ျဗဟၼ၀ိဟာရတရား ေလးပါး
ကာလာမတို႔အား “ယံုမွားဖြယ္ပမာဏ ၁၀-ခ်က္အား တရားေသစြဲယူျခင္း မျပဳရန္ႏွင့္ မိမိတို႔ ကိုယ္တိုင္သိႏိုင္ေသာ အကုသိုလ္တရားတို႔အား ေရွာင္ရန္, ကုသိုလ္တရားတို႔အား ျဖည့္ဆည္းရန္” ေဟာၾကားၿပီးေနာက္၊ ထိုထက္အဆင့္ျမင့္ေသာ ျဗဟၼ၀ိဟာရတရားေလးပါးအား ဆက္လက္ေဟာၾကားေတာ္မူသည္။ သီလဘာ၀နာတို႔ကို ေဟာၾကားစဥ္က “သင္တို႔သည္ (တုေမွ)” ဟုသံုးႏႈန္းကား ေဟာၾကားခဲ့၍ ျဗဟၼ၀ိဟာရကထာသို႔ ေရာက္ေသာအခါ “အရိယသာ၀က” ဟု ေျပာင္းလဲ ေဟာၾကားသည္။ “အရိယသာ၀က” သည္ မုခ်အားျဖင့္ ေသာတာပန္, သကဒါဂါမ္, အနာဂါမ္, ရဟႏၲာ” ဟူေသာ ျမတ္စြာဘုရား၏ တပည့္သာ၀က အရိယာပုဂၢိဳလ္မ်ားကို ရည္ၫႊန္း၍၊ ပရိယာယ္အားျဖင့္ အရိယာတို႔အား ဖူးျမင္ေလ့ရွိ၍ အရိယာတရားတို႔၌ လိမၼာေသာ အၾကားအျမင္မ်ားေသာ ကလ်ာဏပုထုဇဥ္တို႔အား ရည္ၫႊန္းသည္။
ကာလာမတို႔… အရိယသာ၀ကသည္ ဤသို႔ မက္ေမာျခင္းကင္းသည္, ပ်က္စီးေစလိုျခင္းကင္းသည္, ေတြေ၀ျခင္းကင္းသည္, ဆင္ျခင္တံုတရားရွိသည္ သတိရွိသည္ ျဖစ္၍ ေမတၱာျဖင့္ ယွဥ္ေသာစိတ္ျဖင့္ တစ္ခုေသာ အရပ္မ်က္ႏွာသို႔ ပ်ံ႕ႏွံ႔ေစ၍ ေန၏။ ႏွစ္ခုေသာ, သံုးခုေသာ ေလးခုေသာ အရပ္မ်က္ႏွာသို႔ ပ်ံ႕ႏွံ႔ေစ၍ ေန၏။ ထို႔အတူပင္ အထက္ေအာက္ဖီလာ အလံုးစံုေသာ အရပ္မ်က္ႏွာတို႔၌ သတၱ၀ါအားလံုးအား မိမိႏွင့္အတူထား၍ က်ယ္ေျပာေသာ, ျမင့္ျမတ္ေသာ, အတိုင္းအဆမရွိေသာ, ရန္ကင္းေသာ, စိုးရိမ္ေၾကာင့္ၾကကင္းေသာ ေမတၱာစိတ္ျဖင့္ တစ္ေလာကလံုးအား ပ်ံ႕ႏွံ႔ေစ၍ ေန၏။ [ထိုအတူပင္ က႐ုဏာစိတ္, မုဒိတာစိတ္, ဥေပကၡာစိတ္ … ] (အံ-၃-၆၆၊ အဂုၤတၱရနိကာယ္၊ တိကနိပါတ္၊ မဟာ၀ဂ္၊ ေကသမုတၱိသုတ္)
သမာဓိဘာ၀နာကို ပြားမ်ားမည့္သူသည္ သမာဓိဘာ၀နာ၏ အဟန္႔အတားျဖစ္ေသာ နီ၀ရဏတရားတုိ႔ကို ပယ္စြန္႔ထားရန္ လိုအပ္သည္။ “၀ိဂတာဘိေဇၩာ ၀ိဂတဗ်ာပါေဒါ အသမၼဴေဠႇာ သမၸဇာေနာ ပတိႆေတာ - မက္ေမာျခင္းကင္းသည္, ပ်က္စီးေစလိုျခင္းကင္းသည္, ေတြေ၀ျခင္းကင္းသည္, ဆင္ျခင္တံုတရားရွိသည္ သတိရွိသည္ျဖစ္၍” ဟူေသာစကားသည္ နီ၀ရဏတရားတို႔ကို ပယ္ခြာေၾကာင္းျဖစ္ေသာ ေရွးဦးျပဳဖြယ္ (ပုဗၺဘာဂဘာ၀နာ) အက်ဥ္းျဖစ္သည္။ အက်ယ္ကို သာမညဖလသုတ္အပါအ၀င္ အျခားေသာ သုတၱန္ေဒသနာမ်ားတြင္ ေတြ႔ႏိုင္သည္။
(၁) တစ္ပါးသူတို႔၏ ပိုင္ဆိုင္မႈအား မက္ေမာျခင္း အဘိဇၩာသည္ ေႂကြးၿမီးႏွင့္တူ၏။ ေႂကြးရွိသူသည္ မိမိ၏ တိုးတက္ႀကီးပြားေရးအတြက္ မလုပ္ေဆာင္ႏိုင္ပဲ ေႂကြးရွင္၏ ဆဲေရးႏွိပ္စက္မႈကို ခံကာ, ေႂကြးရွင္အတြက္သာ အလုပ္လုပ္ေပးေနရသကဲ့သို႔ ျဖစ္သည္။ (၂) သူတစ္ပါးအား ပ်က္စီးေစလိုျခင္း ဗ်ာပါဒသည္ အနာေရာဂါႏွင့္ တူ၏။ မက်န္းမာသူအတြက္ စားေကာင္း ေသာက္ဖြယ္တို႔၏ အရသာကို မည္မွ်ပင္ေကာင္းေစကာမူ မခံႏိုင္သကဲ့သို႔ ဗ်ာပါဒရွိသူသည္ ေလာကအား အဆိုးျမင္သည္။ ဆရာသမားတို႔၏ ဆံုးမမႈကိုလည္း မခံႏိုင္။ သာသနာ၏ အရသာကို မခံစားႏိုင္။ (၃) ေလးလံထိုင္းမိႈင္းျခင္း ထိနမိဒၶသည္ အခ်ဳပ္ေထာင္ႏွင့္ တူ၏။ အခ်ဳပ္အေႏွာင္ၾကခံေနရသူသည္ အခ်ဳပ္ေထာင္ အျပင္တြင္ က်င္းပေသာ ေပ်ာ္ပြဲ႐ႊင္ပြဲမ်ားကို မခံစားႏိုင္သကဲ့သို႔ ျဖစ္သည္။ (၄) ပ်ံ႕လြင့္ျခင္း (ဥဒၶစၥ) ႏွင့္ ေနာင္တတစ္ဖန္ ပူပန္ျခင္း (ကုကၠဳစၥ) ရွိသူသည္ ေက်းကၽြန္ႏွင့္ တူ၏။ ေက်းကၽြန္သည္ ေပ်ာ္ပြဲ႐ြင္ပြဲတြင္း၌ ေရာက္ေနခဲ့သည့္တိုင္ မိမိအားခိုင္းေစပါက သြားရသည္။ ဥဒၶစၥ ကုကၠဳစၥရွိသူသည္ ေက်းကၽြန္ကဲ့သို႔ လႊမ္းမိုး ႏွိပ္စက္ျခင္း ခံရသည္။ (၅) ကုသိုလ္, အကုသိုလ္စသည့္ တရားတို႔၌ ယံုမွားသံသယရွိျခင္း ၀ိစိကိစၧာသည္ ကႏၲာရခရီးခဲႏွင့္ တူ၏။ ၀ိစိကိစၧာရွိသူသည္ ကႏၲာရထဲတြင္ မ်က္စိလည္လမ္းမွား၍ ပင္ပန္းဆင္းရဲေနသကဲ့သို႔ ျဖစ္သည္။
[…] ေႂကြးကင္းျခင္းကဲ့သို႔, ေရာဂါကင္းျခင္းကဲ့သို႔, ေႏွာင္အိမ္မွ လြတ္ျခင္းကဲ့သို႔, လြတ္လပ္သူျဖစ္ျခင္းကဲ့သို႔, ေဘးကင္းရာအရပ္သို႔ေရာက္သူကဲ့သို႔အတူ ရဟန္းသည္ မိမိ၌ အပိတ္အပင္ နီ၀ရဏတရားငါးပါးတို႔ကို ပယ္ၿပီးျဖစ္သည္ကို ေကာင္းစြာျမင္၏။
မိမိ၌ နီ၀ရဏတရားငါးပါး ပယ္ၿပီးျဖစ္သည္ကို ေကာင္းစြာျမင္ေသာ ရဟန္းသည္ ၀မ္းေျမာက္ျခင္း (ပါေမာဇၨ) ျဖစ္၏။ ၀မ္းေျမာက္ေသာ္ ႏွစ္သက္ျခင္း (ပီတိ) ျဖစ္၏။ ႏွစ္သက္ျခင္းျဖစ္ေသာ္ ကိုယ္သည္ ၿငိမ္းေအး၏ (ကာေယာ ပႆမၻတိ)။ ကိုယ္ၿငိမ္းေအးသည္ရွိေသာ္ ခ်မ္းသာျခင္း (သုခ)ကို ခံစားရ၏။ ခ်မ္းသာေသာ္ စိတ္သည္ တည္ၾကည္၏ (စိတၱံ သမာဓိယတိ)။ (ဒီ-၁-၂၂၅၊ ဒီဃနိကာယ္၊ သီလကၡႏၶ၀ဂ္၊ သာမညဖလသုတ္)
ဤသို႔ နီ၀ရဏတရားမ်ားကင္း၍ စိတ္တည္ၾကည္ေသာအခါတြင္ မိမိတို႔ႏွစ္သက္ရာ ကမၼ႒ာန္ဘာ၀နာအာ႐ံု၌ စိတ္ကို စူးစိုက္ေန၏။ ဤသို႔ေနျခင္းအား စ်ာန္ဟုေခၚသည္။ ေရေမွာ္တို႔ ဖံုးပိတ္ေနေသာ ေရကန္တြင္ လက္ျဖင့္ ဖယ္ရွားလိုက္ပါက အတန္ၾကာၾကာ ၾကည္လင္မႈကိုရသကဲ့သို႔ စ်ာန္စိတ္စြမ္းအားျဖင့္ ကိေလသာတို႔အား ပယ္ခြာထားႏိုင္ပါသည္။ ယင္းကို အ႒ကထာတို႔တြင္ ၀ိကၡမၻနပဟာနဟု ေခၚသည္။ စ်ာန္စိတ္တို႔ကို ျမင့္ျမတ္ေသာ (မဟဂၢတ) စိတ္ဟုလည္း ေခၚသည္။ ကာလာမတို႔အား ပုဗၺဘာဂဘာ၀နာကို အက်ဥ္းေဟာၾကားၿပီးေနာက္ ေမတၱာ, က႐ုဏာ, မုဒိတာ, ဥေပကၡာဟူေသာ တရားေလးပါးအား ဆက္လက္ေဟာၾကားသည္။ “ေမတၱာ, က႐ုဏာ, မုဒိတာ” ဘာ၀နာတို႔သည္ တတိယစ်ာန္တိုင္ေရာက္ႏိုင္၍၊ ဥေပကၡာဘာ၀နာသည္ စတုတၳစ်ာန္တိုင္ေရာက္ႏိုင္ေလသည္။
“ေမတၱာ, က႐ုဏာ, မုဒိတာ, ဥေပကၡာ” တရားေလးပါးအား ျမတ္ေသာအက်င့္တရား (ျဗဟၼစိုရ္) ေလးပါးဟု ေခၚသည္။ ထိုေလးပါးျဖင့္ ေနထိုင္ျခင္းအား ျမတ္ေသာေနထိုင္ျခင္း (ျဗဟၼ၀ိဟာရ)ဟု ေခၚသည္။ သတၱ၀ါတို႔အား မိမိႏွင့္ ထပ္တူ သေဘာထား၍ ရန္လိုျခင္း, စိတ္ဆင္းရဲေစျခင္းမျပဳပဲ ခ်မ္းသာေစလိုျခင္းအား ေမတၱာဟုေခၚသည္။ ဒုကၡေရာက္ေနေသာ သတၱ၀ါမ်ားအား ဆင္းရဲမွလြတ္ေစလုိျခင္းအား က႐ုဏာဟုေခၚသည္။ ခ်မ္းသာေနေသာ သတၱ၀ါမ်ားအား ၀မ္းေျမာက္ျခင္း, ထိုသို႔တို႔ တရားသျဖင့္ရထားေသာ စည္းဥစၥာဂုဏ္တို႔ မဆုတ္ယုတ္ မပ်က္စီးေစလိုျခင္းသည္ မုဒိတာျဖစ္သည္။ သတၱ၀ါတို႔သည္ မိမိတို႔၏ ကံအားေလ်ာ္စြာ ဆင္းရဲခ်မ္းသာခံစားၾကရသည္ဟု အညီအမွ် စိတ္ထားျခင္းအား ဥေပကၡာဟု ေခၚသည္။
ျဗဟၼ၀ိဟာရသည္ သတၱ၀ါတို႔အား မိတ္ေဆြ, ရန္သူဟု က်ဥ္းေျမာင္းစြာ ခြဲျခားဆက္ဆံျခင္းကင္း၍၊ အတိုင္းအဆ ေဘာင္မရွိေသာ က်ယ္ေျပာေသာ စိတ္ျဖင့္ ေနထိုင္ျခင္း ျဖစ္သည္။ သူတစ္ပါး၏ ပိုင္ဆိုင္မႈအား မက္ေမာေသာစိတ္ (အဘိဇၩာ) ဟူေသာ ေလာဘစိတ္, သူတစ္ပါးအား ပ်က္စီးေနလိုျခင္း (ဗ်ာပါဒ) ဟူေသာ ေဒါသစိတ္, ေတြေ၀ျခင္းဟူေသာ ေမာဟစိတ္တို႔ ကင္းရွင္းေနသည္။ ထို႔ေၾကာင့္ ျဗဟၼ၀ိဟာရတရားျဖင့္ ေနထိုင္သူသည္ ရန္လိုျခင္းကင္းသည္, ရန္ကင္းသည္, ပ်က္စီးေစလိုျခင္းကင္းသည္, စိုးရိမ္ေၾကာင့္ၾကကင္းသည္, စိတ္အညစ္အေၾကး ကိေလသာတို႔ ကင္း၍ ျဖဴစင္ေနေလသည္။
တနည္းအားျဖင့္ ကာလာမတို႔အား ကိုယ္က်င့္သီလႏွင့္ ျဗဟၼ၀ိဟာရတရားတို႔ ေဟာၾကားျခင္းသည္ မ်က္ေမွာက္ အက်ိဳးခံစားမႈရေစႏိုင္ေသာ “မေကာင္းမႈ ေရွာင္, ေကာင္းမႈ ေဆာင္, ျဖဴေအာင္ စိတ္ကိုထား” ဟူသည့္ အဆံုးအမပင္ ျဖစ္သည္။
ေထာက္တည္ရာေလးပါး
ကာလာမတို႔အား ယံုမွားဖြယ္အခ်က္ ၁၀-ခ်က္ျဖင့္ စတင္၍ ေဟာၾကားခဲ့သည္။ ထိုတရားတို႔သည္ အမွားျဖစ္ႏိုင္သလို အမွန္ျဖစ္ႏိုင္ေသာ အက်ိဳးႏွစ္မ်ိဳး (ေဒြဓာ ၀ိပါကာ) ရွိ၍ တစ္ထစ္ခ် အားကိုးယံုၾကည္လက္ခံႏိုင္ေလာက္ေသာ တရားမ်ားမဟုတ္ေၾကာင္း ေဟာၾကားခဲ့သည္။ ထို႔ေနာက္ “မေကာင္းမႈ ေရွာင္၊ ေကာင္းမႈ ေဆာင္၊ ျဖဴေအာင္ စိတ္ကိုထား” ဟူေသာ ျမတ္စြာဘုရား၏ အဆံုးအမကို နာယူကာ မိမိတို႔၏ စိတ္အား ျဖဴစင္ေအာင္ထားႏိုင္ေသာ “အရိယသာ၀က” တို႔၏ မလြဲေခ်ာ္ႏိုင္ေသာ အက်ိဳးကို ေဟာၾကားသည္။
ကာလာမတို႔ … ဤသို႔ ရန္ကင္းေသာ, စိုးရိမ္ေၾကာင့္ၾကကင္းေသာ, အညစ္အေၾကး ကိေလသာကင္းေသာ, စင္ၾကယ္ေသာ စိတ္ရွိသည့္ အရိယာသ၀ကအား မ်က္ေမွာက္ဘ၀၌ပင္ ေထာက္တည္ရာ (အႆာသ) ေလးပါးရ၏။
(၁) “အကယ္၍ တမလြန္ေလာကသည္ ရွိအံ၊ အေကာင္းအဆိုး ကံတို႔၏ အက်ိဳးဆက္သည္ ရွိအံ၊ ငါသည္ ကိုယ္ပ်က္စီး၍ ေသလြန္ၿပီး ေနာက္၌ ေကာင္းေသာလားရာ, နတ္ျပည္ေလာကသို႔ ေရာက္ရလိမ့္မည္” ဟူေသာ ပဌမေထာက္တည္ရာကို ရ၏။
(၂) “အကယ္၍ တမလြန္ေလာကသည္ မရွိအံ့၊ အေကာင္းအဆိုး ကံတို႔၏ အက်ိဳးဆက္သည္ မရွိအံ့၊ ငါသည္ မ်က္ေမွာက္၌ပင္ ေဘးရန္ကင္းသည္, စိုးရိမ္ေၾကာင့္ၾကကင္းသည္, ဆင္းရဲကင္းသည္ျဖစ္၍, မိမိကုိယ္ကို ခ်မ္းသာစြာ ေနရ၏ (အေ၀ရံ အဗ်ာပဇၨံ အနီဃံ သုခႎ အတၱာနံ ပရိဟရာမိ)” ဟူေသာ ဒုတိယေထာက္တည္ရာကို ရ၏။
(၃) “(မေကာင္းမႈ) ျပဳေသာသူအားသာ မေကာင္းမႈျပဳသည္ မည္အံ့၊ ငါသည္ တစ္စံုတရာေသာ မေကာင္းမႈကို မျပဳခဲ့။ ထိုသုိ႔ မေကာင္းမႈ မျပဳခဲ့ေသာ ငါ့အား အဘယ္မွာ ဆင္းရဲျခင္းကို ထိေတြ႔ေစမည္နည္း” ဟူေသာ တတိယေထာက္တည္ရာကို ရ၏။
(၄) “(မေကာင္းမႈ) ျပဳေသာသူအား မေကာင္းမႈ ျပဳသည္ မမည္အံ့၊ ငါသည္ (မေကာင္းမႈ မျပဳျခင္း, ျပဳလွ်င္လည္း ျပဳသည္ မမည္ျခင္း ဟူေသာ) ႏွစ္ပါးစံုျဖင့္ စင္ၾကယ္သည္ဟု မိမိကိုယ္ မိမိ႐ႈျမင္ႏိုင္သည္” ဟူေသာ စတုတၳေထာက္တည္ရာကို ရ၏။ (အံ-၃-၆၆၊ အဂုၤတၱရနိကာယ္၊ တိကနိပါတ္၊ မဟာ၀ဂ္၊ ေကသမုတၱိသုတ္)
“တမလြန္ေလာကမရွိ (နတၳိ ပရ ေလာေကာ), အေကာင္းအဆိုးျပဳေသာ ကံတို႔၏ အက်ိဳးဆက္သည္ မရွိ (နတၳိ သုကတဒုကၠဋာနံ ကမၼာနံ ဖလံ ၀ိပါေကာ)” ဟူသည္မွာ နတၳိက၀ါဒ ျဖစ္သည္။ “ျပဳေသာ္လည္း မေကာင္းမႈ ျပဳသည္မမည္ (ကေရာေတာ န ကရီယတိ ပါပံ)” ဟူသည္မွာ အကိရိယ၀ါဒ ျဖစ္သည္။ ဤမိစၧာဒိ႒ိ အယူႏွစ္ပါးအား မူတည္ကာ ယင္း၀ါဒတို႔ မွန္သည္ျဖစ္ေစ, မွားသည္ျဖစ္ေစ မခၽြတ္မယြင္းရႏိုင္ေသာ သက္သာရာ, ေထာက္တည္ရာ (အႆာသ) ေလးပါး ကို ေဟာၾကားထားျခင္းျဖစ္သည္။
“မေကာင္းမႈ ေရွာင္, ေကာင္းမႈေဆာင္, ျဖဴေအာင္ စိတ္ကိုထား” သူသည္ “တမလြန္မရွိ, ကံ-ကံ၏ အက်ိဳး မရွိ” ခဲ့သည့္တိုင္ မ်က္ေမွာက္၌ပင္ စိတ္ျဖဴစင္ခ်မ္းသာေသာ အက်ိဳးကိုရရွိၿပီး ျဖစ္သည္။ တမလြန္ဘ၀ႏွင့္ ကံ-ကံ၏ အက်ိဳးတို႔ ရွိခဲ့လွ်င္ ေကာင္းေသာ သုဂၢတိဘံုသို႔ ေရာက္ရေပမည္။ “ေကာင္းျခင္း, ဆိုးျခင္းသည္ ေနရာေဒသအေလ်ာက္ သတ္မွတ္ခ်က္သာျဖစ္၍ အေကာင္းအဆိုး ျပဳျခင္းဟု မရွိ” ဟူေသာ အကိရိယ၀ါဒ မွန္ခဲ့ပါလွ်င္ မိမိသည္ မေကာင္းမႈ မျပဳ၍ တစ္ေၾကာင္း, ျပဳခဲ့သည့္တိုင္ အေကာင္းအဆိုး ျပဳသည္ဟု မရွိ၍ တစ္ေၾကာင္း ပူပန္စရာ မလို။ ႏွစ္ပါးစံု စင္ၾကယ္ေနသည္။ အကိရိယ၀ါဒမွားခဲ့လွ်င္လည္း မိမိသည္ မေကာင္းမႈ ျပဳမထား၍ မေကာင္းမႈ၏ အက်ိဳးကိုခံရမည္ကို မဟုတ္။ ယင္းအယူ၀ါဒတို႔ မွားသည္ျဖစ္ေစ, မွန္သည္ျဖစ္ေစ မုခ်သက္သာ ရႏိုင္သည္။ (မဇၩိမနိကာယ္မွ အပဏၰကသုတ္သည္လည္း အလားတူပင္ မ်က္ေမွာက္ႏွင့္ တမလြန္ႏွစ္မ်ိဳးလံုးတြင္ အ႐ႈံးမရွိႏိုင္သည့္ (အပဏၰက) အက်ိဳး ႐ႈေထာင့္မွ ေဟာၾကားထားသည္။) စင္စစ္ နတၳိက၀ါဒႏွင့္ အကိရိယ၀ါဒတို႔သည္ အလြန္ အျပစ္ႀကီးေလးေသာ နိယတမိစၧာဒိ႒ိမ်ား ျဖစ္သည္။ ထိုအယူတို႔အား မစြန္႔ပဲ က်င့္သံုးခဲ့ပါက မုခ်အပါယ္လားေစႏိုင္သည္။
ျမတ္စြာဘုရားရွင္က ဤသို႔ေထာက္တည္ရာ ေလးပါးအား ေဟာၾကားၿပီးေသာအခါ ကာလာမတို႔သည္ ႏွစ္သက္၀မ္းေျမာက္၍ သရဏဂံုသံုးပါးအား အသက္ထက္ဆံုး ဆည္းကပ္ကိုးကြယ္ေသာ ဥပါသကာမ်ားအျဖစ္မွတ္ယူရန္ ေလွ်ာက္ထားၾကသည္။ ဤတြင္ သီလႏွင့္ သမာဓိဘာ၀နာကိုသာ ေဟာၾကားထား၍ သစၥာေလးပါးတရား, အနတၱတရားတို႔အား ဆက္လက္ ေဟာၾကားထားသည္ကို မေတြ႔ရေခ်။ ကာလာမတို႔သည္ ထိုတရားတို႔အား နာၾကားႏိုင္စြမ္း မရွိေသး၍ ျဖစ္ေပမည္။
ကာလာမသုတ္ကဲ့သို႔ပင္ “ယံုမွားဖြယ္ ၁၀-ပါးအား တစ္ထစ္ခ်စြဲယူျခင္း မျပဳေသးပဲ မ်က္ေမွာက္၌ပင္ ကိုယ္တိုင္သိႏိုင္ေသာ ကုသိုလ္, အကုသိုလ္စသည့္တရားမ်ားအား ေဆာင္ရန္, ေရွာင္ရန္” ေ၀သာလီျပည္ ဘဒၵိယလိစၧ၀ီတို႔အားလည္း ေဟာၾကားခဲ့ဖူးသည္ (အံ-၄-၉၃၊ အဂၤုတၱရနိကာယ္၊ စတုကနိပါတ္၊ မဟာ၀ဂ္၊ ဘဒၵိယသုတ္)။ ဤဘဒၵိယသုတ္သည္ “ရဟန္း ေဂါတမသည္ တတၳိယ (အယူ၀ါဒျခားရွိသူ) တို႔အား မိမိဖက္ ပါလာေအာင္ ေသြးေဆာင္လွည့္ဖ်ားတတ္ေသာ အာ၀႗နိမာယာ အတတ္ရွိသည္” ဟု စြတ္စြဲမႈမ်ားသည္ မွန္ကန္မႈ ရွိမရွိ ေမးေလွ်ာက္သည္ကို အေၾကာင္းျပဳ၍ ေဟာၾကားခဲ့သည္။ ယံုမွားဖြယ္ ၁၀ပါးအား တစ္ထစ္ခ်မယူရန္ႏွင့္ ကုသိုလ္, အကုသိုလ္တရားတို႔ကို ေဟာၾကားအၿပီး၌ ဘဒၵိယလိစၧ၀ီတို႔လည္း ဥပါသကာအျဖစ္မွတ္ယူရန္ ေလွ်ာက္ထားၾကသည္။ ျမတ္စြာဘုရားက မိမိသည္ ထိုသို႔ တပည့္ခံေစရန္ ဖိတ္ေခၚခဲ့သေလာဟု ေမးေတာ္မူ၏။ ထိုအခါ ဘဒၵလိစၧ၀ီတို႔က “ရဟန္း ေဂါတမသည္ တတၳိယ (အယူ၀ါဒျခားရွိသူ) တို႔အား မိမိဖက္ ပါလာေအာင္ ေသြးေဆာင္လွည့္ဖ်ားတတ္ေသာ အာ၀႗နိမာယာ အတတ္ရွိသည္ ဟူေသာ စြတ္စြဲခ်က္သည္ မွန္ေပ၏။ ျမတ္စြာဘုရား၏ အာ၀႗နိမာယာ အတတ္သည္ ေကာင္းျမတ္ပါ၏။ ျမတ္စြာဘုရားသည္ ကၽြႏု္ပ္တို႔ ခ်စ္ခင္ေသာ သားခ်င္း ေဆြမ်ိဳးမ်ားအားလည္း ဤအာ၀႗နိမာယာျဖင့္ လွည့္ပတ္ပါမူ ယင္းတို႔၏ အရွည္သျဖင့္ေသာ အက်ိဳးစီးပြားခ်မ္းသာအတြက္သာ ျဖစ္ပါမည္” ဟု ျပန္လည္ ေလွ်ာက္ထားၾကသည္။ ဤဘဒၵိယသုတ္တြင္ ျဗဟၼ၀ိဟာရကထာႏွင့္ ေထာက္တည္ရာေလးပါးတုိ႔ကို ဆက္လက္ ေဟာၾကားထားျခင္း မရွိပါ။ သို႔ေသာ္ ယင္းသုတ္အ႒ကထာအရ ဘဒၵိယတို႔ ေသာတာပန္ တည္ၾကသည္ဟုသိရသျဖင့္ ေထာက္တည္ရာအစစ္သို႔ ေရာက္ရွိၾကသည္ဟု ဆိုႏိုင္ပါသည္။
“ပြင့္လင္းေသာ ႏွလံုးသားျဖင့္ ေထာက္တည္ရာရွာမွီးျခင္း” ဟူေသာ ဤ (ေကသမုတၱိ) ကာလာမသုတ္ေဒသနာသည္ တစ္ပါးေသာအယူ၀ါဒရွိသူ တတၳိယတို႔အား ျမတ္စြာဘုရား၏ အဆံုးအမသာသနာသို႔ ေျပာင္းလဲေစေသာ အာ၀႗နိမာယာ လည္းျဖစ္ေလသည္။ အကယ္၍ ကာလာမသုတ္၏ တစ္စိတ္တစ္ေဒသအား မွားယြင္းစြာဆုပ္ကိုင္ကာ ပိဋကတ္က်မ္းစာတို႔အား ျငင္းပယ္လိုက္ပါက မွန္ကန္စြာ ႏွလံုးမသြင္းတတ္ျခင္း (အေယာနိေသာ မနသိကာရ) ကိုသာ အျပစ္တင္ရေပေတာ့မည္။
ဧရာ (မႏၲေလး)
စာၫႊန္း။
ေကသမုတၱိသုတ္အပါအ၀င္ နိကာယ္ငါးရပ္မွ သုတၱန္ေဒသနာမ်ားႏွင့္ Jayatilleke ၏ Early Buddhist Theory of Knowledge ကို ပဓာနကိုးကားပါသည္။
မေန႔က ကပ္တဲ့ ဆြမ္းဟင္းေတြေတာ့ မဟုတ္ပါဘူး။ မႏွစ္ကတည္းက ဆြမ္းကပ္သြားခါနီး ဘေလာ့မွာတင္ခ်င္လို႔ ႐ိုက္ထားတဲ့ပံုပါ။ ပုဇြန္ေၾကာ္၊ ပန္းေဂၚဖီေၾကာ္၊ မိႈေၾကာ္၊ ငါးပိခ်က္ (နာရီလက္တံ အတိုင္း)။ အမွတ္သတိကေလးကပ္ၿပီး ႐ႈစားၾကပါ။
