲ႔ ပတ္သက္တဲ့ အႏုပညာ ဆိုတဲ့ ဟာေတြကို ၿမိဳင္ၿမိဳင္ဆိုင္ဆိုင္ ျဖစ္တဲ့ ပြဲေလးျဖစ္ေအာင္ ဖန္တီး ေပးႏုိင္ခဲ့တယ္။ စာေပ တင္မကဘူး၊ ဂီတနဲ႔ ပတ္သက္တဲ့ စာတမ္းဖတ္တဲ့ သူေတြ လည္းရွိတဲ့အတြက္ စာေပ၊ ဂီတ၊ ပန္းခ်ီ အကုန္လုံးကို ျပခဲ့တယ္။ ပြဲေတာ္ ေလးရက္ စလုံးမွာ ျမန္မာျပည္နဲ႔ ပတ္သက္တာေတြပဲ ျပခဲ့တယ္။

အခုဆရာမ တာ၀န္ယူ ေပးေနရတဲ့ ေရႊအျမဳေတရဲ႕ ေရႊအသစ္ စာမူေတြရဲ႕ အ၀င္က မ်ားတာေၾကာင့္ စိစစ္ေရြး ခ်ယ္တဲ့ အခါ ဘယ္လုိ မူေတြမ်ား ခ်မွတ္ထားလဲ။

စာမူ အရမ္းမ်ားတဲ့ အတြက္ ဆရာ ဦး၀င္းၿငိမ္းနဲ႔ တိုင္ပင္ၿပီး စည္းမ်ဥ္းကို သတ္သတ္မွတ္မွတ္ ျပန္ေရး ေပးမယ္။ စည္းမ်ဥ္းနဲ႔ မညီတာေတြကို ဖတ္ကိုဖတ္မွာ မဟုတ္ဘူး ဆုိတာကို ႀကိဳတင္ အေၾကာင္းၾကားမယ္။ စည္းမ်ဥ္းနဲ႔ မကိုက္ညီဘူး ဆုိရင္ မွတ္ပုံတင္ လက္ခံသူက တစ္ခါတည္း ပယ္လုိက္ၿပီး ကြၽန္မဆီကုိ ေရာက္လာမွာ မဟုတ္ေတာ့ဘူးေပါ့။ ေနာက္တစ္ခုက စာမူ အေႂကြးေတြကို ျမန္သြားခ်င္ေတာ့ ေလာေလာဆယ္မွာ စည္းမ်ဥ္းနဲ႔ မတိမ္းမယိမ္း ကြာၿပီး ဆိုးဆိုးရြားရြား မျဖစ္တဲ့ဟာေတြကို ဆုိးဆိုး ရြားရြား ျဖစ္တဲ့ ေနရာမွာ ျဖည့္ၿပီး ဖတ္ေပးသြားမယ္။ ၀တၳဳ တိုကို ဗလာ စာရြက္နဲ႔ ၂ မ်က္ႏွာေရးၿပီး ပုိ႔တာမ်ဳိး၊ ေလွ်ာက္လႊာစာရြက္ ၁၅ မ်က္ႏွာေလာက္ ေရးၿပီးပုိ႔တာ မ်ဳိးေတြကို ပယ္သြားမယ္။ တစ္လအပုဒ္ ၆၀ ဖတ္တာကို မေလွ်ာ့ခ်င္ဘူး။ တကယ္ စာေရးတဲ့သူေတြ နစ္နာမွာ စိုးတယ္ေလ။

အခု ေလာေလာဆယ္ ေရႊအသစ္စာမူေတြကို ဖတ္တဲ့ အခါ ၾကံဳေတြ႕ရတဲ့ အခက္ အခဲေတြ ရွိရင္ သိခ်င္ပါတယ္။

ေရႊအသစ္ရဲ႕ ျပႆနာက စာဖတ္မနာဘဲ ေရႊအျမဳေတ တစ္အုပ္တည္းကိုပဲ ဖတ္ၿပီး၊ စာဖတ္ နာတယ္လုိ႔ ထင္ ၿပီး စာေရးႏိုင္တဲ့ ယုံၾကည္ ခ်က္ေတြနဲ႔ အမ်ားစုက ေရးၾကတာ မ်ားတယ္။ အဲဒါေၾကာင့္ ဒီျပႆနာ ရွိတယ္လုိ႔ ထင္တယ္။ ၀မ္းစာ မရွိဘူး။ ေရႊအျမဳေတ ၂၅ အုပ္ေတာင္ ဖတ္ၿပီးပါၿပီ။ စာဖတ္နာလွ ပါၿပီ။ ဒါေၾကာင့္ သူတို႔ ေရးထားတာပါ ဆိုၿပီး ေရးတဲ့စာေတြ ဖတ္ရေတာ့ တျခားအသိ အျမင္ မရွိဘဲ ဒါပဲသိ၊ ဒါကိုပဲ ၀င္တုိး ဆိုတာမ်ဳိး ျဖစ္ေနတယ္။ အဲဒါေၾကာင့္ မ်ားေသာအားျဖင့္ ေရးလာတဲ့ စာေတြက ပုံစံခြက္ ဆန္လာတယ္။ ဒါမ်ဳိး ေရးရင္ပါလိမ့္မယ္ ဆိုတဲ့ သေဘာနဲ႔ ဒါမ်ဳိး ေတြရွာၾကံၿပီး ေရးလာတယ္။ စာဖတ္မနာတဲ့အတြက္ စာ လုံးေပါင္း သတ္ပုံမမွန္တာ၊ သဒၵါ အထားအသုိ နားမလည္တာ၊ စကားေျပ စကားေျပာ ေရာေနတာတို႔၊ စာေရးဆရာ တစ္ေယာက္အေျခခံ သိနားလည္ရမယ့္ဟာေတြ အားနည္း ေနတာ ေတြ႕ရတယ္။ တကယ္လုိ႔ အဲဒီ စာမူေတြမရွိဘူး ဆုိရင္ တစိုက္မတ္မတ္နဲ႔ အရည္ အခ်င္းရွိ စာေရး ေနတဲ့သူ အေယာက္ ၃၀ ေလာက္ ရွိပါတယ္။ အခုလုိ စာမူေတြေၾကာင့္ အဲဒီလူေတြ နစ္နာေန ရပါတယ္။

ဆရာမ အေနနဲ႔ ခရီးေတြ သြားရင္း ေဆာင္းပါး၊ ရသ စာတမ္းေတြလည္း ေရးရင္း ေရႊအသစ္က႑ကုိလည္း တာ၀န္ ယူရင္းကေန ၀တၳဳတုိ ေတြ ေရးတာ မေတြ႕ရဘူး။ ဘာေၾကာင့္ မေရးျဖစ္တာလဲ။

အရင္ကလို ၀တၳဳတို ေတြ မေရးျဖစ္တာက ခရီးေတြ သြားေနရတာလည္း ပါတယ္။ ကြၽန္မ ေရးခ်င္တဲ့ ၀တၳဳတိုေတြက ျမန္မာျပည္က လူေတြအေၾကာင္း၊ ျမန္မာျပည္က လူေတြရဲ႕ဘ၀။ အျမဲတမ္း ငယ္ငယ္ကတည္းက ေရးခဲ့တဲ့ အေၾကာင္းေတြကုိ ၾကည့္ရင္ သာမန္ လူေတြရဲ႕ အေၾကာင္း၊ သူတုိ႔ေတြရဲ႕ဘ၀ ကို ထင္ဟပ္ေလ့ ရွိတယ္ဆုိေတာ့ လတ္တေလာ ခရီးေတြ ခ်ည္းသြား ေနရလုိ႔ ဒီလူေတြရဲ႕ ၾကားထဲမွာ မေနႏိုင္တဲ့ ျပႆနာကလည္း ရွိတယ္။ ဒီလူေတြၾကားထဲမွာ မေနႏိုင္တဲ့ အတြက္ ဒီလူေတြ အေၾကာင္း ေရးဖုိ႔ ခက္ခဲလာတယ္။ သူတို႔ ေခၚလုိ႔သာ သြားေနရတယ္၊ မေရာက္ ေရာက္ေအာင္ေတာ့ ျပန္လာ ေနတယ္။ ဒီလူေတြၾကားထဲမွာ ေနမွ ဒီလူေတြ အေၾကာင္း ေရးႏိုင္မွာေလ။ ေနာက္တစ္ခုက အသက္အရြယ္ အရလည္း ငယ္ငယ္ကလုိ ဘာေလးပဲ ျဖစ္ျဖစ္ ေရးလုိက္မယ္ဟဲ့ ဆုိတာမ်ဳိး မရွိဘဲ ခ်ိန္လာတာ၊ တြက္လာတာမ်ဳိး ရွိလာတယ္။ေနာက္တစ္ခုက ေရႊအသစ္ကို တာ၀န္ယူရတဲ့ အခါ ရသကို ဖတ္ရင္း ဖတ္ရင္းနဲ႔ ၿငီးေငြ႕တဲ့ သေဘာ ျဖစ္ေနတာေပါ့။ ဖတ္ေနရတဲ့ ဟာေတြက မ်ားလာတဲ့ အခါက်ေတာ့ ကုိယ္ ေရးဖုိ႔အခ်ိန္ မရွိတာလည္း ပါတယ္။ ေဆာင္းပါးေတြ ကလည္း အခ်ိန္ မီၿပီးေအာင္ ေရးရတယ္။ စာမူအပုဒ္ ၆၀ ကလည္း ၿပီးေအာင္ ဖတ္ရတာေတြ ရွိေတာ့ မေရးျဖစ္ဘူး။ ၀တၳဳတိုကို အခ်ိန္ရတဲ့ တစ္ခ်ိန္က်ရင္ ျပန္ေရးခ်င္ပါတယ္။

အခုေလာလာဆယ္ ဆရာမ ေရးျဖစ္ေနတာေတြ ရယ္၊ စာအုပ္ အေနနဲ႔ ထြက္ဖုိ႔ စီစဥ္ထားတာ ဘာေတြမ်ား ရွိလဲ။

အခုေလာေလာဆယ္ teen (ဖူးငုံဆယ္ေက်ာ္သက္) မဂၢဇင္းမွာပါတဲ့ message to teen ဆိုတာကို မဂၢဇင္းမွာ နာမည္မခံဘဲ ေရးခဲ့တာ ရွိတယ္။ အဲဒါေတြကို ထုတ္ဖုိ႔ထုတ္ေ၀ သူတစ္ေယာက္က စကား ေျပာထားတဲ့ အတြက္ ထုတ္ျဖစ္ပါမယ္။ teen မဂၢဇင္းမွာ ေအာင္ကေလာင္ အမည္နဲ႔ ပါခဲ့တဲ့ “ဆယ္ေက်ာ္သက္တုိ႔ အတြက္ ဆုံးျဖတ္ခ်က္ခ်ရ မယ့္ အေရးအႀကီးဆုံး အခ်က္ ၆ ခ်က္ ” ကုိ စာအုပ္ အျဖစ္ထုတ္ဖုိ႔ ထုတ္ေ၀သူ တစ္ေယာက္နဲ႔ စီစဥ္ေနတာရွိ ပါတယ္။ ေနာက္တစ္ခုက teen မွာ ေတာက္ေလွ်ာက္ ေရး ခဲ့တဲ့ ခရီးသြား ေဆာင္းပါးေတြ အားလုံးကို ထုတ္မယ္လုိ႔ စိတ္ကူးရွိတဲ့ ထုတ္ေ၀သူလည္း ရွိတယ္။

အခု ေလာေလာဆယ္ စာအုပ္ေတြကို ထုတ္ဖုိ႔ေတာ့ စီစဥ္ေနတယ္။ မွန္တာေျပာရ ရင္ ခရီးသြားခဲ့တဲ့ ႏုိင္ငံေတြ က ၂၅ ႏိုင္ငံေက်ာ္လာၿပီး ၿမိဳ႕ ေတြကလည္း မ်ားေနတဲ့ အတြက္ ေျခသြားႏုိင္ သေလာက္ လက္ကမလုိက္ ႏိုင္ေတာ့ဘူး။ အကုန္လည္း မေရးႏိုင္ေတာ့ဘူး။ ဒီအခ်ိန္ ျမန္မာစာေပေလာကမွာလည္း ခရီးသြား ေဆာင္းပါးေရးတဲ့ သူေတြလည္း မ်ားလာသလုိ သြားႏိုင္တဲ့ သူေတြကလည္း မ်ားလာၿပီ ဆုိေတာ့ အဲဒီလုိမ်ဳိး သတ္သတ္မွတ္မွတ္ ျပန္ေရး မယ္လုိ႔ေတာ့ စိတ္ကူး မရွိေတာ့ဘူး။ ျခံဳငံုၿပီး ေရးႏိုင္ သေလာက္ ေရးခဲ့ၿပီးၿပီေလ။ အခု ျမန္မာသစ္ ကလည္း အခန္းဆက္မ်ဳိး တစ္ခုခုလုပ္ ခ်င္တဲ့အတြက္ သြားခဲ့ဖူးတဲ့ ျပတိုက္ေတြေပါ့၊ ေနရာတိုင္း မွာ ျဖစ္ႏိုင္ရင္ ျပတိုက္ တစ္ခု ခုကို ေရာက္ေအာင္ သြားခဲ့တာ ဆုိေတာ့ ျပတိုက္နဲ႔ ပတ္သက္တာေတြ အျပည့္အစုံ ရွိ ေနတယ္။ ျပန္ျဖည့္၊ ျပန္ရွာ ၿပီး ခရီးသြား ေဆာင္းပါး မဟုတ္ဘဲ ျပတိုက္ေပါင္း မ်ားစြာကို မိတ္ဆက္တဲ့ အေနနဲ႔ ေရးမယ္လုိ႔ ေလာေလာဆယ္ စိတ္ကူးထားတာ ရွိပါ တယ္။

ဆရာမ မသီတာ(စမ္းေခ်ာင္း)နဲ႔ ခဏတာ ေတြ႕ဆုံ ေမးျမန္းမႈမ်ားကို ဖတ္႐ႈတဲ့ ေရႊအျမဳေတ ပရိသတ္မ်ား ေက်နပ္ၾကမယ္လုိ႔ ေမွ်ာ္လင့္ပါတယ္။ အခ်ိန္ေပးၿပီး ေျဖၾကားေပးတဲ့ ဆရာမ မသီတာ(စမ္းေခ်ာင္း)ကုိလည္း ေက်းဇူး တင္ရွိပါတယ္။

ခင္ေလးျမင့္
(ေရႊအျမဳေတ မဂၢဇင္း၊ စက္တင္ဘာလ ၂၀၁၀)