ဗုဒ္ဓဂယာ ဘုရားဖူးခရီး (၅) - နယူးဒေလီ

ပဉ္စမမြောက်နေ့မှာ သင်္ကဿကနေ နယူးဒေလီကို ခရီးဆက်ကြပါတယ်။ ပြောရမယ်ဆိုရင်တော့ ဒီခရီးက ဘုရားဖူးခရီး သဘောထက် ဒေသန္တရဗဟုသုတ ခရီးပိုဆန်တယ်လို့ ဆိုနိုင်ပါတယ်။ လမ်းခရီးက အာဂရာမြို့မှာရှိတဲ့ ကမ္ဘာကျော် တာ့ချ်မဟာ (Taj Mahal) အဆောက်အုံကို ဝင်ကြတယ်။ အသက်အရွယ်ကြီးသူအချို့ကတော့ မလိုက်တော့ဘဲ၊ ကားပေါ်မှာ နားနေခဲ့ကြပါတယ်။ အာဂရာမှာ ညနေစာ စားပြီတဲ့နောက် ယမုံနာမြစ်ရိုးတလျှောက် ဖောက်ထားတဲ့ ယမုံနာအမြန်လမ်းမကြီး (Yamuna Expressway) ကနေ နယူးဒေလီကို သွားကြပါတယ်။ နောက်တနေ့မှာ နယူးဒေလီက ထင်ရှားတဲ့ နေရာတွေကို လိုက်ပို့ပေးပါတယ်။ ကြာဖူးပုံဆောက်ထားတဲ့ ဘဟာရီဘုရားကျောင်း (Lotus Temple), စစ်ပွဲအတွင်းမှာ ကျဆုံးသွားတဲ့ ဗြိတိသျှအိန္ဒိယ စစ်သားတွေကို ဂုဏ်ပြုဖို့ဆောက်ထားတဲ့ အိန္ဒိယဂိတ် (India Gate) အဆောက်အအုံ၊ မဟတ္တမ ဂန္တီပြတိုက်၊ အင်ဒီရာ ဂန္ဓီပြတိုက်တို့ကို ပို့ပေးတယ်။

ကြာဖူးပုံ ဘဟာရီဘုရားကျောင်း

ဒီနေ့ခေတ် နယူးဒေလီက ရှေးခေတ် ကုရုတိုင်း ဣန္ဒပတ္ထမြို့တော်နေရာမှာ တည်ရှိပါတယ်။ မဟာဘာရတ၊ ဘဂဝါဂီတာ စတဲ့ ဟိန္ဒူကျမ်းတွေမှာ အထူးဖော်ပြလေ့ရှိတဲ့ မြို့တစ်မြို့ဖြစ်ပါတယ်။ ရှေးက ကုရုတိုင်း ဣန္ဒပတ္ထမြို့ကို ကောရဗျမင်း အုပ်စိုးကြောင်း ၅၅၀-ဇာတ်တော်တွေမှာ တွေ့ရပါတယ်။ ဗုဒ္ဓမြတ်စွာ ကုရုတိုင်းအတွင်း ဒေသစာရီ လှည့်လည်စဉ်မှာတော့ ကမ္မာသဒမ္မနိဂုံးနဲ့ ထုလ္လကောဋ္ဌိကနိဂုံးတွေကို ရောက်ပြီး တရားဓမ္မတွေ ဟောခဲ့ပါတယ်။ ဣန္ဒပတ္ထအကြောင်း အထူးတလည် ဖော်ပြထားတာ မတွေ့ရပါဖူး။ ကုရုတိုင်း ကမ္မာသဒမ္မနိဂုံးမှာ မဟာသတိပဋ္ဌာနသုတ်၊ မဟာနိဒါနသုတ်စတဲ့ လေးနက် ထင်ရှားတဲ့ သုတ္တန်တွေကို ဟောကြားတော်မူခဲ့ပါတယ်။ ကုရုတိုင်းက ဥတုသပ္ပါယ မျှတတဲ့ အတွက်ကြောင့် ကုရုတိုင်းသားတွေဟာ ကိုယ်စိတ်နှစ်ပါး ကျန်းမာကြံ့ခိုင်ပြီး အသိဉာဏ်ထက်မြက်ကြကြောင်း၊ ဒါကြောင့် ဒီလို လေးနက်တဲ့ သုတ္တန်ဒေသနာတွေကို နာယူ နှလုံးသွင်းနိုင်စွမ်း ရှိကြတယ်လို့ အဋ္ဌကထာဆရာက မှတ်ချက်ပေးထားပါတယ်။

 အသောက ကျောက်စာ ရှိရာ တောင်ကုန်း

View Larger Map

မဟာသတိပဋ္ဌာနသုတ် ဟောကြားတော်မူခဲ့ရာ ကမ္မာသဒမ္မနိဂုံးက ဒီနေ့ခေတ် ဘယ်နေရာမှာ ရှိတယ်လို့ အတိအကျ ပြောဖို့ သုတေသနသဘော အထောက်အထား အခိုင်အမာ မရှိပါဖူး။ ဒါပေမယ့် အများစုက နယူးဒေလီမြို့တောင်ပိုင်း သိရီနိဝါသပူရီ (Srinivaspuri) အရပ်က အသောက ကျောက်စာရှိတဲ့ ကျောက်တောင်ကုန်း (77.256610° E 28.558568° N) နေရာလို့ ယူဆကြပါတယ်။ ခရီးစဉ်ထဲမှာ ဒီနေရာကို ထည့်သွင်းပြီး ပို့ပေးပါတယ်။ ကြာဖူးပုံ ဘဟာရီ ဘုရားကျောင်းနဲ့ သိပ်မဝေးပါဖူး။ ဒီကျောက်စာကို ၁၉၆၆-ခုနှစ်ကမှ ရှေးဟောင်းသုတေသနဌာနက ရှာဖွေတွေ့ခဲ့တယ်လို့ဆိုပါတယ်။ ကျောက်စာကို သံတိုင်တွေနဲ့ ကာရံပြီး အမိုးအကာနဲ့ စောင့်ရှောက်ပေးထားပါတယ်။ ကျောက်သားပေါ်မှာ ဗြဟ္မီအက္ခရာနဲ့ ရေးထိုးထားတဲ့ စာက အောက်ပါအတိုင်း အဓိပ္ပါယ်ရတယ်လို့ သိရပါတယ်။

“ငါသည် နှစ်နှစ်ခွဲအလွန်ကပင် ဥပါသကာ (ဗုဒ္ဓဘာသာဝင်) ဖြစ်ခဲ့သော်လည်း ကောင်းစွာ ကြိုးစား အားထုတ်ခြင်း မရှိခဲ့။ တစ်နှစ်ခွဲအလွန်ကမှသာ သံဃာအား ဆည်းကပ်ကိုးကွယ်ပြီး ကောင်းစွာ ကြိုးစားအားထုတ်ခဲ့၏။ ဇမ္ဗူဒိတ်ကျွန်းတွင် ရှေးယခင်က မပြုနိုင်ခဲ့သည့် နတ်လူတို့ ဆက်သွယ်နှီးနှောခြင်းကို ယခုအခါ ငါပြုနိုင်ပေပြီ။ ကြိုးစားအားထုတ်ခြင်း၏ (အကျိုးကျေးဇူးပေတည်း)။ ဤကား အထက်တန်းစားတို့သာ ပြုနိုင်သည် မဟုတ်။ နိမ့်ပါးသူတို့လည်း ကြိုးစားအားထုတ်၍ ကျယ်ပြောသော နတ်စည်းစိမ်းချမ်းသာကို ခံစားနိုင်ပေ၏။ ထို့ကြောင့် မြတ်သူ နိမ့်သူမဟူ ကြိုးစားအားထုတ်ကြကုန်လော့။ …”

“နတ်လူတို့ ဆက်သွယ်နှီးနှောခြင်း” ဆိုတဲ့ စကားရဲ့ အဓိပ္ပါယ်ကို ကောင်းကောင်း နားမလည်ပါဘူး။ “ဒေဝ” ဆိုတာ တိုက်ရိုက်အနက်ဖြစ်တဲ့ နတ်ဒေဝတာတွေကို ဆိုလိုတာ မဟုတ်ဘဲ၊ ခတ္တိယ မင်းမျိုးတွေကို ဆိုလိုပြီး အုပ်ချုပ်သူလူတန်းစားနဲ့ ပြည်သူတို့ တသားတည်း ရောယှက်ခြင်းကို ဆိုလိုတယ်လို့ အချို့က (ဥပမာ Sylvain Levi) ယူဆကြပါတယ်။ အချို့ကလည်း (ဥပမာ D.R. Bhandarkar) အသောကမင်းရဲ့ ကြိုးပမ်းအားထုတ်မှုကြောင့် အမှုထမ်းအရာရှိတွေကို နတ်တို့ကဲ့သို့ အကျင့်သီလ ပြည့်စုံစေတာကို ဆိုလိုတယ်လို့ ယူဆကြပြန်ပါတယ်။ ဘယ်လိုပဲဖြစ်ဖြစ် ဤကျောက်စာရဲ့ အဓိက အချက်ကတော့ လူတန်းစားမရွေး တရားဓမ္မကို ကြိုးစားအားထုတ်ကြဖို့ တိုက်တွန်းထားတာပါပဲ။

ကျောက်စာပါ အချက်တွေထဲမှာ “မဟာသတိပဋ္ဌာနသုတ် ဟောကြားခဲ့တဲ့နေရာ၊ ကမ္မာသဒမ္မနိဂုံးနေရာ” ဆိုနိုင်မယ့် အထောက်အထား အရိပ်အမြွက်တွေတော့ မတွေ့ရပါဖူး။ ပြီးတော့ အလားတူ အဓိပ္ပါယ်ရတဲ့ ကျောက်စာမျိုးတွေ အိန္ဒိယနိုင်ငံ အနှံ့အပြားမှာ တွေ့ရတဲ့အတွက် ဒီနေရာကို ကမ္မာသဒမ္မနိဂုံးနေရာလို့ တထစ်ချ ကောက်ချက်ဆွဲဖို့ ခက်ပါတယ်။ ဆရာကြီး ဂိုအင်ကာ ဦးစီးတဲ့အဖွဲ့ကတော့ ယခု နေရာကနေ မြောက်ဖက် ၃၈-မိုင်လောက်အကွာမှာရှိတဲ့  Kamaspur ရွာလေး (29°0'20"N 77°5'41"E) ကို ကမ္မာသဒမ္မနိဂုံးလို့ သတ်မှတ်ပြီး ဝိပဿနာ ရိပ်သာ တစ်ခု ထူထောင်ထားပါတယ်။ နှစ်နေရာလုံးဟာ ကုရုတိုင်းအတွင်းမှာ ရှိတာကြောင့် ဖြစ်နိုင်ချေ ရှိတာချည်းပါပဲ။

ဘုရားဖူးအဖွဲ့တွေကတော့ မိမိတို့ရောက်ရှိနေတဲ့ ဒေလီအသောကကျောက်စာ ရှိရာနေရာကိုပဲ “ဤနေရာမှာ မဟာသတိပဋ္ဌာနသုတ် ဟောကြားတော်မူခဲ့တယ်” လို့ စိတ်ဖြင့် မှန်းဆအာရုံပြုပြီး ဘုရားဝတ်ပြုကြ၊ ငါးမိနစ်မျှ စုပေါင်းတရား တရားထိုင်ကြတယ်။ စုပေါင်း ဓာတ်ပုံရိုက်ကြတယ်။ အသောကကျောက်စာရှိရာ ကျောက်တောင်ကုန်းလေးကို တကျော့ပြန်ငေးကြည့်ရင်း မဟာသတိပဋ္ဌာနသုတ်ထဲက “အာတာပီ သမ္ပဇာနော သတိမာ” ဆိုတဲ့ စကားစုကို “သတိထား ဝီရိယစိုက် ပညာနဲ့ရှု” လို့ မြန်မာမှု ပြုပေးခဲ့တဲ့ မိုးကုတ်ဆရာတော်ဘုရားရဲ့ တရားဆောင်ပုဒ်နဲ့ “ကြိုးစား အားထုတ်ကြကုန်လော့” လို့ နှိုးဆော်ခဲ့တဲ့ အသောကမင်းကြီးရဲ့ တိုက်တွန်းချက်တို့ကို အတွေးဝင် နေခဲ့မိပါတယ်။