Free English Course for Parents - Day 3 & 4

Day 1

Day 2

Day 3

ဒီေန႔ေတာ့ သင္တန္းကို နည္းနည္းေနာက္က်ေရာက္တယ္။

Kim က Family Member အေခၚအေ၀ၚေတြ သင္ေနၿပီ။ Family Tree ေလးနဲ႔ မူႀကိဳအတန္းစာ ဆိုၿပီး ပ်င္းမိတယ္။

Male	Female
Grandfather	Grandmother
Father	Mother
Brother (older/ younger)	Sister (older/ younger)
Uncle	Aunt
cousin	(same for male and female)

Mei Leen က

Photo Album

Listenning

တိတ္ေခြထဲက Conversation ကိုနားေထာင္ခိုင္းတယ္။ အမ်ိဳးသမီး တစ္ေယာက္က သူ႕မိသားစု၀င္ေတြရဲ႕ ဓာတ္ပံုေတြကို အျခားတစ္ေယာက္ကို ျပၿပီး ဒါက ဘယ္သူ ဒါက ဘယ္၀ါ စသျဖင့္ ရွင္းျပေနတာ Describing the person in the photos ေပါ့။ ေနာက္ သင္တန္းသူေတြကို ဓာတ္ပံုေတြေပးၿပီး ဘယ္ပံုကေတာ့ ဘယ္သူဆိုတာ ျပန္ေျပာခိုင္းတယ္။ ဒီေတာ့မွ အိပ္ယာကႏိုးသလို ျဖစ္သြားတယ္။

ေရာက္ပါၿပီ Christina အလွည့္။ သင္တန္းသူေတြ အားလံုးကို မတ္တပ္ထခိုင္းတယ္။ teacher ေတြကိုေရာ အကုန္ ထခိုင္းတယ္။ ၿပီးေတာ့မွ shake shake shake your body ဆိုၿပီး ေလးတြဲတြဲ ျဖစ္ေနတဲ့ စာသင္ခန္းကို ေသြးပူေလ့က်င့္ခန္းလုပ္ခိုင္းတယ္။ (ကိုယ္ကေတာ့ မ shake ခဲ့ပါဘူး။ stretched my body ပ်င္းေက်ာေတြက ဆြဲဆြဲဆန္႔ရတယ္။)

Relationship Stages ေတြနဲ႔ ပတ္သက္တာေတြ ေဆြးေႏြးၿပီး ဒီေလ့က်င့္ခန္းေလး လုပ္ခိုင္းတယ္။

Fill in the Gaps. Place Sentences In The Correct Order.
out -- engaged -- together -- invited -- honeymoon -- home -- married -- baby

A) John and Jane got __________ six months after their first date.
B) John had a __________ girl.
C) John __________ Jane out to dinner for their first date.
D) Jane took John __________ to meet her parents.
E) They went to Hawaii for their __________.
F) John and Jane started going __________ together immediately after their first date.
G) John and Jane got __________ a year after they got engaged.
H) John and Jane decided to move in __________.

ၿပီးေတာ့မွ အဲ့ဒီအဆင့္ေတြကို အစဥ္လိုက္အတိုင္းစီပါတဲ့။ (No. H ကို ဘယ္နားထားၾကမလဲ အျငင္းပြားသြားတယ္။ Christina ကေလ သူကေတာ့တဲ့.. အဲ England မွာေတာ့တဲ့.. No. D ရဲ႕ အေရွ႕မွာ ထားပါတယ္တဲ့…)

ကိုယ္အေၾကာင္းေလးေတြကိုယ္ အခ်ိဳ႕မူလည္း ျပန္ေျပာင္းသတိရ၊ အခိ်ဳ႕မူလည္း စိတ္ကူးယဥ္ႏိုင္ရန္ ေအာက္ပါ ေလ့က်င့္ခန္းေလး စိတ္ထဲကလုပ္ၾကည့္ပါလား။ (ေမးခြန္းအားလံုး မေျဖမေနရ။ အယ္ ေမ့သြားၿပီဆိုတဲ့ အေျဖ လက္မခံပါ။ စာအုပ္ျပန္လွန္ၾကည့္ျခင္း၊ နီးစပ္ရာထံ အကူအညီေတာင္းခံျခင္း စသည့္ helpline မ်ား အသံုးျပဳခြင့္ ရွိပါသည္။)

Fill in the Gaps.

A) Where did you go on your __________? (honeymoon)
B) When is the good age to __________ married? (get)
C) When did you and your husband first move in __________? (together)
D) Have you ever invited anyone __________? (out)
E) Have any of your female friends recently had a __________? (baby)
F) Have you ever taken anyone __________ to meet your parents? (home)
G) How long did you and your husband go out __________ before getting married? (together)
H) Have any of your friends recently gotten __________ to their boyfriends? (engaged)

Day 4
ဒီေန႔မွာေတာ့ Transportation အေၾကာင္း သင္ယူၾကရပါတယ္။ ေထြေထြထူးထူးေတာ့ ေရးျပစရာမရွိလို႔ အၾကမ္းဖ်င္းေလး ဖတ္ခ်င္ရင္ ဖတ္ၾကည့္ဖို႔ပါေနာ္။
Rashmi
1. Train
2. Airplane(Aeroplane)
3. Helicoptor
4. Motorcycle
5. Boat
6. Blimp
7. Balloon
8. minivan
9. Bus
10. Ambulance
11. Bicycle
12. Convertible

What is Public/ Private transport? Which one do you prefer?

Public transport

taxi tram ferry cable car train truck rickshaw
1. Which form of public transport do you use? Which do you use most?
2. Choose one kind of transport, and complete the table. Which statements do you think are true? Discuss your answers with your partner.

a. They’re comfortable.
b. They usually come on time.
c. They’re expensive.
d. They’re often crowded.
e. They don’t have to wait long.
f. They’re slow.
g. It’s an enjoyable way to travel.
h. It’s a safe way to travel.

Hui Ying
Where did you go on your last holiday?.. How did you get there?.. How much did it cost?

How to get there

Three people say how they get from Washington to New York. Fill the gaps with words from the box.
costs -- reaches -- gets -- takes -- leaves -- arrives

A. I usually fly. If I leave home at 6:30, I can catch the 7.30 a. m. flight, which __________get to La Guardia Airport at about 8.30. I’m in the centre of New York by 9.15 so that the whole journey _________ takes less than 3 hours. It’s expensive – it _________ about $300 return – but it’s very quick. And there’s a plane every hour.

B. I usually take the Greyhound bus. It _________ Washington at 9 a. m., and _________ in New York at 1.40 in the afternoon. The New York bus terminal is in Manhattan, so it’s very convenient, and it only _________ about $85 return on weekdays.

C. I usually go by train, because it’s only a bit slower than the plane and it’s more reliable. It’s about $100 return. The journey ________ about 4 hours. I usually catch the 10.30 train, which __________ New York at 10 past 2. It’s comfortable, and it’s always on time.

What are the pros & cons of travelling by …………..(name of transportation)?

Olivia
Airport
READING

Day 4 သင္တန္းအၿပီးမွာ Kim က က်မကို interview ပါတယ္။ Kim ဟာ ေက်ာင္းသံုးစာအုပ္ေတြ ထုတ္ေ၀တဲ့ ကုမၸဏီက editor တစ္ေယာက္ျဖစ္ၿပီး စာသင္ၾကားမႈ အေတြ႔အႀကံဳမရွိေသးပါဘူး လို႔ သူ႔ကိုယ္သူ မိတ္ဆက္ပါတယ္။ Kim ေမးခဲ့တဲ့ ေမးခြန္းေတြနဲ႔ က်မေျဖခဲ့တဲ့ အေျဖေတြကေတာ့... ဒန္ တန္႔ တန္...

Free English Course for Parents - Day 2

Day 1
Day 2
စုစုေပါင္း (၁၂)ေယာက္ရွိတဲ့ List က ကိုယ့္နာမည္ကို ၾကည့္ၿပီး အခန္းထဲ၀င္ေတာ့ အထဲမွာ ကိုရီးယားသူေတြေရာက္ႏွင့္ေနတယ္။ အခန္းအျပင္ျပန္ထြက္ပီး နာမည္စာရင္းကို တစ္ခါျပန္ၾကည့္ေသးတယ္။ ဓာတ္ေလွကားအတူ စီးခဲ့တဲ့ တိုင္၀မ္က PhD တ႐ုတ္အမ်ိဳးသမီး အျခားအခန္းထဲ ၀င္သြားလို႔ အဲ့ဒီအခန္းေရွ႕က နာမည္စာရင္း List ကို သြားဖတ္ေတာ့ Singaporean ေတြရဲ႕ နာမည္ေတြ အစဥ္လိုက္ေတြ႔တယ္။ ငါေတာ့ Basic အတန္းေရာက္ၿပီလို႔ သံုးသပ္မိပါၿပီ။ ဘယ္ေတာ့မွလည္း တိုးတက္ေတာ့မွာ မဟုတ္ပါဘူးလို႔ ဆုတ္နစ္ေသာ ႏွလံုးသားျဖင့္ ေတြးထင္ရင္း ပို၍ပင္ ၀မ္းနည္းလာမိသလိုခံစားရပါတယ္။

သင္တန္းသား ၁၂ေယာက္ကို စားပြဲ တစ္ခုလွ်င္ ၄ေယာက္က်စီျဖင့္ အုပ္စု ၃စု ခြဲလိုက္ပါတယ္။ က်မ ထိုင္မိတဲ့ စားပြဲမွာ ကိုးရီးယားသူ ၃ဦးႏွင့္ ျဖစ္ပါတယ္။ (သင္တန္းေန႔တိုင္းကို ဒီအုပ္စု အတိုင္းထိုင္စရာမလိုပါ။)
ဒီေန႔မွာေတာ့ ဆရာမ ၆ေယာက္က တစ္ေယာက္လွ်င္ မိနစ္၂၀စီျဖင့္ ၁၂၀-မိနစ္ (၂-နာရီ)ကို ဆက္တိုက္ သင္သြားမွာျဖစ္ပါတယ္။

ပထမဦးဆံုး စသင္တဲ့ ဆရာမက Kim ဆိုတဲ့ Singaporean တ႐ုတ္လူမ်ိဳးပါ။ စာသင္ၾကားမႈ အေတြ႔အႀကံဳမရွိေသးသူလို႔ ခန္႔မွန္းရပါတယ္။ (ေနာင္မွာ က်မရဲ႕ မူပိုင္ဆရာမ ျဖစ္လာမဲ့သူပါ။ က်မ ခန္႔မွန္းခ်က္ မွန္ကန္ေၾကာင္းကို ေနာက္ပို႔စ္တြင္ အက်ယ္ေရးပါမည္။) နီၿပီး အနည္းငယ္ျပဴးက်ယ္ေနတဲ့ သူမ်က္လံုးေတြနဲ႔ တံု႔ဆိုင္းေနတဲ့ သူ႔အသံက nervous ျဖစ္ေနတာကို ေဖၚျပေနပါတယ္။ တနည္းအားျဖင့္သူဟာ အေကာင္းဆံုးျဖစ္ေအာင္ ႀကိဳးစားေနတယ္လို႔လည္း ခံစားလို႔ရပါတယ္။

Getting to know you ဆိုတဲ့ topic အတြက္ Kim က
1. Can you speak 3 languages?
2. Do you like to eat durians?
3. Can you cook?
4. Do you like to eat chocolates?
5. Do you have more than 3 children?
6. Do you like shopping?
7. Can you drive?
8. Do you like to sing?
9. Do you have more than 20 pairs of shoes?
10. Can you swim?
ဆိုတဲ့ outline ေမးခြန္းေတြထဲကမွ က်မကို ေမးခြန္း သံုးခု ေကာက္ႏုတ္ၿပီး ေမးပါတယ္။
Can you speak 3 languages? my answer is No.
Can you drive? No.
Kim: Ok, Ok..the last question, Can you swim? No.
ဘယ္ေလာက္ စိတ္၀င္စားဖို႔ ေကာင္းလိုက္ပါသလဲ … ?
ကိုရီးယားသူ သံုးဦးစလံုး language ၃-ခုမတတ္ေပမဲ့ ကားေတာ့ ေမာင္းတတ္ၾကပါတယ္။
အစကတည္းကမွ စိတ္အားငယ္ခ်င္ေနတာ ပိုလို႔ down သြားပါတယ္။

ေနာက္ ဒုတိယအေနနဲ႔ အလွည့္က်တဲ့ ဆရာမကေတာ့ Mei Leen ပါ။ သူကလည္း Singaporean တ႐ုတ္လူမ်ိဳးပါပဲ။ သူကေတာ့ အသက္-၅၀ ၀န္းက်င္လို႔ ခန္႔မွန္းရၿပီး သင္ၾကားမႈ အေတြ႔အႀကံဳရိွသူလို႔ သူ႔ရဲ႕ ဟန္ပန္အရ ခန္႔မွန္းရပါတယ္။ English သင္ဖို႔ သင္တန္းတက္ေနသူဆိုေတာ့ ဆရာမျဖစ္မယ္ဆိုလွ်င္ အျခားဘာသာရပ္ကို သင္တာျဖစ္လိမ့္မယ္လို႔ အေတြး၀င္ေနမိပါတယ္။
သူကေတာ့ ေက်ာင္းသူေတြကို စာရြက္အ၀ါ အပိုင္းေလးေတြတစ္ေယာက္ တစ္ရြက္စီေ၀ေပးၿပီး အဲဒီစာရြက္ေပၚမွာ ေအာက္ပါ ေမးခြန္းေတြရဲ႕ ကိုယ္ပိုင္ အေျဖကို ေရးပါတဲ့။

1. Who is someone famous that you would like to meet?
2. What is your Favourite dish?
3. Where do you usually shop?
4. What is your hobby?
5. Which country would you like to visit?

ၿပီးေတာ့မွ ကိုယ့္ group ထဲမွာ ဘာေၾကာင့္ ဆိုတာကို အခ်င္းခ်င္း ေဆြးေႏြးပါတဲ့။

က်မတို႔ အဖြဲ႔ထဲမွာ No. 1 ေမးခြန္းအတြက္ ေက်ာင္းသူႏွစ္ဦးရဲ႕ အေျဖဟာ စိတ္၀င္စားစရာေကာင္းစြာ တူေနပါတယ္။ Barack Obama ပါတဲ့။ Why Obama? က်မကေမးပါတယ္။ He is the first African American President in United State and he looks intelligent. ေနာက္တစ္ေယာက္ကေတာ့ ႐ုပ္ရွင္မင္းသား Nicolas Kage ပါတဲ့။ Why? ဆိုေတာ့ သူ႕ရဲ႕ ဇနီးက ကိုရီးယားသူမို႔ပါတဲ့။ ဘ၀တူ အိမ္ထဲေနသည့္ အိမ္ရွင္မေတြ ျဖစ္ေပမဲ့ ေခသူေတြေတာ့ မဟုတ္ၾကဘူးေနာ္။

ေနာက္ဆရာမကေတာ့ ေရွ႕ကဆရာမ ေတြလို “Good morning!” တို ႔… “Hello everybody” တို႔လုိ အားလံုးကို သိမ္းက်ံဳး ႏႈတ္ဆက္တဲ့ အသံုးအႏံႈးမ်ိဳးေတြနဲ႔ မစပါဘူး။ က်မတို႔ေတြေရွ႕မွ ေရးၿပီးခ်ထားရတဲ့ နာမည္ေတြကို လိုက္ဖတ္ၿပီး Hello Thida...Hello Mi Ae စသျဖင့္ တစ္ေယာက္ခ်င္းစီကို နာမည္ေခၚၿပီး ႏႈတ္ဆက္ပါတယ္။ ၿပီးေတာ့မွ I’m Christina. I’m from England. ေနာက္ၿပီး တဆက္တည္း ဆိုလိုက္ပါေသးတယ္။ Do u know England? တဲ့.. က်မလည္း သူ႔လို ဒါေတာင္မသိဘူးလားဆိုတဲ့ သေဘာမိ်ဳးပါတဲ့ အေျဖပါပီးသား ေမးခြန္းကို လူေတြေရွ႕မွာ မေထ့တေထ့ပံုစံေလးနဲ႔ Do you know Burma? လို႔ ေမးလိုက္ခ်င္စမ္းပါေတာ့တယ္။

အံ့ၾသစရာေကာင္းတာက သင္တန္းသူေတြရဲ႕ နာမည္ကို သူအလြတ္မွတ္မိသြားပါၿပီ။ စာသင္ရင္း အလ်ဥ္းသင့္သလို နာမည္ေတြေခၚၿပီး ေမးခြန္းေတြေမးေတာ့တာပဲ။ (သူတို႔ေတြဟာ ေတာ္ကို ေတာ္ေနၾကတယ္ဆိုတာ ျငင္းလို႔မရပါဘူး။ တဖက္ေစာင္းနင္း အထင္ႀကီးေနတာ မဟုတ္ေၾကာင္း ဒီေနရာမွာ မရွင္းပါရေစနဲ႕ဦး။)

To have in common with friends ဆိုတဲ့ ေခါင္းစီးေအာက္မွာ သူက သင္တန္းသား ေတြမွာ ဘယ္လို တူညီတဲ့ အခ်က္ေတြရွိပါသလဲလို႔ ေမးခြန္းေလးေမးလိုက္ေတာ့ သင္တန္းသူ တစ္ေယာက္က ေျဖပါတယ္။
We all are women တဲ့။ ဟုတ္ပါတယ္။ တာ၀န္ခံဆရာ Mr. Keith ကလြဲရင္ စာသင္ခန္းထဲမွာ ဆရာတပည့္ အားလံုးဟာ အမ်ိဳးသမီးေတြခ်ည္းပါ။ ဒီေတာ့ Christine က Mr. Keith ဟာ ဒီသင္တန္းအတြက္ Special woman ပါဆိုေတာ့ သူကလည္း သူစားပြဲမွာ ထိုင္ေနရင္း ကႏြဲ႕ကလ်ဟန္ေလး လုပ္ျပေလရဲ႕။

ေနာက္ေတာ့ ဒီလို
-Movies
-Foods
-Shopping
-Holidays
-Sport
စသျဖင့္ topics ေလးေတြ ခ်ေပးလိုက္ၿပီး ကိုယ့္ partner နဲ႔ ေဆြးေႏြးခိုင္းပါတယ္။ က်မနဲ႔ က်မရဲ႕ partner (Mi Hyun) တို႔ Shopping နဲ႔ Sport မၾကိဳက္တာ တူလို႔ ႏွစ္ေယာက္သား တၿပံဳးၿပံဳးနဲ႔ေပါ့

ေနာက္ တစ္ေယာက္ အလွည့္က်တဲ့ ဆရာမကေတာ့ Olivia ဆိုတဲ့ ေခ်ာေမာလွပ ၿပံဳးခ်ိဳသြက္လက္ေနသူေလးပါ။ သူက ဒီစာလံုးေလးေတြကို ခ်ေရးလိုက္ပါတယ္။ အဲ့ဒါ သူ႔အေၾကာင္းေတြပါတဲ့။ သူ႔ဆီက ဒီလိုအေျဖေတြ ၾကားရဖို႔ ဘယ္လိုေမးခြန္းေတြ ေမးရမလဲဆိုတာကို စာရြက္မွာ ခ်ေရးေစပါတယ္။
Singaporean
Clementi
30 years old
white
Chinese
ေနာက္ အဲ့ဒီေမးခြန္းေတြ အတြက္ ကိုယ္နဲ႔ သက္ဆိုင္တဲ့ အေျဖေတြကိုလည္း ခ်ေရးေစပါတယ္။ တစ္ေယာက္ခ်င္းစီရဲ႕ အေျဖေတြကို လိုက္ၾကည့္ေနခဲ့ၿပီးမွ Nilsa (ဖိလစ္ပိုင္မွ) for your favourite colour, I saw very strange answer, pink/orange. why? Nilsa က ျပန္ေျဖတာကေတာ့ pink က သူ႔အမိ်ဳးသားစိတ္ႀကိဳက္ေရြးခ်ယ္ခဲ့တဲ့ သူတို႔ မဂၤလာ၀တ္စံု အေရာင္ပါတဲ့။ orange ကေတာ့ သူ႔ရဲ႕ favourite ပါတဲ့။

ေနာက္လာသူကေတာ့ HuiYing ဆိုတဲ့ ေယာက္်ား ဆန္ဆန္ ဆရာမေလးပါ။ သူကေတာ့
Learn about…
Share with…
Note down… လို႔ ေရးခ်လိုက္ၿပီး

My Learning experiences…အေၾကာင္း
1. What are your reasons for learning English:
2. What were your previous English language learning experience(s):
3. How you were taught in a class
4. What did you enjoy in the process?
5. What are the areas you need to practice:
4. Others

စတဲ့ အခ်က္ေတြ ေဆြးေႏြးပါတယ္

ဒီေန႔ အတြက္ ေနာက္ဆံုး သင္မဲ့ ဆရာမကေတာ့ အိႏၵိယ လူမိ်ဳး Rashmi ပါ။ သူကေတာ့ ဒီသင္တန္းမွာ ေတြ႔ဆံုရတဲ့ ေက်ာင္းသားတစ္ေယာက္ အေၾကာင္းကို သူ႔ဆီကို စာတစ္ေစာင္ေရးခိုင္းပါတယ္။
ၿပီးေတာ့ ကိုယ္ေရးထားတဲ့ စာကို တစ္တန္းလံုးၾကားေအာင္ ျပန္ဖတ္ျပေစပါတယ္။
က်မတို႔ အုပ္စုထဲက Mi Ae ကေတာ့ ေက်ာင္းခန္းထဲ ၀င္လာရင္ တံခါးကို ဒုံးဒိုင္ျမည္ေအာင္ ၾကမ္းတမ္းတဲ့ အမူအယာရွိတဲ့ ပီေက အၿမဲ ၀ါးေနတဲ့ ေက်ာင္းသားအေၾကာင္း Complain letter မိ်ဳးေရးပါတယ္။ (တကယ္ေတာ့ အတန္းထဲမွာ မရွိပါဘူး။ သူ စိတ္ကူးယဥ္ၿပီးေရးတာပါလို႔ စာကိုမဖတ္ခင္အယင္ ရွင္းျပပါေသးတယ္။ သူတို႔ သြားပံုကို က်မ တိတ္တခိုး အတုယူမိပါတယ္)

Writing letter informal ဆိုတဲ့ ေခါင္းစဥ္နဲ႔ Personal စာတစ္ေစာင္ရဲ႕ ရွိသင့္တဲ့ အဂၤါရပ္ေတြကို ရွင္းျပပါတယ္။
1. greeting and name of recipient
2. Introductory sentence
3. Body
4. Closing sentence
5. Complimentory close
6. Signature
--Day 2 ၿပီး၏။--

က်စ္လစ္ခိုင္မာတဲ့ Syllabus ကို Interactive System နဲ႔ သင္ေပး သင္ယူေနတယ္လို႔ နားလည္ခဲ့ပါတယ္။
(ရွင္းလင္းခ်က္ေတြကို English ဘာသာျဖင့္ မေရးျပႏိုင္ျခင္းအား သည္းခံပါရန္)

ဆက္ရန္

Free English Course for Parents

British Council ကဖြင့္တဲ့ Free English Course for Parents ကိုသြားတက္ပါတယ္။ အဲ့ဒီမွာ လက္ရွိ တက္ေနတဲ့ ေက်ာင္းသားရဲ႕ အေမ (သို႔) အေဖ တက္ခြင့္ရွိပါတယ္။ သင္တန္းခ်ိန္က မနက္ ၉နာရီမွ ၁၁နာရီ ျဖစ္တဲ့ အတြက္ အလုပ္လုပ္တဲ့ အေဖေတြ လာမတက္ႏိုင္ၾကပါဘူး။ အခြင့္သာတဲ့ အေမ အေယာက္ ၂၀ ေက်ာ္ ခန္႔ လာတက္တာ ေတြ႔ရပါတယ္။ တစ္ပတ္ကို ႏွစ္ရက္တက္ရမွာ ျဖစ္ၿပီး ႏွစ္လခြဲခန္႔တက္ရပါမယ္။

သင္တန္း အေတြ႔အႀကံဳေလးကို ဘယ္သူေတြ ဘာေတြကို ဘယ္လိုလုပ္ေနတယ္ဆိုတာ ေ၀မွ်ခ်င္တဲ့ ရည္ရြယ္ခ်က္နဲ႔ မိမိခံစားခ်က္ေတြ ယွက္ႏြယ္ၿပီး ေရးသြားပါမယ္။ ေလ့လာလိုသူမ်ား ေလ့က်င့္ခန္းေတြကို အတူတကြ လိုက္လုပ္ၾကည့္ဖို႔ ဖိတ္ေခၚပါတယ္။

Day 1

သင္တန္းစေတာ့ တာ၀န္ခံဆရာ Mr. Keith က မိတ္ဆက္စကားနည္းနည္းေျပာပါတယ္။ ဒီသင္တန္းကို သင္မဲ့ဆရာ၊ ဆရာမ (၁၂)ေယာက္ရွိပါတယ္ တဲ့ ။ Certificate in English Language Teaching to Adults CELTA ဆရာျဖစ္သင္တန္းတက္ေနတဲ့ သင္တန္းသားေတြက သင္မွာ ျဖစ္ၿပီး သူတို႔ကို တာ၀န္ခံဆရာက ေစာင့္ၾကည့္ အမွတ္ေပးေနမွာ ျဖစ္ပါတယ္။ မိတ္ဆက္စကား အနည္းငယ္ေျပာအၿပီးမွာ ဒီ ေလ့က်င့္ခန္းေလး ေပးပါတယ္။

Talk to your partner
Find out about their background
Ask them why they are doing the course
Find out something interesting/ unusual about it.

သင္တန္းလာတက္သူေတြမွာ ကိုးရီးယားလူမ်ိဳး အေတာ္မ်ားမ်ားပါပါတယ္။ ေနာက္ တ႐ုတ္ျပည္မႀကီးမွ ၃, ၄ ေယာက္။ တိုင္၀မ္မွ PhD ရထားသူ တ႐ုတ္အမိ်ဳးသမီး။ အိႏၵိယမွ ၂ ေယာက္။ ျမန္မာ က်မအပါအ၀င္ ၂ေယာက္ (က်န္တစ္ေယာက္က ပထမဦးဆံုး တစ္ရက္ပဲ လာတက္ခဲ့ပါတယ္။) က်န္တာေတြကေတာ့ စကၤာပူလူမ်ိဳး (တ႐ုတ္၊ ကုလား၊ မေလး) ေတြပါ။ စကၤာပူမွ လူတစ္စုကေတာ့ ဒီက Canberra Primary School က ႐ံုးပိုင္းဆိုင္ရာ၀န္ထမ္းေတြ ျဖစ္ၿပီး သူတို႔ေက်ာင္းက ဒီသင္တန္းအတြက္ သီးသန္႔ စီစဥ္ၿပီး လႊတ္တာလို႔သိရပါတယ္။

ေနာက္ ဒီ Center က မန္ေနဂ်ာ စကား အနည္းငယ္ေျပာၿပီး သင္တန္းကို ခဏနားပါတယ္။

သင္တန္းျပန္စေတာ့ စာသင္ခန္းထဲမွာ name tag ေတြ တပ္ထားတဲ့ သူေတြ မိုးတိုးမတ္တပ္ေတြ႔ရတယ္။ သူတို႔ဟာ ဒီသင္တန္းကို လက္ေတြ႔သင္ရမဲ့ ဆရာေလာင္းေတြပါပဲ။ အလ်ဥ္းသင့္သလို တစ္ေယာက္ခ်င္းဆီနဲ႔ မိတ္ဆက္စကား၊ အလႅာပသလႅာပေတြ ေျပာၾကလို႔ စီညံေနေတာ့တယ္။ ဘာသာျခား Language တစ္ခုကို ေလ့လာသင္ယူရင္ အသံုးခ်ဖို႔ အေျခခံ အက်ဆံုးကေတာ့ မ်ားမ်ားေျပာဖို႔ ပါပဲ။

ေနာက္ေတာ့ ေအာက္ပါေခါင္းစဥ္မ်ားမွ တစ္ခုကို မိနစ္ ၂၀ အခ်ိန္ေပးၿပီး ေရးခိုင္းပါတယ္။

Choose one of the following and write about it.
My Last Holiday
My favourite teacher
My plans for the Future
an interesting experience you have had
my reasons for doing the course

က်မ ေနာက္ဆံုးေခါင္းစဥ္ကို ေရြးခ်ယ္ၿပီး ေတာင္စဥ္ေရမရေတြ ေရးခဲ့ပါတယ္။ ဒီ Essay ကို ၾကည့္ၿပီး (Upper နဲ႔ Lower) အတန္း ႏွစ္တန္းခြဲၿပီး သင္ၾကားသြားမွာ ျဖစ္ပါတယ္။ ေနာက္တစ္ခ်ိန္ သင္တန္းလာလွ်င္ စာသင္ခန္းေရွ႕မွာ ကပ္ထားမည့္ အမည္စာရင္းကို ဦးစြာၾကည့္ၿပီးမွ မိမိနာမည္စာရင္းပါေသာ အတန္းမွာ ၀င္ေရာက္ေနရာယူရမွာ ျဖစ္ပါတယ္။

က်မ ဘယ္အတန္းကို ေရာက္မယ္ဆိုတာ ခန္႔မွန္းလို႔ရေအာင္ ေရးခဲ့တဲ့ Eassy က သင္တန္းမွာ ထားခဲ့ရလို႔ ဒီေနရာမွာ ေဖာ္ျပခြင့္ မရေတာ့ပါဘူး။ မွတ္မိသေလာက္ ျပန္ေရးခ်ရရင္လည္း စာဖတ္သူမ်ား ေခါင္း႐ႈပ္သြားမွာစိုး၍ ဒီပို႔စ္ေလးကိုပဲ ဆက္လက္ဖတ္႐ႈၿပီး အကဲျဖတ္ၾကပါ။

မဟာၿမိဳင္ဆရာေတာ္ ဦးေဇာတိက အမိန္႔ရွိခဲ့ဖူးသလိုပဲ က်မတို႔ဟာ English ကို ေက်ာင္းမွာ ႏွစ္ေပါင္းမ်ားစြာ သင္ယူခဲ့ရေပမဲ့ လက္ေတြ႔ဘ၀ထဲ မေရာက္တဲ့အတြက္ ခရီးေရာက္သင့္သေလာက္ မေရာက္ၾကဘူး။ (အေၾကာင္းရင္းေတြကို ရွာေဖြၾကမည္ဆိုပါလွ်င္ က်ယ္ျပန္႔၍ သုေတသနဆန္မည္မို႔ ကိုယ့္ကိုကိုယ္သာဆန္းစစ္ပါမည္။) ငါးတန္း ဆယ္ႏွစ္သမီးက စလို႔ A, B, C, D သင္လာလိုက္တာ English ကို စိတ္၀င္စားပါတယ္။ ေၾကာက္စရာေကာင္းတယ္ဆိုၿပီး ပစ္ထားတဲ့ အေျခအေနမ်ိဳး မရွိခဲ့ပါဘူး။ Speaking သင္တန္း၊ Enrichment Course ဆိုတာမ်ိဳးေတြလည္း ေက်ာင္းအၿပီးမွာ တက္ခဲ့ပါေသးတယ္။ သို႔ေပမဲ့ အမွန္အတိုင္း ၀န္ခံပါတယ္.. ဘ၀ထဲကို မေရာက္ခဲ့ပံုမ်ား thank you လို စကားလံုးမ်ိဳး ေျပာထြက္ဖို႔ေတာင္ အင္မတန္၀န္ေလးခဲ့ပါတယ္။ အေျခအေနရဲ႕ ပံ့ပိုးမႈက အေရးပါေပမဲ့ လူကိုယ္တိုင္ရဲ႕ ရယူလိုမႈစိတ္ထားကသာ အဓိက က်ပါတယ္။

ေနာက္တစ္ခုက response ပါ။ ဘာကို ၾကားရင္ ဘယ္လို ေတြးလိုက္ၿပီး ဘယ္အထိတာသြားမလဲ ဆိုတဲ့ အခ်က္မွာ လည္း မ်က္ေတာင္ေမႊး တစ္ဆံုးေလာက္သာ ျမင္တတ္တဲ့ အေလ့ရွိသူမို႔ အကိ်ဳးဆက္ကေတာ့ ဘာသာျခားနဲ႔ အေမးစကားေလးေတြ ဆိုလာခဲ့ရင္ yes, no ကလြဲလို႔ အပို မေျပာတတ္ေတာ့ပါ။

ေ၀ါဟာရႂကြယ္၀မႈမွာလည္း အသံုးမ်ားသည့္ ပန္းအမည္၊ ဟင္းသီးဟင္းရြက္အမည္၊ ငါးအမည္၊ စသည္ကို မိခင္ဘာသာ ႏွင့္ပင္ မွတ္မွတ္သားသား ျပဳတတ္သည့္ အေလ့မရွိခဲ့ပါ။

မတတ္ဘူး ေျပာရတာကို အ႐ိုးေပၚ အရြက္ မဖံုးေစျခင္းသာလို႔ သေဘာထားတတ္ခဲ့ပါ၍ ျပင္ရပါမည္။
“အဲ့ဒီ မသိဘူး, မတတ္ဘူးႀကီးကို ေရွ႕ကခံထားပါက၊ ဘယ္မွာလွ်င္ သိပါ တတ္ပါေတာ့မည္နည္း”
ပို႔စ္ေရးသူလည္း ဘေလာ့ဂ္ေရး၊ ဖတ္သည့္ အခိ်န္မွ စ၍ ျပင္ေနပါၿပီ။ အစြန္းဟုဆိုလွ်င္ မည္သည့္အစြန္းမွ မေကာင္းေလသမို႔ အႏႈတ္အစြန္းမွ ကင္းလြတ္ႏိုင္ၾကပါေစ။

ဆက္ရန္

နိကာယ် ၅-ရပ်အား စနစ်တကျ လေ့လာခြင်း (၃)

 ၏စံပယ်ပန်းတစ်ပွင့် မြင်ခြင်းစသော အာရုံအတွေ့အကြုံ တစ်ခုဖြစ်တိုင်း ရုပ်, ဝေဒနာ, သညာ, သင်္ခါရ, ဝိညာဏ်ဟူသော ခန္ဓာငါးပါး ဖြစ်ပေါ်ကြသည်။ အရိယာတို့၏ ရှုထောင့်တွင် ခန္ဓာငါးပါးသည် ခန္ဓာငါးပါး သက်သက်သာဖြစ်သည်။ ‘စံပယ်ပန်းအား မြင်ခြင်း’သည် ‘စံပယ်ပန်းအား မြင်ခြင်း’သာဖြစ်သည်။ ပုထုဇဉ်က ‘စံပယ်ပန်းအား မြင်ခြင်း’ကို ‘ငါ့စံပယ်ပန်း, ငါနှစ်သက်သော စံပယ်ပန်း, ငါမြင်သော စံပယ်ပန်း’ဟု ရှုမြင်သည်။ ပုထုဇဉ်က ခန္ဓာငါးပါးအား ‘ငါ, ငါနှင့်ပတ်သက်သောအရာ, ငါ့ဟာ’ဟု ရှုမြင်သည်။ မှန်တွင်ကြည့်က မိမိ၏ ပုံရိပ်ကိုမြင်သကဲ့သို့၊ ခန္ဓာငါးပါးအား ပုထုဇဉ်က ‘မိမိ, မိမိနှင့်ပတ်သက်သောအရာ (အတ္တ, အတ္တနိယ)’ အဖြစ်မြင်သည်။ တနည်းအားဖြင့် ‘မိမိနှင့် လောက’ ဟုမြင်သည်။ ခန္ဓာငါးပါးသည် ခန္ဓာငါးပါးသက်သက် မဟုတ်တော့။ ‘ငါ့ဟာ, ငါ’ဟု စွဲလမ်းသော ဥပါဒါန်နှင့်တွဲ၍ မြင်သည်။ ခန္ဓာငါးပါးသည် ဥပါဒါနက္ခန္ဓာ ငါးပါး ဖြစ်သွားသည်။

ပုထုဇဉ်၏ အမြင်တွင် “ငါရှိ သည်။ စံပယ်ပန်းအား မြင်သောငါ ရှိသည်။ ဤစံပယ်ပန်းသည် နှစ်သက်ဖွယ်ဖြစ်သည်။ ထို့ကြောင့် ဤစံပယ်ပန်းအား ငါနှစ်သက်သည်။” ဟုမြင်သည်။ တနည်းအားဖြင့် ပုထုဇဉ်၏ အမြင်တွင် “ငါရှိ၍ တပ်မက်ခြင်းဖြစ်သည်” ဟုမြင်သည်။ အရိယာတို့ကမူ “တပ်မက်ခြင်း(တဏှာ)ဖြစ်၍ ‘ငါ’ ဟူသောအထင် ဖြစ်သည်” ဟု သိမြင်ကြသည်။

တဏှာသည် အရပ်သုံးဝေါဟာရအရ ‘ရေငတ်ခြင်း, မွတ်သိပ်ခြင်း’ ဟု အဓိပ္ပါယ်ရသည်။ တဏှာသည် သာယာမှု, ချမ်းသာမှုကို မွတ်သိပ်သည်။ သာယာမှုအား တပ်မက်မွတ်သိပ်ခြင်းသည် မျှော်လင့်ခြင်းနှင့် ယှဉ်တွဲနေ၏။ ထပ်မံ၍ သာယာမှု, သာယာဖွယ် အာရုံများကို ရှာဖွေသည်။ ရရှိလာသော သာယာဖွယ် အာရုံများအားမှီ၍ ဆုံးဖြတ်မှုပြုသည်။ ငါ့ဟာဟု သိမ်းပိုက်သော တဏှာဝိနိစ္ဆယဖြင့် ဆုံးဖြတ်သည်။ ငါဟု သတ်မှတ်သော ဒိဋ္ဌိဝိနိစ္ဆယဖြင့် ဆုံးဖြတ်သည်။ ဤသို့ ဆုံးဖြတ်ခြင်းသည် သာယာမှုအား လိုလားတပ်မက်မှု ဆန္ဒရာဂကို ထပ်မံ ဖြစ်ပေါ်စေပြန်၏။ နှစ်သက်တပ်မက်မှု နန္ဒိရာဂကို ထပ်မံ ဖြစ်ပေါ်စေသည်။ ပါဠိတွင် ဖြစ်ခြင်းကို ‘ဘဝ’ ဟုခေါ်သည်။ ဖြစ်ခြင်းသည် စေတနာ စိတ်ဇောဆန္ဒတို့ ဖြစ်ပေါ်ခြင်း (ကမ္မဘဝ)နှင့် ထိုစိတ်ဇောဆန္ဒတို့ကြောင့် ခန္ဓာအသစ်, ဘဝအသစ်ဖြစ်ခြင်း (ဥပပတ္တိဘဝ)ဟူ၍ နှစ်မျိုးရှိသည်။ ဘဝအသစ်ဖြစ်ခြင်းသည် မွေးဖွားခြင်း, အိုခြင်း, သေခြင်း, စိတ်ပျက်ခြင်း, ထိတ်လန့်ခြင်း, စိတ်ပူပန်ခြင်းစသော ဒုက္ခအပေါင်း ဖြစ်ခြင်းပင်ဖြစ်သည်။

(၂) ဣဒံ ခေါ ပန, ဘိက္ခဝေ, ဒုက္ခသမုဒယံ အရိယသစ္စံ။ ယာယံ တဏှာ ပေါနောဗ္ဘဝိကာ, နန္ဒိရာဂ သဟဂတာ တတြ တတြာဘိနန္ဒိနီ။ သေယျထိဒံ - ကာမတဏှာ, ဘဝတဏှာ, ဝိဘဝတဏှာ။

ဘဝသစ်ကို တစ်ဖန်ဖြစ်စေတတ်သော (ပေါနောဗ္ဘဝိကာ = ပုန- တဖန် + ဘဝိက- ဖြစ်စေတတ်သော)၊ နှစ်သက်တပ်မက်ခြင်းနှင့် တကွဖြစ်သော (နန္ဒိရာဂ သဟဂတာ)၊ ထိုထိုအာရုံတို့အား အလွန်နှစ်သက်တပ်မက်သော (တတြတကြာဘိနန္ဒိနီ = တတြတတြ- ထိုထို + အဘိနန္ဒိနီ- အလွန်နှစ်သက်သော) တဏှာအား ဒုက္ခဖြစ်ကြောင်း (ဒုက္ခသမုဒယ)အဖြစ် ဓမ္မစကြာဒေသနာတွင် ဟောကြားထားသည်။

ကာမတဏှာ, ဘဝတဏှာ, ဝိဘဝတဏှာဟု တဏှာသုံးမျိုးရှိသည်။ နှစ်သက်ဖွယ်သာယာသော အဆင်း, အသံ, အနံ့, အရသာ, အတွေ့အထိဟူသော အာရုံငါးပါးအား ကာမဂုဏ်ငါးပါးဟု ခေါ်သည်။ ထိုကာမဂုဏ်အာရုံများမှ ရသော သာယာမှုချမ်းသာကို တပ်မက်ခြင်းအား ကာမတဏှာဟုခေါ်သည်။ ဘဝအား နှစ်သက်တပ်မက်၍ ဘဝချုပ်ခြင်းအား တွန့်ဆုတ်သော အမြင် ရှိကြသည်။ ဤသို့ဘဝကို တပ်မက်ခြင်းအား ဘဝတဏှာဟုခေါ်သည်။ အချို့သူတို့သည်ကား ဘဝကို ငြီးငွေ့စက်ဆုတ်ကြ၍ သေလွန်ပြီးသော် ဘဝကင်းပြတ်ခြင်းကို နှစ်သက်ကြ၏။ ဤသို့ ဘဝမှလွန်ပြေးသော အမြင်ဖြင့် ဘဝကင်းပြတ်ခြင်းကို တပ်မက်မှုအား ဝိဘဝတဏှာဟုခေါ်သည်။ ‘ငါ့ဟာ, ငါ’ ဟု သိမ်းပိုက်ခြင်း, သတ်မှတ်ခြင်းရှိသူတို့သည် ဘဝကို ကပ်ငြိသောအားဖြင့် ဖြစ်စေ၊ ဘဝကို စက်ဆုတ်သောအားဖြင့် ဖြစ်စေ တပ်မက်မှု တဏှာတို့ဖြစ်ကာ ဘဝမှ မလွတ်မြောက်နိုင်တော့။ ဒုက္ခမှ မလွတ်မြောက်နိုင်တော့။

(၃) ဣဒံ ခေါ ပန, ဘိက္ခဝေ, ဒုက္ခနိရောဓံ အရိယသစ္စံ။ ယော တဿာယေ၀ တဏှာယ အသေသဝိရာဂနိရောဓော စာဂေါ ပဋိနိဿဂ္ဂေါ မုတ္တိ အနာလယော။

ဤတဏှာသုံးမျိုးလုံး အကြွင်းမဲ့ပယ်စွန့်၍ ချုပ်ငြိမ်းခြင်း (အသေသဝိရာဂနိရောဓ), စွန့်ခြင်း (စာဂ), ဝေးစွာစွန့်ခြင်း (ပဋိနိဿဂ္ဂ), လွတ်ခြင်း (မုတ္တိ), မကပ်ငြိခြင်း (အနာလယော)အား ဒုက္ခချုပ်ငြိမ်းခြင်း (ဒုက္ခနိရောဓ)ဟု ဓမ္မစကြာဒေသနာတွင် ဟောကြားထား၏။ “တဏှာနိရောဓော နိဗ္ဗာနံ” ဟုဆိုသည့်အတိုင်း တဏှာချုပ်ခြင်းသည် ဒုက္ခချုပ်ခြင်း နိဗ္ဗာန်ပင် ဖြစ်ပေသည်။

ဥပါဒါနက္ခန္ဓာ ငါးပါးသည် ဆင်းရဲခြင်း ဒုက္ခသစ္စာဖြစ်၍ ပိုင်းခြားသိရမည့်(ပရိညေယျ) တရားဖြစ်သည်။ တဏှာသည် ဒုက္ခဖြစ်ကြောင်း သမုဒယသစ္စာဖြစ်၍ ပယ်စွန့်ရမည့်(ပဟာတဗ္ဗ) တရားဖြစ်သည်။ တဏှာ အကြွင်းမဲ့ချုပ်ငြိမ်းခြင်းသည် ဒုက္ခချုပ်ခြင်း နိရောဓသစ္စာဖြစ်၍ မျက်မှောက်ပြုရမည့်(သစ္စိကာတဗ္ဗ) တရား ဖြစ်သည်။

စာညွှန်း
၁။ သံ-၅-၁၀၈၁-သစ္စသံယုတ်-ဓမ္မစက္ကပဝတ္တနသုတ်
၂။ သံ-၃-၈၃၊ ခန္ဓသံယုတ်-ထေရဝဂ်-အာနန္ဒသုတ်
၃။ ဒီ-၂-၁၁၂၊ မဟာနိဒါနသုတ်
၄။ အံ-၉-၃၄၊ မဟာဝဂ်-နိဗ္ဗာနသုခသုတ်
၅။ ဥဒါန-၃၀၊ နန္ဒဝဂ်-လောကသုတ်
၆။ ဣတိဝုတ္တက-၄၉၊ ဒုကနိပါတ်-ဒုတိယဝဂ်-ဒိဋ္ဌိဂတသုတ်

ဒုတိယအရြယ္၏ ပထမ ေ၀ဒနာ

ဘေလာ့ဂ္သူေတြေလ… ဟိုတစ္ေယာက္၊ အိမ္ကလူႀကီး၊ ကေလးတို႔ အေဖ၊ ေမာင္ရင္၊ ကို၊ ေမာင္၊ ...စတဲ့ စတဲ့၊ ေတာ့ ကတြက္ပီ ဆိုတာမိ်ဳးလို နာမ္စားေတြ သံုးသံုးၿပီး… အဲ့ဒီ အေၾကာင္းကိုပဲ မထိခလုတ္ ထိခလုတ္၊ မသိသလိုလို သိသလိုလို၊ ထမင္းဟင္းေတြပဲ ခ်က္ေကၽြးေနသလိုလို၊ သီခ်င္းေလးေတြပဲ နားေထာင္ေနသလိုလို၊ အမွတ္တရေလးေတြပဲ ႀကဳံေနဆံုေနသလိုလို၊ အိမ္မက္ထဲက ေရႊမင္းသားေလး လိုလို …အေဟး.. ေဟးေဟး… ေျပာခ်င္ပါဘူး။

*****

တျမန္ေန႔က သြားခဲ့တဲ့ မဂၤလာေဆာင္တစ္ခု။ ဖြင့္လို႔ခ်ထားတဲ့ ေငြမွင္ေရာင္ စာမ်က္ႏွာနဲ႔ မဂၤလာမွတ္တမ္း စာအုပ္ေလးမွာ.. ကိုဧရာက ေရးလိုက္ေလ ဆိုလို႔… အိမ္း…မသီတာလည္းေလ ေလာသီသားေပမို႔
ခ်စ္ခင္ ၾကင္နာ နားလည္စြာ…လို႔ ေရးအၿပီး…
ဘယ္သူ႔အတြက္ ဆိုတာ ကမန္းကတန္း ျပန္စဥ္းစားလိုက္ရေသး …အေဟး.. ေဟးေဟး…

ၾကင္စဦး ဇနီးေမာင္ႏွံအတြက္
ခ်စ္ေသာသူ အားလံုးအတြက္…

အခ်စ္အေၾကာင္း ေျပာေနျခင္း ျဖစ္ပါသည္။
ခ်စ္ေသာသူမ်ား လက္ခုပ္တီးပါ။

အားနာလိုက္ပံုမ်ား...

သက္ေ၀က အားနာျခင္း၏ အက်ိဳးအျပစ္ မွာ ထမင္းစားဖိတ္တဲ့ အေၾကာင္းေလး ဖတ္ရေတာ့ ဆက္စပ္ၿပီး သတိရမိတယ္။

“… အားနာျခင္းဟာ အမွန္တရားအေပၚ ရဲ၀ံ့စြာ မရပ္တည္ျခင္းလည္း ျဖစ္ပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ အားနာျခင္းဟာ မေကာင္းတဲ့ အက်င့္တစ္ခုပဲ” လို႔ ကိုေပါရဲ့ အားနာျခင္းဆိုတာ ပို႔စ္၌ျပတ္ျပတ္သားသား မွတ္ခ်က္ေရးေပးခဲ့တဲ့ ကိုဧရာရဲ့ အားနာတတ္ပံုေလး...
*****
တရံေရာ အခါက ကိုဧရာတစ္ေယာက္ ေဆြေ၀းမ်ိဳးေ၀း တနယ္တေက်းတြင္ ဆြဲခန္႔ အမည္ရ တြဲဘက္ေက်ာင္းဆရာ ဘ၀ ျဖင့္ အိမ္တစ္အိမ္၌ လေပးစနစ္ျဖင့္ အခေပး၍ ၀မ္းေရးကို ေျဖရွင္းေနခိ်န္။ ေက်ာင္းႀကီးပိတ္ရန္ လ၀က္ခန္႔သာလိုေတာ့ေသာ တေန႔သ၌ ခင္မင္ရင္းစြဲရွိေနၿပီ ျဖစ္ေသာ ေက်ာင္းအုပ္ဆရာႀကီးက ဤသို႔ဆိုလာ၏။
“ဒီလ အတြက္ေတာ့ ထမင္းလခေပးစားမေနနဲ႔ေတာ့ ငါတို႔ အိမ္မွာပဲ လာစားလကြာ။”
“ေနပါေစဆရာႀကီးရယ္ … ရပါတယ္။”
“ဆရာက အားနာလို႔လား။ … ”
ဆရာႀကီးက အားမနာဖို႔ ေျပာၿပီး အတင္းဖိတ္ေတာ့၊ အားနာတတ္တဲ့ ကိုဧရာက မျငင္းသာပဲ လက္ခံလိုက္သည္။

ဤေနရာဤေဒသ မ်ိဳးတြင္ နာသံုးနာျဖင့္ အခိ်န္ကို တန္ဖိုးရွိစြာ အသံုးခ် ႐ိုးသားလွတဲ့ ဆရာေလးကိုမွ ခ်စ္ခင္လြန္းလွသျဖင့္ ရြာထဲမွ အိမ္တစ္အိမ္ကလည္း “ဆရာေလး မျပန္ခင္ေတာ့ ကၽြန္ေတာ္တို႔ အိမ္မွာပဲ ညေနစာ ေန႔တိုင္းလာစားပါဗ်ာ။”
“အားနာစရာဗ်ာ …ဟိုေလ …ဟိုဟာ .. က်ေနာ့္ကို ဆရာႀကီးက သူ႔အိမ္မွာစားဖို႔ ေခၚထားတယ္ဗ်။”
“ကၽြန္ေတာ္အိမ္မွာပဲ စားပါဗ်ာ။ ဆရာႀကီး အိမ္မွာဆို အားနာ ေနရဦးမယ္။ … … …”
…
ဒါနဲ႔ပဲ ကိုဧရာက အားမနာဖို႔ေျပာတာကို အားနာၿပီး….
“... ဟုတ္ကဲ့ လာခဲ့ပါမယ္။”

“ဆရာေလး စားၿမဲအတိုင္းစား။ ဒီလအတြက္ေတာ့ လ၀က္ထဲနဲ႔ လခေပးမေနနဲ႔ေတာ့။ မစားရင္ေတာ့ စိတ္ဆိုးမေနာ္” လို႔ ဆိုလာေလေသာ ထမင္းလေပးစားေသာ အိမ္ကိုလည္း …
“ဟာဗ်ာ.. ဟုတ္ကဲ့ ဟုတ္ကဲ့”

ဤသို႔ျဖင့္ အားနာတတ္ေသာ ကိုဧရာ တစ္ေယာက္ လ၀က္ၾကာမွ် ညေနစာကို တစ္အိမ္ တက္ဆင္း သံုးနပ္ခြဲၿပီး ဘုန္းေပး.. အဲေလ သံုးေဆာင္ေတာ္မူခဲ့ပါေလေတာ့သတည္း...
ေအာ္… အားနာတတ္လိုက္ပါတဲ့ ကိုဧရာ။
*****
ဒီေလာက္ႏွင့္မၿပီး ရွိပါေလေသး၏။
*****
ေျခခင္းလက္ခင္းသာ၍ ခ်မ္းေျမ႕ေသာ ညခ်မ္းအခ်ိန္ အခါသမယ၌ ကိုဧရာႏွင့္ မသီတာတို႔ TV မွ ႐ုပ္ရွင္ဇတ္လမ္း ထိုင္ၾကည့္ေနၾကေလ၏။ ဇတ္လိုက္မင္းသားသည္ အသက္ေဘးအႏၲရာယ္ေၾကာင့္ သူေနထိုင္ရာ အရပ္မွ ထြက္ေျပးတိမ္းေရွာင္လာခဲ့ရ၏။ တနယ္တေက်းသို႔ေရာက္ရိွလာရာ ထိုနယ္၏အႀကီးအကဲျဖစ္သူက ဇတ္လိုက္မင္းသား၏ ၾကန္အင္လကၡဏာႏွင့္ လုပ္ရည္ကိုင္ရည္ရွိပံုတို႔ကို သေဘာက်ေလေတာ့၏။ မင္းသားအား လက္ဆက္ရန္ သူ၏သမီး ခုႏွစ္ေယာက္အနက္မွ ႀကိဳက္ရာကိုေရြးဟု ဆိုလာေလေသာအခါ ကိုဧရာက ေကာက္ခါငင္ကာ အားနာစရာႀကီးဟု ဆိုပါေလေတာ့သည္။ မသီတာက မ်က္လံုးျပဴး၍ ၾကည့္မိေလရာ ပ်ာပ်ာသလဲ ရွင္းျပရွာေလသည္။ “ဟုတ္တယ္ေလ ခုႏွစ္ေယာက္ထဲက တစ္ေယာက္ေရြးရေတာ့ က်န္တဲ့သူေတြ အားနာစရာႀကီး” ဟူသတည္း…။
ေအာ္… အားနာတတ္လိုက္ပါတဲ့ ကိုဧရာ။
*****
အားနာတတ္လြန္းသည့္ ကိုဧရာႏွင့္ မသီတာတို႔ အိမ္ရွင္အျဖစ္ ဧည့္မခံႏိုင္တာ ၾကာေပါ့။ ဒါေၾကာင့္လည္း ကိုယ့္အက်ိဳးေပးနဲ႔ကိုယ္ ဘုန္းႀကီးေက်ာင္းလိုေနရာမိ်ဳးမွာပဲ ဧည့္သည္လုပ္ေနရေတာ့သည္။ ထမင္းစားဖိတ္လိုသူမ်ား တေန႔တည္းႏွင့္ ေျခာက္ထပ္ျဖစ္လွ်င္ ျဖစ္ပါေစ။ အမွန္တကယ္ စားသံုးရန္ အေရာက္လာခဲ့မည္ ျဖစ္ေၾကာင္း ဤပို႔စ္ေလးျဖင့္ သတင္းေကာင္းပါးလိုက္ပါသည္။

သူတို႔ လက္ရာ

ေရခ်မ္း.chris.cantata ကို ခ်န္းခ်န္း ဆြဲထားတဲ့ ပံုေလး ျပေတာ့ သူကလည္း ဒီလိုေလး ဆြဲလိုက္ပါတယ္။ Tag ပံု လို႔ ေခၚလိုက္ၾကစို႔ …

ဒါကေတာ့ ေရစင္.sam.sonata ရဲ႕ လက္ရာ "ကုလားမေလး" လို႔ အမည္ရပါတယ္။

ဘာသာျပန္ရာ၀ယ္

ဘာသာျပန္ျခင္းသည္ လြယ္ကူေသာ ကိစၥတစ္ခု မဟုတ္ပါ။ ဘာသာစကားႏွစ္မ်ိဳးစလံုးကို ကၽြမ္းက်င္ဖို႔လိုသလို မိမိျပန္ဆိုမည့့္ အေၾကာင္းအရာကိုလည္း ေသခ်ာက်န နားလည္ထားရန္ လိုပါသည္။ ေရေျမသဘာဝ, အေတြးအေခၚ, ယဥ္ေက်းမႈ မတူၾကသည့္ ဘာသာစကားတစ္ခုမွ တစ္ခုသို႔ ေဝါဟာရဖလွယ္ရျခင္းသည္ မလြယ္။

ဤဘာသာျပန္ေလးကို ၾကည့္ပါ။

မသိေတာ့ မၿမဲ။
မၿမဲေတာ့ သိ။
…

ျမန္မာျပည္က အထင္ကရ စာေရးဆရာႀကီးတစ္ဦး၏ ကဗ်ာဆန္ဆန္ ေရးထားသည့္ စာျဖစ္သည္။ (ေနာက္က စာေတြကို မမွတ္မိေတာ့ပါ။) အဓိပၸါယ္ကို အေတာ္ေလးစဥ္းစား ယူရသည္။ ေနာက္မွ “အဝိဇၨာပစၥယာ သခၤါရာ၊ သခၤါရပစၥယာ ဝိညာဏံ” ဆိုတဲ့ ပဋိစၥသမုပၸါဒ္ကို ျမန္မာျပန္ထားမွန္း သိရပါသည္။ ‘သခၤါရာ’ ကို ျပဳျပင္စီရင္မႈဆိုသည့္ အဓိပၸါယ္အစား ျမန္မာအမ်ား နႈတ္က်ိဳးေနေသာ “မၿမဲေသာ သခၤါရသေဘာတရား” ဆုိသည္ကို ယူ၍ ျမန္မာဆန္ဆန္ ျပန္လိုက္ျခင္း ျဖစ္မည္။ ကဗ်ာဆန္သလိုလို, ဂမၻီရဆန္သလုိလိုရွိေသာ္လည္း မူရင္းအဓိပၸါယ္မွ လံုးဝ ကြဲလြဲ သြားပါသည္။

ျမန္မာတို႔သည္ ပညာရပ္ဆိုင္ရာေ၀ါဟာရ အေတာ္မ်ားမ်ားကို ျမန္မာဘာသာျပန္မည့္အစား မူရင္းေ၀ါဟာရကိုပင္ အသံဖလွယ္ ယူေလ့ရွိပါသည္။ ဒုကၡ, ဘဝ, အတၱ စေသာ ပါဠိေ၀ါဟာရမ်ားကို တိုက္႐ိုက္ေမြးစားယူသည္။ စိတ္ (စိတၱ), ပရိယာယ္ (ပရိယာယ) စသျဖင့္ ျမန္မာသံေျပာင္းယူသည္ လည္းရွိသည္။ ယေန႔ေခတ္တြင္လည္း ကား, ကြန္ပ်ဴတာ, ကင္မရာစသျဖင့္ ေဝါဟာရအေတာ္မ်ားမ်ားကို ျမန္မာသံေျပာင္းယူထားသည္။ ဘာသာျပန္မည့္အစား ေမြးစားယူျခင္းျဖင့္ ေ၀ါဟာရ က်စ္လစ္ၿပီး အဓိပၸါယ္ေကာက္လြဲမည္လည္း သိပ္မစိုးရိမ္ရ။ သို႔ေသာ္ စာတစ္ပုဒ္ အတြင္းတြင္ ျမန္မာတို႔ႏွင့္ မရင္းႏွီးေသးေသာ ဘာသာျခားေ၀ါဟာရမ်ားကို အလံုးအရင္း ထည့္သြင္းလိုက္ပါက အေတာ္အဖတ္ရ ခက္သြားပါသည္။ အခ်ိဳ႕စကားလံုးမ်ားဆိုလွ်င္ ဘာကိုဆိုလိုမွန္းပင္ မသိရေတာ့။ ဥပမာ “ဂလိုဗယ္လုံၿခံဳေရး အတြက္ ဗီးရွင္းသစ္”ဆိုေသာ စာသားမ်ိဳး ျဖစ္သည္။ ‘ဗီးရွင္း’ အစား ‘အျမင္’ ဟုျဖစ္ေစ, Vision ဟု အဂၤလိပ္စာလံုးအတိုင္းျဖစ္ေစ ဖတ္ရသည္က ပို၍ အဆင္ေျပပါသည္။ အဓိပၸါယ္ကို မသိသည့္တိုင္ စာဖတ္သူက အဘိဓာန္တြင္ ရွာၾကည့္ႏိုင္ေသးသည္။ ပိုဆိုးသည္မွာ အဆန္းထြင္၍ အဂၤလိပ္ေဝါဟာရအား အသံဖလွယ္ကာ ပါဠိသံဆန္ဆန္ ျမန္မာမႈ ျပဳျခင္းျဖစ္သည္။ ဥပမာ ႐ိုမန္တစ္ (Romantic) အား ‘ေရာမႏၲိက’ ဟု ေရးျခင္းမ်ိဳး ျဖစ္၏။ ျမန္မာတို႔ႏွင့္ မရင္းႏွီးေသးေသာ ေ၀ါဟာရျဖစ္လွ်င္ ပေဟဠိထုတ္သလို ျဖစ္တတ္သည္။

တစ္ခါက ဘတ္စ္ကားတစ္စီးတြင္ ‘ဣစၦိတာ’ ဟု ေရးထားသည္ကို ဆရာႀကီးဦးေဖေမာင္တင္ ဖတ္မိသည္။ ထိုအခါဆရာႀကီးက “ေဟ့ ဒီနာမည္က အလြန္ေကာင္းတာကြ။ သူက ဘတ္စ္ကားစီး လူေတြကို ဆုေပးရာ ေရာက္တယ္။ ‘ဣစၧိတံ တုယွံ၊ ခိပၸေမဝ သမိၪၨတု’ တဲ့ကြ။ စီးတဲ့သူေတြ လိုအပ္ေသာဆုႏွင့္ ျပည့္စံုေစေပါ့ကြာ။ ဒါေပမဲ့ သူ႔စာလံုးေပါင္းက မွားေနတယ္။ အမွန္က ‘ဣစၧိတံ’ လို႔သာေရးရမယ္ကြ။ မင္းတို႔ ျပင္ေပးလိုက္ၾကပါကြယ္” ဟုေျပာပါသည္။ ဆရာႀကီးတပည့္မ်ားက ကားဆရာအား သြား၍ ေျပာၾကသည္။ ထိုအခါ ကားဆရာက ေဒါပြသြားၿပီး “ခင္ဗ်ားတို႔က ဘာနားလည္လို႔တုန္း။ က်ဳပ္က ကားစီးတဲ့လူေတြကို လိုရာဆု ျပည့္ပါေစလို႔ ဆုေတာင္းေပးတာ မဟုတ္ဘူးဗ်။ က်ဳပ္ကားက လူရွစ္ေယာက္ပဲ ဆန္႔တာ။ ဒါေၾကာင့္ ‘ရွစ္ေယာက္စီး’ (Eight Seater) ဣစၧိတာလို႔ ေရးထားတာ” ဟုဆိုကာ ကားကိုေမာင္း၍ ထြက္သြားသည္ဟူ၏။ ႐ိုမန္တစ္ကို ေရာမႏၲိက လုပ္ခ်င္သူမ်ား စဥ္းစားမိဖို႔ပါ။

နိကာယ် ၅-ရပ်အား စနစ်တကျ လေ့လာခြင်း (၂)

နိကာယ် ၅-ရပ်၏ နောက်ဆုံးပန်းတိုင်သည် ဝိမုတ္တိရသခေါ် ဒုက္ခခပ်သိမ်း ချုပ်ငြိမ်းသည့် နိဗ္ဗာန်ချမ်းသာဖြစ်သည်။ နိကာယ် ၅-ရပ်အား အကျဉ်းခြုံးလိုက်ပါက အရိယသစ္စာ (မြတ်သော အမှန်တရား) လေးပါးကို ရသည်။ အနာသိမှ ဆေးရှိသည်ဟူသော စကားအတိုင်း အနာရောဂါကို ပျောက်ကင်းအောင် ကုသပေးမည့် သမားတော်သည် အနာရောဂါ၏ လက္ခဏာကို သိသည်။ အနာရောဂါ၏ ဖြစ်ကြောင်း ရောဂါဇစ်မြစ်ကို သိသည်။ ပျောက်ကင်းအောင် ကုသနိုင်သည်ကို သိသည်။ ဆေးနှင့် ကုထုံးကိုလည်း သိသည်။ ထို့အတူပင် ဒုက္ခခပ်သိမ်း ချုပ်ငြိမ်းအောင် ကုသမည့် သမားတော်သည်လည်း ဒုက္ခ, ဒုက္ခဖြစ်ပေါ်ခြင်း (သမုဒယ), ဒုက္ခချုပ်ငြိမ်းခြင်း (နိရောဓ), ဒုက္ခချုပ်ငြိမ်းခြင်းသို့ ရောက်စေမည့် အကျင့်လမ်း (မဂ္ဂ) တို့ကို သိရသည်။ ဤကား အရိယသစ္စာလေးပါး ဖြစ်၏။ ရောဂါကုသရာတွင် ရောဂါသည်သည် မိမိတွင်ရောဂါရှိကြောင်းသိ၍ ကုသလိုစိတ် ရှိရန်သာလိုသည်။ ရောဂါဇစ်မြစ်နှင့် ဆေး, ကုထုံးတို့ကိုသိရန်မှာ သမားတော်၏ တာဝန်ဖြစ်သည်။ ဒုက္ခကို ကုစားမည့်သူသည်ကား သစ္စာလေးပါးကို ကိုယ်တိုင် သိရှိ၍ ကိုယ်တိုင် ကုသရန် လိုအပ်လေသည်။ နိကာယ်ငါးရပ်သည်ကား ဗုဒ္ဓညွှန်ကြားခဲ့သော ဆေးကျမ်းကြီး ဖြစ်၏။ နိကာယ်ငါးရပ်သည် ရောဂါကုထုံး ဆေးကျမ်းကြီးသာ မဟုတ်သေး။ ရောဂါရှိသူတို့အား မိမိတို့၏ ရောဂါကို ရိပ်စားမိစေရန်၊ ရောဂါ၏ ဆိုးကျိုးအပြစ်တို့ကို သိရှိနားလည်စေရန် ပြသကာ အချိန်မီ ကုစားနိုင်ကြစေရန် ပညာပေးသော ကျန်းမာရေး ပညာပေးကျမ်းလည်းဖြစ်၏။

ထို့ကြောင့်ပင် ဗုဒ္ဓမြတ်စွာဘုရားသည် တရားဦးဓမ္မစကြာဒေသနာတွင် အရိယသစ္စာလေးပါးအား ဟောကြားခဲ့သည်။

(၁) ဣဒံ ခေါ ပန, ဘိက္ခဝေ, ဒုက္ခံ အရိယသစ္စံ – ဇာတိပိ ဒုက္ခာ, ဇရာပိ ဒုက္ခာ, ဗျာဓိပိ ဒုက္ခော, မရဏံပိ ဒုက္ခံ, အပ္ပိယေဟိ သမ္ပယောဂေါ ဒုက္ခော, ပိယေဟိ ဝိပ္ပယောဂေါ ဒုက္ခော, ယံပိစ္ဆံ န လဘတိ တံ ပိ ဒုက္ခံ, သံခိတ္တေန ပဉ္စုပါဒါနက္ခန္တာ ဒုက္ခာ။

မွေးဖွားခြင်း (ဇာတိ), အိုခြင်း (ဇရာ), နာခြင်း(ဗျာဓိ), သေခြင်း (မရဏ), မနှစ်သက်သောသူ, မနှစ်သက်သောအရာတို့နှင့် ကြုံတွေ့ရခြင်း (အပ္ပိယေဟိ သမ္ပယောဂေါ), နှစ်သက်သောသူ, နှစ်သက်သောအရာတို့နှင့် ကွဲကွာရခြင်း (ပိယေဟိ ဝိပ္ပယောဂေါ), လိုချင်သည်တို့ကို မရခြင်း (ဣစ္ဆိတာလာဘ) တို့သည် ဒုက္ခများ ဖြစ်သည်။ စိတ်မချမ်းသာခြင်း, စိတ်ဆင်းရဲခြင်း, ထိတ်လန့်ခြင်း, စိုးရိမ်ပူပန်ခြင်း, ငိုကြွေးခြင်းတို့ကို ‘ဒုက္ခ’ ဟုခေါ်သည်။ အကျဉ်းချုပ်အားဖြင့်ဆိုက ဥပါဒါနက္ခန္ဓာ ၅-ပါးတို့သည် ‘ဒုက္ခ’ ဖြစ်သည်ဟု ဓမ္မစကြာဒေသနာတွင် ဟောကြားထား၏။

‘ခန္ဓာ’ဟူသော ပါဠိဝေါဟာရသည် ‘အပေါင်းအစု, အစုအဝေး’ဟု အဓိပ္ပါယ်ရသည်။ Aggregates ဟု အင်္ဂလိပ်ဘာသာ ပြန်လေ့ရှိသည်။ မြန်မာ အသုံးအနှုန်းတွင် ‘ခန္ဓာ’အား ‘ကိုယ်’ဟူသော ဝေါဟာရနှင့်တွဲဖက်၍ ‘ခန္ဓာကိုယ်’ဟုသုံးစွဲသည့် ကာယ (Body) ဟူသော အဓိပ္ပါယ်မျိုး မဟုတ်။ ‘ခန္ဓာ’သည် အာရုံတို့အား တွေ့ကြုံခံစားခိုက်တွင် ဖြစ်ပျက်နေသော တရားများကို ဆိုလိုသည်။ ပါဝင်ပတ်သက်နေသော တရားများကို ဆိုလိုသည်။ အာရုံသိမှုအတွေ့အကြုံ (experience) အား ခွဲခြမ်းစိတ်ဖြာကြည့်ပါက အုပ်စုငါးစု ပါဝင်ပတ်သက်နေသည်။ ယင်း အုပ်စု ငါးစု, အစုအပေါင်း ငါးပါးအား ခန္ဓာငါးပါး (ပဉ္စ + ခန္ဓာ = ပဉ္စက္ခန္ဓာ) ဟုခေါ်သည်။

စံပယ်ပန်းတစ်ပွင့်အား မြင်သောအခါ အဆင်းအာရုံကို သိခြင်းဟူသော သိမှုဝိညာဏ် (consciousness) ဖြစ်သည်။ စံပယ်ပန်းဟု အမှတ်ပြု၍ သိသော သညာ (perception) ဖြစ်သည်။ သာယာသော ခံစားမှု ဝေဒနာ (feeling) ဖြစ်သည်။ ထိုအာရုံ, မျက်စိအကြည်နှင့် သိစိတ်ဝိညာဏ်တို့ ထိတွေ့ခြင်းဟူသော ဖဿ (contact) ဖြစ်သည်။ အခြားအာရုံများအား အာရုံမပြုပဲ စံပယ်ပန်းအား အာရုံပြုခြင်းဟူသော မနသိကာရ (attention) ဖြစ်သည်။ သိခြင်း, မှတ်သိခြင်း, ခံစားခြင်း, ထိတွေ့ခြင်းစသောတရားတို့အား သိစေ, မှတ်သိစေ, ခံစားစေ, ထိတွေ့စေရန် စေ့ဆော်ပေးသော စေတနာ (intention) လည်း ဖြစ်သည်။ ဤဖဿ, မနသိကာရ, စေတနာစသော ပြုပြင်စီရင်တတ်သော သင်္ခါရတရားများ (mental formations) ဟုခေါ်သည်။ အဆင်းအာရုံနှင့် မျက်စိအကြည်ဟူသော ရုပ်တရားများလည်း ဖြစ်သည်။ စံပယ်ပန်းတစ်ပွင့်အား မြင်သော အာရုံအတွေ့အကြုံတွင် ဤနည်းအားဖြင့် ရုပ်, ဝေဒနာ, သညာ, သင်္ခါရာ, ဝိညာဏ်ဟူသော ခန္ဓာငါးပါးဖြစ်ပေါ်သည်။

“အတိတ်, အနာဂတ်, ပစ္စုပ္ပန်, အတွင်း, အပြင်, အကြမ်း, အနု, အယုတ်, အမြတ်, အဝေး, အနီး…အလုံးစုံသော” အာရုံအတွေ့အကြုံများမှ ရုပ်တရားအားလုံးအား စုပေါင်း၍ ရုပ်အစုဝေး (ရူပက္ခန္ဓာ) ဟုခေါ်သည်။ ခံစားမှုအားလုံးအား ခံစားမှုအစုအဝေး (ဝေဒနာက္ခန္ဓာ)ဟုခေါ်သည်။ မှတ်သားမှု အားလုံးအား မှတ်သားမှုအစုအဝေး (သညာက္ခန္ဓာ)၊ ပြုပြင်စီရင်မှု အားလုံးအား ပြုပြင်စီရင်မှုအစုအဝေး (သင်္ခါရက္ခန္ဓာ)၊ အာရုံသိမှု အားလုံးအား သိမှုအစုအဝေး (ဝိညာဏက္ခန္ဓာ)ဟု ခေါ်သည်။

ထို ခန္ဓာငါးပါးမှ တစ်ပါးပါးကိုဖြစ်စေ, အားလုံးကိုဖြစ်စေ ပုထုဇဉ်က ‘ငါ’ဟု မှတ်ယူထားသည်။ ‘ငါ့ဟာ’ဟု မှတ်ယူထားသည်။ သာမန်မျှ မှတ်ယူခြင်းမျိုးမဟုတ်။ ဖားကို မြွေဖမ်းသကဲ့သို့ မလွှတ်တမ်း ဆုပ်ကိုင်ထားခြင်းမျိုး ဖြစ်သည်။ ယင်းကို “စွဲလမ်းခြင်း” (ဥပါဒါန) ဟုခေါ်သည်။ ဥပါဒါန်ဖြင့် စွဲလမ်းသော ခန္ဓာငါးပါးအား ပဉ္စုပါဒါနက္ခန္ဓာ (ပဉ္စ + ဥပါဒါန + ခန္ဓာ) ဟုခေါ်သည်။ သင်္ခါရတရားဟူသမျှတို့သည် မမြဲ။ မိမိက “ငါ, ငါ့ဟာ”ဟု စွဲလမ်းမှတ်ယူထားသော အရာတို့ မမြဲ, ပျက်စီး, ဖောက်ပြန်သောအခါ၊ စိတ်ပျက်ခြင်း, ထိတ်လန့်ခြင်း, စိတ်ပူပန်ခြင်း, စိတ်ဆင်းရဲခြင်းတို့ ဖြစ်သည်။ ဤသည်ကိုပင် ဓမ္မစကြာဒေနာတွင် “သံခိတ္တေန ပဉ္စုပါဒါနက္ခန္ဓာ ဒုက္ခာ- အကျဉ်းအားဖြင့် စွဲလမ်းရာ ခန္ဓာငါးပါးသည် ဒုက္ခဖြစ်၏” ဟုဟောကြားထားခြင်း ဖြစ်သည်။

“ဒုက္ခသည် စွဲလမ်းရာ ခန္ဓာငါးပါးဖြစ်သည်”ဟုသိခြင်းသည် ပထမအရိယသစ္စာဖြစ်သော ဒုက္ခသစ္စာကို သိခြင်းဖြစ်၏။

*****
စာညွှန်း
၁။ သံ-၅-၁၀၈၁-သစ္စသံယုတ်-ဓမ္မစက္ကပဝတ္တနသုတ်
၂။ သံ-၃-၇-ခန္ဓသံယုတ်-နကုလပိတုဝဂ်-ဥပဒါနပရိတဿနာသုတ်
၃။ မ-၃-၈၆၊ဒေဝဒဟဝဂ်-မဟာပုဏ္ဏမသုတ်
၄။ မ-၁-၃၀၆၊ သြပမ္မဝဂ်-မဟာဟတ္ထိပဒေါပမသုတ်

နိကာယ် ၅-ရပ်အား စနစ်တကျ လေ့လာခြင်း (၁)

“ဗုဒ္ဓဘာသာကို စနစ်တကျ လေ့လာချင်ပါတယ်။ ဘယ်လို လေ့လာရပါမလဲ” လို့ နိုင်ငံခြားသား ဗုဒ္ဓဘာသာဝင်တစ်ဦးက ကျွန်တော်အား မေးဖူးသည်။ အကြောင်းရင်းကို မေးကြည့်တော့၊ “ဟိုဟိုဒီဒီ စာအုပ်တွေ ဖတ်၊ တရားတွေ နာလို့ သိတာတွေလည်း အတော်များပါတယ်။ ဒါပေမဲ့ ဟိုတစ်စ, ဒီတစ်စ ဖြစ်နေပြီး, သေခြာ မသိသေးသလိုဖြစ်နေလို့ပါ” ဟုအဖြေပေးသည်။ ‘စနစ်ကျခြင်း’ဟူသော ဝေါဟာရ၏ အနက် အဓိပ္ပါယ်ကို ပြန်၍ စဉ်းစားမိသည်။ ဤတွင် လှေကားထစ်တက်သကဲ့သို့ လွယ်ရာမှ ခက်ရာသို့ တစ်ဆင့်ပြီး တစ်ဆင့် (step-by-step) လေ့လာခြင်းကို စနစ်တကျ လေ့လာခြင်း ဟုဆိုနိုင်သည်။ တနည်းအားဖြင့်လည်း တိုင်, ထုတ်, ယက်မ, ဒိုင်း, နံရံ, အမိုးစသော အစိတ်အပိုင်းများကို သူ့နေရာနှင့်သူ ချိတ်ဆက်ပေါင်းစပ်၍ အိမ်တစ်ခုတည် ဆောက်သကဲ့သို့၊ ဟိုတစ်စ, ဒီတစ်စ ပြန့်ကျဲနေသော အစိတ်အပိုင်းများအား တစ်ခုနှင့် တစ်ခု ဆက်စပ်ပေါင်းစည်းကာ တစ်စုတစ်စည်းတည်း သိမ်းယူတည်ဆောက်၍ part-whole အားဖြင့် လေ့လာခြင်းမျိုးကိုလည်း ဆိုနိုင်ပါသည်။ တစ်ဆင့်ပြီး တစ်ဆင့် အစဉ်အတိုင်း လေ့လာသည်ဖြစ်စေ, အစိတ်အပိုင်းများအား စုစည်းပေါင်းစပ်ကာ ပြီးပြည့်စုံသော အမြင်တစ်ခုရရန် လေ့လာသည်ဖြစ်စေ, ရည်ရွယ်ချက်တစ်ခုသ့ို ပို့ဆောင်ပေးနိုင်စေရပါမည်။

ဗုဒ္ဓမြတ်စွာ ၄၅-နှစ်တာ ဟောကြားခဲ့သောတရားတော်များ၏ အနှစ်သာရ, ရည်ရွယ်ချက်ပန်းတိုင်သည် ‘ဝိမုတ္တိရသ’ ခေါ် လွတ်မြောက်မှု ချမ်းသာဖြစ်သည်။ သို့သော် ပုဂ္ဂိုလ်တို့၏ ဉာဏ်အတိမ်အနက်, ကိလေသာအထူအပါး, အကျင့်စရိုက်, ဝါသနာတို့ကိုလိုက်ကာ ရှုထောင့်အမျိုးမျိုး, နည်းပရိယာယ်အမျိုးမျိုးဖြင့် တရားဓမ္မကို ဟောကြားတော်မူခဲ့သည်။ ဝိမုတ္တိရသ နိဗ္ဗာန်ချမ်းသာကို လက်လှမ်း မမှီနိုင်သေးသူတို့အားလည်း အပါယ်ဒုဂ္ဂတိသို့ မကျရောက်စေရန် တမလွန် အကျိုးစီးပွား (သမ္ပရာယိက ဟိတသုခ) အတွက် ဟောကြားသည်။ ထို့အတူ မျက်မှောက်ဘ၀ ကြီးပွားရေး, စီးပွားရေး, လူမှုရေး, နိုင်ငံရေးစသော အကျိုး စီးပွားများ (ဒိဋ္ဌဓမ္မ ဟိတသုခ) အတွက်လည်း ဟောကြားသည်။ မြတ်စွာဘုရား ပွင့်ထွန်းလာခြင်းသည် လောကသားတို့၏ အကျိုးစီးပွားအတွက်ဖြစ်သည် ဟူသောစကားအတိုင်း နိကာယ် ၅-ရပ်တို့၏ ရည်ရွယ်ချက်သည် (၁) မျက်မှောက် အကျိုးစီးပွား (ဒိဋ္ဌဓမ္မ ဟိတသုခ)၊ (၂) တမလွန် အကျိုးစီးပွား (သမ္ပရာယိက ဟိတသုခ) (၃) ဝိမုတ္တိသုခ ဟူသော အကျိုးသုံးပါးဖြစ်သည်။

ထိုရည်ရွယ်ချက်တို့အား ပို့ဆောင်ရန် တရားဒေသနာတို့ကို တစ်ဆင့်ပြီး တစ်ဆင့်လွယ်ရာမှ ခက်ရာသို့ အစဉ်အတိုင်း ဟောကြားထား၏။ ဤသို့ဟောကြားခြင်းအား အနုပုဗ္ဗိကထာ (အစဉ်အတိုင်းသော စကား) ဟု ခေါ်သည်။ ဒါန, သီလမှ အစပြု၍ ကာမဂုဏ်တို့၏ အပြစ်၊ ကာမဂုဏ်တို့မှ လွတ်မြောက်ခြင်းအကျိုးတို့ကို ဟောကြားကာ နောက်ဆုံးတွင် သစ္စာလေးပါးတရားအား ဟောကြားသော အစီအစဉ် ဖြစ်သည်။ ဟောစဉ်အရ ဤသို့ အနုပုဗ္ဗိကထာဖြင့် ဟောကြားသကဲ့သို့ ကျင့်စဉ်အရလည်း သီလ, ဣန္ဒြေတို့ကို လုံခြုံအောင် စောင့်ထိန်းခြင်း, ရောင့်ရဲခြင်း, သမာဓိထူထောင်ခြင်း စသော အနုပုဗ္ဗသိက္ခာ, အနုပုဗ္ဗကိရိယာ, အနုပုဗ္ဗပဋိပဒါ ခေါ် လုပ်ငန်းစဉ်, ကျင့်စဉ်များကို ဟောကြားထားသည်။ ထိုဟောစဉ်များအားဖြစ်စေ, ကျင့်စဉ်များအားဖြစ်စေ အကျဉ်းခြုံးလိုက်ပါက သီလ၊ သမာဓိ၊ ပညာဟူသော သိက္ခာသုံးပါး၊ အုပ်စုသုံးစုရသည်။ နိကာယ် ၅-ရပ်တို့၏ အနှစ်သည် သီလ, သမာဓိ, ပညာဟူသော ဒေသနာစဉ်သုံးပါး၊ ကျင့်စဉ်သုံးပါးဖြစ်သည်ဟု ဆိုနိုင်ပါသည်။ ရှင်မဟာဗုဒ္ဓဃောသ ပြုစုခဲ့သော ‘ဝိသုဒ္ဓိမဂ္ဂ’ အဋ္ဌကထာသည် ဤ သီလ, သမာဓိ, ပညာသုံးပါးအား အကျယ်ပြန်လည်ဖွင့်ဆိုထားသော နိကာယ် ၅-ရပ်တို့၏ အဖွင့်ကျမ်းတစ်ဆူ ဖြစ်သည်။

မြတ်စွာဘုရားဟောကြားခဲ့သော ဒေသနာတော်များသည် သုတ္တန် အမျိုးမျိုး၊ အသွင် အမျိုးမျိုး ကွဲပြားနေသော်လည်း တစ်ခုနှင့်တစ်ခု ဝိရောဓိဖြစ်မနေပဲ၊ ပတ်သက်ဆက်နွယ်နေသည်။ တိုင်, ထုတ်, ယက်မ, ဒိုင်းတို့ဖြင့် အချိုးညီညီ တည်ဆောက်ထားသော အိမ်တစ်လုံးကဲ့သို့ နိကာယ် ၅-ရပ်၏ အစိတ်အပိုင်းများကို ပေါင်းစပ်သိမ်းယူနိုင်သည်။ နိကာယ် ၅-ရပ်၏ အစိတ်အပိုင်းများကို ပေါင်းစပ်၍ ခြုံငုံကြည့်ပါက တရားဦး ဓမ္မစကြာဒေသနာတွင် ဟောကြားခဲ့သော သစ္စာလေးပါးတရားကို တွေ့ရပါမည်။ ကုန်းသတ္တဝါတို့၏ ခြေရာများသည် ဆင်ခြေရာတွင် အကျုံးဝင်သကဲ့သို့ ကုသိုလ်တရားအားလုံးတို့သည် သစ္စာလေးပါးတရား၌ အကျုံးဝင်သည်ဟု ရှင်သာရိပုတ္တမထေရ်က မဟာဟတ္ထိပဒေါပမသုတ်တွင် ဟောကြားထားသည်။

အနီးမှကြည့်လျှင် သစ်ပင်ပန်းမာလ် အမျိုးမျိုးကိုတွေ့နိုင်၍ အဝေးမှလှမ်း၍ ကြည့်လျှင် ဥယျာဉ် တောအုပ်ကို တွေ့ရမည်။ ထို့အတူပင် နိကာယ် ၅-ရပ်တွင် ပဋိစ္စသမုပါဒ်ဒေသနာ, သတိပဋ္ဌာန်ဒေသနာ, အနတ္တဒေသနာ, ဗောဓိပက္ခိယတရား, ခန္ဓာ, အာယတန, ဓာတ်, ကိလေသာ, သံယောဇဉ်, နီဝရဏစသဖြင့် ရှုထောင့်အမျိုးမျိုးမှ ဒေသနာအမျိုးမျိုး တွေ့နိုင်သော်လည်း ထိုဒေသနာများအား ဒုက္ခ, ဒုက္ခဖြစ်ခြင်း (သမုဒယ), ဒုက္ခချုပ်ခြင်း (နိရောဓ), ဒုက္ခချုပ်ခြင်းသို့ရောက်စေနိုင်သည့် အကျင့်လမ်း (မဂ္ဂ) ဟူ၍ သစ္စာလေးပါးတရားတွင် အကျုံးဝင်ပါသည်။ မည်သို့ဆက်စပ် အကျုံးဝင်ပုံကို အောက်ပါ mind-map ဖြင့် စိတ်ကူးပုံဖော် ကြည့်နိုင်ပါသည်။ mind-map ဟုဆိုသည့်အတိုင်း ဂြိုလ်တုမှရိုက်ထားသော အတိအကျ မြေပုံမျိုးတော့ မဟုတ်ပါ။ ပြီးပြည့်စုံသော ပုံစံတစ်ခု မဟုတ်ပါ။ သို့သော် ဤပုံစံဖြင့် နိကာယ် ၅-ရပ်မှ ဒေသနာ အတော်များများအား အဝေးမြင်ရှုခင်းမှ ကြည့်ရှုလေ့လာနိုင်ပါသည်။ နိကာယ် ၅-ရပ်ဟူသော တောအုပ်တွင်းသို့ ဝင်၍ သစ်ပင်ပန်းမာလ်တို့အား လှည့်လည် ရှုမောသုံးသပ်နိုင်ပါစေ။

လြတ္လပ္ေရးမရမီေခတ္က ဂ်ာနယ္တစ္ေစာင္

ျမန္မာ e-books ေတြရွာရင္း ဤေနရာမွာ လြတ္လပ္ေရးမရမီ စစ္ေငြ႔သန္းေနခ်ိန္က ထုတ္ေ၀ခဲ့ေသာ ဂ်ာနယ္မ်ားကို ရွာေဖြေတြ႔ရွိခဲ့သည္။ ထိုေခတ္ပိုင္းဆီက သတင္းစာ၊ မဂၢဇင္း၊ ဂ်ာနယ္မ်ားကို မဖတ္ဖူးေသး။ လြတ္လပ္ေရးမရခင္ေခတ္က ဂ်ာနယ္မ်ားသည္ ဘယ္လိုပါလိမ့္ဟု သိခ်င္ေဇာျဖင့္ download လုပ္ၿပီး (ျမန္မာ့အလင္း သတင္းစာ အယ္ဒီတာေဟာင္း) ဦးခ်စ္ေမာင္အား ဂ်ာနယ္ေက်ာ္ ခ်စ္ေမာင္ဟု ၀ိေသသဂုဏ္ထူးရေစခဲ့သည့္္

ကို ဖတ္ၾကည့္ျဖစ္သည္။

အပတ္စဥ္ စေနေန႔တိုင္း ထုတ္ေ၀ေသာဂ်ာနယ္ ျဖစ္သည္။ ဂ်ာနယ္တို႔ ထံုးစံအတိုင္း ျပည္တြင္းသတင္း၊ ႏိုင္ငံတကာသတင္းမ်ား၊ အထူးသျဖင့္ ဒုတိယကမၻာစစ္သတင္းမ်ားကို ဦးစားေပး ေဖာ္ျပထားသည္။ ‘႐ုပ္ရွင္-ပညာသည္မ်ား’ ဟူေသာ ေခါင္းစဥ္ျဖင့္ ႐ုပ္ရွင္မင္းသမီးမ်ား၏ အထုပၸတၱိဆန္ဆန္ ေဆာင္းပါး တစ္ပုဒ္ အပတ္စဥ္ပါသည္။ ေဗဒင္က႑ဟု သီးသန္႔ ထားပံုမရေသာ္လည္း ျမန္မာျပည္ေရွ႕ေရး၊ ကမၻာစစ္ေရွ႕ေရးတြက္ခ်က္ထားေသာ ေဗဒင္ေဆာင္းပါးမ်ားလည္း အပတ္စဥ္လိုလို ပါသည္။ ထုိမွဤမွ ေကာက္ႏႈတ္ေဖာ္ျပထားေသာ ‘သူတို႔အေျပာ’၊ ‘နယ္မ်ား၌ မည္သို႔ျဖစ္ေနၾကၿပီနည္း’ ဟူေသာ နယ္သတင္း၊ ‘ဤအခ်က္မ်ားကို မေက်နပ္’ ဟူေသာ ဟစ္စာ, တိုင္စာက႑၊ ‘အယ္ဒီတာထံသို႔ ထိုမွဤမွေပးစားမ်ား’၊ အမ်ိဳးသမီးမ်ားအတြက္ ကိုယ္ကာယ က်န္းမာေရး ေလ့က်င့္ခန္း ေဆာင္းပါးမ်ား၊ ဆရာဇ၀န၏ ‘ဦးေလးေျပာမယ္’ ႏွင့္ ၀တၳဳတိုတို႔သည္ ပံုမွန္အပတ္စဥ္ က႑မ်ား ျဖစ္သည္။ အျခားအပတ္စဥ္က႑မ်ားျဖစ္ေသာ ဓာတ္ပံုႏႈိင္းယွဥ္ခ်က္, တက္ေခတ္သတ္ပံု, ကၽြႏု္ပ္တို႔၏ ေခါင္းမာေသာ ႐ုပ္ေျပာင္ေရးဆရာတို႔သည္လည္း သေရာ္စာဆန္ဆန္ စိတ္႐ႊင္ျမဴးဖြယ္ျဖစ္သည္။

ပါေတာ္မူေန႔-အမ်ိဳးသာေန႔ အထိမ္းအမွတ္ ထုတ္ေ၀ေသာ စာေစာင္ (အတြဲ ၃၊ စာေစာင္ - ၄၊ ၁၉၃၉ ဒီဇင္ဘာလဆုတ္ ၇-ရက္)တြင္ ေရွ႕မ်က္ႏွာဖံုး၌ စစ္သူႀကီး မဟာဗႏၶဳလအား အဂၤလိပ္အရာရွိတစ္ဦးက အ႐ိုအေသေပးေနပံုႏွင့္ အတြင္းဖံုးတြင္ သီေပါမင္းႏွင့္ စုဖုရားလတ္တို႔၏ ဓာတ္ပံုမ်ားကို ေဖာ္ျပထားသည္။ ဂ်ာနယ္တစ္ခုလံုးလည္း ပါေတာ္မူေန႔ႏွင့္ အျခား ဇာတိမာန္တက္ႂကြေစသည့္ ေဆာင္းပါး၊ ၀တၳဳမ်ား ေဖာ္ျပထားသည္။

သတင္း, ေဆာင္းပါးမွအစ စီးပြားေရးေၾကာ္ျငာမ်ားထိ ဂ်ာနယ္တစ္ခုလံုးတြင္ စစ္ႀကီး၏ အေငြ႔အသက္ႏွင့္ လြတ္လပ္ေရး ႀကိဳးပမ္းမႈတို႔ ေပၚလြင္ေနပါသည္။

ဓာတ္ပံုႏိႈင္းယဥ္ခ်က္ အခ်ိဳ႕

တက္ေခတ္သတ္ပံု ေကာက္ႏႈတ္ခ်က္အခ်ိဳ႕

တိုင္းျပည္မြဲေအာင္၊ ကိုယ္က်ိဳးေဆာင္၊ ေခါင္းေရွာင္ကိုလည္း ငသတ္မည္။
တိုင္းျပည္မြဲငတ္၊ အစားျပတ္၊ ဆူတတ္ကိုလည္း တသတ္မည္။
ျမန္မာ ခ်င္းခ်င္း၊ ေမတၱာကင္း၊ ခက္ျခင္းကိုလည္း ငသတ္မည္။
၀ါးရင္းတုတ္စြဲ၊ ဂဠဳန္ကဲ၊ မိုက္ရဲကိုလည္း ေနာက္ပစ္မည္။ (ဂဠဳန္ဦးေစာ၏ ၀ါးရင္းတုတ္တပ္ကိုဆိုလိုသည္။)

ကၽြႏု္ပ္တို႔၏ ေခါင္းမာေသာ ႐ုပ္ေျပာင္ေရးဆရာ

(တက္ေခတ္ သတ္ပံု)

(၀ါးရင္းတုတ္ကိုင္ တပ္ႀကီး)

(အခြန္ေကာက္ေနေသာ သူႀကီး)

(မွန္တာႀကိဳက္ေသာ အေရးပိုင္)

ေၾကာ္ျငာအခ်ိဳ႕

ေၾကျငာခ်က္အခ်ိဳ႕

The Weekly Thunderer (Vol2-No.2 August 26, 1939)

The Weekly Thunderer (Vol2-No.12 November 4, 1939)

၆၁ ႏွစ္ေျမာက္ လြတ္လပ္ေရးေန႔ အမွတ္တရ

၂၀၀၉ ႏွစ္ဦးဆုေတာင္း

မိန္းမသားတစ္ေယာက္၊ ညီမ အစ္မတစ္ေယာက္၊ သမီးတစ္ေယာက္၊ ဇနီးမယားတစ္ေယာက္၊ မိခင္တစ္ေယာက္ အေနနဲ႔ ခ်စ္ျခင္း ေမတၱာနဲ႔ အၾကင္နာတရားအေၾကာင္း

ကုသိုလ္ျဖစ္စာသင္ေက်ာင္းေလးရဲ႕ ဆရာမတစ္ေယာက္၊ ဖြံၿဖိဳးဆဲဆိုတဲ့ ႏိုင္ငံငယ္ေလးရဲ႕ အေ၀းေရာက္ျပည္သူတစ္ေယာက္ အေနနဲ႔ တာ၀န္နဲ႔ လုပ္ပိုင္ခြင့္အေၾကာင္း

လူသားတစ္ဦး၊ သတၱ၀ါတစ္ခု အေနနဲ႔ ကိုယ္ခ်င္းစာနာမႈႏွင့္ ဆင္ျခင္တံုတရားအေၾကာင္း

အႏိႈင္းမဲ့ ေက်းဇူးတရား ႀကီးမားေတာ္မူေသာ ျမတ္ဗုဒၶထံ နည္းနာခံယူတဲ့ တပည့္ တစ္ေယာက္အေနနဲ႔ အမွန္တရားနဲ႔ အက်င့္သိကၡာ အေၾကာင္း

သိသထက္၊ သိလိုပါ၏…