ပကိဏ္ဏကနမက္ကာရအစိန္တေယျကြီး - ၄

ရွှေတောင်မြို့ ကျီးသဲလေးထပ်ဆရာတော်ဘုရားကြီး ရေးသားတော်မူအပ်သော
ပကိဏ္ဏကနမက္ကာရအစိန္တေယျကြီး

၄။ ပစ္စေကဗုဒ္ဓါ၊ ရဟန္တာဟူသမျှတို့၊ ရခြင်းငှာမထိုက်၊ သုံးတိုက်ဘုံသား၊ အများသတ္တ၊ ဝေနေယျ ပုဂ္ဂိုလ်တို့၏၊ အလိုဆန္ဒ၊ အာသယကိန်းဟန်ကို၊ ဧကန်သိမြင်နိုင်သော၊ အာသယာနုသယဉာဏ်၊ ဣန္ဒြေရင့်မရင့်ကို၊ ထောက်ချင့်သိစွမ်းနိုင်သော၊ ဣန္ဒြိယ ပရောပရိယတ္တိဉာဏ်၊ ပရမတ်ပညတ်၊ အရပ်ရပ်လုံးစုံကို၊ အကုန်အစင်၊ သိမြင်နိုင်သော သဗ္ဗညုတဉာဏ်၊ သင်္ခါရ၊ ဝိကာရ၊ လက္ခဏ၊ နိဗ္ဗာန်၊ ပညတ်တည်းဟူသော ဉေယျဓံ ငါးအင်ကို၊ သိမြင်တော်မူရာ၌၊ ဆီးကာပိတ်ပင်ခြင်း မရှိသော အနာဝရဏဉာဏ်၊ ယမိုက်ပြာဋိဟာ၊ လွှတ်ခြင်းအရာ၌၊ လေ့လာတော်မူနိုင်သော ယမကပါဋိဟာရိယဉာဏ်၊ သနားထိုက်လှစွာသော၊ ဝေနေယျသတ္တဝါကို၊ လွန်စွာသနားတော်မူသော မဟာဂရုဏာသမာပတ္တိဉာဏ်၊ ဤခြောက်တန်သော ဆအသာဓာရဏ၊ ဉာဏလျှံပြောင်၊ မြတ်တန်ဆောင်ကို၊ ညှိထောင်ထွန်းစိုက်တော်မူသည်ဖြစ်၍၊ ဝေးနီးစကြဝဠာ၊ သမန္တာရပ်၊ လောကဓါတ်တို့ကို၊ ထုတ်ခတ်ထင်ထင်၊ ရှုမြင်တော်မူနိုင်သော ပသာဒစက္ခု၊ ဉာဏစက္ခု၊ ဒိဗ္ဗစက္ခု၊ ဗုဒ္ဓစက္ခု၊ သမန္တ စက္ခုတည်းဟူသော မျက်စိတော်ငါးလုံးဖြင့်၊ အဆုံးမဲ့မြင်တော်မူပြီးထသော-

အာသယကိန်းဟန်=ကိန်းအောင်းနေသော အလို။
အာသယာနုသယဉာဏ်=သတ္တဝါတို့၏ အလိုကို သိသောဉာဏ်။
ဣန္ဒြေရင့်မရင့်=ပါရမီဓာတ်ခံရင့် မရင့်။
ဣန္ဒြိယပရောပရိယတ္တိဉာဏ်=ကျွတ်ထိုက်သော သတ္တဝါတို့၏ ပါရမီဓာတ်ခံ ရင့်မရင့်ကို သိသောဉာဏ်။
သဗ္ဗညုတဉာဏ်=အလုံးစုံကို အကုန်အစင်သိသောဉာဏ်။
သင်္ခါရ=အကြောင်းတရားတို့ ပြုပြင်အပ်သည့် ရုပ်နာမ်တရား။
ဝိကာရ=ရုပ်နာမ်တရားတို့၏ အခြင်းအရာ။
လက္ခဏ=ရုပ်နာမ်တရားတို့၏ လက္ခဏာ။
နိဗ္ဗာန်=ဝဋ်ဆင်းရဲ ငြိမ်းအေးမှု။
ပညတ်=ခေါ်ဝေါ်သမုတ်သည့် အမည်အမျိုးမျိုး။
ဉေယျဓံ=သဗ္ဗညုတဉာဏ်ဖြင့် သိအပ်သော တရားငါးပါး၊
၁။  သင်္ခါရ
၂။  ဝိကာရ
၃။  လက္ခဏ
၄။  နိဗ္ဗာန်
၅။  ပညတ်
အနာဝရဏဉာဏ်=အပိတ်အပင် အဆီးအတားမရှိ မြင်သိသောဉာဏ်။
ယမိုက်ပြာဋိဟာ=ရေ၊ မီးအစုံ အစုံ ထွက်စေသောတန်ခိုး။
ယမကပါဋိဟာရိယဉာဏ်=ရေ၊ မီးအစုံ အစုံ ထွက်စေသည့် တန်ခိုးပြာဋိဟာကို ဖြစ်စေတတ်သောဉာဏ်။
မဟာကရုဏာသမာပတ္တိဉာဏ်=လွန်စွာကြီးမားသည့် ကရုဏာတော်ကို ဝင်စားသည့် ဉာဏ်။
ဆအသာဓာရဏဉာဏ်=အခြားပုဂ္ဂိုလ်များနှင့် မဆက်ဆံသော မြတ်စွာဘုရား၌သာ ရှိသည့် ဉာဏ်တော်ခြောက်ပါး၊
၁။ အာသယာနုသယဉာဏ်၊
၂။  ဣန္ဒြိယပရောပရိယတ္တိဉာဏ်၊
၃။  သဗ္ဗညုတဉာဏ်၊
၄။ အနာဝရဏဉာဏ်၊
၅။  ယမကပါဋိဟာရိယဉာဏ်
၆။  မဟာကရုဏာသမာပတ္တိဉာဏ်
စကြဝဠာ=ကမ္ဘာလောကဓာတ်။
သမန္တာရပ်=ထက်ဝန်းကျင်ရပ်။
ပသာဒစက္ခု=ပကတိမျက်စိ၊ ဓမ္မစက္ခုဟုလည်း ဆိုသည်။ အောက်မဂ်ဉာဏ်။
ဉာဏစက္ခု= ဉာဏ်မျက်စိ၊ အရဟတ္တမဂ်ဉာဏ်။
ဒိဗ္ဗစက္ခု= နတ်မျက်စိကဲ့သို့မြင်သော ဉာဏ်မျက်စိ။
ဗုဒ္ဓစက္ခု= အာသယာနုသယဉာဏ်နှင့် ဣန္ဒြိယပရောပရိယတ္တိဉာဏ်
သမန္တစက္ခုဉာဏ်= သဗ္ဗညုတဉာဏ်